Wednesday, July 28, 2021

Rabbit Proof Fence

 



Rabbit proof fence
We will teach you to be human
We will take you to the Civilization
We will teach you to think and act appropriately in a White World
We will be your guardian Angles
 
Rabbit proof fence
We will remove you from the hunting grounds
We will take you from Ma and Da
No longer will you need them
You will never see them again
 
Rabbit proof fence
We will incarcerate you for your own good
We will protect you from yourselves
We will teach you to read and write
One day you will be fitting servants for white families
 
Rabbit proof fence
Like the Wizard of Oz
Do not go on a journey to reclaim your wholeness
You are incomplete
You do not exist without the master
You all are institutionalized eugenics
 
Do not follow the Rabbit proof fence
Do not run away from the Native Settlements
Do not abandon your destiny
Do not reclaim your identity
You are destined to be the Stolen Generation

by Ruwan M Jayatunge 

Saturday, July 24, 2021

ආදරණීය ඩීන් අයියේ


කීව් නගරයේ ඩීන් අයියා යන්නට ගොසිනි. එහෙත් ඔහු පිලිබඳ ආදරණීය මතකය අප අතර තවමත් තිබේ. 

මට මුලින්ම ඩීන් අයියා මුණ ගැසෙන්නේ 1988 වසරේය​. ඔහුගේ අවංක හිතවත්කමත් , නිර්ව්‍යාජ සිනහවත්, කාරුණික බවත් ඔහු හමුවූ මොහොතේම සිතේ රැඳුනි. ඔහුගේ නිවස ශ්‍රී ලාංකික සිසුන්ට නවාතැනක් විය​. ඩීන් අයියා සහ ඔහුගේ රුසියානු බිරිඳ ආගන්තුක සත්කාරයේ නියමුවන් වූහ​.    

ඩීන් අයියා තුල තිබූ හාස්‍යය මට තවමත් මතකය​. අප කීව් නගරය පුරා ඇවිද්දෙමු. එසේම ද්නේපර් නදියේ දූපතක දවස් තුන හතරක් රැඳී සිටියෙමු. ශ්‍රී ලාංකික සිසුන්  සංවිධානය කල සාද වලදී විනෝද වූයෙමු. ඒවා සියල්ලම දැන් අයත් වන්නේ අතීතයටය​.    

ඩීන් අයියා කීව් නගරයට පැමිනි නවක සිසු සිසුවියන්ට උපකාර කලේය​. එසේම ඇන්ටනෝව් යානා අලුත් වැඩියා කිරීමට කීව් නගරයට ආ ගුවන් හමුදාවේ නිලධාරීන් ද ආපසු ලංකාවට ගියේ  ඩීන් අයියා ගේ නිවසේ සංග්‍රහ විඳීමෙන් පසුවය​.  ඩීන් අයියා ගේ ආගන්තුක සත්කාරය පිලිබඳව ශ්‍රී ලංකා ගුවන් හමුදාවේ නියමුවෙකු වූ මෙල්වින් කුරුකුලසූරිය වරක් මා සමග ප්‍රසාද මතකයන් සමග මා සමග කතා කලේය​.   

බිරිඳගේ මරණයත් සමග ඩීන් අයියා ගේ සෞඛ්‍යය පිරිහෙන්නට විය​. එහෙත් ඩීන් අයියා  මේතරම් ඉක්මනින් අප හැර යයි කියා අප නොසිතුවෙමු. ඩීන් අයියා ජීවිතයෙන් සමු ගත්තද ඔහු අපගේ හදවත් තුල තවමත් ජීවත් වෙයි.  

Thursday, July 22, 2021

Cannabis Addiction: Colossal Mental Health Problem

 


“I will not be a slave of any appetite.”

Lord Byron

Cannabis is an illicit and also a dangerous drug. According to Police reports cannabis usage in Sri Lanka is increasing. A large number of people use cannabis day-to-day basis in rural and urban areas. Many consider cannabis is a harmless also an Aurvedic preparation which cause no harm to the human body.

This is totally a misconception. The empirical findings indicate that cannabis abuse can cause severe psychological as well as sociological ill effects despite this misconception. Drug awareness as well as health education is needed to eradicate such misconceptions in the society.

Serious adverse effects of Cannabis have been reported. Among the adverse effects dependence on Cannabis, adolescent developmental problems, permanent cognitive impairment as well as development of psychosis are evident. Prolonged use of cannabis can lead to depression, lack of volition and a history of gradually deteriorating social ability and contact with others. People who are addicted to cannabis suffer from very poor memory and concentration.

Cannabis usage is drastically increasing among the youth. The most pathetic scenario is even school children indulge with this dangers substance without knowing the consequences. Cannabis related subculture is forming in our country. In order to popularize and de-stigmatize the usage various funny name are used to indicate cannabis smoking. Often its called “cone” “joint” Mala (flower) or rocket. This subculture attracts more and more young people to the inner circle.

Beetle chewing is no long a traditional habit among the elderly. Nowadays even young people chew beetle gum with some preparations which contain cannabis. The law and enforcement is not powerful enough to tackle this type of illicit trade. Therefore venders continue their business near schools and public places.

Madana Modaka is an Aurvedic preparation which contains cannabis. Young people are attracted to these preparations in order to achieve higher sexual function, increase body mass etc. But medical experts clearly specify there is no such action in these preparations but the mental and physical damage.

Cannabis usage is widely spreading in our community as a result of low awareness, peer pressure, and sometimes as a negative stress coping method. Very often tobacco smokers are attracted to cannabis. Therefore tobacco addiction can be considered as a risk factor.

Cannabis addiction can lead to various mental health problems.

The Psychiatrists point out a number of dysfunctions associated with cannabis abuse. These are...

1. Apathy and sedation
2. Disinhibition
3. Psychomotor retardation
4. Impaired attention
5. Impaired judgment
6. Poor self care

Cannabis use may increase the risk of psychotic disorders and result in a poor prognosis for those with an established vulnerability to psychosis. In addition prevalence of cannabis use is higher among people with psychosis in our country. This is one of the hidden and acute problems in the community. There is a growing significant link between cannabis use and vulnerability to psychosis. This condition is known as cannabis induced psychosis.

Psychosis is a generic psychiatric term for mental states in which the components of rational thought and perception are severely impaired. Persons experiencing a psychosis may experience hallucinations, hold paranoid or delusional beliefs, demonstrate personality changes and exhibit disorganized thinking. Cannabis use may also precipitate a latent psychosis. Cannabis use can trigger psychotic episodes in a person who already has mental illness.

The Government has to spend a huge amount of money to treat people with mental health problems caused by cannabis abuse. This is a huge financial burden to a country like Sri Lanka.

How to deal with this acute social problem? The health workhorses as well as law and enforcement offices need to work actively. The community awareness about the ill effects of cannabis abuse play a vital role. Educating public about this dangerous substance is a key issue. In the mean time we need to address the users and help them to quit. Counselling and psycho social support is essential in this aspect. We have to advance the treatment measures an do wider screening in the community.

Empowering the legal framework is another important measure. Those who sell cannabis and the preparations which contain cannabis should be punished despite their social status or political backings.

It is essential to understand the damage caused by cannabis abuse in our society.

The problems will aggravate more if we do not address these issues. After all prospective future of this country will depend on better mental health.


Ruwan M Jayatunge M.D. 

Tuesday, July 20, 2021

Aging Gracefully

 


මේ අත්තම්මා මෑතකදී මිය ගියා. බලන්න ඇයගේ දෑස් තුල තිබෙන මෛත්රීය සහ උපේක්ශාව. බොහෝ දෙනෙකුට මේ ආකාරයේ gracefully වයසට යන්න අමාරුයි. හේතුව බොහෝ සහ අනවශ්ය ප්රශ්න හිසේ දරාගෙන පීඩනයෙන් යුතුව ජීවත් වීම.


Friday, July 9, 2021

පොලෝසි අට්ඨකථා ජාතකය


එකල්හි රාජපුරුෂයන් උන් වහන්සේට මෙසේ කියන්නහුය​. "ආයුෂ්මතුන් වහන්ස නුඹ වහන්සේට අහසින් වැඩම කිරීමට නොහැකි හෙයින් අප විසින් තොප වහන්සේව කුදලාගෙන යන්නෙමුයි "කීහ​. එවිට මහණතෙම  දණ්ඩෙන් පහර ලත් නයෙකු සේ කිපී රාජ පුරුෂයිනි මා අතහැරපියා දමව් කීහ​. එවිට නායකාදී රාජපුරුෂයා මෙසේ කීය​. "  "බුඬොත්පාදකාලයනම් ඉතා නොලදහැක්කේය. මනුෂ්‍යාත්මභාවයද එසේ ලද නොහැක්කේය. චක්‍ෂුරාදී පංචන්‍ද්‍රියන්ගේ සම්පූර්‍ණතාවය ලැබ ගැන්මත් එසේම දුර්ලභ වන්නේය. එම නිසා මහණ නොපමාව බවුන් වඩා සසරින් එතරවීම යෝග්‍ය වන්නේය​".

 නායක රාජපුරුෂතෙමගේ මේ වචන අසා පුහුදුන් ජනයා සාධුකාර දුන්හ​.

Thursday, July 8, 2021

බරපතලම ව්‍යාධිය



මා සිතන ලෙසට අප අතර තිබෙන බරපතලම ව්‍යාධිය වන්නේ වයසට යාමයි.  වෛද්‍ය වෛද්‍යාව අනුව අපට ඉදිරි කාලයේ බයෝ ත්‍රීඩී ප්‍රින්ටර්ස් හරහා සම , හෘධය , වකුගඩු ආදිය නිර්මාණය කොට මිනිසුන්ට බද්ධ කල හැකිය​. එසේම මොලයේ අඩංගු ස්මෘතිය , ආවේදන ඇතුළු සියල්ල චිපයකට ගෙන කෘත්‍රීම මොලයක් ද නිර්මාණය කල හැකිය . මේ අනුව අනාගත මිනිසා අන්දරේ ගේ උදැල්ල මෙන් නොනැසී බොහෝ කාලයක් තාරුන්‍ය රැක ගෙන ජීවත් විමේ හැකියාව ලබා ගනී. 

Saturday, July 3, 2021

ඇමරිකානු ගත් කතුවර අර්නස්ට් හෙමිංවේ

 


වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

ඇමරිකානු මාධ්‍යවේදියෙකු, නවකතාකරුවෙකු, කෙටිකතා රචකයෙකු වන අර්නස්ට් හෙමිංවේ ගේ නිර්මාණ 20 වන සියවසේ ප්‍රබන්ධ කෙරෙහි ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළ අතර පසුකාලීන පරම්පරාවන්ගේ ප්‍රසාදය දිනා ගත්තේය.  ඔහුගේ කෘති පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමය, ස්පාඤ්ඤය සිවිල් යුද්ධය සහ දෙවන ලෝක යුද්ධය පිළිබඳ ඔහුගේ පුළුල් අත්දැකීම් වලින්  සමන්විතය. හෙමිංවේ 1954 දී සාහිත්‍ය සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය දිනා ගත්තේය. ඔහුගේ බොහෝ කෘති ඇමරිකානු සාහිත්‍යයේ සම්භාව්‍ය ලෙස සැලකේ. 
 
 අර්නස්ට් මිලර් හෙමිංවේ  1899 ජූලි 21 දින චිකාගෝහි උප නගරයක් වන ඉලිනොයිස් හි ඕක් පාක් හි උපත ලැබීය. ඔහුගේ පියා වෛද්‍යවරයකු වූ අතර ඔහුගේ මව පියානෝ ගුරුවරියකි.  හෙමිංවේ 1913 සිට 1917 දක්වා ඕක් පාක් සහ රිවර් ෆොරස්ට් උසස් පාසලට ඇතුළත් විය.  පාසැල් අධ්‍යාපනයෙන් පසු ඔහු  කැන්සාස් නගරයේ පුවත්පත් කාර්යාලයක සේවය කලේය.   එක්සත් ජනපදය පළමු ලෝක යුද්ධයට අවතීර්ණ වීමෙන් පසු ඔහු ඉතාලි හමුදාවේ ස්වේච්ඡා ගිලන්රථ ඒකකයකට බැඳුණි. ඉතාලි පෙරමුණට පැමිණි විගස ඔහු යුද්ධයේ කුරිරුකම් දුටුවේය. ඔහුගේ රාජකාරියේ පළමු දිනයේදී මිලාන් අසල පතොරම් කම්හලක් පුපුරා ගිය අතර හෙමිංවේට මිනිස් දේහය රැගෙන යාමට සිදු විය. යුද්දයේදී ඔහු තුවාල ලැබීය. තුවාල ලැබීමෙන් පසු ඔහු ඇමරිකානු රතු කුරුස සංවිධානය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලබන මිලාන් රෝහලක ප්‍රතිකාර ලැබුවේය. නැවත එක්සත් ජනපදයට පැමිණීමෙන් පසු හෙමිංවේ කැනේඩියානු සහ ඇමරිකානු පුවත්පත්වල වාර්තාකරුවෙකු බවට පත් වූ අතර ග්‍රීක විප්ලවය වැනි සිදුවීම් ආවරණය කිරීම සඳහා  යුරෝපයට යවන ලදි.

ඔහුගේ ජීවිතය වික්‍රමාන්විත එකක් වූ අතර ඔහු ගොන් පොර, දඩයම් කිරීම සහ මසුන් ඇල්ලීම පිළිබඳ ප්‍රවීනතාව ලබා ගත්තේය. ස්වාධීනත්වය, අත්දැකීම්, විශ්වාසය, ශක්තිය, ධෛර්‍යය සහ දක්‍ෂතාව ඔහු තුල සහජයන්ම තිබුනේය. සාහිත්‍ය කෙරෙහි ඔහු තුල තිබූ ඇල්ම වැඩි වෙත්ම ඔහුට ලේඛකයෙකු වීමට අවශ්‍ය විය. හෙමිංවේට නවකතාකරුවෙකු වන ෂර්වුඩ් ඇන්ඩර්සන් මුණ ගැසුණි. ෂර්වුඩ් ඇන්ඩර්සන්, හෙමිංවේගේ කෙටිකතා කියවා ඔහුව දිරිමත් කලේය. 1921දී ඔහු කවියෙකු වූ එස්රා එස්රා පවුන්ඩ්  සහ  නූතනවාදී ලේඛිකා ගර්ට්රූඩ් ස්ටයින්  හමුවීම සඳහා පැරීසියට ගියේය. පැරිසියේ ඔහු විදේශීය වාර්තාකරුවෙකු ලෙස සේවය කළේය. ඔහුට පැරිසියේ රැඳී සිටි ඇමරිකානු ලේඛකයින් හා කලාකරුවන්  වූ  එෆ්. ස්කොට් ෆිට්ස්ජෙරල්ඩ්,  ටී. එලියට් සහ ජෝන් ඩොස් පැසෝස් මුණ ගැසුනු අතර ඔවුන් නිතරම හමුවී සාහිත්‍ය පිළිබඳව සාකච්ඡා කළහ. මෙය ඇමරිකානු විදේශ කවයේ ආරම්භය විය.  

1923 දී හෙමිංවේගේ කවි සහ කථා කිහිපයක් ඇමරිකානු සාහිත්‍ය සඟරා දෙකක කාව්‍ය හා ද ලිට්ල් රිවීව් හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. හෙමිංවේ ඇමරිකානු සාහිත්‍යයට පිවිසියේ In Our Time (1925) නම් කෙටිකතා සංග්‍රහය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමෙනි. එය අර්නස්ට් හෙමිංවේගේ පළමු කෙටිකතා එකතුවයි. පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමය පිළිබඳ පොතක්  ලෙස මෙම කෙටිකතා සංග්‍රහය නිවැරදිව විස්තර කළ හැකි වුවද, එය ආරම්භ වන්නේ යුද්ධයට බොහෝ කලකට පෙර ය. මෙම කෙටිකතා අතර "ඉන්දියානු කඳවුර" "ඉතාලියේ "විප්ලවවාදියා" “සොල්දාදුවෙකුගේ නිවස”  යන කෙටිකතා ජනප්‍රිය විය.  ඩී. එච්. ලෝරන්ස්  මෙම කෙටිකතා එකතුව හැඳින්වූයේ  "කොටස් නවකතාවක්" ලෙසටය. එහි පුනරාවර්තනය වන ප්‍රධාන චරිතය වන නික් ඇඩම්ස් මිචිගන්හි  ජීවත් වන යෞවනයෙකි. ඔහු තරුණ වියට එලැඹුනු පසු යුද සේවය සඳහා යයි. නික් ඇඩම්ස් හරහා කතුවරයා අනෙකුත් චරිත සමග සම්බන්ධවෙයි. එසේම යුද්ධයේ භීෂණය පිළිබඳ පවසයි. නික් යළිත් තම මවු රටට එන්නේ යුද ආතතියට ලක්වූ සොල්දාදුවෙකු ලෙසටය. කතුවරයා පළවන ලෝක යුද්ධයේ  පර්යන්ත සිදුවීම් සමඟ බැඳී ඇති අලාභය, මරණය, ශෝකය, වෙන්වීම සහ දුරස් වීම යන තේමාවන්  සාකච්ඡා කරයි.    

ඔහුගේ කෙටිකතාවල  පෞරුෂත්වය හා පිරිමි විෂයයන් රළු පුරුෂාධිපත්‍යය සහ වීරත්වය පිළිබඳ සාකච්ඡා කරයි. කතුවරයා පුරුෂත්වයේ ප්‍රතිරූපය ගොඩනැගීම  අවධාරණය කරන අතර, ඒ අනුව ඇමරිකානු වීරයාගේ නිරූපණය ප්‍රක්ෂේපණය තුළ පවතී.  කේත වීරයා සෑම විටම ශක්තිය සොයා ගන්නා අතර ඔහු අත්විඳිය හැකි දුෂ්කරතා නොසලකා සටනක යෙදීමට පෙළඹේ. ඔහු තම කරදර සමඟ ජීවත් වන්නේ කෙසේද යන්න ඉගෙන ගනී.  කේත වීරයා" ශාරීරිකව හා / හෝ චිත්තවේගීය ලෙස කම්පනයට හා තුවාල ලැබුවද, ඔහු සැමවිටම ජය ගනී. හෙමිංවේ නිර්මාණය කල වීරයා සුදු ඇන්ග්ලෝ සැක්සන් රෙපරමාදු චරිතයකි. ඔහු තුල ඇන්ග්ලෝ සැක්සන් රෙපරමාදු සාරධර්ම ඇත.   කේත වීරයා වන නික් ඇඩම්ස් යනු හෙමිංවේගේ අර්ධ ස්වයං චරිතාපදාන චරිතය වන අතර එය හෙමිංවේගේ අත්දැකීම් සහ නිරීක්ෂණ පිළිබිඹු කරයි.

ඔහුගේ පළමු නවකතාව වන  "The Sun Also Rises"  1926 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය මුල් කාලීන  නූතනවාදී නවකතාවකි. නවකතාව සඳහා පදනම වූයේ 1925 දී හෙමිංවේ ස්පාඤ්ඤයට ගිය ගමනයි. මෙම නවකතාවේ ආදරය හා මරණය යන තේමාවන්, සොබාදහමේ පුනර්ජීවනය කිරීමේ බලය සහ පුරුෂභාවය පිළිබඳ සංකල්පය විමර්ශනය කරයි. අහිමි වූ පරම්පරාවේ ව්‍යාකූලත්වය, පැවැත්මේ කලකිරීමේ ලක්ෂණ එහි බහුලය. මෙහිදී අහිමි වූ පරම්පරාව” යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ පළමුවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු පැරීසියේ වාසය කළ විදේශගත ඇමරිකානු ලේඛකයින් ය. වෙනස්වන ලෝකයකට හැඩගැසීමට ඔවුන්ට නොහැකි විය. මේ කාලයේදී ජේම්ස් ජොයිස් විසින් රචිත යුලිසිස් කෘතිය ඇමරිකාවේ තහනම් කරන ලදි.  මේ නිසා බොහෝ ඇමරිකානු ලේඛකයින් එක්සත් ජනපදය සමඟ කලකිරීමට පත් වූ අතර ඔවුන් නිදහස සොයා පැරීසියට පැමිණියහ.

නවකතාවේ ප්‍රධාන චරිත වන ජේක් (ජේක් පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයේ  සටන් කල සොල්දාදුවෙකි),  බ්‍රිතාන්‍ය කාන්තාවක වූ බ්‍රෙට් සහ ඔවුන්ගේ මිතුරන් මානසිකව, චිත්තවේගීයව හා සදාචාරාත්මකව එකිනෙකාට අහිමිවී තිබෙන බව කතුවරයා සනිටුහන් කරයි. . . ඔවුන්ගේ ජීවිතවලට අර්ථවත් පදනම් නොමැති අතර  ඔවුන් මත්පැන් භාවිතා කරන්නේ ඔවුන්ගේ අභ්‍යන්තර ජීවිතය හා යුද්ධය සමඟ ඔවුන් ඇසුරු කරන අප්‍රසන්න හැඟීම් වලින් ඈත් වීමට ය. ඇතැම් විචාරකයෝ මෙම නවකතාව අහිමි වූ පරම්පරාවේ අරමුණු රහිත ජීවන රටාව නිරූපණය කිරීම හා අවසානයේ හෙළා දැකීම සඳහා බරපතල සාහිත්‍ය ප්‍රයත්නයක් ලෙස සලකති.

ස්පාඤ්ඤ ගොන් පොර පිලිබඳව කතුවරයා විස්තර කරයි. පෙඩ්‍රෝ රොමේරෝ  දක්‍ෂ ගොන් පොර  සටන්කරුවෙකි. ගොන් පොරයේදී රොමේරෝ ඉතා දක්ෂ ලෙස සටන් කරයි. වීථියේදී මිනිසෙකු මරණයට පත් කළ ගොනෙකු මරා දමා ඔහු සමූහයා විස්මයට පත් කරයි. රොමේරෝ නිරූපණය කරන්නේ ස්වයං සහතිකය, නිර්භීතකම, නිපුණතාවය සහ අවංකකම මත පදනම් වූ පරිපූර්ණ පුරුෂ අනන්‍යතාවයකි. ගොන් පොර යනු පුරුෂභාවය ප්‍රකාශ කරන සංකේතයකි. තවද ගොන් පොර  යනු යුද්ධය පිලිබඳ සංකේතයක් වන අතර එය රුධිරය , වේදනාව සහ මරණය හරහා නිරූපණය වෙයි. පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයේ පරම්පරාවේ කලකිරීම හා කෝපය දෙස  තියුණු ලෙස බැලූ මෙම නවකතාව සදාචාරාත්මක බංකොලොත්භාවය, අධ්‍යාත්මික නිරුද්ධිය, යථාර්ථවාදී නොවන ආදරය සහ අතුරුදහන් වන මිත්‍යාවන්ගේ යුගය පිලිබඳ පවසයි. අහිමි වූ පරම්පරාව නැති වී ගිය නමුත් පොළොව සදහටම පවතිනු ඇත. එක් පරම්පරාවක් පහව යයි, තවත් පරම්පරාවක් පැමිණේ, නමුත් පොළොව සදහටම පවතිනු ඇත. සූර්‍යයාද නැඟී බැස යයි. 
 
 වැග්නර්-මාටින් පවසන පරිදි The Sun Also Rises"  දුරාචාර ලෝකයක අඛණ්ඩතාව සොයන ප්‍රධාන චරිතයක් පිළිබඳ සදාචාරාත්මක කතාවක් ලෙස කියවිය හැක. හෙමිංවේ,  යුගයේ කෝපය ග්‍රහණය කර බ්‍රෙට් සහ ජේක්ගේ ආදර කතාව පවසයි. ජේක් ලිංගික ආබාධයකට ලක්ව සිටී. පුරුෂභාවය නොමැතිකම පිළිබඳව ඔහුගේ ආත්ම-වෛරය කතුවරයා පෙන්වා දෙයි. ඔහුගේ තුවාලය සංකේතවත් කරන්නේ වයස්ගතවීම, කලකිරීම සහ සමස්ත පරම්පරාවකටම දැනෙන  ඉච්චා භංගත්වය ය.  ජේක් කතාවේ සදාචාරාත්මක කේන්ද්‍රය බවට පත්වේ. කතුවරයා නවකතාව තුලින් බෙලහීන හා බල රහිත ඇමරිකානු වීරයෙකු නිර්මාණය කළේය.  එසේම බ්‍රෙට්  හරහා  20 වන සියවසේ ඇමරිකානු සාහිත්‍යයේ වඩාත් සිත් ඇදගන්නා කාන්තාවක් නිර්මාණය කලේය. විචාරකයින් ඇයව විවිධාකාරයෙන් විස්තර කරන්නේ සංකීර්ණ, ව්‍යාකූල සහ ප්‍රබුද්ධ ලෙසට ය. ජේක් සහ බ්‍රෙට් අතර ඇති සම්බන්ධය විනාශකාරී වන අතර ඔවුන්ගේ ආදරය සම්පූර්ණ කළ නොහැක. 

රොබට් කෝන් ගේ නිෂේධාත්මක නිරූපණය හෙමිංවේට එරෙහිව යුදෙව් විරෝධය පිළිබඳ චෝදනා  එල්ලවී තිබේ. නවකතාවේ දී කෝන්  යුදෙව්වෙකු නිසා ඔහු අප්‍රසන්න හා ආකර්ශනීය නොවන බව පෙන්නුම් කරයි. පැරණි, පොහොසත් යුදෙව් පවුලක උපත ලැබූ කෝන්ට වරප්‍රසාදිත  ළමා වියක් තිබුණි. නමුත් ප්‍රින්ස්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේදී යුදෙව්වෙකු  වීම නිසා  ඔහුට තමන් පිටස්තරයෙකු ලෙස හැඟී ගියේය.  ඔහු බොක්සිං ක්‍රීඩාව හැදෑරුවේ ඔහුගේ පහත් හැඟීම් වලට ප්‍රතිචාර වශයෙනි. නවකතාව පුරාම කෝන්ගේ යුදෙව්භාවය කෙරෙහි දක්වන නිෂේධාත්මකභාවය පිළිබඳ  බොහෝ උදාහරණ තිබේ. 

පුරුෂාධිපත්‍යයේ සාරාංශය ලෙස නිරූපණය කෙරෙන නවකතාවේ පිරිමින් වන්නේ පේද්‍රෝ, මයික් සහ බිල් ය. ජේක් බාන්ස් ද එක්තරා ආකාරයක වීරයෙකි. ජේක් බාන්ස් වැනි හෙමිංවේ වීරයන් යුද තුවාල පමණක් නොව, තමන් ආදරය කරන අය අහිමි වීමේ වේදනාවද දැඩි ලෙස පිළිගනී. ඔවුන් මහා යුද්ධයෙන් පසු යුරෝපය බවට පත්ව ඇති මුඩු බිමෙහි  ක්ලමථයෙන් යුතුව හැසිරෙති. එහෙත් ඔවුන් ගේ අහිංසකත්වය තවමත් දූෂිත වී නොමැත. හෙමිංවේට අනුව, මිනිසුන් දූෂිත වන්නේ ඔවුන් අවිනිශ්චිත තත්වයන්ගෙන් පීඩාවට පත්වන නිසා පමණක් නොව, අනෙක් පුද්ගලයින්ගේ බලපෑම යටතේ ය. පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයේ අවුල්සහගත සමූල ඝාතනය  තුළ  සදාචාරාත්මක හා දේශපාලන සාරධර්මවලින් පිරි මුළු ලෝකයක්ම සුනුවිසුනු විය.  නවකතාව හරහා  කතුවරයා පැරණි සාරධර්ම තවදුරටත් ක්‍රියාත්මක නොවන හා මිනිස් ස්වභාවයේ මූලික කොටස්  තිබිය යුතු ලෝකය නැවත ඇගයිමකට ලක් කරයි. ඔහුගේ චරිත පශ්චාත්-යුද කාලීන විදේශ පරම්පරාව නිරූපණය කරයි. හෙමිංවේගේ පළමු නවකතාව අහිමි  පරම්පරාවට කටහඞක්  ලබා දුන්නේය. එසේම එය  පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමය හා මහා අවපාතය අතර කාල පරිච්ඡේදය මනාව ග්‍රහණය කර ගත් අතර චරිත සමූහයක් අමරණීය කළේය.  එසේම නවකතාව අහිමිවූ පරම්පරාවේ පශ්චාත් යුධ කලකිරීමේ සාක්ෂිය බවට පත්විය.

1929 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද A Farewell to Arms ඇමරිකානු සොල්දාදුවෙකු වන ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි සහ බ්‍රිතාන්‍ය හෙදියක් වන කැතරින් බාර්ක්ලි අතර ඇති ප්‍රේම සම්බන්ධය විස්තර කරයි. එය පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමය සම්බන්ධව වඩාත් යථාර්ථවාදී නවකතාවක් වන අතර එය 20 වන සියවසේ ඇමරිකානු සාහිත්‍යයේ සම්භාව්‍යයක් ලෙස සැලකේ.

පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී (1914-18) ඉතාලි ගිලන් රථ සේවයේ වැඩ කරමින් සිටියදී ඇමරිකානු ලුතිනන් ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි හට බ්‍රිතාන්‍ය හෙදියක් වන කැතරින් බාර්ක්ලි හමුවෙයි. ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රිට  කැතරින් බාර්ක්ලි මුණගැසෙන්නේ ඉතාලි ගම්මානයක ගොර්සියා නම් ස්ථානයේ ය.යුද්ධයෙන් මියගිය ඇගේ පෙම්වතාගේ මරණය ගැන ඇය තවමත් ශෝක වන්නීය.  ඔවුන්ගේ පළමු හමුවීමේදී  යුද්ධයෙන් මියගිය ඇගේ පෙම්වතාගේ දුක්ඛිත කථාව ඇය ඔහුට පවසයි.  ඔහු සුවය ලබන විට ඇය ඔහු  කෙරෙහි නැඹුරු  වන අතර මෙම කාලය තුළ ඔවුන්ගේ සම්බන්ධතාවය ගැඹුරු වේ. ඔහු ඇය සමඟ ආදරයෙන් බැඳී ඇති බව හෙන්රි පිළිගනී.  ඇයගේ ආදරය ඔහුට යුද්ධයේ භීෂණයෙන් මිදීමට ඇති අවශ්‍යතාව පෙන්නුම් කරයි.  එහෙත් ෆෙඩ්රික් හෙන්රිට නැවත පෙරමුණට යාමට සිදු වේ. ඔහු පිටත්ව යාමට පෙර කැතරින් ඔහුට පවසන්නේ ඇය  ගැබ්ගෙන ඇති බවයි. යුද්ධයේ ක්‍රෑරත්වය දකින ඔහු තමා තවදුරටත් ඉතාලි හමුදාව වෙනුවෙන් සටන් නොකරන බවත් යුද්ධයට සහභාගී නොවන බවත් තීරණය කිරීමෙන් පසු නැවත මිලාන් බලා පිටත් වේ. මිලාන් වෙත ළඟා වූ ඔහු කැතරින් ස්ට්‍රේසා බලා පිටත්ව ගොස් ඇති බව දැන ගනී. ඔහු ඇයව සොයාගෙන යයි.  ඉතාලි බලධාරීන් විසින් ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි අත්අඩංගුවට ගැනීම වළක්වා ගැනීම සඳහා  ඔහු රහසින් පිටත් වෙයි.  ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි සහ කැතරින් යළිත් එක් වෙන අතර  ඔවුන් ස්විට්සර්ලන්තයට පලා යති. එහෙත් ඔවුන් ගේ ආදර කතාව බිඳ වැටී යන්නේ ඛේදයකිනි. දරු ප්‍රසූතියේදී කැතරින් මිය යන අතර ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි තනිවෙයි.  ප්‍රචණ්ඩකාරී යුගයක මිනිසා මූලික වශයෙන් අසරණ වී ඇති බව හෙමිංවේ පවසයි.

ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි තමා සටන් කරන යුද්ධයට එකඟ නොවේ. එහි හේතුව තාර්කික කිරීම ඔහුට අවුල් සහගත හා දුරාචාරයකි. ඔහු කෙසේ හෝ සටන් කරයි, මන්ද හමුදාව ඔහුගේ ජීවිතයේ යම් ආකාරයක විනයක් ඇති  කොට තිබෙන නිසාය.  කැතරින් සමග සම්බන්ධතාවය ඔහුගේ ජීවිතයට යම් පිළිවෙලක් හා වටිනාකමක් ගෙන එයි. කැතරින් සමඟ ඇති සම්බන්ධය තුළින් ෆ්‍රෙඩ්රික් සෙමෙන් ඔහුගේ අභ්‍යන්තර ශක්තිය සොයා ගනී. ඔහුගේ ජීවිතයේ මෙම නව පිළිවෙල හා සසඳන විට, ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි ඉතාලි හමුදාව දකින්නේ විනය සහ පාලනය  ගිලිහී ඇති සම්පූර්ණ අවුල් සහගත ජාලාවක් ලෙසටය. මෙතරම් අවුල් සහගත දෙයක කොටසක් ලෙස ඔහුට තවදුරටත් සිටිය නොහැකි අතර ඔහු ඉතාලි හමුදාව අතහැර යයි. නවකතාව පුරාම ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි විදේශීය භාෂාව, ඉතාලි සිරිත් විරිත් සහ නුහුරු භූමිය සමඟ පොරබදමින් සිටී.  ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි ගේ  සහ කැතරින් බාර්ක්ලි ගේ සියලු අර්බුද ඇතිවන්නේ මිනිසා විසින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද බලවේගයන් නිසාවෙනි.  යුද්ධය සහ මරණය සොබාදහමට හා ජීවිතයට පටහැනි බව කතුවරයා අවධාරණය කරයි.

මෙම නවකතාව අවසානයේ ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි තේරුම් ගන්නේ ඔහුට තම ජීවිතය වෙනත් පුද්ගලයෙකු හෝ වෙනත් දෙයක් මත පදනම් කර ගත නොහැකි බවයි. මන්දයත් අවසානයේදී ඔවුන් ඔහුව අත්හැර  බලාපොරොත්තු සුන් කරනු ඇත. ලෝකයට මුහුණ දීමට අවශ්‍ය පිළිවෙල හා සාරධර්ම තමා තුළින්ම පැමිණිය යුතු බව ඔහු තේරුම් ගනී. ඔවුන්ගේ ප්‍රේමණීය දරුවා බිහි කරමින් කැතරින් මිය යන විට ඔවුන්ගේ සම්බන්ධය අවසන් වන අතර, තමා මත යැපීමට නොහැකි බව ෆ්‍රෙඩ්රික් තේරුම් ගනී.  කැතරින් සහ දරුවා මිය යන විට ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි පාළුව හුදකලාව ගොනු කරගෙන වැස්සේ පියමං කරයි.  නවකතාවේ අවසානය  අහිමි  පරම්පරාවේ කලකිරීමේ අත්දැකීම්  සංකේතවත් කරයි. එසේම පශ්චාත් යුධ සමයේ බලාපොරොත්තු සුන්වීම සනිටුහන් කරයි.

  A Farewell to Arms නවකතාව ආදරය හා යුද්ධයේ සංයෝජනයකි. යුද්ධයෙන් විනාශ වූ ඉතාලියේ අඳුරු පසුබිම ආදර කතාවේ ඛේදවාචකය තවත් තීව්‍ර කරයි. නවකතාව පුරාම හෙමිංවේ අවධාරණය කරන තේමාව වන්නේ අවුල් සහගත ලෝකයක පිළිවෙල සෙවීමයි. මෙම නවකතාවේදී හෙමිංවේ විසින් යුද්ධය පිළිබඳ යථාර්ථවාදී හා අවිධිමත් වාර්තාවක් සපයයි. නවකතාව රචනා කිරීමේදී  ඔහු ඉතාලි පෙරමුණේ ප්‍රචණ්ඩත්වය විදහා දැක්වීය. යුද්ධ කාලවලදී සොල්දාදුවන් ගේ කතා විලාශය හෙමිංවේ තාත්විකව  ප්‍රතිනිර්මාණය කළේය.   ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි ගේ චරිත නිරූපණයෙන් පිළිබිඹු වන්නේ පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී සාමාජිකයන් වූ අහිමි වූ  පරම්පරාවේ ව්‍යාධි ය.  එය පශ්චාත් යුධ සමයේ බලාපොරොත්තු සුන්වීම සනිටුහන් කරයි. 

හෙමිංවේගේ නවකතාවෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ දහනව වන ශතවර්ෂයේ සිට ඉදිරියට ගෙන එන ලද සම්ප්‍රදායන් සහ ආයතන කෙරෙහි ඇති පක්ෂපාතීත්වයේ අභාවයයි. එය බොහෝ විට “පුද්ගලවාදය” ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ. උග්‍ර පෞද්ගලික අර්ථයක් වර්ධනය කර ගැනීමෙන් ඔවුන් සමාජයේ සැක සහිත තත්වයන්ට මුහුණ දෙයි. යම් අවස්ථාවක දී, මෙම යුද්ධය ආදර හැඟීමක් නොවන බව ෆ්‍රෙඩ්රික් හෙන්රි දැනගෙන ඇති අතර, එය නිසැකවම ඔහු පෞද්ගලිකව සැලකිල්ලක් නොදක්වයි. මෙම නවකතාවේ යුද්ධය උත්කර්ෂයට නැංවෙන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට ගිලන් රථ රියදුරුගේ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් එය ඉතා සැබෑ හා භයානක ආකාරයකින් ඉදිරිපත් කෙරේ. සමහර අවස්ථාවන්හිදී, යුද්ධය පාලක පන්ති සඳහා වූ ක්‍රීඩාවක් ලෙස සමච්චලයට ලක් වේ. යුද්ධයේ විචල්‍යතාවයන් පිළිබඳ ඔහුගේ ආරම්භය, තමා සමඟ “වෙනම සාමයක්” ඇති කර ගැනීමට තරම් දක්ෂ, හොඳින් හැඩගැසුණු පුද්ගලයෙකු බවට ඔහුව හැඩගස්වයි.

එරික් මරියා රිමාකේ ගේ අති විශිෂ්ට කෘතියක් වන "බටහිර පෙරමුණ නිසලය" කෘතිය සහ හෙමිංවේගේ A Farewell to Arms නවකතාව පළ වන්නේ එකම වසරේදීය. හෙමිංවේගේ මෙන් රිමාර්ක්ගේ චරිත ද යුද්ධය ගැන කලකිරී ඇත.එරික් මරියා රිමාකේ ගේ  කතාව සාමූහික ඛේදවාචකයක් වන විට හෙමිංවේගේ කතාව පෞද්ගලික ඛේදවාචකයකි. හෙන්රි පවසන පරිදි, ඔහු ජීවත් වන්නේ කැතරින්ගේ මරණයෙන් පසුව වුවද, ඔහුගේ ඛේදනීය කතාව අවසන් වී ඇත. යුද්ධය  ඛේදවාචකයක් නිර්මාණය කරයි . එහිදී, පුද්ගලයෙකුට තම ජීවිතයේ ආදරයෙන් සලකන සෑම දෙයකින්ම සමු ගැනීමට සිදුවේ. එය යුද්ධය මධ්‍යයේ පවතින තනිකම, තනිකම වටා කැරකෙන අතර, එමඟින් කෙනෙකුට ප්‍රේමයේ සහනයක් සොයාගත නොහැකි බව සහතික කරයි.  මෙම නවකතා දෙක පළමු ලෝක යුද්ධයේ මානව ඛේදවාචකයන් ගැන කතා කරයි. 

 A Farewell to Arms නවකතාව 1948 වන තෙක් ඉතාලියේ ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට නොහැකි වූයේ ෆැසිස්ට් තන්ත්‍රය එය සන්නද්ධ හමුදාවන්ගේ ගෞරවයට අහිතකර යැයි සැලකූ හෙයිනි. හෙමිංවේ නිරූපණය කළේ ඉතාලියානුවන් යුද්ධය ගැන කලකිරී සිටින බවය. ඔවුන් පසුබැසීමේදී පවා ඔහු ඔවුන්ව අවුල් සහගත, බියගුලු හා අකාර්යක්ෂමය. කපොරෙටෝ හි පසුබැසීමේදී ඉතාලි සොල්දාදුවන්ගේ බියගුලුකම සහ හිංසාවන් නිරූපණය කළ නිසා ඉතාලියේ ෆැසිස්ට් රජය මෙම පොත තහනම් කළේය.

අර්නස්ට් හෙමිංවේ ගේ පොත් නට්සීන් තහනම් කල අතර ඔහුගේ පොත් 1933 දී බර්ලිනයේදී ගිනිබත් කරන ලදී.  1933 මැයි 10 වන දින රාත්‍රියේදී 40,000 ක පමණ පිරිසක් බර්ලිනයේ මිට්ටේ දිස්ත්‍රික්කයේ ඔපර්න් ප්ලාට්ස්   වෙත රැස් වූහ. අමාත්‍ය ජෝශප් ගොබෙල්ස්, පොත් 25,000 කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් දූෂිත යැයි කියූ අතර ඔවුන් යුදෙව් බුද්ධිමතුන් ගේ මෙන්ම යුදෙව් නොවන ලේඛකයන් ගේ පොත් ද ගින්නට විසි කළහ. ඊට ජර්මානු සහ විදේශීය කතුවරුන් 75 කට වැඩි පිරිසකගේ කෘති ඇතුළත් විය. නට්සීන් විසින් ගිනිබත් කල පොත් අතර අර්නස්ට් හෙමිංවේ ගේ කෘතීන් ද විය.

හෙමිංවේ ගේ  Green Hills of Africa (1935) යනු අප්‍රිකානු භූ දර්ශනය, කාන්තාරය සහ සංස්කෘතිය පිළිබඳ මනාව ලියා ඇති, පද රචනයකි. එය ඔහුගේ 1933 අප්‍රිකානු සංචාරයේ ස්වයං චරිතාපදාන විස්තරයක් ලෙසටද සැලකේ. එහි කෙන්යාව සහ ටැන්ගානිකා වෙත  ගිය සෆාරි පිලිබඳව සඳහන් වෙයි. කතුවරයා නම් ගම් වෙනස් කර පුද්ගලයන් කිහිප දෙනෙකු මත පදනම් වූ සංයුක්ත චරිත නිර්මාණය කළේය.  

 1937 දී හෙමිංවේ ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්ධය ආවරණය කිරීම සඳහා පිටත්ව ගියේය.  හෙමිංවේගේ ජීවිතයේ ප්‍රධාන දේශපාලන උත්ප්‍රේරකය වූයේ  ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්ධයයි.    ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්ධය ෆැසිස්ට්වාදයේ හා කොමියුනිස්ට්වාදයේ බලවේග එකිනෙකාට එරෙහිව සටන් වැදි බැවින් එය දෙවන ලෝක යුද්ධය සඳහා “පරීක්ෂණ භූමියකට” සමාන කර ඇත.  ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල ස්වේච්ඡා සේවකයන් බොහෝ දෙනෙක් ස්ව කැමැත්තෙන්  ෆ්‍රැන්කෝගේ ෆැසිස්ට් හමුදාවට එරෙහිව පක්ෂපාතීවාදීන් වෙනුවෙන් සටන් කළහ. ෆැසිස්ට් රාජාණ්ඩුවාදීන්ට ජර්මනියේ සහ ඉතාලියේ සහාය තිබුණි. මෙම කුරිරු යුද්ධය වසර තුනකට ආසන්න කාලයක් (1936 ජූලි සිට 1939 මාර්තු දක්වා) පැවතුණි. එමගින් අවම වශයෙන් මිනිසුන්  මිලියන එකහමාරක් පමණ ජීවිතක්‍ෂයට පත් වූහ. හෙමිංවේ යළිත් වරක් යුද්ධයේ භයංකර තත්වය දුටුවේය. මෙම අත්දැකීම් ඔහුගේ පසුකාලීන කෘති වලට බලපෑවේය.
 
හෙමිංවේ   ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්ධය අතරතුර ඔහුගේ අත්දැකීම් For Whom the Bell Tolls (1940) හරහා හෙළි කරයි.  හෙමිංවේ  ට අවශ්‍ය වූයේ  ස්පාඤ්ඤ  සිවිල් යුද්ධයේදී පක්‍ෂපාතීවාදීන්ගේ උත්තම සහ පරාර්ථකාමී අභිප්‍රායන්  නවකතාවෙන් හෙළි කිරීමටයි. නවකතාවේ  ආඛ්‍යානය ඉදිරිපත් කරන්නේ සර්ව දෘෂ්ටි කෝණයකින් වන අතර එය චරිත අතර අඛණ්ඩව ඉදිරියට හා පසුපසට මාරු වේ.  නවකතාවේ ප්‍රධාන චරිතය සිවිල් යුද්ධ සමයේ රිපබ්ලිකන් ගරිල්ලා ඒකකයකට අනුයුක්ත ජාත්‍යන්තර බළකායේ තරුණ ඇමරිකානු ස්වේච්ඡා භටයෙකු වන රොබට් ජෝඩ්න් ය.  නවකතාව මූලික වශයෙන් කියනු ලබන්නේ ප්‍රධාන චරිතය වන රොබට් ජෝඩ්න් ගේ සිතුවිලි හා අත්දැකීම් හරහාය.

පාලමක් පුපුරවා හැරීමේ භයානක හා දුෂ්කර කාර්යය රිපබ්ලිකන් විධානය විසින් රොබට් ජෝඩ්න්ට පවරා ඇත. ගරිල්ලා කණ්ඩායමේ  නායකයා  වන පැබ්ලෝට යුද්ධයේ දුෂ්කරතා කෙරෙහි වූ දැඩි කැපවීම නැති ඇති අතර ඔහු තම  අශ්වයන් සමඟ සාමකාමීව ජීවත් වීමට සිහින දකියි. ෆැසිස්ට් සොල්දාදුවන් විසින් දූෂණය කරන ලද මාරියා නම් තරුණිය සමඟ ජෝඩ්න් පෙමෙන් බැඳෙයි. ඔවුන් පාලම විනාශ කරති. එහෙත් සටනේදී ඔවුන්ගේ සහෝදරවරුන් කිහිප දෙනෙකු අහිමි වන අතර  ජෝඩ්න් තුවාල ලබයි. තම සටන් සගයන්ට පළා යාම සඳහා අවකාශ සලසමින්  ඔහු වීරයෙකු සේ මරණයට මුහුණ දෙයි. රොබට් ජෝඩ්න්  තම යුතුකම හා ගෞරවය සහිත ජීවිතයක් යනු කුමක්දැයි තමාටම නිර්වචනය කර ගනියි.

මරණය නවකතාවේ මූලික තේමාවකි. තවද නවකතාව දේශපාලන දෘෂ්ටිවාදය සහ ආගම්වාදයේ ස්වභාවය ගවේෂණය කරයි. නවකතාව පක්ෂපාතීත්වය ,ධෛර්යය, ආදරය හා පරාජය සහ පරමාදර්ශයක ඛේදනීය මරණය ගැන පවසන අතර හෙමිංවේ යුද්ධයේ භයානක මුහුණුවර හා  ම්ලේච්ඡත්වය  හෙළි කරයි. නවකතාව යුද සාහිත්‍යයේ ප්‍රමුඛතම සම්භාව්‍යයන්ගෙන් එකකි.
 
1941 දී එක්සත් ජනපදය දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයට අවතීර්ණ වන විට, හෙමිංවේ වාර්තාකරුවෙකු ලෙස සේවය කළ අතර, ඇමරිකානු හමුදා ඔමාහා වෙරළට ගොඩ බසින විට හෙමිංවේ ඔවුන් සමඟ ගියේය. හෙමිංවේ යුද්ධයේ ප්‍රධාන අවස්ථා කිහිපයකට සහභාගී විය. ඔහු යුරෝපයේ ලේවැකි සටන් කිහිපයක් දුටුවේය.  මෙම අත්දැකීම් හරහා දෙවන ලෝක යුද්ධය පාදක කර ගනිමින් ඔහු Across the River and Into the Trees  නවකතාව ලිවීය.  හෙමිංවේගේ නවකතාව ආරම්භ වන්නේ 50 හැවිරිදි එක්සත් ජනපද හමුදා නිලධාරියෙකු වන කර්නල් රිචඩ් කැන්ට්වෙල් දෙවන ලෝක යුද්ධය අවසන් වන විට ඉතාලියේ ට්‍රයිස්ටේහි තාරාවන් දඩයම් කරන අවස්ථාව පිලිබඳව පැවසීමෙනි. මෙම නවකතාවේදී හෙමිංවේ ජෙනරාල් තෝමස් ජේ (ස්ටෝන්වෝල්) ජැක්සන්ගේ ප්‍රකාශයන් උපුටා දක්වයි.

නවකතාව විස්තර කරන්නේ අතීතාවර්ජනයන් මගිනි. රිචඩ් කැන්ට්වෙල් පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී ඉතාලියේ යුද සේවයේ නිරත විය. ලෝක යුද්ධ දෙකෙහිම ඔහුගේ අත්දැකීම් කතුවරයා පවසයි. බොහෝ යුද අත්දැකීම් ඇති   රිචඩ් කැන්ට්වෙල්ට හෘද රෝගී තත්වයක් තිබේ. කර්නල් කැන්ට්වෙල් , 18 හැවිරිදි වැනීසියානු තරුණියක වන රෙනාටා සමඟ ඇති ආදර සම්බන්ධයක් පවත්වයි. කර්නල්ගේ යුධ කාලීන මතකයන් බොහෝමයක් හෙළි වන්නේ ඔහු තම අත්දැකීම්  රෙනාටාට පවසන විටදීය. දින තුනක් වැනීසියේ රෙනාටා සමග ගත කිරීමෙන් පසු  කැන්ට්වෙල් සිය මරණය ගැන පූර්ව නිගමනය කරමින් ස්ටෝන්වෝල් ජැක්සන්ගේ අවසාන වචන උපුටා දක්වයි.  වැනීසියෙන් පිටත්ව යන විට ඔහුට මාරාන්තික හෘදයාබාධයක් ඇති වෙයි. ඔහු හෘද ආබාධයෙන්  මිය යන අතර රෙනාටා සමඟ ඇති ඔහුගේ සම්බන්ධතාවය තාරුණ්‍යය හෝ අමරණීයභාවය සෙවීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකිය.  යුද්ධයෙන් පසු සොල්දාදුවා සහ ලේවැකි විසිවන සියවස මධ්‍යයේ ප්‍රේමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය කතුවරයා ගවේශනය කරයි. මරණය මධ්‍යයේ වූවද කර්නල් ඔහුගේ අවසානය කාරුණිකව හා වීරත්වයෙන් සපුරා ගැනීමට කැපී පෙනෙන උත්සාහයක්  දැරූ බව කතුවරයා පවසයි. මෙම කථාව කැන්ට්වෙල් සහ රෙනාටාගේ ආදර කාලය එකට පවසන අතර රණශූරයෙකු තම ජීවිතයේ අවසානය කරා ළඟා වන ආකාරය පිළිබඳ ශෝකජනක චිත්‍රයක් මවයි.
  
අර්නස්ට් හෙමිංවේ විසින්  කියුබාවේදී ලියා 1952 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද කෙටි නවකතාව වන The Old Man and the Sea  සඳහා ඔහුට පුලිට්සර් ත්‍යාගය  හිමි වූ අතර
එය ඔහුගේ අවසාන ප්‍රබන්ධ කෘතිය විය. මහල්ලා සහ මුහුද ,යෝධ මාර්ලින් මත්සයෙකු අල්ලා ගැනීම සඳහා අසීරු වෑයමක යෙදෙන කියුබානු ධීවරයෙකු වන මහළු සන්තියාගෝ  පිළිබඳව කතාවට කේන්ද්‍රගත වේ.  තම මුළු ජීවිතයම මුහුදේ ගත කළ සහ ඔහුගේ ජීවිතය වෙනුවෙන් අරගල කළ මිනිසෙකුගේ සිතුවිලි හා දර්ශනවාදයෙන් නවකතාව පිරී ඇත. කතාවේ ප්‍රධාන තේමාව වීරත්වයයි. දින 84 ක් තුළ මසුන් අල්ලා නොගත් ධීවරයෙකු ලෙස සන්තියාගෝ පරාජයට එරෙහිව සටන් කරයි. වෙහෙස හා වේදනාව නොතකා ඔහු යෝධ මත්සයා සමඟ පොරබදයි. යෝධ මත්සයා අල්ලා ගැනීමෙන් පසු ඔහු බලාපොරොත්තු රහිතව මෝරුන් සමඟ සටන් කරයි. තත්වය දුෂ්කර වූ විට සහ බලාපොරොත්තු සුන්වීමේ තර්ජනයට ලක් වූ සෑම අවස්ථාවකදීම, ඔහු පරාජයට එරෙහි විරුද්ධත්වය උත්තේජනය කිරීම සඳහා විවිධ උපක්‍රම භාවිතා කරයි. සන්තියාගෝට අන්තරායන් ඉදිරියේ අසීමිත විභවයන් ඇත. ඔහුට මත්සයා ගෙදර ගෙන ඒම ඇත්තෙන්ම වැදගත් නොවේ; වැදගත් දෙය නම් ඔහු සටන ජය ගැනීම සහ අරගලයෙන් පසු ඔහු වීරයෙකු වීමයි. ගෞරවනීය ධීවරයෙකු ලෙස ඔහුගේ ජයග්‍රහණය සහ නැවත ඉපදීම සංකේතවත් කරයි.

සන්තියාගෝ සංකේතවත් කරන්නේ සෑම මිනිසෙකුගේම පැවැත්ම සඳහා  කරන සටනයි. සන්තියාගෝ ගේ අරගලය හරහා, කතුවරයා පැහැදිලි කරන්නේ මරණයෙන් බේරීම ප්‍රධාන කරුණක් නොවන බවයි. “මිනිසෙකු විනාශ කළ හැකි නමුත් පරාජය කළ නොහැක” යන වචන සන්තියාගෝ දකින්නේ මාර්ලින් මත්සයා සමඟ ඇති වූ ගැටුමේ අවසානයට ආසන්නවය. එනම්, නොවැළැක්විය හැකි දේ ජය ගැනීම මිනිසෙකු නිර්වචනය නොකරයි. ඒ වෙනුවට, ඔහු නිර්වචනය කරන්නේ නොවැළැක්විය හැකි දේට එරෙහි ඔහුගේ අරගලයයි. මුහුද යනු සොබාදහමේ ප්‍රතිමූර්තියකි. සන්තියාගෝ සහ අනෙකුත් ධීවරයින් තමන් එහි කොටසක් ලෙස දකින අතර මෙම පෝෂණය හා විභව උවදුරට ගරු කරයි, මන්ද මුහුද යනු  කෙනෙකුට පාලනය කළ නොහැකි බලවේගයකි. 

සන්තියාගෝ සිය අරගලය තුළින් පෙන්නුම් කරන්නේ ජයග්‍රහණය සඳහා දුෂ්කරතා සහ දුක් වේදනා විඳදරාගැනීමට මිනිස් ආත්මයට ඇති හැකියාවයි. මුහුද පිළිබඳ ඔහුගේ ගැඹුරු ප්‍රේමය හා දැනුම, එහි කුරිරුකම සහ ප්‍රතිලාභය නිසා ඔහුට ජය ගැනීමට ඉඩ සලසයි. "  කතුවරයා පරාජය ඉදිරියේ ධෛර්යයේ සම්භාව්‍ය තේමාව වන අති නවීන ප්‍රවේශයකින් සිහිපත් කරයි.  මෙම අතිවිශිෂ්ට නවකතාව සාහිත්‍ය ලෝකය තුළ ඔහුගේ බලය හා පැවැත්ම තහවුරු කළ අතර 1954 දී සාහිත්‍ය සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය දිනා ගැනීමට විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය.
 
නවකතාවේ තේමාව වන්නේ මිනිසා සහ සොබාදහම අතර සම්බන්ධතාවයයි. ආරම්භයේ දී සන්තියාගෝ නිරූපණය කරනු ලැබුවේ ජීවිතයේ පරාජයට පත් වූ සහ කාලයත් සමඟ ශක්තිය අහිමි වූ මිනිසෙකු ලෙස ය. ඔහු ශක්තිය හා ඇදැහිල්ලේ සංලක්ෂිත සැබෑ වීරයා බව අපට පෙනී යයි.මෙම සටන තුළ මිනිස් ශක්තිය හා මනුෂ්‍යත්වය ඇති විය.  ඔහු වෙහෙසට පත්වන විට පවා සන්තියාගෝ මාර්ලින් මත්සයාට ගෞරවයෙන් සලකන්නේ මත්සයා අභියෝගාත්මක ප්‍රතිවාදියෙකු වන බැවිනි. ඔහුගේ ප්‍රධාන ඉලක්කය වූයේ තමන් තවමත් සටන් කිරීමට ශක්තිමත් බව පෙන්වීමයි. සන්තියාගෝ අවසානය දක්වා සටන් කළ ශක්තිමත් වීරයෙකි. මාළුවාගේ වේදනාව සහ මරණය ගැන ඔහුට කණගාටු විය. ඔහුට මාළුවා අහිමි වුවද ඔහු සදාචාරාත්මක ජයග්‍රාහකයා විය. ඔහුගේ අධ්‍යාත්මික ශක්තිය, මනුෂ්‍යත්වය සහ ධෛර්යය මෙම නවකතාවේ පදනමයි. මිනිසෙකු කිසි විටෙකත් පරාජය කළ නොහැකිය. පරාජයන් හමුවේ ධෛර්යය පිළිබඳ කාලානුරූපී තේමාවන්  මෙන්ම  වයස්ගත වීම, මරණය සහ මිනිස් ආත්මය පිළිබඳව ඔහුගේ නවකතාව හෙළි කරයි.  

අර්නස්ට් හෙමිංවේ ඔහුගේම ජීවිත කාලය තුළ පුරාවෘත්තයක් විය. එක් අතකින්, ඔහු තමන් විසින්ම සාදන ලද පුරාවෘත්තයකි. ඔහු තම ප්‍රබන්ධ වීරයන්ට ලබා දුන් සියලු මානුෂීය ගුණාංගවල සංයුක්තයක් වීමට වෙහෙස මහන්සි විය. ඔහු යුද්ධය, ආදරය, අහිමි වීම වැනි තේමාවන් කෙරෙහි අවධානය යොමු කළේය.  සොබාදහමේ මවගෙන් සොයාගත් නොනවතින සාමය සහ සන්සුන් භාවය ඔහුගේ ජීවිත කාලය පුරාම පැවතුන අතර ඔහුගේ බොහෝ කෘතිවලින් එය මනාව පැහැදිලි වේ.
 
 සමහරක් විචාරකයන්ට අනුව හෙමිංවේ පුරුෂාධිපත්‍යය, ප්‍රචණ්ඩත්වය සහ මරණය ගැන උමතු වූ ලේඛකයෙකි. එහෙත් ඔහු ලියුවේ තමා විසින් අත් දුටු සත්‍ය ය. ඔහු ලෝකය හා මානව ස්වභාවය පිළිබඳ දැඩි නිරීක්‍ෂකයෙකු විය. ඔහුගේ කථා සජීවී අත්දැකීම් වලින් ඉස්මතු වූයේය. ඔහුගේ බොහෝ ලේඛනවල අර්ධ-ස්වයං චරිතාපදාන ගුණාංගයක් ඇති අතර, එමඟින් බොහෝ විචාරකයින්ට ඔහුගේ පෞරුෂත්වය සහ ඔහුගේ කලාව අතර සැසඳීම් කිරීමට ඉඩ ලබා දී ඇත. ලේඛකයාගේ කාර්යය වන්නේ සත්‍යය පැවසීමයි," අර්නස්ට් හෙමිංවේ වරක් පැවසීය.  හෙමිංවේ කැපවී සිටියේ "විශේෂයෙන්" යුද්ධය සහ ඔහුගේ කාලය කෙරෙහි එහි බලපෑම ඇතුළු සියලු මාතෘකා  ලිවීමට ය. හෙමිංවේව ඔහුගේ කලාවෙන් වෙන් කිරීම බොහෝ විට දුෂ්කර ය. ඔහුගේ සාහිත්‍ය ජයග්‍රහණ ඇතැම් විට ඔහුගේ මිථ්‍යා පෞරුෂයෙන් යටපත් වී තිබේ. බොහෝ නවකතාකරුවන්ට වඩා හෙමිංවේ සෑම විටම ඔහුගේ වීරයා සමඟ සමීපව සම්බන්ධ වී ඇති බව සත්‍යයකි. 1954 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී හෙමිංවේට සාහිත්‍ය සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය හිමි විය. 

1954 වසරේ අප්‍රිකාවේදී  හෙමිංවේ ගුවන් යානා අණතුරකට මුහුණ දුන්නේය. ගුවන් අණතුරෙන් ඔහු බරපතල තුවාල ලැබීය.  සමහර ඇමරිකානු පුවත්පත් ඔහුගේ අවමංගල්‍යය පවා ප්‍රකාශයට පත් කළේය. මොලයට සිදුවූ තුවාල නිසා ඔහු Traumatic Brain Injury තත්වයෙන් පීඩා වින්දේය. එසේම මධුලෝලිතාව නිසාද ඔහුගේ මානසික සෞඛ්‍ය පිරිහෙන්නට විය. තවද එෆ්.බී.අයි ආයතනය නිතරම ඒජන්තයන් ඔහු පසුපස එවමින් ඔහුව දැඩි පීඩාවට ලක් කලේය. වරක් ඔහු තම ජීවිතය කෆ්කා ගේ නවකතා වල එන බියකරු සිහිනයක් ලෙස හැඳින්වීය.  ජීවිතයේ අවසාන භාගයේ දී, හෙමිංවේ තුල මනෝ ව්‍යාධියේ රෝග ලක්ෂණ  වර්ධනය විය. මේ නිසා 1961 ජූලි 2 වන දින පාන්දර හෙමිංවේ තම හිසට වෙඩි තබාගෙන සියදිවි නසා ගත්තේය. ටෙක්සාස් හි හූස්ටන්හි බේලර් වෛද්‍ය විද්‍යාලයේ මනෝ චිකිත්සක හා චර්යාත්මක විද්‍යා අධ්‍යයනාංශයේ උපදේශක ක්‍රිස්ටෝපර් ඩී මාටින්  පවසන අන්දමට  බයිපෝල (ද්වි ධ්‍රැව ) අක්‍රමිකතාව, මත්පැන් මත යැපීම, මොළයට තුවාල සිදු වීම,  මානසික අවපීඩනය සහ විශාදය ඔහුව සිය දිවි නසා ගැනීම සඳහා යොමු කල බව පවසයි.

අර්නස්ට් හෙමිංවේ ගේ ජීවිතය ඛේදවාචකයකින් නිම වූවද ඔහු විසින් ලෝක සාහිත්‍යයේ තබන ලද පිය සටහන් ගැඹුරුය. ෆ්‍රෙඩ්‍රික් ජේ. හොෆ්මන්, හෙමිංවේ  “සරලත්වයේ සෞන්දර්‍යය” ලෙස හැඳින්වීය. හෙමිංවේගේ ගද්‍ය ශෛලිය විසිවන සියවසේ ඇමරිකානු සහ බ්‍රිතාන්‍ය ප්‍රබන්ධ කෙරෙහි ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළේය. ලතින් ඇමරිකානු සාහිත්‍යයෙහි, හෙමිංවේගේ බලපෑම   නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ගේබ්‍රියෙල් ගාර්ෂියා මාකේස්ගේ කෘති වලින් දැකිය හැකිය. ජෝන් ඩබ්ලිව්. ඇල්ඩ්‍රිජ් ඔහු පිලිබඳව මෙසේ ලිවීය "අර්නස්ට් හෙමිංවේ යනු විසිවන සියවසේ බයිරන් සාමිවරයා ය". 


Works Cited

Baker, C.(1972). Hemingway: The Writer as Artist. Fourth edition, Princeton University Press: Princeton. 
 
Dearborn, M. V.(2017). "Ernest Hemingway: A Biography." New York, Alfred A. Knopf. 

Hemingway, Ernest. The Sun Also Rises. 1926. New York: Charles Scribner's Sons, 2006  

Josephs, A.(1994). For Whom the Bell Tolls: Ernest Hemingway’s Undiscovered Country. Twayne: New York.
 

Phillips, L. W .(1986). Ernest Hemingway on Writing. Grafton Books: London.

Plath, J.(1996). Remembering Ernest Hemingway. Key West, FL: Ketch & Yawl Press.
 
Reynolds, M.S. (1999).Hemingway: The Final Years. W.W. Norton: New York.

Friday, July 2, 2021

නිහඞ වීරයෝ


 Bandu Kumbalatara -Ex Commissioned officer Sri Lanka Airforce


නිහඞ වීරයෝ ගැඹුරු දිය මෙන් නිසලය   

නිහඞ වීරයන් ගේ  පිළිම නෙලා නැත   

එහෙත් නිහඞ වීරයෝ සදාකාලිකවම ජීවමානය 

 

Find Us On Facebook