විලියම් ෂේක්ස්පියර් - මධ්‍යකාලීන මනෝ විශ්ලේෂකයා

   

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

විලියම් ෂේක්ස්පියර් ලොව ශ්‍රේෂ්ඨතම  නාට්‍යකරුවා ලෙස සැලකේ. ඔහු බ්‍රිතාන්‍යය නාට්‍ය කලාවේ එලිසබෙතන් සහ ජේකොබ් යුගයන් නියෝජනය කලේය. ෂේක්ස්පියර්ගේ සෑම නාට්‍යයකම තේමාවන් විශ්වීය වන අතර කාලයත් සමඟ අර්ථය නැති නොවේ.  නව විවෘතභාවය සහ මානවවාදය ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවලින් පිළිබිඹු වේ.  ඔහුගේ නාට්‍ය අද ඉතා ජනප්‍රිය වී ඇති අතර ලොව පුරා විවිධ සංස්කෘතික හා දේශපාලන සන්දර්භයන් තුළ නිරන්තරයෙන් අධ්‍යයනය කිරීම, රඟ දැක්වීම සහ නැවත අර්ථකථනය කිරීම සිදු කරයි.

විලියම් ෂේක්ස්පියර්  චරිත නිරූපණය,භාෂාව සහ ප්‍රභේදයේ නාට්‍යමය විභවය පුළුල් කළේය. ඔහු ඉංග්‍රීසි ජනතාවාදී භාෂාවක් බවට පරිවර්තනය කළේය. ඔහු නාට්‍ය 30 කට අධික ප්‍රමාණයක් සහ සොනට් පද්‍යය (sonnets) 150 ක් ඉතා සුවිශේෂී වචන වලින් ලියා ඇත.  ෂේක්ස්පියරියානු  රූපක  පොහොසත් අර්ථ නිරූපණයක්  දරන අතර සුන්දර වාක්‍ය ඛණ්ඩ  වලින්  යුක්තය.    

ඉංග්‍රීසි පුනරුදය ආරම්භ කිරීම සඳහා ඔහු විශාල දායකත්වයක් දුන්නේය. ඉංග්‍රීසි භාෂාවට  ෂේක්ස්පියර්ට වඩා වැඩි බලපෑමක් කළ තනි ලේඛකයෙකු නොමැත. ඔහු ඉංග්‍රීසි භාෂාව කෙරෙහි සිදු කරන ලද බලපෑම අති විශාලය. ඔහු  භාෂාමය හා ශෛලීය විලාසිතාවන් නිරන්තරයෙන් යොදා ගත් අතර  ඉංග්‍රීසි භාෂාව පොහොසත් කළ සියලු ආකාරයේ නවෝත්පාදන, අපෝහක අනුවර්තනයන් අත්හදා බැලීය. රූපක, නව වාක්‍ය ඛණ්ඩ සහ ඔහු විසින් නිර්මාණය කරන ලද නව වචන රාශියකි. බොහෝ ෂේක්ස්පියර් වචන සහ වාක්‍ය ඛණ්ඩ ඉංග්‍රීසි භාෂාවට කාවැදී ඇත. 17 සහ 18 වන සියවස් වලදී ඉංග්‍රීසි භාෂා නීති රීති සහ ව්‍යාකරණ ප්‍රමිතිකරණය කිරීමට ඔහුගේ කෘති දායක විය. මූලික වශයෙන් ඔහුගේ නිර්මාණයන් සඳහා ෂේක්ස්පියර් වචන 17,677 ක් භාවිතා කරයි: ඉන්  1,700 ක් මුලින්ම භාවිතා කළේ ෂේක්ස්පියර් විසිනි. ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂය 2,000 කට අධික ෂේක්ස්පියර් විසින් නිර්මාණිත වචන පෙන්වා දෙයි.

ෂේක්ස්පියර් බටහිර අර්ධගෝලයේ වැඩිපුරම කියවන නාට්‍ය රචකයා වෙයි.  ෂේක්ස්පියර්ගේ බලපෑම ඔහුගේ උපන් එංගලන්තයට හා ඉංග්‍රීසි භාෂාවට වඩා බොහෝ සෙයින් විහිදේ. ගතේ , වෝල්ටෙයාර්, බයිරන්, මිල්ටන්, කීට්ස්, ඩිකන්ස් සහ ෆෝක්නර් වැනි සාහිත්‍ය පතාකයන් කෙරෙහි  ෂේක්ස්පියර් ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කලේය. ෂේක්ස්පියර් නියෝජනය කලේ යුගයක් නොව සදාතන කාලයක් බව ඉංග්‍රීසි නාට්‍ය රචකයෙකු හා කවියෙකු වූ බෙන්ජමින් ජොන්සන් පැවසීය. චාල්ස් ලෑම්බ්ට අනුව ෂේක්ස්පියර්ට විශ්මය ජනක බුද්ධිය, මිනිස් චරිත පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධය, පොදු දුක් වේදනා සහ අවාසනාව පිලිබඳව අවබෝධයක් තිබුණි.ජෝර්ජ් බර්නාඩ් ෂෝ ඔහුව හැඳින්වූයේ Bardolatry දේවානුභාවයෙන් ලියන මිනිසා ලෙසටය.

විලියම් ෂේක්ස්පියර් උපන්නේ 1564 අප්‍රියෙල් 23 වන දින එංගලන්තයේ අග නගරය වූ ලන්ඩනයට සැතපුම් 100 ක් වයඹ දෙසින් පිහිටි වෙළඳ පොළ නගරයක් වන ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ්-ඔන්-ඒවොන්හිදී ය. ඔහු ජෝන් ෂේක්ස්පියර්ගේ වැඩිමහල් පුත්‍රයා විය. ඔහු ජෝන් සහ මේරි ෂේක්ස්පියර්ගේ දිවි ගලවා ගත් වැඩිමහල් දරුවා විය; ඔවුන්ගේ පළමු දරුවන් දෙදෙනා, ගැහැනු ළමයින් දෙදෙනාම ළදරු විය ඉක්මවා ජීවත් වූයේ නැත. ඔහු අධ්‍යාපනය ආරම්භ කළේ වයස අවුරුදු හය හෝ හතේදී විය හැකිය.  ෂේක්ස්පියර් ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ් ව්‍යාකරණ පාසලක් වන කිංග්ස් නව පාසලට ගිය අතර එහිදී ඔහු ලතින්, ග්‍රීක හා දේවධර්මය ඉගෙන ගත්තේය. ෂේක්ස්පියර්ගේ කාලයේ ව්‍යාකරණ පාසල්වල  අභ්‍යාස, කටපාඩම් කිරීම සහ අනුකරණය කිරීම කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කරවන ලදි . ෂේක්ස්පියර් වයස අවුරුදු 14 හෝ 15 දී පාසැල් හැර ගොස් ඇත.  

ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ්හි ඔහුගේ යෞවනය පිළිබඳ වාර්තා අවමය.  මුවන්  සොරකම් කිරීම සඳහා ෂේක්ස්පියර් වෝර්වික්‍ෂයර් වෙතින් පිටුවහල් කරන ලද බවත්, ඔහු ලන්ඩන් හි  රංග ශාලාවලට යන ප්‍රේක්‍ෂකයන් ගේ අශ්වයන් බලා ගත් බවටත් වාර්තා තිබේ. 1593 දී ලන්ඩනයේ  මහාමාරිය වසංගතය පැතිර ගිය අතර රංගශාලා වසා දැමීමට සිදුවිය. එම නිසා ෂේක්ස්පියර් කවි ලිවීමට යොමු විය. ෂේක්ස්පියර්ගේ කවි හා නාට්‍ය පුරා පුළුල් පරාසයක විහිදෙයි. ෂේක්ස්පියර්ගේ සාර්ථකත්වය 1590 ගණන්වලදී වර්ධනය විය. 1592 වන විට, ෂේක්ස්පියර් ලේඛකයෙකු හා නළුවෙකු ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත් වෙයි. ඔහු එලිසබෙත් රැජිනගේ සහ ජේම්ස් රජුගේ ප්‍රියතම නාට්‍ය රචකයා විය.

ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ් හි උපත ලැබූ ෂේක්ස්පියර්  විවිධ භාෂා, නීතිය, තාරකා විද්‍යාව, සංගීතය, මිලිටරි සහ විදේශීය රටවල ජීවන රටාවන් පිලිබඳව පුළුල් දැනුමක් ලබාගත්තේ කෙසේද? කතුවරයාගේ භාෂාමය දීප්තිය විදේශීය වචන වලින් ආනයනය කරන ලද වචනවලින් සහ කියමන් වලින් බබළයි, නමුත් ෂේක්ස්පියර් වයස අවුරුදු 13 ඉක්මවා අධ්‍යාපනය ලැබුවේ නැත. එංගලන්තයෙන් පිටත කිසි දිනෙක සංචාරය නොකළ ඉංග්‍රීසි මිඩ්ලන්ඩ්ස්හි මධ්‍යම පාන්තික මිනිසෙකු ඉතිහාසයේ වඩාත්ම පරිවර්තනය කළ  කතුවරයා බවට පත්වූයේ කෙසේද? සමහර න්‍යායවාදීන් යෝජනා කර ඇත්තේ ඔවුන්ගේ සැබෑ අනන්‍යතාවය සඟවා ගැනීමට කැමති කතුවරුන් එකක් හෝ කිහිපයක් විලියම් ෂේක්ස්පියර්ගේ පුද්ගලයා පෙරමුණක් ලෙස භාවිතා කළ බවයි. 

ෂේක්ස්පියර්  හට ග්‍රාමීය ජීවිතය මෙන්ම නාගරික දිවියේ අත්දැකීම් තිබුණි. ෂේක්ස්පියර්  ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ්හි දේපළ මිලදී ගත් නමුත් ඔහු සේවය කළේ ඉංග්‍රීසි නාට්‍ය කලාවේ කේන්ද්‍රස්ථානය වන ලන්ඩනයේ ය. මෑතකදී සොයාගත් පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්‍ෂිවලින් පෙනී යන්නේ ෂේක්ස්පියර් ලන්ඩනයේ වරින් වර නවාතැන් ගෙන සිටි අයෙකු බවයි. මෙයින් ඇඟවෙන්නේ ඔහු සිය කාලය ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ් සහ ලන්ඩන් අතර ගත කොට ඇති බවයි.  

ෂේක්ස්පියර්ගේ ලන්ඩනය මුල් නූතන ඉංග්‍රීසි සංස්කෘතියේ හරස්කඩක් විය. දළ වශයෙන් 100,000 ක ජනතාවක් එහි ජීවත් වූ අතර  අතර රාජකීයත්වන්, වංශවතුන්, වෙළෙන්දන්, ශිල්පීන්, කම්කරුවන්, නළු නිළියන්, ගණිකාවන්, යාචකයන් ,  සොරුන් සහ ඔත්තුකරුවන් මෙන්ම මහාද්වීපයේ දේශපාලන හා ආගමික හිංසනයන්ගෙන් සරණාගතයින් ද ලන්ඩනයේ වූහ.  වැඩිහිටියෙකු ලෙස, ෂේක්ස්පියර් ලන්ඩනයේ වීදි සහ ගොඩනැගිලි මධ්‍යයේ ස්ථිර රැකියාවක් සහ නිවසක් සොයා ගත්තේය. නමුත් ලන්ඩනයට යාමට පෙර, ඔහු ගම්බද ප්‍රදේශවලින් වට වූ පළාත්වල රැකියාවල නිරත වන්නට ඇත. ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවල ගම්බද ප්‍රදේශවල ග්‍රාමීය චරිත හා සැකසුම් ඇතුළත් වන අතර ස්වාභාවික ලෝකයේ විවිධාකාර අංග ඇතුළත් වේ.  ෂේක්ස්පියර් සොබාදහමේ ආශ්වාදයන් ද සොයා ගත්තේය.

ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍යයේ පියා  ලෙස සැලකෙන  ජෙෆ්රි චෞසර්  ෂේක්ස්පියර්  කෙරෙහි ඇති කල බලපෑම සුවිශේෂී වෙයි. ජෙෆ්රි චෞසර්  ෂේක්ස්පියර්ගේ ප්‍රියතම ලේඛකයෙකු විය. තවද රෝමයේ දර්ශනවාදයේ ගුරුවරයෙකු වූ ප්ලූටාර්ක්  (ක්‍රි.ව. 46-120)  ෂේක්ස්පියර්  කෙරෙහි  ආභාෂයක් ඇති කරන ලදි. දහසයවන සියවස සැබවින්ම ප්ලූටාර්ක්හි ගිලී තිබුණි. ලතින් කවියෙකු වන ඕවිඩ් ෂේක්ස්පියර් හට ප්‍රබල බලපෑමක් කලේය. තවද ප්‍රංශ රචක මයිකල් ඩි මොන්ටේන් ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවලට  වැදගත් බලපෑමක් කල බව පෙනෙන්නට තිබේ.  මොන්ටේයින්ගේ රචනා විස්මිත අදහස් පරාසයක් ආමන්ත්‍රණය කරන අතර ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍ය බොහෝ විට සමාන අදහස් ගවේෂණය කරයි. උදාහරණයක් ලෙස  මොන්ටේයින් වයස්ගත දෙමව්පියන් තම දරුවන්ගෙන් කෘතගුණය ඉල්ලා නොසිටිය යුතු බව කීවේය. ෂේක්ස්පියර් කිං ලියර් හි මෙම මාතෘකාව ගවේෂණය කරයි. දහහතරවන සියවසේ ඉතාලි කවියෙකු වූ පෙට්‍රාර්ච්ගේ කෘතියකින් තොරව ෂේක්ස්පියර්ගේ සොනෙට්ස් විස්තර කළ නොහැක. සොනෙට් දහතුන්වන සියවසේදී සොයා ගන්නා ලද නමුත් පෙට්‍රාර්ච් විසින් එම ආකෘතිය පරිපූර්ණ කර සොනෙට් මාලාවක් තේමාත්මක අනුපිළිවෙලට යොමු කලේය. දහසයවන සියවසේ සිට බොහෝ ඉංග්‍රීසි ලේඛකයින් ආදර කතා පැවසීමට සොනෙට් අනුක්‍රම භාවිතා කළහ. ෂේක්ස්පියර්ගේ  රෝමියෝ සහ ජුලියට් ඔහු   පෙට්‍රාර්ච්ගේ සොනෙට් කියවා ඇති බවට සාක්‍ෂි සපයයි.   

තම ජීවිත කාලයේදීම ෂේක්ස්පියර් තම සමකාලීන ලේඛකයන්ට බලපෑම් ඇති කලේය.ක්‍රිස්ටෝපර් මාර්ලෝ ෂේක්ස්පියර්ට වඩා මාස දෙකක් වැඩිමල් වූ නමුත් ෂේක්ස්පියර් සිය වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කරන විට ඔහු  එංගලන්තයේ ජනප්‍රියම නාට්‍ය රචකයා විය. ඔහුගේ සියලු නාට්‍යවල ෂේක්ස්පියර් භාවිතා කරන  පද භාවිතා කිරීමට මාර්ලෝ පුරෝගාමී විය. ෂේක්ස්පියර් මෙන්ම මාර්ලෝ ද වේදිකාවේ සංකීර්ණ ඛේදනීය චරිත නිරූපණය කළේය. මොවුන් එකිනෙකා පෞද්ගලිකව දැන සිටියත් ඔවුන්ට දිගු මිත්‍රත්වයක් තිබෙන්නට නොතිබුණි. 1503 දී වයස අවුරුදු 23 දී මාර්ලෝ තරුණ වියේදී මියගියේය. ෂේක්ස්පියර් ඔහුගේ නාට්‍ය කිහිපයකම මාර්ලෝට උපහාර දැක්වීය.

 එලිසබෙතන් එංගලන්තය කාන්තාවන්ට කළ හැකි හා කළ නොහැකි දේ දැඩි ලෙස සීමා කළ නීති සහිත සමාජයකි. සමාජයේ පුරුෂාධිපත්‍ය තදින් පැවතුනේය. පළමුවන එලිසබෙත් රැජිනගේ පාලන සමයේදී කාන්තාවකට පිරිමියෙකු ලෙස පාලනය කළ හැකිද යන්න පිළිබඳව වාද විවාද ඇති විය. ෂේක්ස්පියර් මෙම තත්වය විවේචනය කරන්නේ ඔහුගේ  The Taming of the Shrew මගිනි.  පෙට්රූචියෝ සිය බිරිඳ ගැන සඳහන් කරන විට “මගේ භාණ්ඩ, මගේ චැටල්. . . මගේ ගොනා, මගේ බූරුවා... යනාදී වශයෙනි.  ෂේක්ස්පියර් පුරුෂාධිපත්‍ය පාලනය සහ කාන්තාවන් යටපත් කිරීම අනුමත කලේ නැත. ඔහු තම නිර්මාණ වල කාන්තාවන් ඔසවා තැබුවේය. විචාරක ජෝන් රස්කින් පැවසුවේ, “ෂේක්ස්පියර්ට වීරයන් නැත. ඔහුට ඇත්තේ වීරවරියන්  පමණි. 

විලියම් ෂේක්ස්පියර්ගේ කීර්තිය මූලික වශයෙන් ඔහුගේ නාට්‍ය මත පදනම් විය. ෂේක්ස්පියර්  නාට්‍ය තෙවර්ගයක් රචනා කලේය.  එනම් ඛේදවාචක, විකට හා ඉතිහාසයයි.  ෂේක්ස්පියර් ගේ හාස්‍යය - එය විවාහයකින් අවසන් වේ. ඛේදවාචකයන් - ප්‍රධාන චරිතයේ මරණයෙන් අවසන් වේ. මීට අමතරව ඔහු ඛේදවාචකය හා හාස්‍යය යන දෙකම මිශ්‍ර කරන ප්‍රභේදයන් නිර්මාණය කලේය. ෂේක්ස්පියර්ගේ මුල්ම නාට්‍ය අතරට හෙන්රි VI කොටස් I, II සහ III,  The Two Gentlemen of Verona සහ ටයිටස් ඇන්ඩ්‍රොනිකස් ඇතුළත් විය. 1592 වන විට ඔහු රෝමියෝ සහ ජුලියට්, රිචඩ් III සහ ඒ මිඩ්සමර් නයිට්ස් ඩ්‍රීම් ඇතුළු නාට්‍ය 11 ක් රචනා කර ඇති බව පෙනේ. 1593 දී ෂේක්ස්පියර් විසින් වීනස් සහ ඇඩෝනිස් යන  කාව්‍ය  ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. 1590 සිට 1613 දක්වා කාලය තුළ ෂේක්ස්පියර් අවම වශයෙන් නාට්‍ය 37 ක්වත් ලියා ඇත.  ඔතෙලෝ (1622) හැරුණු විට, සියලුම ක්වාර්ටෝස් 1611 දී ෂේක්ස්පියර් රඟහලෙන් විශ්‍රාම ගැනීමට පෙර ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. 

17 වන ශතවර්‍ෂයේදී නාට්‍ය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට පෙර ලියාපදිංචි කළ යුතුව තිබුණි. ෂේක්ස්පියර් කිසි විටෙකත් ඔහුගේ නාට්‍ය කිසිවක් ප්‍රකාශයට පත් නොකළ අතර ඒ කිසිවක් ලියාපදිංචි කර නැත. එකල ප්‍රකාශන හිමිකම් නීති නොතිබූ නිසා ඒවායින් සමහරක් ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලැබුවේ අනවසර ප්‍රකාශකයන් විසිනි. 1623 දී, ෂේක්ස්පියර්ගේ මිතුරන් හා සෙසු නළුවන් දෙදෙනෙකු වූ ජෝන් හෙමිංගස් සහ හෙන්රි කොන්ඩෙල්, ඔහුගේ නාට්‍යමය කෘතිවල එකතුවක් වන ෆස්ට් ෆෝලියෝ ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එයට ෂේක්ස්පියර් ගේ ලෙස දැන් හඳුනාගෙන ඇති නාට්‍ය දෙකක් හැර අන් සියල්ලම ඇතුළත් විය.

ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවල කාලානුක්‍රමය දෙස බලන විට, ෂේක්ස්පියර් ප්‍රසිද්ධියට පත්වීමත් සමඟ වඩාත් සන්සුන් ජීවිතයකට නැවත පැමිණීමත් සමඟ ඔහුගේ නාට්‍යවල විෂයයන් වෙනස් කළ බව පැහැදිලිය.ඔහුගේ ඛේදවාචකයන් අතර වඩාත් ප්‍රචලිත වන්නේ හැම්ලට්, ඔතෙලෝ, කිං ලියර්  සහ මැක්බත් ය. ෂේක්ස්පියර් කාව්‍යන් 4 ක් ලියා ඇති අතර 1609 දී ප්‍රථම වරට ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. 1616 දී ඔහු මිය යන විට ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍ය 18 ක්   ක්වාර්ටෝ නමින් හැඳින්වෙන කුඩා   පත්‍රිකාවල පළ වී තිබුණි. ෂේක්ස්පියර් ඔහුගේ කාලයේ ගෞරවනීය කවියෙකු හා නාට්‍ය රචකයෙකු වූ නමුත් දහනව වන ශතවර්ෂය වන තුරුම ඔහුගේ කීර්තිය වර්තමාන මට්ටමට නොපැමිණියේය.

රෙපරමාදු ප්‍රතිසංස්කරණය සිදු වූයේ ෂේක්ස්පියර් ඉපදීමට අවුරුදු පනහකට පෙරය.  එම නිසා දෝ ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවලට ආගමික විවරණ නොමැති විය. එහෙත් ෂේක්ස්පියර්  ගේ සමයේ කාලයේ රෙපරමාදු භක්තිකයන් සහ කතෝලිකයන් ගැටුම් පැවතියේය.  ඔහු කතෝලික චරිත කිහිපයක් නිර්මාණය කලේය. කතෝලික චරිත අතරට ෆ්‍රියර් ෆ්‍රැන්සිස් (" Much Ado About Nothing"), ෆ්‍රියර් ලෝරන්ස් ("රෝමියෝ සහ ජුලියට්") සහ හැම්ලට් පවා ඇතුළත් විය.  ෂේක්ස්පියර්ගේ ලිවීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ඔහුට කතෝලික චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර පිළිබඳ මනා දැනුමක් තිබූ බවයි.

ෂේක්ස්පියර් ගේ සමයේ කලාවේ පුනරුද ව්‍යාපාරය එංගලන්තයේ ඉහළ මට්ටමක පැවතුනි. ෂේක්ස්පියර් ඇතුළු පුනරුදයේ සංස්කෘතික නිර්මාණකරුවන් දෙවියන් වහන්සේ සමග මනුෂ්‍ය වර්ගයාගේ සම්බන්ධතාවය ප්‍රශ්න කළහ.  ෂේක්ස්පියර් සිය නාට්‍ය ලිවීමේදී ග්‍රීක හා රෝමානු සම්භාව්‍ය පිළිබඳ දැනුම උපයෝගී කර ගත්තේය. පුනරුදයට පෙර මෙම ග්‍රන්ථ කතෝලික පල්ලිය විසින් යටපත් කර තිබුණි.  මේ කාලයේදී  එංගලන්තය ද ආර්ථික දුෂ්කරතා සහ ආගමික නැගිටීම්වලට ගොදුරු විය.  ෂේක්ස්පියර් සිය මුළු ජීවිතයම ගත කළේ බුබොනික් මහාමාරිය වසංගතයේ සෙවණැල්ල තුළ ය.ඔහුගේ නාට්‍ය හා කවි වල ෂේක්ස්පියර් කිසි විටෙකත් වසංගතය කෙලින්ම නිරූපණය නොකිරීම වඩාත් කැපී පෙනෙන කරුණකි.  

1603 දී එලිසබෙත් රැජින මිය ගිය පසු ස්කොට්ලන්තයේ හයවන ජේම්ස් රජු ඇගේ අනුප්‍රාප්තිකයා ලෙස නම් කරන ලද අතර ඔහු එංගලන්තයේ පළමුවන ජේම්ස් රජු බවට පත් විය. පළමුවන ජේම්ස් රජුට  එංගලන්තය හා ස්කොට්ලන්තය පාලනය කළ පළමු රජු වීමේ ගෞරවය හිමි වූ අතර, මහා බ්‍රිතාන්‍යය ලෙස හැඳින්වීමට ඔහුට අවශ්‍ය වූ රාජධානි දෙක එකම රටකට එක්සත් කිරීම ඔහුගේ ලොකුම අභිලාෂය විය. කිං ලියර් හි බ්‍රිතාන්‍යය වෙනම රාජධානි තුනකට බෙදීමට ගත් තීරණය දරුණු ප්‍රතිවිපාක ගෙන දෙන අතර, සමහර විද්වතුන් පවසන්නේ එක්සත්කම පිළිබඳ ජේම්ස්ගේ දැක්ම ෂේක්ස්පියර් ව්‍යංගයෙන් යුක්ති සහගත කරන බවයි.   පළමුවන ජේම්ස් රජු ෂේක්ස්පියර් ගේ මැක්බත් නාට්‍යට ඇළුම් කලේය. මැක්බත් ජේම්ස්ගේ උපන් ස්කොට්ලන්තයේ පිහිටුවා ඇති අතර, මෙම නාට්‍යයෙන් රජුගේ සැබෑ ජීවිත මුතුන් මිත්තෙකු වන බැන්කෝව නිරූපණය කරයි.

ෂේක්ස්පියර් ගේ නාට්‍ය බොහෝ විට වරප්‍රසාද ලත් ජීවිතයේ දර්පණ ලෙස ක්‍රියා කරනවාට වඩා මිනිස් පැවැත්ම පිළිබඳ විශ්වීය සත්‍යයන් සමඟ බැඳී තිබුණි. මිනිස් මනසෙහි ගතිකතාවයන් ග්‍රහණය කර ගැනීමටත්, මිනිස් මනෝභාවයේ  දෝලනයන්  අවබෝධ කර ගැනීමටත් ෂේක්ස්පියර්ට සුවිශේෂී හැකියාවක් තිබුණි. මිනිස් චිත්තවේගයන්ගේ පරාසය  ගැඹුරු වාක්‍යයකින් සාරාංශ කිරීමට ෂේක්ස්පියර්ට ඇති හැකියාව ඔහුගේ ජනප්‍රියත්වයට ඇති ලොකුම හේතුව විය හැකිය. ඔහු මානව අත්දැකීම් ආලෝකමත් කලේය.  ෂේක්ස්පියර් සමාජ ගවේශකයෙක් ද විය.   ඔහු දුෂ්කර සමාජ ප්‍රශ්න පිළිබිඹු කිරීම සඳහා හාස්‍යය භාවිතා කලේය. මිනිස් ස්වභාවය සහ  යථාර්ථවාදය පිළිබඳව ඔහුගේ අවබෝධය සුවිසල් ය.

ෂේක්ස්පියර් ගේ නිර්මාණ  ස්ත්‍රීවාදී හා ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය පිළිබඳ මූලිකාංග සපයයි. ඔහුගේ ටෙම්පස්ට් නාටකය ස්ත්‍රීවාදී අධ්‍යයනයට වැදගත් වේ. ස්ත්‍රීන් පිළිබඳ පුරුෂ අනාරක්‍ෂිතතාවයන්, පිරිමින්ට ආධිපත්‍යය දැරීමට හා කාන්තාවන් සන්තකයේ තබා ගැනීමට ඇති අවශ්‍යතාව සම්බන්ධයෙන්   කරුණු  ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවල හෙළි වෙයි. බොහෝ ස්ත්‍රීවාදී විචාරකයින්ගේ ඇස් හමුවේ ඔහු වර්ජිනියා වුල්ෆ් සහ ජෝර්ජ් එලියට් වැනි කතුවරුන් තුළ දක්නට ලැබෙන ආකාරයේ පූර්ණත්වය හා ගැඹුර යොදාගනිමින් කාන්තාවන් නිරූපණය කරයි.    

 සැමුවෙල් ටේලර් කොලරිජ්, ෂේක්ස්පියර්ගේ දාර්ශනික චින්තනයේ හා සදාචාරාත්මක බලපෑමේ ගැඹුර මෙන්ම ඔහු විසින් නිර්මාණය කරන ලද චරිතවල ස්වාභාවික විෂමතාවය සටහන් කරයි. මනෝවිද්‍යාත්මක සංකීර්ණතාවයකින් යුත් මිනිස් චරිත නිර්මාණය කිරීම කෙරෙහි  ෂේක්ස්පියර් අවධානය යොමු කළේය. ෂේක්ස්පියර් ඔහුගේ ඛේදවාචකයන් තුළ මිනිස් මනෝභාවය ගැඹුරින් සොයා බැලීය. මනෝවිද්‍යාව තුළ ෂේක්ස්පියර්ගේ සම්බන්ධතා සහ කියවීම් බොහෝය. මනෝ වෛද්‍ය විද්‍යාවට ෂේක්ස්පියර් ගෙන් ප්‍රබල බලපෑමක් තිබුණි. විලියම් ෂේක්ස්පියර්ගේ කෘති  මනෝ ව්‍යාධි  ඇතුළු පුළුල් පරාසයක මානව මානසික තත්වයන් විස්තර කරයි. උදාහරණයක් ලෙස ෂේක්ස්පියර්ගේ ඛේදවාචක  නාට්‍යක් වූ ඔතෙලෝ ව්‍යාධිජනක  මාත්සර්ය්‍යය  (Pathological Jealousy) ලක්‍ෂණ පෙන්වයි. ඔතෙලෝ සින්ඩ්‍රෝමය ප්‍රථම වරට හඳුනාගනු ලැබුවේ බ්‍රිතාන්‍ය මනෝ චිකිත්සකයෙකු වන වෛද්‍ය ජෝන් ටොඩ් විසිනි. ඔතෙලෝ” යනු ඊර්ෂ්‍යාවේ සහ ඊර්ෂ්‍යාවේ බලපෑම පිළිබඳ පරිපූර්ණ සිද්ධි අධ්‍යයන වේ. 

ඔතෙලෝ යනු වෙනිසියානු සමාජයේ සොල්දාදුවෙකු, නායකයෙකු සහ බලවත් පුද්ගලයෙකි. ෂේක්ස්පියර් ඔතෙලෝගේ චරිතය නාටකාකාර ලෙස ඉදිරිපත් කරන අතර ඔහුගේ අභ්‍යන්තර මානසික ගැටුම් තීව්‍ර ලෙස විස්තර කරයි.  ෂේක්ස්පියර් ඔතෙලෝ හි අද්විතීය ආකාරයකින් ඉයාගෝව භාවිතා කළ අතර, ඔහුගේ මුළු කතාවම ප්‍රේක්ෂකයන්ට පැහැදිලි කරන හුදෙකලා කතා කිරීමට ඔහුට ඉඩ දුන්නේය.

ඔතෙලෝ යනු මිශ්‍ර විවාහයන්ගේ අස්ථිර තත්වය පිළිබඳ විවරණයකි. ඩෙස්ඩෙමෝනාට වාර්ගික අගතියට මුහුණ දිය හැකි නමුත් ඔතෙලෝට වාර්ගික අගතිය සමඟ කටයුතු කළ නොහැක. ඩෙස්ඩෙමෝනාට වාර්ගික අගතියක් ඇත්නම්, ඇය ඔතෙලෝව සැමියා ලෙස පිළිගත්තේ නැත. ඔහු සමඟ ඇයගේ සම්බන්ධතාවය පදනම් වී ඇත්තේ ආදරය මත ය. නමුත් කළු පැහැය කැත සහ පහත්කම යන අදහස ඔතෙලෝ ක්‍රමයෙන් පිළිගනී. ඔහු කළු ජාතිකයෙකු බැවින් ඩෙස්ඩෙමෝනාට සුදුසු නැති බව ඔහු සිතයි. ඔතෙලෝගේ ඛේදනීය දෝෂය ඔහුගේ ඊර්‍ෂ්‍යාවයි. මෙම පෞරුෂත්වයේ දෝෂය නිසා ඉයගෝට ඔතෙලෝව නොමඟ යැවීම පහසු කරයි.  

ඔතෙලෝ සෙනෙට් සභිකයෙකුගේ දියණිය වන ඩෙස්ඩෙමෝනාගේ ආදරය දිනාගෙන ඇතත්, ඔතෙලෝට තම බිරිඳ එමිලියා සමඟ අනියම් සම්බන්ධයක් ඇති බවට ඉයාගෝ  සැක කරයි. ඉයාගෝ  ඔතෙලෝගෙන් පළිගැනීමට කුමන්ත්‍රණය කිරීමට පටන් ගනී. ඔතෙලෝගේ මනසෙහි බිහිසුණු සිතුවිලි පැටවීමට පෙර, ඉයාගෝ උපායශීලීව ඔතෙලෝගේ කුතුහලය අවුස්සයි. ඔතෙලෝ සත්‍යය කතා කරන ලෙස ඉයාගෝගෙන් ඉල්ලා සිටින විට, ඉයාගෝ මවාපාමින් ඊර්‍ෂ්‍යාව ගැන දැනුවත්ව සිටින ලෙස ඔතෙලෝට අවවාද කරයි. ඉයාගෝ ඊර්‍ෂ්‍යාව “හරිත ඇස් ඇති රාක්‍ෂයා”  ලෙස හඳුන්වයි. ඩෙස්ඩෙමෝනාට එරෙහිව ඉයාගෝගේ දරුණු චෝදනාව ඉතා ඉක්මණින් ක්‍රියාත්මක වේ. ඩෙස්ඩෙමෝනා ද්‍රෝහී බව විශ්වාස කළ යුතුද නැද්ද යන්න ඔතෙලෝ හුදකලා කරයි. ඔහු ඉයාගෝව අවිශ්වාස කළ යුතුද නැද්ද යන්න ගැනද ඔහු හුදෙකලා වේ.

ආතතිය, ඊර්‍ෂ්‍යාව සහ ගෞරවය නැතිවීම යන සංයෝජන ඔතෙලෝ උමතු බවට පත්කිරීමේ උත්ප්‍රේරකයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. එබැවින් ඔහු තම ඔහුගේ බිරිඳ ඩෙස්ඩෙමෝනාව ඝාතනය  කිරීමට පසුබට නොවේ.  ඔතෙලෝගේ මානසික ගැටලුව මුල් බැස ඇත්තේ ඔහුගේ අවිඥාණික  මනස තුළ ය. ඔතෙලෝගේ ඊර්ෂ්‍යාව ඔහුගේම ආශාවන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමක් විය හැකිය.  ඔහුගේ   ඊගෝව ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා ඔහු මෙම ආශාවන් තම බිරිඳ වෙත ප්‍රක්ෂේපණය කළේය. එවිට, ඔහු අන් අය සමඟ ඇයගේ අන්තර්ක්‍රියා ගැන දැඩි සැකයට භාජනය වේ. ඔතෙලෝ තම බිරිඳගේ අවිශ්වාසය ගැන තමාටම ඒත්තු ගන්වන්නේ ඩෙස්ඩෙමෝනා වෙත තමා කෙරෙහි වෛරයක් විසුරුවා හැරීමෙනි.  ඩෙස්ඩෙමෝනා ඝාතනය කිරීමෙන් පසු   ඔතෙලෝ ඉයාගෝගේ ද්‍රෝහිකමේ බිහිසුණු සත්‍යය දැනගනී.  

ඔතෙලෝගේ ස්වයං විනාශය වෙනත් දෘෂ්ටි කෝණයකින් විශ්ලේෂණය කළ හොත්, ඔහුගේ ඊනියා සියදිවි නසා ගැනීම ඩෙස්ඩෙමෝනාගේ මරණයට නිසි පළිගැනීමක් ලෙස පෙනේ. කෙසේවෙතත්, ඔතෙලෝ තමාවම විනාශ කර ගැනීමට තීරණය කරන්නේ එය ගෞරවනීය ලෙස මියයාම වැදගත් යැයි විශ්වාස කරන නිසාය. ඊර්ෂ්‍යාවේ හානිකර බලපෑම් නිසා ඔතෙලෝ විනාශයට පැමිණේ.  සමහර විචාරකයින්  විශ්වාස කරන්නේ ඉයාගෝ යනු ඔතෙලෝගේ මනස පාලනය කිරීම නිසා ඔතෙලෝගේ සැඟවුණු ආත්මයේ ප්‍රක්‍ෂේපණයක් බවයි. ඩෙස්ඩෙමෝනාගේ මරණයට තුඩු දෙන ඔතෙලෝගේ ආශාව මෙහෙයවන්නේ ඉයාගෝගේ තර්කානුකූල භාවිතයයි.

ඔතෙලෝට ස්වයං දැනුවත්භාවය හා ස්වයං විග්‍රහයක් තිබුනේ නම්, ඉයගෝට ඔහුගේ ආශ්චර්යමත් උපාමාරු බලයන් තිබියදීත්, ඔතෙලෝව රැවටීමට කිසි විටෙකත් සමත් නොවනු ඇත. ඔතෙලෝගේ අවසාන කථාව ස්වයං රැවටීමකි: ඔහු දෛවයට දොස් පවරයි, ඔහු ඉයාගෝට දොස් පවරයි, නමුත් “ඕනෑවට වඩා” ආදරය කිරීම හැර ඔහු කිසි විටෙකත් තමාටම දොස් පවරන්නේ නැත. බටහිර සාහිත්‍යයේ පළමු බැරෑරුම් යුරොපියොයිඩ්  නොවන චරිතය ඔතෙලෝ වන අතර ඔහු  ෂේක්ස්පියර්ගේ වඩාත්ම සංකේන්ද්‍රිත ඛේදවාචකයන්ගේ කොටසකි.  සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, මනෝවිද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණයකින් බලන කල, ඊර්‍ෂ්‍යාව නිසා ඇති වූ  උමතුවකට ඔතෙලෝගේ ඛේදනීය බැසයාම සහ ඩෙස්ඩෙමෝනා කෙරෙහි ඇති ඔහුගේ ආදරය ඔතෙලෝට තම යථාර්ථය පාලනය කර ගත හැකිද නැද්ද යන්න විශ්ලේෂණය කළ හැකිය.

ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍යවලට “ප්‍රභවයන්” ඇති බව ඔහුගේ කාලය තුළම පෙනෙන්නට තිබුණි. 1599 දී දැඩි ලෙස රඟදැක්වූ ජුලියස් සීසර්ගේ ඛේදවාචකය ෂේක්ස්පියර්ගේ වඩාත්ම කල් පවත්නා නාට්‍යයකි. කෙසේ වෙතත්, එය ෂේක්ස්පියර්ගේ බොහෝ නාට්‍ය කෘති මෙන්, කතුවරයාගේ මනසින් පමණක් උපත ලැබුවේ නැත. සීසර්ගේ කතාව සහ ඉන් ඔබ්බට රෝමයේ ඉතිහාසය එලිසබෙතන් එංගලන්තයට හොඳින් දැන සිටියේය. ෂේක්ස්පියර් මෙම නාට්‍යය මුළුමනින්ම පාහේ පදනම් කර ගෙන ඇත්තේ ප්ලූටාර්ක්ගේ නොබෙල් ග්‍රීසියන්ගේ සහ රෝමවරුන්ගේ ජීවිත වලින් කියවා ඇති දේ මත ය.ෂේක්ස්පියර් ඔහුගේ නාට්‍යය පදනම් කර ගෙන ඇත්තේ ප්ලූටාර්ක්ගේ රෝමානු චරිත පිළිබඳ ආඛ්‍යානය මත වූවද ඔහු එම නාටකයට බොහෝ අංග එකතු කලේය.   

කිං ලියර් (King Lear)  කතාව මහලු වියේ මානසික අවපීඩනය පිළිබඳ පැහැදිලි කතාවකි.මානසික අවපීඩනය ශාරීරික රෝග සහ ආබාධිතභාවය, ජීවිත සිදුවීම්, සමාජ හුදකලාව සහ තනිකම සමඟ සම්බන්ධ වේ. කිං ලියර් හුදෙකලා වන අතර ඔහුගේ නිෂේධාත්මක සිතුවිලි , බලාපොරොත්තු රහිතබව, වරදකාරිත්වය,   සහ අවිනිශ්චිතතාවයෙන් කිං ලියර්හුදෙකලා වන අතර ඔහුගේ නිෂේධාත්මක සිතුවිලි වික්‍ෂෝභය , බලාපොරොත්තු රහිතබව, වරදකාරිත්වය,  සහ අවිනිශ්චිතතාවයෙන් සමන්විත වේ. 

බොහෝ ෂේක්ස්පියර් චරිත  පෞරුෂත්ව ආබාධ සඳහා වන නිර්ණායකයන්ට ගැලපේ. පෞරුෂත්වය යනු  මිනිසුන් වෙන්කර හඳුනාගත හැකි චර්‍යාත්මක හා මානසික ගතිලක්‍ෂණ සමූහයකි. එබැවින් පෞරුෂත්වයේ ආබාධ නිර්වචනය කරනු ලබන්නේ සමාජ සම්මතයන් හා අපේක්ෂාවන්ට වඩා වෙනස් වූ අත්දැකීම් සහ හැසිරීම් මගිනි. ෂේක්ස්පියර් තම නිර්මාණයන් හරහා සංජානනය, චිත්තවේගීය බව, අන්තර් පුද්ගල ක්‍රියාකාරිත්වය හා ආවේග පාලනය පාලනය කිරීමේ දුෂ්කරතා ඇති පුද්ගලයන් පිලිබඳව පෙන්වා දෙයි. උදාහරණයක් ලෙස හැම්ලට් පිලිබඳව ෂේක්ස්පියර්  මෙසේ ලියයි “ඔහුගේ මනස ප්‍රචණ්ඩකාරී හා කාලකණ්ණි සිතුවිලි වල සුළි සුළඟකි”. ඔහුට අවතාරය හමු වූ පසු “ඔහුගේ මනසෙහි සමබරතාවය නැති වී යයි"

ෂේක්ස්පියර්ගේ මනෝ විද්‍යාත්මක නාට්‍යය වන වින්ටර්ස් ටේල් යනු මිත්‍රශීලී රජවරුන් දෙදෙනෙකු වන ලියොන්ට්ස්, සිසිලියා රජු සහ බොහිමියාවේ රජු වන පොලික්සෙනස් අතර කතාවකි. අනපේක්ෂිත ලෙස රජවරුන් වන ලියොන්ට්ස් උමතු වී ඔහුගේ ගර්භනී බිරිඳ හර්මියොන් රැජින පොලික්සෙනස් රජු සමඟ අනියම් සම්බන්ධයක් පවත්වා ඇති බවට සැක කරයි. සැකයෙන් හා කුමන්ත්‍රණ න්‍යායෙන් පිරී ඇති ලියොන්ට්ස් රජුගේ මායාකාරී මනස ෂේක්ස්පියර් නාටකාකාර ලෙස නිරූපණය කරයි. ෂේක්ස්පියර්ගේ ප්‍රේමය වින්ටර්ස් ටේල් හි ව්‍යාකූල ආබාධයකින් පෙළෙන මිනිසෙකු විස්තර කරයි.

ෂේක්ස්පියර්ගේ ද වින්ටර්ස් ටේල් හි  ලියොන්ට්ස්ගේ අශෝභන උමතුව පිලිබඳව විස්තර කරයි. ෂේක්ස්පියර් පැහැදිලිවම ලියොන්ට්ස්ව අනෙක් චරිතවල යථාර්ථයෙන් විසන්ධි වූ මිනිසෙකු ලෙස ඉදිරිපත් කරයි. ලියොන්ටෙස්ගේ මනෝභාවය භින්නෝන්මාදය (Schizophrenia) පිළිබඳ නවීන නිර්වචන සමඟ අනුකූල වේ. ඔහුගේ ක්‍රියාවන් සහ කථා මගින් මුළා වූ මනසෙහි අභ්‍යන්තර ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබා ගත හැකිය. ලියොන්ටෙස්ගේ භින්නෝන්මාදය ඔහුගේ මානසික ආතතියට බලපෑමක් මෙන්ම හේතුවක් වන අතර, එය අවට ලෝකය පිළිබඳ වැරදි අර්ථකථනයක්, වැරදි කියවීමක් නිසා ඇතිවේ. ලියොන්ට්ස්, නාට්‍යයේ ආරම්භයේ සිටම, “උදාසීනත්වය සහ සමාජයෙන් ඉවත්වීම (social isolation) පෙන්නුම් කරයි. මනෝ චිකිත්සකයන් පෙන්වන පරිදි භින්නෝන්මාද රෝගීන් හුදෙකලා වී සිටින අතර ආන්තික ජීවිත ගත කරති. ෂේක්ස්පියර්ගේ ද වින්ටර්ස් ටේල්  මානව මනෝ විද්‍යාව පිළිබඳ වඩාත් දීප්තිමත් හා ගැඹුරින් දැනෙන අධ්‍යයනයක් ලෙස අර්ථ කථනය කල හැකිය.

මනෝ විශ්ලේෂක සිග්මන්ඩ් ෆ්‍රොයිඩ්, මිනිස් ස්වභාවය පිළිබඳ ඔහුගේ බොහෝ න්‍යායන් සඳහා පදනම ලෙස හැම්ලට් භාවිතා කලේය . සිග්මන්ඩ් ෆ්‍රොයිඩ්, මනෝ විශ්ලේෂණ කාචයක් හරහා ෂේක්ස්පියර් දුටු අතර ෂේක්ස්පියර් කෘති පිළිබඳ මනෝ විශ්ලේෂණ කියවීම් විශේෂයෙන් කළේය. ෂේක්ස්පියර්ගේ  මැක්බත් යනු පෞරුෂ ආබාධ සහිත චරිතයක් අඩංගු නාට්‍යයක තවත් උදාහරණයකි. මැක්බත් යනු ස්කොට්ලන්ත ඉතිහාසය පිළිබඳ නාට්‍යකි. මැක්බත් යනු යැපෙන පෞරුෂයකට සමාන වන අතර ප්‍රධාන ජීවිත තීරණ වල වගකීම මග හැර අන් අයට එම බලය භාර ගැනීමට ඉඩ සලසයි. ඔහු අන් අයගේ අනුමැතිය දිනා ගැනීම සඳහා බොහෝ දුරට යයි. මැක්බත් ආර්‍යාව තුල අත සේදීමට තිබෙන ග්‍රස්තිය , සිහිනෙන් ඇවිදීම වැනි විඝටන ලක්‍ෂණ ෂේක්ස්පියර් විස්තර කරයි.  මැක්බත් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ජී. විල්සන් නයිට් ප්‍රකාශ කරන්නේ, “මැක්බත් යනු නපුර පිළිබඳ වඩාත්ම ගැඹුරු දැක්ම හා නපුරේ ප්‍රකාශයක් ලෙසටය.

විලියම් ෂේක්ස්පියර් 1600 දී පමණ හැම්ලට් ලියූ අතර ෂේක්ස්පියර්ට අනුව  හැම්ලට් ඉතා උද්‍යෝගිමත්, උතුම් හා මෘදු ස්වභාවයක් ඇති, වඩාත් ආදරණීය, තම පියාගේ මතකය වෙනුවෙන් කැප වූ, තම මව තුළ ලැජ්ජාවක් නොතිබීම ගැන කෝප වූ මිනිසෙකුය.  හැම්ලට් ගේ මානසික අපගමනය පිළිබඳ  සාක්‍ෂි ෂේක්ස්පියර් මෙම නාටකයෙන් ඉදිරිපත් කරයි. ෆ්‍රොයිඩ් පවසන්නේ හැම්ලට් යනු ඊඩිපස් සංකීර්ණය විසින් මෙහෙයවනු ලබන චරිතයක් බවයි.    

ඩෙන්මාර්කයේ කුමාරයා හැම්ලට් නම් තරුණ කුමාරයාගේ කතාව ඛේදවාචකයකි. හැම්ලට්ගේ අර්බුදය වේගවත් වන්නේ ඔහුගේ පියාගේ මරණය, ක්ලෝඩියස්ගේ ඔටුනු පැළඳීම සහ ඔහුගේ මව නැවත විවාහ වීමෙනි.  මුර සෙබළුන් කිහිප දෙනෙකු ඔහුගේ පියාගේ අවතාරය දැක ඇති බවට ඔහුට වාර්තා කරයි, ඊළඟ රාත්‍රියේ හැම්ලට් ඔවුන් සමඟ යන විට ඔහු අවතාරය දකී.  ඔහුගේ ඔටුන්න සහ බිරිඳ ලබා ගැනීම සඳහා මාමා විසින් ඔහුව  ඝාතනය කළ බවත්, ඔහුගේ මරණයට පළිගැනීමට  දිවුරුම් දෙන ලෙසටත් අවතාරය හැම්ලට්ට පවසයි. රජු තමා සැක නොකරන බවට වග බලා ගැනීම සඳහා හැම්ලට් උමතු ලෙස පෙනී සිටීමට තීරණය කරයි. රජුගේ උපදේශක පොලෝනියස්ගේ දියණිය වන ඔෆීලියා ද ඔහුව ප්‍රතික්‍ෂේප කරන අතර ඔහුගේ ශෝකය තවත් වැඩි වෙයි. ඔහුගේ මානසික අවපීඩනය ඉතා සැබෑ නමුත් බොහෝ විට ඔහුගේ ව්‍යාජ උමතුවෙන් පෙළෙයි. පළිගැනීම සඳහා අවතාරයේ ඉල්ලීම ඉටු කිරීමට ඔහු දරන ප්‍රමාදය සහ ස්වයං-කලකිරීම ෂේක්ස්පියර් පෙන්වා දෙයි.  ඔහුගේ   පීතෘ ඝාතන චේතනාව වෙස්වලාගෙන ඇත්තේ සැබෑ පියා වෙනුවට හැම්ලට්ගේ ළදරු වෛරය මාමා වූ ක්ලෝඩියස් වෙත  ආදේශ කිරීමෙනි.  හැම්ලට් ගේ මව වන ගර්ට්රූඩ් සමඟ හැම්ලට්ගේ සම්බන්ධතාවය ව්‍යභිචාරයේ යථාර්ථයට නැඹුරු වෙයි  

ෂේක්ස්පියර් ගේ පියා  1601 දී මිය ගියේය. ඔහු බොහෝ විට වයස අවුරුදු හැත්තෑවකට ආසන්න විය හැකි අතර ඔහු විවාහ වී අවුරුදු හතලිස් හතරක් විය.  1570 ගණන්වල සිට ජෝන් ගේ ජීවිතය කරදර සහිත විය​.  ඔහු 1572 දී නීති විරෝධී ලොම් මිලදී ගැනීමේ චෝදනාව මත උසාවියේ පෙනී සිටියේය. 1601 දී ජෝන් මිය යන විට 37 හැවිරිදි විලියම් ෂේක්ස්පියර්ට ෂේක්ස්පියර්ගේ උපන් ස්ථානය ලෙස හැඳින්වෙන මුළු දේපලම උරුම විය. ෂේක්ස්පියර් තම පියාගේ මරණයෙන් පසු හැම්ලට්හි ඔහුගේම ප්‍රතිගාමීත්වය නාට්‍යගත කළේය.

හැම්ලට් 1599 සිට 1601 දක්වා කාලය තුළ විලියම් ෂේක්ස්පියර් විසින් ලියන ලද ඛේදවාචකයකි. ඩෙන්මාර්කයේ කුමරු වන හැම්ලට්ගේ ෂේක්ස්පියර් ඛේදවාචකයේ දී  හැම්ලට්ගේ ආදරය ප්‍රතික්ශේප වීම නිසා  ඔපීලියා අධි තීව්‍ර ප්‍රතික්‍රියාවක් පෙන්වන්නීය. මෙම අධි තීව්‍ර මානසික ප්‍රතික්‍රියාව ( acute stress reaction) ඇයව දිවි නසා ගැනීමට යොමු කරවයි. ෂේක්ස්පියර් හැම්ලට්ගේ චරිතය විචිත්‍රවත් අයුරින් නිර්මාණය කළ අතර හැම්ලට් ෂේක්ස්පියර්ගේ සංකීර්ණ චරිතවලින් එකක් බවට පත්ව ඇත. හැම්ලට්ගේ චරිතය පිළිබඳ ෆ්‍රොයිඩ්ගේ මනෝ විශ්ලේෂණ පැතිකඩෙන් ඇඟවෙන්නේ ඩෙන්මාර්කයේ රැජින වන ඔහුගේ මව වන ගර්ට්රූඩ් කෙරෙහි හැම්ලට් අස්වාභාවික ප්‍රේමයක් ඇති බවයි. මෙම අදහසම ඔපීලියාට ආදරය කිරීමට ඔහුට ඇති නොහැකියාව සමග සමපාත වේ.  ඔහුගේ මවගේ ව්‍යභිචාර සම්බන්ධය කෙරෙහි ඔහු තුළ ඇති ඇල්ම, ඔහුගේ මව සමඟ ව්‍යභිචාර සබඳතා පැවැත්වීමේ ආශාවෙන් පැන නගී. මේ අනුව හැම්ලට් ඊඩිපස් සංකීර්ණයේ සම්භාව්‍ය උදාහරණයකට එක් කරයි.  

බ්‍රිතාන්‍යයේ මනෝ විශ්ලේෂණ ව්‍යාපාරයේ නිර්මාතෘ මනෝ විශ්ලේෂක අර්නස්ට් ජෝන්ස් හැම්ලට් සලකන්නේ "ෂේක්ස්පියර්ගේ දර්ශනයේ හරය හා ජීවිතය පිළිබඳ දෘෂ්ටිය ලෙසටය.ෆ්‍රොයිඩ් හැම්ලට්ව සලකන්නේ “ඊඩිපස් රෙක්ස්ගේ භූමියේම මුල් බැසගත්” අයෙකු ලෙසය. තවද ඔහු පෙන්වා දෙන්නේ “ඊඩිපස් රෙක්ස්” හි දී දරුවාගේ මූලික පැතුම් ෆැන්ටසිය ආලෝකයට ගෙන එන අතර එය සිහින වල මෙන් අවබෝධ වී ඇති බවත් හැම්ලට්හි එය මර්දනය වී ඇති බවත් ය. . ෂේක්ස්පියර් ගේ හැම්ලට් මනෝවිද්‍යාත්මක චින්තනයට වැදගත් දායකත්වයක් සපයයි. ෂේක්ස්පියර්ගේ ඛේදවාචකයන්ගේ චරිත බල ආශාවන්ගෙන් පෙලඹී ඇත. ෂේක්ස්පියර් පෙන්වන්නේ මිනිස් අවශ්‍යතාවය, හැඟීම්, චිත්තවේගයන් සහ ආශාවන් හෝ ආශාවන් සීමාවන් ඉක්මවා යාමට යටත් වූ විට ඔවුන් උමතුවට පත්වීමට ඉඩ ඇති බවයි.  

දොළොස්වන රාත්‍රියේ  Twelfth Night ප්‍රධාන චරිතයක් වන ඔලිවියා සිය සහෝදරයාගේ මරණය ගැන වැලපීම සඳහා සමාජයෙන් මුළුමනින්ම ඉවත් වේ. ඇය ප්‍රේමය ප්‍රතික්ෂේප කරන අතර ලෞකික සැප සම්පත් වලින් බැහැර වේ. ඇය විශාදය ක්ලමථය  ලක්‍ෂණ පෙන්වන්නීය.  ඔලිවියාගේ මානසික තත්වය පිළිබඳ ෂේක්ස්පියර්ගේ  සමායෝගී ආබාධයකින් (Adjustment Disorder) පෙළෙන පුද්ගලයෙකුට සමීප වේ. ප්‍රධාන ආතති සහගත ජීවිත සිදුවීමෙන් පසු ඇය බොහෝ විට මානසික අවපීඩනය හා කාංසාව වැනි හැඟීම් අත්විඳින බව පෙනේ. 
      
ෂේක්ස්පියර්ගේ හෙන්රි IV සුරාධූර්ත්වයේ ලක්‍ෂණ පෙන්වයි. ෂේක්ස්පියර්ගේ තුන්වන රිචඩ්  නාට්‍යයේ  ඔහු බලයට පත්වන්නේ  සතුරන් බොහෝ දෙනෙකු ඝාතනය කිරීමෙනි. ක්‍ෂිතිමය අත්දැකීම් වලට නිරාවරණය වීම නිසා තුන්වන රිචඩ් තුල චිත්තවේගීය ගැටුම් සහ නින්ද නොයෑමේ තත්වය (insomnia) තිබේ.   
    
ෂේක්ස්පියර් සිෆිලිස්  රෝගයේ බලපෑම ගැන දැන සිටි අතර ඔහුගේ නාට්‍යවල සිෆිලිස්  නිසා ඇතිවන කායික මානසික රෝග තත්වයන් සඳහන් කරයි. ඇතන්ස්හි ටිමොන්ගේ ජීවිතය ( Love’s Labour’s Lost ) සහ ඔහුගේ සමහර කවි  සිෆිලිටික් රෝග ලක්ෂණ විචිත්‍රවත් ලෙස විස්තර කරයි. ෂේක්ස්පියර්ගේ කාලයේ සිෆිලිස් රෝගය පව්කාර හැසිරීමට දණ්ඩනයක් ලෙස සලකන ලදි.  නියුරෝසයිෆිලිස් රෝගීන්ට ඩිමෙන්ශියා මතක ශක්තිය නැතිවීම, මානසික අවපීඩනය, උමතුව සහ තවත් බොහෝ ලක්‍ෂණ තිබිය හැකි බව මෙහිදී සඳහන් කල යුතුය. බොහෝ විට ෂේක්ස්පියර් නියුරෝසයිෆිලිස් රෝගියෙකු දැක ඇති බවට උපකල්පනය කිරීමේ සාධක තිබේ.  
   
ෂේක්ස්පියර්ගේ එකම පුත් හැම්නෙට් 1596 දී වයස අවුරුදු 11 දී මිය ගියේය. ඔහුගේ වැඩිමහල් දියණිය සුසන්නා පසුව ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ්හි වෛද්‍යවරයකු වූ ජෝන් හෝල් සමඟ විවාහ විය. ඔවුන්ගේ දියණිය එලිසබෙත්, ෂේක්ස්පියර්ගේ පළමු මුනුබුරා 1608 දී උපත ලැබීය. ෂේක්ස්පියර් 1610 දී මහජන ජීවිතයෙන් විශ්‍රාම ගත්තේය. ඔහු 1616 අප්‍රියෙල් 23 වන දින මිය ගියේය.    

ෂේක්ස්පියර් පසුකාලීන ඉංග්‍රීසි නිර්මාණකරුවන්ට ඉමහත් බලපෑමක් ඇති කලේය. රොමැන්ටික කවියෙකු වන ජෝන් කීට්ස් (1795-1821) ෂේක්ස්පියර්ගේ බලපෑමට ලක් වූ අතර කීට්ස්ගේ කවි ෂේක්ස්පියර්ගේ නිරූපණයන්ගෙන් පිරී ඇත. ජෝන් කීට්ස්ට අනුව විලියම් වර්ඩ්ස්වර්ත් යනු ෂේක්ස්පියර්ගේ ශිෂ්‍යයා සහ අනුගාමිකයාය.  විලියම් බ්ලේක්ගේ කෘති විශ්ලේෂණය කිරීමේදී  ෂේක්ස්පියර්ගේ රේඛා බොහොමයක් තිබේ. වෝල්ටර් ස්කොට් “දොන් ජුවාන්” හි නිමක් නැති “ෂේක්ස්පියර්ගේ විවිධත්වය” සටහන් කළේය. ෂේක්ස්පියර්ගේ  මැක්බත්”  බයිරන් කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇත් කරන ලදි. පර්සි බයිෂේ ෂෙලිගේ නිර්මාණ වල ෂේක්ස්පියර්ගේ පොහොසත් සම්ප්‍රදායදක් දක්නට තිබේ. චාල්ස් ඩිකන්ස්  හටද ෂේක්ස්පියර්ගේ  බලපෑමෙන් මිදෙනු නොහැකි විය. 
ඉංග්‍රීසි නිර්මාණකරුවන්ට අමතරව ඔහුගේ බලපෑම යුරෝපය පුරා පැතුරුණි. ගොතික්” නාට්‍යය ,යුරෝපයේ රොමැන්ටික රංග කලාව කෙරෙහි ෂේක්ස්පියර්ගේ බලපෑම අති ප්‍රබලය.       

ෂේක්ස්පියර්ගේ නිර්මාණ කාලය හා සංස්කෘතිය ඉක්මවා යයි. සාහිත්‍ය ඉතිහාසයේ වඩාත් ප්‍රචලිත රේඛා බොහොමයක් පැමිණෙන්නේ විලියම් ෂේක්ස්පියර්ගේ ලේඛනවලිනි. ජොහාන් වුල්ෆ්ගැන්ග් වොන් ගතේ හට  ෂේක්ස්පියර්ගේ නිර්මාණ වල ආභාශය ලැබුණි. ෂේක්ස්පියර්ගේ සාහිත්‍ය දායකත්වය ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, චිත්‍ර, සංගීතය සහ චිත්‍රපටය වැනි කලාත්මක ප්‍රකාශන ක්‍ෂේත්‍රයට බලපෑම් ඇති කලේය. හර්මන් මෙල්විල් සහ චාල්ස් ඩිකන්ස්ගේ සිට අගාත ක්‍රිස්ටි සහ ඇන්තනි බර්ගස් දක්වා සියලු දෙනාටම ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළ ෂේක්ස්පියර් ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍යයේ වඩාත්ම බලගතු චරිතයකි. විලියම් ෂේක්ස්පියර් ඉතිහාසයේ වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධ කතුවරයා වන අතර ඔහු සංස්කෘතික නිරූපකයෙකු ලෙස සැලකේ. ෂේක්ස්පියර්ගේ නාට්‍ය ඇමරිකානු නාට්‍ය කලාවේ ප්‍රබල බලවේගයක් විය. 

ෂේක්ස්පියර්ගේ බලපෑම තවමත් ජීවමානව පවතියි.    ෂේක්ස්පියර් යනු මිනිස් මනෝභාවය පිළිබඳ විශිෂ්ට විශ්ලේෂණයක් කළ සැබෑ බුද්ධිමතෙකි. ඔහුගේ නිරීක්ෂණ තරමක් අද්විතීය වූ අතර ඔහු ස්වභාවයෙන්ම ඔවුන්ගේ අභ්‍යන්තර මානසික ගැටුම් හා හැසිරීම් සෞන්දර්යාත්මක ස්වරූපයෙන් ප්‍රකාශ කරමින් ඔහුගේ සාහිත්‍ය චරිත ඉදිරිපත් කළේය. සමහර විට ෂේක්ස්පියර් මධ්යකාලීන මනෝ විශ්ලේෂක යන පදවි නාමය ලබා ගැනීමට සුදුසුකම් ලබයි.  

Works Cited

• Boyce, Charles. Shakespeare A to Z. New York: Facts on File, 1990.
• Bradbrook, M. C. Shakespeare, the poet in his world. London : Weidenfeld and Nicolson, 1978.
• Bradley, A. C. (1960). Shakespearean tragedy: lectures on Hamlet, Othello, King Lear, and Macbeth. London: Macmillan Co Ltd.; New York: St Martin’s Press.   
• Bushnell, R., 2019. Greek Tragic Women on Shakespearean Stages by Tanya Pollard. American Journal of Philology, 140(1), pp.182-184.
• Chute, Marchette. Stories from Shakespeare. New York: World Publishing Company, 1956.
• Foucault, M. (2001). Madness and Civilisation: A History of Insanity in the Age of Reason London: Routledge.  
• Frye, Roland Mushat Shakespeare Routledge, 2005.Gager, Valerie L. (1996). Shakespeare and Dickens: The Dynamics of Influence. Cambridge University Press.
• Halio, Jay. The Tragedy of King Lear. Oxford: University of Oxford Press, 1992.
• Jeffrey, David J. and Patrick Grant. “Othello’s Loss of Fame and Reputation Leads to His  Self-Destruction.” Readings on Othello. Ed. Don Nardo. San Diego: Greenhaven,  2000.
• Jonathan Bate, The Genius of Shakespeare (1997). Oxford University Press.
• Patrick Colm Hogan, P. (2006). Narrative universals, heroic tragi-comedy, and Shakespeare's political ambivalence. College Literature, 33(1), 34-35.
• Plutarch. Plutarch's Shakespeare. Ed. C.F. Tucker Brooke. London: Chatto and Windus, 1909. 
• Shakespeare, W. (1973). The Complete Works of William Shakespeare. Sybil Thorndike (foreword). London: Rex Library.  
• Shakespeare, W. (1998). The tragedy of Othello, the moor of Venice. A. Kernan (Ed.). New York: Signet Classics.   
• Trung, Chung-hsuan. "The “Strange Eruption” in Hamlet: Shakespeare’s Psychoanalytic Vision." The “Strange Eruption” in Hamlet (n.d.): n. pag. Shakespeare’s Psychoanalytic Vision. National Chung Hsing University, 2007.