ඩී. එච්. ලෝරන්ස් - ඉංග්‍රීසි නවකතාවේ විප්ලවවාදී බලවේගය

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

ඩේවිඩ් හර්බට් ලෝරන්ස්  නොහොත් ඩී. එච්. ලෝරන්ස් විසිවන සියවසේ වඩාත්ම මතභේදාත්මක ඉංග්‍රීසි ලේඛකයෙකි. ඩී. එච්. ලෝරන්ස් ගේ කෘති නූතනත්වයේ හා කාර්මිකකරණයේ අමානුෂික බලපෑම් පිළිබඳ පුළුල් පිළිබිඹුවක් ඉදිරිපත් කල අතර ලිංගිකත්වය, චිත්තවේගීය සෞඛ්‍යය, ජීව ශක්තිය, ස්වයංසිද්ධතාවය සහ සහජ බුද්ධිය වැනි කරුණු ගවේෂණය කලේය.  ඔහුගේ භාෂාමය නිරවද්‍යතාවය, පුළුල් පරාසයක විෂය කරුණු හා ප්‍රභේදයන්හි ප්‍රවීණත්වය, මනෝවිද්‍යාත්මක සංකීර්ණතා  සහ කාන්තා ලිංගිකත්වය ගවේෂණය කිරීම වැනි කරුණු නිසා ඔහු අද දිනයේ අද්විතීය ලේඛකයෙකු ලෙස සැලකේ. ඔහුගේ නවකතා වන සන්ස් ඇන්ඩ් ලවර්ස් (1913), ද රේන්බෝ (1915),   වුමන් ඉන් ලව් (1920) සහ ලේඩි චැටර්ලිස් ලවර්  (1928) ඔහුව 20 වන සියවසේ වඩාත්ම බලගතු ඉංග්‍රීසි ලේඛකයෙකු බවට පත් කළේය. ඔහුගේ මුල් නවකතාවල එඩිතර සම්භවය සහ ප්‍රබල ශෛලිය ඉහළ පෙළේ බ්‍රිතාන්‍ය ලේඛකයින්ගේ සහ දාර්ශනික බර්ට්‍රන්ඩ් රසල් වැනි බුද්ධිමතුන්ගේ සහ අගමැති හර්බට් අස්කිත්ගේ අවධානයට ලක් විය. ලෝරන්ස්ගේ බොහෝ කෘති ඔහුගේ ජීවිත කාලය තුළ තහනම් කර හෝ ප්‍රකාශයට පත් නොවූ අතර, බයිරන් සාමිවරයා මෙන්, ලෝරන්ස් ද ඔහුගේ මරණයෙන් පසු දශක කිහිපය තුළ ඔහුට ලැබිය යුතු පිළිගැනීම ලබා ගත්තේය. 

 

ඩී. එච්. ලෝරන්ස් 1885 සැප්තැම්බර් 11 වන දින එංගලන්තයේ නොටින්හැම්‍ෂයර් හි කුඩා පතල් නගරයක් වන ඊස්ට්වුඩ් හි උපත ලැබීය. ඔහුගේ පියා ආතර් ජෝන් ලෝරන්ස් ගල් අඟුරු පතල් කම්කරුවෙකු වූ අතර ඔහුගේ මව ලිඩියා ලෝරන්ස් පවුලේ ආදායමට අතිරේකව ලේස් සාදන කර්මාන්තයේ වැඩ කලාය. ළමා ලෝරන්ස් ශාරීරිකව දුර්වල වූ අතර නිතරම රෝගාබාධවලට ගොදුරු විය. 1897 දී වයස අවුරුදු 12 දී ඔහු ඊස්ට්වුඩ් ඉතිහාසයේ නොටිංහැම් උසස් පාසලට ශිෂ්‍යත්වයක් දිනාගත් පළමු සිසුවා බවට පත්විය. 1906 අගභාගයේදී ලෝරන්ස්  නොටිංහැම් විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළත් විය. 1908 දී ලෝරන්ස් ලන්ඩනයේ උපනගරයක් වන ක්‍රොයිඩන්හි ප්‍රාථමික පාසලක ගුරු තනතුරක් ලබා ගත්තේය. ඔහු දෙමාපියන්ගේ ගැටුම් හේතුවෙන් ශාරීරිකව හා මානසිකව පීඩා වින්දේය. පියා කෙරෙන් දුරස් වූ ලෝරන්ස් තම මව සමඟ සමීප සම්බන්ධතාවයක් පැවැත්වීය. ඇය පිළිකාවක් හේතුවෙන් මිය යන විට ලෝරන්ස්ගේ ශෝකය ඔහුගේ ජීවිතයේ ප්‍රධාන සන්ධිස්ථානයක් බවට පත්විය.

ඩී. එච්. ලෝරන්ස් පැමිනියේ නොටිංහැම්‍ෂයර් හි ඊස්ට්වුඩ් හි ගල් අඟුරු කැණීමේ නගරයේ සිටය.  ඔහුගේ  අයත් වූ කම්කරු පංතිය සහ අත් දුටු දරිද්‍රතාවය ඔහුගේ මුල් කෘති ගණනාවකට අවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය සපයන ලදී. ඔහු ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය තුළ ලිංගිකත්වය පිළිබඳ විවෘත සාකච්ඡා කලේය. ඔහු ලිවීම සැලකුවේ බටහිර සංස්කෘතියේ පීඩාකාරී සංස්කෘතික සම්මතයන්  අභියෝගයට ලක් කිරීමට හා හෙළිදරව් කිරීමට ගත් උත්සාහයක් ලෙසටය. ලෝරන්ස් කිසි විටෙකත් නූතනවාදීන් අතර නොසිටියේය. ඔවුන්ගේ සෞන්දර්යය ගැන නොඉවසිලිමත් වූ ඔහු ප්‍රකාශ කළේ තම සැලකිල්ල “ජීවත්ව සිටින මිනිසා” කෙරෙහි බවයි. ලිංගිකත්වය නිරූපණය කිරීමේදී ඔහුගේ නවකතා ඉංග්‍රීසි ප්‍රබන්ධයේ සම්ප්‍රදායන්ට අභියෝග කළේය. ඔහු නිරන්තරයෙන් උත්සාහ කළේ පුරුෂයා ස්ත්‍රිය හා පුරුෂයා හා මිනිසා ස්වභාව ධර්මය සමඟ සම්මිශ්‍රණය කිරීමටය.  ලිංගිකත්වය හුවා දැක්වීම නිසා ඔහුගේ බොහෝ කෘති වාරණයට ලක් විය. කැරලිකාර ලේඛකයෙකු ලෙස ඩී. එච්. ලෝරන්ස් සිය මුළු ජීවිතයම ගත කළේ මිනිසුන්ට සහ පද්ධතිවලට එරෙහිව සටන් කිරීමෙනි. 

ඩී. එච්. ලෝරන්ස් ජෝර්ජියානු කවියන් සමඟ වඩාත් සමීපව ඇසුරු කලේය. ලෝරන්ස් ඇමරිකානු කවියෙකු වූ වෝල්ට් විට්මන්ගේ දැඩි බලපෑමට ලක් විය.ඔහු  හර්මන් මෙල්විල්, නැතානියෙල් හෝතෝර්න්, ජේම්ස් ෆෙනිමෝර් කූපර් සහ එඩ්ගර් ඇලන් පෝ ඇතුළු ඇමරිකානු කතුවරුන් ගේ කෘති කියවීය. ඔහු ෆ්‍රොයිඩියානු න්‍යාය කියවූ බව පැහැදිලිය. නවකතා සඳහා වඩාත් ප්‍රචලිත ලෝරන්ස් දක්ෂ කවියෙකු, කෙටිකතා රචකයෙකු, රචකයෙකු, විචාරකයෙකු සහ සංචාරක ලේඛකයෙකු ද විය. ලෝරන්ස් ඔහුගේ නවකතා සඳහා වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වුවද කවි අටසියයකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ලියා ඇති අතර ඒවායින් බොහොමයක් සාපේක්ෂව කෙටි ය. ඔහුගේ කවි, වෙනත් බොහෝ නූතනවාදී කවියන්ගේ මෙන්ම, අතිශයින්ම පර්යේෂණාත්මක වන අතර, නිදහස් කාව්‍යට විශාල බලපෑමක් ඇති කළ පළමු ප්‍රධාන ඉංග්‍රීසි කවියෙකු වූයේ ලෝරන්ස් ය.

ලෝරන්ස් දෙවන ලෝක යුද්ධයේදී ජර්මානු ජාතික කාන්තාවක් සමඟ විවාහ වී කෝර්න්වෝල් වෙත ගියේය. එහිදී ඔත්තුකරුවෙකු යැයි චෝදනා ලැබ ඔහුගේ විදේශ ගමන් බලපත්‍රය ඉවත් කරන ලදී. ලෝරන්ස් සිය ජීවිත කාලය පුරාම සංස්ථාපිතයට එරෙහිව සටන් කළ හෙයින්, ඔහු 1940 සහ 1950 දශකවල කළු ඇමරිකානු කවියන්ට, විශේෂයෙන් ක්ලෝඩ් මැකේ, ජීන් ටූමර්, ලැන්ග්ස්ටන් හියුස්, රිචඩ් රයිට් සහ රැල්ෆ් එලිසන් හෝ වෙනත් අය කෙරෙහි බලපෑම් කිරීම පුදුමයක් නොවේ.

ලෝරන්ස් මිනිසා තුළ ඇති අද්භූත, “ස්වාභාවික” මිනිසාගේ ධනාත්මක බලය කෙරෙහි දැඩි විශ්වාසයක් තබයි. ඔහු මෙසේ පවසයි. “මිනිසෙකු සැබෑ මිනිසෙකු ලෙස හැසිරෙන විට, ඔහුගේ හරය තුළ කිසියම් අහිංසක බවක් හෝ අහිංසකකමක් තිබේ. ලෝරන්ස්ගේ කලාවේ තේමාව ජීවිතයයි. ජීවිතය හැර වෙන කිසිවක් වැදගත් නැත. ප්‍රාග්ධනයක් සහිත ජීවිතය ජීවත්වන්නේ මිනිසා පමණි. ඔහු යුරෝපීය ජීවිතයේ පරිහානිය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ අඳුරු හැඟීම් පිලිබඳ හෙළි කලේය. එසේම ඔහු නූතනවාදීන්ගේ සාම්ප්‍රදායික සංස්කෘතිය හා ඔවුන්ගේ සම්භාව්‍ය සෞන්දර්‍යය කෙරෙහි දැඩි අවධානයක් යොමු කළේය. ලෝරන්ස් හට ජීවිතය හා කලාව එකිනෙකට බැඳී පැවතුනි. නවකතාව “ජීවිතයේ එක් දීප්තිමත් පොතක්” බව ඔහු තරයේ කියා සිටියේය. මිනිසාගේ  සෞන්දර්‍යාත්මක පූර්ණත්වයේ මහා සතුරා නූතන ජීවිතයම බව ඔහු විශ්වාස කළේය. කාර්මිකකරණය මිනිසා අතීතයෙන් කපා දමා, ඔහුගේ දෛනික ජීවිතය යාන්ත්‍රික කර, මානව සම්බන්ධතා ද්‍රව්‍යමය භාණ්ඩ ලබා ගැනීමේ බල අරගලයක් බවට පරිවර්තනය කර ඇති බවට ඔහු විශ්වාස කලේය. මිනිසා ගේ “පිරිසිදු, සහජ ජීවිතයට” බාධා කරන සියල්ල ඔහු විවේචනය කරයි. ලෝරන්ස් පවසන්නේ නවකතාකරුවාට පමණක් මුළු “මිනිසා පණපිටින්” ඉදිරිපත් කළ හැකි බවයි. එසේ කිරීමෙන් ඔහුට පමණක් “මුළු මිනිසාම ජීවමාන කළ හැකිය. 

ලෝරන්ස් මෙන් පශ්චාත් යුධ ඇවන්ගාඩ් සාහිත්‍ය කලාවේ ආධිපත්‍යය දැරූ නූතනවාදී ලේඛකයින් සහ කවියන් බොහෝ දෙනෙක් සමාජ සම්මුතිය බැහැර කිරීම සඳහා ඉහළ වාරිකයක් තැබූහ. ලෝකයේ තත්‍ය ස්වරූපය යුද්ධයේ සංහාරයෙන් පෙන්නුම් කලේය.  සමාජය සදාචාරාත්මකව බංකොලොත් විය, සැබෑ අර්ථයෙන් හිස් විය, සැබෑ සම්බන්ධතාවයක් හෝ අවබෝධයක් ලබා ගත නොහැකි පුද්ගලයන් සමාජය තුල මතු වූහ.  ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, නවකතාකරුවන් රැඩිකල් ලෙස අත්හදා බැලීමට පටන් ගත් අතර, ඔවුන් කලාව සඳහා වාරිකයක් නියම කළහ. ජීවිතයේ හරය ලබා ගැනීම සඳහා සම්මුතිය ඉවත් කෙරිණි.  කලාව සඳහා ලෝරන්ස් ගෙවූ වාරිකය අධික එකක් විය.

ඔහුගේ සමයේ සාහිත්‍ය විචාරකයෝ ලෝරන්ස්ව වැරදියට වටහාගත්හ. ඔවුන් සිතුවේ ඔහු ලිංගිකත්වය අතිශයෝක්තියට නැංවීමට උත්සාහ කළ බවයි. ලෝරන්ස්ගේ නිර්මාණශීලීත්වයේ ස්වභාවය ඔහුගේ ප්‍රබල රසිකයින් පවා වැරදි ලෙස නිරූපණය කර ඇත.  එහෙත් ලෝරන්ස් ලියුවේ මිනිස් ජීවිත පිලිබඳවය.  ලෝරන්ස් ඇත්ත වශයෙන්ම ඉංග්‍රීසි ප්‍රබන්ධවල පෙර නොවූ විරූ ආකාරයේ නවකතාවක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා දීර්ඝ හා දුෂ්කර අරගලයක නිරත විය. 1955 දී නූතන ඉංග්‍රීසි විචාරක එෆ්. ආර්. ලෙවිස් නවකතා පිළිබඳ අධ්‍යයනයක් ප්‍රකාශයට පත් කළ අතර ලෝරන්ස් තම පරම්පරාවේ වැදගත්ම ලේඛකයා ලෙසත් චාල්ස් ඩිකන්ස් තරම් හොඳ බවත් ප්‍රකාශ කළේය. සන්ස් ඇන්ඩ් ලවර්ස් (1913) බ්‍රිතාන්‍ය කම්කරු පන්තියේ පළමු අවංක කෘතිය ලෙස ඔහු වර්ණනා කළේය.  

ඩී. එච්. ලෝරන්ස් ඔහුගේ පළමු සාර්ථක ග්‍රන්ථය වන වයිට් පීකොක් 1910 දී ඔහුගේ සමීප මිතුරෙකු හා බුද්ධිමය සහකාරියක් වන ජෙසී චේම්බර්ස්ගේ සහාය ඇතිව ප්‍රකාශයට පත් කළේය. එය ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය අතර සබඳතා පිළිබඳව බැරෑරුම් ලෙස විමර්ශණය කරයි. ප්‍රධාන චරිත - විශේෂයෙන් ලෙටී සහ ජෝර්ජ් - ඔවුන්ගේ අව්‍යාජ ආත්මය සොයන පුද්ගලයන් ය. ඔවුන්ගේ මාවතේ ඇති නිරන්තර බාධකය නම් මනස / ශරීර ද්විත්වවාදය පැවතීමයි. මෙම නවකතාවේ දී ලෝරන්ස් කියා සිටින්නේ මෙම ද්විත්වවාදයේ සදාකාලික පැවැත්මට කාන්තාවන් වගකිව යුතු බවයි. ලෝරන්ස්ගේ පළමු නවකතාව සබඳතාවල අසතුටට හේතු වන අන්තර් පුද්ගල බලපෑම් පිළිබඳ බලගතු ගවේෂණයක් වන අතර මෙම කෘතියේ ජර්මානු දාර්ශනිකයන් වන ආතර් ෂොපෙන්හෝවර් සහ ෆ්‍රෙඩ්‍රික් නීට්‍ෂේගේ බලපෑම පිළිබිඹු වෙයි.  

ලෝරන්ස් ගේ  ස්වයං චරිතාපදාන නවකතාව වන Sons and Lovers ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේ 1913 වසරේදීය. සන්ස් ඇන්ඩ් ලවර්ස් යනු ලෝරන්ස්ගේ විශිෂ්ටතම කෘතිය වන අතර එය ඔහුව එංගලන්තයේ ප්‍රවීණ ලිපි ලේඛකයින්ගේ මට්ටමට ඔසවා තැබීය.  සන්ස් ඇන්ඩ් ලවර්ස් යනු සදාචාරය පිළිබඳ ඔහුගේ අදහස පරිකල්පනීය ලෙස පරික්‍ෂා කරන උදාහරණයකි.   නොටිංහැම්‍ෂයර් හි ඉංග්‍රීසි ගල් අඟුරු කැණීම් නගරයේ පහළ පංතිය මෙම නවකතාවෙන් නිරූපණය කෙරේ. ගර්ට්රූඩ් මොරල්, ඇගේ ස්වාමිපුරුෂයා සමඟ ඇති කර ගත් නොසන්සුන්  සම්බන්ධතාවය නිසා, ඇගේ වැඩිමහල් පුතුන් දෙදෙනා සමඟ ගැඹුරු චිත්තවේගීය සබඳතා වර්ධනය කර ගනී. මෙම නවකතාවේ දී ලෝරන්ස් ඔහුගේ ළමා කාලය, මව සමඟ ඇති සම්බන්ධතාවය සහ ඔහුගේ ලිංගිකත්වය කෙරෙහි ඇය දක්වන මානසික බලපෑම පිලිබඳව කරුණු ව්‍යංගයෙන් ඉදිරිපත් කරයි. තරුණ ලෝරන්ස්ගේ ජීවිතය හා මරණය අතර අරගලය ප්‍රක්‍ෂේපණය කරන සන්ස් ඇන්ඩ් ලවර්ස්, ලෝරන්ස්ගේ පසුකාලීන කෘතිවල නූතන සමාජයේ ජීවිතය හා මරණය පිළිබඳ ගැඹුරු සංවේදීතාවයක් ඇති කරයි. 

සන්ස් ඇන්ඩ් ලවර්ස් මොරල් පවුලේ සහ විශේෂයෙන් පෝල් මොරල්ගේ කතාව කියයි. පවුල් හිංසනය සහ නූගත් මත්පැන් පානය කරන්නෙකු සමඟ ඔහුගේ මවගේ අවාසනාවන්ත විවාහය පාවුල් දුටුවේය. ඔහුගේ විවාහ ජීවිතය ගැන දැඩි ලෙස නොසතුටට පත්ව සිටින ඔහුගේ මව ගර්ට්‍රූඩ් ඇගේ සියලු ආදරය හා අභිලාෂය පාවුල්ට කැප කරයි. පෝල්ට තම මව කෙරෙහි ඇති ආදරය සහ වැඩීමට හා ලිංගික අත්දැකීම් ලබා ගැනීමට ඇති අවශ්‍යතාවය අතර ගැටුම නවකතාවේ කේඳ්‍රීය වේ. පෝල්ගේ පෙම්වතියන් කෙරෙහි ගර්ට්රූඩ්ගේ ඊර්‍ෂ්‍යාව පෝල් තුළ අන්තර් පුද්ගල අවිඥාණික  ගැටුම් ඇති කරයි.  ඔහුගේ මව ගර්ට්රූඩ්ගේ මරණයෙන් පසු, පෝල් නාටකාකාර මානසික පරිවර්තනයකට යයි.   

ඔහු රේන්බෝ ප්‍රකාශයට පත් කළේ 1915 සැප්තැම්බර් මාසයේදීය. රේන්බෝ යනු ඩීඑච් ලෝරන්ස්ගේ වඩාත්ම මතභේදාත්මක කෘතියි. රේන්බෝ පළමුවරට ප්‍රකාශයට පත් කරන විට මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ එය තහනම් කරන ලදි. එහි පිටපත් 1,011 ක්  පුළුස්සා දමන ලදී.  නවකතාව වසර 11 ක් බ්‍රිතාන්‍යයේ ප්‍රකාශයට පත් නොවීය. 1924 වන තෙක් ඩී. එච්. ලෝරන්ස් හට ද රේන්බෝ සඳහා ඇමරිකානු ප්‍රකාශකයෙකු සොයා ගැනීමට නොහැකි විය.

රේන්බෝ නවකතාව පළමුවන ලෝක සංග්‍රාමයට පෙර 1840 සිට 1905 දක්වා කාලය ආවරණය කරමින් නවකතාව බ්‍රැන්ග්වන් පවුලේ පරම්පරා තුනක් අතර ඇති සම්බන්ධතා ගවේෂණය කරමින්  බ්‍රැන්ග්වන් පවුලේ පරම්පරා තුනක කතාව පවසයි. නවකතාවේ පළමු කේන්ද්‍රීය චරිතය වන ටොම් බ්‍රැඞ්වෙන්, මෙම රටවල් දෙකෙන් ඔබ්බට ලෝකයේ අත්දැකීම් නොපෙන්වන ගොවියෙකි; අන්තිමයා වන උර්සුලා, ඔහුගේ මිණිබිරිය විශ්ව විද්‍යාලයේ අධ්‍යාපනය ලබන අතර ක්‍රමානුකූලව නාගරීකරණය වූ, ධනවාදී හා කාර්මික ලෝකයේ ගුරුවරියක බවට පත්වේ.  උර්සුලා බුද්ධිමත් ස්වාධීන කාන්තාවක් වන අතර ඇගේ තමාගේ ස්වාධීනත්වය ගවේෂණය කරන්නීය. උර්සුලා උද්‍යෝගිමත්, අධ්‍යාත්මික හා කාමුක හැඟීම් ඇති තැනැත්තියක් වන අතර, ඇගේ ගුරුවරියක සමඟ සමලිංගික ප්‍රේම සම්බන්ධයක් ඇති කර ගනියි. උර්සුලාට විවාහ වීමට අවශ්‍ය නොවන්නේ විවාහය නිසා කාන්තාවක් ලෙස ඇගේ නිදහස හා ස්වාධීනත්වය අහිමි වේ යැයි සිතන බැවිනි. බ්‍රිතාන්‍ය සමාජයේ කාන්තාවක් ලෙස උර්සුලා සිය භූමිකාව සමඟ පොරබදන්නීය. පෝලන්ත තරුණයෙකු වන ඇන්ටන් ස්ක්‍රෙබෙන්ස්කි කෙරෙහි උර්සුලාගේ ආදරය මෙන්ම   පුරුෂාධිපත්‍ය හා විවාහක සාරධර්ම අතර ආධිපත්‍යය පිළිබඳව ඩී. එච්. ලෝරන්ස් පෙන්වා දෙයි.  

ලෝරන්ස් බ්‍රැන්ග්වන් පවුලේ ජීවිත පසුපස ඇති පීඩන ගවේෂණය  කරයි. තවද ඉංග්‍රීසි සමාජ ජීවිතයේ සීමාකාරී ව්‍යුහයන් සහ කාර්මිකකරණය සහ නාගරීකරණය මානව මනෝභාවයට ඇති කරන බලපෑම පිළිබඳව රේන්බෝ හරහා පෙන්වා දෙයි. නවකතාවේ අවසාන ඡේදය  මගින් ලෝරන්ස්ගේ ආඛ්‍යානමය ගුණය සනිටුහන් කරයි. තනිවම වාඩි වී අහසේ දේදුන්නක් දෙස බලා සිටින උර්සුලා බ්‍රැන්ග්වන් ගැන කතුවරයා මෙසේ කියයි: “ඇය දේදුන්නෙන් දුටුවේ පෘථිවියේ නව ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයයි, පැරණි හා බිඳෙනසුලු නිවාස හා කර්මාන්තශාලා දූෂණය ඉන් අතුගා දැමූ අතර, ලෝකය සත්‍යයේ ජීවමාන රෙදිපිළිවලින් ගොඩ නැංවීය.

මෙම නවකතාව පැහැදිලිවම මිනිස් ලිංගිකත්වය සහ ලිංගික ආකර්‍ෂණය පිළිබඳව සාකච්ඡා කල අතර නවකතාවේ මුල් කාලීන සමාලෝචන බොහෝමයක් ඍණාත්මක වූයේ එහි අසාමාන්‍ය විලාසිතාව සහ ලිංගිකත්වය කෙරෙහි ඇති අවධානය නිසාය. ද රේන්බෝ හි නඩු විභාගය බ්‍රිතාන්‍ය සාහිත්‍ය හා නෛතික ඉතිහාසයේ වැදගත් අවස්ථාවක් වන අතර එය සමලිංගිකත්වය සදාචාරාත්මක (සහ නීතිමය) ප්‍රශ්නයක් ලෙස සාකච්ඡා කළ පළමු මහජන සංසදය නියෝජනය කරයි.  

ලෝරන්ස්ගේ  Lady Chatterley's Lover (1928) ආරම්භ වන්නේ නවකතාවේ කාන්තා චරිත නිරූපණය කරන කොනී රීඩ් හඳුන්වා දීමෙනි.  කොනී   ඉහළ පංතියේ රදලයෙකු වන ක්ලිෆර්ඩ් චැටර්ලි සමඟ විවහා වන අතර කෙටි කලක් තුලදී පළමු ලෝක සංග්‍රාමය ආරම්භ වෙයි. යුද්ධයට ගිය ක්ලිෆර්ඩ්  ආබාධිත වන අතර ඔහු ලිංගික බෙලහීනයෙකු බවට පත් වෙයි. ඔහුගේ ජීවිතය රෝද පුටුවකට සීමා වෙයි.  ක්ලිෆර්ඩ්ගේ අංශභාගය නිසා ඔවුන්ට දරුවෙකු ලැබිය නොහැක. ක්ලිෆර්ඩ් අවධානය යොමු කරන්නේ ඔහුගේ ගල් අඟුරු ආකරය සහ මුදල් ඉපයීම, බිරිඳගේ හැඟීම් චිත්තවේගීයව නොසලකා හැරීම සහ අවසානයේ ඔහු සහ කොනී අතර දුරස්ථභාවයට මග පාදමිනි.  

යුද්ධයෙන් පසු ක්ලිෆර්ඩ් සාර්ථක ලේඛකයෙකු බවට පත්වන අතර බොහෝ බුද්ධිමතුන් චැටර්ලි මන්දිරය වන රැග්බි වෙත පැමිණෙති. කොනීට හුදෙකලා බවක් දැනේ; නින්දිත බුද්ධිමතුන් හිස් බව ඇයට පසක් වන අතර කොනී සංචාරය කරන නාට්‍ය රචකයෙකු වන මයිකල් සමඟ කෙටි හා අසතුටුදායක සම්බන්ධතාවයක් පවත්වයි. කොනී සැබෑ මිනිස් සම්බන්ධතා සඳහා ආශාවෙන් බලා සිටින අතර ඇයගේ බලාපොරොත්තු සුන් වී යයි. මන්දයත් සියලු මිනිසුන් සැබෑ හැඟීම් හා සැබෑ ආශාවන්ට බිය වන බැවිනි.  බාධිත ක්ලිෆර්ඩ් රැකබලා ගැනීම සඳහා හෙදියක් කුලියට ගෙන ඇති අතර එමඟින් කොනී  වඩාත් ස්වාධීන  වන්නීය. ක්ලිෆර්ඩ් හෙදිය කෙරෙහි දැඩි ලෙස රඳා පැවතීම නිසා ඔහුගේ පුරුෂභාවය ළදරු රඳා පැවැත්මකට වැටේ.

කොනීගේ ජීවිතය වෙනස් වන්නේ ක්ලිෆර්ඩ්ගේ වතුයායේ සේවක තරුණ ඔලිවර් මෙලර්ස්  හමුවීමෙනි. දිනක්, කොනී සහ මෙලර්ස්   අහම්බෙන් වනාන්තරයේදී හමු වන අතර, ඔවුන් වනාන්තරයේ ලිංගිකව හැසිරේ.  මෙය කොනීට හෙළිදරව් කරන හා ගැඹුරින් චලනය වන අත්දැකීමකි.   ඔලිවර් මෙලර්ස්  චිත්තවේගීයව මියගිය බුද්ධිමතුන්ට හා අමානුෂික කාර්මික කම්කරුවන්ට වඩා සැබෑ, "ජීවමාන" මිනිසෙකි. නවකතාව අවසන් වන්නේ මෙලර්ස් මෙලර්ස් සේවයෙන් පහ වීම හා ගොවිපලක වැඩ කිරීම  කොනී ඇගේ සහෝදරිය සමඟ ජීවත්වීමත් සමඟ යාමෙනි. එහෙත් අවසානයේදී ඔවුන් එකට හමු වනු ඇත.

ලෝරන්ස් මෙම නවකතාවේ දී ඇන්ග්ලෝ සැක්සන් සාහිත්‍ය සම්මුතීන් මුලුමනින් ම නොසලකා හැරියේය. නවකතාව වඩාත් ප්‍රචලිත වන්නේ ලිංගික සංසර්ගය පිළිබඳ පැහැදිලි විස්තර සඳහාය. තවද එය කාන්තා ලිංගික ආශාවන් ආමන්ත්‍රණය කරයි. 

 ලෝරන්ස් ලිංගිකත්වය දේශනා කළේ එක්තරා ආකාරයක සක්‍රමේන්තුවක් ලෙසටය. ලිංගික ආදරය තුළින් පුද්ගල පුනර්ජනනය මෙහි එක් තේමාවකි. චැටලී ආර්‍යාව සදාචාරාත්මක වශයෙන් පහත් තැනැත්තියක්ද ?   සාම්ප්‍රදායික සදාචාරය ප්‍රතික්‍ෂේප කිරීම සිදු කලද ලෝරන්ස් කොනී රීඩ්ව ගොඩීවා ආර්‍යාවක් කිරීමට උත්සහ දරයි. ගොඩීවා ආර්‍යාව කොවෙන්ට්‍රි හරහා නිරුවතින් අශ්වයා  පිට නැගී ගියාය. ගොඩීවා ආර්‍යාව පාරිශුද්ධත්වයේ හා අවංකභාවයේ වීරවරියක් වූ අතර බොහෝ දෙනා ඇය දෙස බැලීමට පවා ලැජ්ජාවට පත් වූහ.  Lady Chatterley's Lover  එක්තරා ආකාරයකට ලෝරන්ස් ගේ භාවමය ප්‍රකාශනයකි. ලෝරන්ස් ක්‍ෂය රෝගයෙන් පීඩා විඳි අතර ඔහු ශාරීරික වශයෙන් දුර්වළයෙකු විය. ඔහුගේ බිරිඳ ෆ්‍රීඩා ඉතාලි ජාතිකයෙකු සමඟ අනියම් සම්බන්ධයක් පැවැත්වූ අතර ලෝරන්ස් එය දැන සිටියේය. ක්ලිෆර්ඩ් ගේ ලිංගික දුබලතාවය ලෝරන්ස් ගේ ලිංගික දුබලතාවය සමග සමපාත වෙයි.

ලෝරන්ස්ගේ අවසාන නවකතාව වන ලේඩි චැටර්ලිස් ලවර් එංගලන්තයේ සහ එක්සත් ජනපදයේ  තහනම් කරන ලදී. වාරණය සහ කලාව පිළිබඳ මහජන අදහස්වල වැදගත් සංක්‍රාන්තියක් සනිටුහන් කරමින් චැටර්ලි ආර්යාවගේ පෙම්වතිය ප්‍රසිද්ධ අවිනීත නඩු විභාගයක කේන්ද්‍රස්ථානය බවට පත්විය. චැටර්ලි ආර්යාවගේ ලිංගික අන්තර්ගතය නිසා එයට පහර දුන් අතර සංවේදී නඩු විභාගයකින් පසු පොත ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේ අයිතිය පෙන්ගුයින් දිනා ගන්නා තෙක් 1960 දක්වා එය තහනම් කරන ලදී. චැටර්ලි ආර්‍යාවගේ නඩු විභාගය' ඉදිරි දශකවල ලිංගික විප්ලවය සනිටුහන් කළ අතර සංස්ථාපිත විචක්‍ෂණභාවය පරාජය කලේය.  ලේඩි චැටර්ලිස් ලවර් නූතන සමාජයේ තත්වය සහ කාර්මිකකරණය හා ධනවාදයේ නොනවතින වඩදිය බාදිය සංස්කෘතියට හා මානව වර්ගයාට ඇති තර්ජනය පිළිබඳ තිරසාර හා ගැඹුරු පිළිබිඹුවකි. එසේම එම නවකතාව ලිංගිකත්වය පිලිබඳව සමාජය දැක්වූ බිය සහ ප්‍රතික්ශේප කිරීම පරාවාර්තනය කලේය.

නූතන මනුෂ්‍ය ජීව ආත්මය ලිංගිකත්වය හා ශරීරය පිළිබඳ අවබෝධයක් නොමැතිව නවීන කාර්මික තාක්‍ෂණයේ මුඩු බිම තුළ මනස ඉලක්ක රහිතව ගමන් කරන බව ලෝරන්ස් විශ්වාස කළේය. ඔහුද ගත කලේ පීඩාකාරී මෙන්ම වෙහෙසකර ජීවිතයකි. එහෙත් ඔහු තම මනස එක් ඉලක්කයක් වෙත රඳවා ගන්නට උත්සහ කලේය. 

ලෝරන්ස් 1912 දී එංගලන්තයෙන් පිටත්ව ගිය පළමු අවස්ථාවේ සිට 1930 දී ප්‍රංශයේදී ඔහුගේ අකල් මරණය දක්වා සෑම විටම පාහේ ගමන් කරමින් සිටියේය.    ඔහු   ඕස්ට්‍රේලියාව, ශ්‍රී ලංකාව, එක්සත් ජනපදය, ප්‍රංශයේ දකුණ සහ තවත් ගමනාන්ත ගණනාවකට සංචාරය කළේය. ලෝරන්ස්ගේ ජීවිතයේ අවසාන භාගයේදී ඔහු එක්සත් ජනපදයේ ටාවෝස් නගරයට සංක්‍රමණය විය. ඔහු එහි වසර දෙකක් ජීවත් වූ අතර ක්ලැඇමරිකානු සාහිත්‍යය පිළිබඳ අධ්‍යයනය ලිවීය. 1920 ගණන්වල මැද භාගයේදී ඔහු මැලේරියාව හා ක්ෂය රෝගයෙන් පීඩා විඳි අතර සුවය ලැබූ නමුත් ඔහුගේ සෞඛ්‍යයට ස්ථිර බලපෑමක් ඇති විය.  ක්ෂය රෝගයේ සංකූලතා හේතුවෙන් ඩී. එච්. ලෝරන්ස් වයස අවුරුදු 44 දී 1930 මාර්තු 2 වන දින ප්‍රංශයේ වෙන්ස්හිදී මිය ගියේය. ඔහුට නිසි පිලිගැනීම ලැබුනේ ඔහුගේ මරණයෙන් බොහෝ කාලයකට පසුවය. සුප්‍රසිද්ධ කේම්බ්‍රිජ් සාහිත්‍ය විචාරකයෙකු වන  එෆ්. ආර්. ලෙවිස්  පැවසූ පරිදි ඩී. එච්. ලෝරන්ස් ඉංග්‍රීසි ප්‍රබන්ධයේ වැදගත් ලේඛකයෙකි. ඔහු ඉංග්‍රීසි නවකතාවේ විප්ලවවාදී බලවේගයක් විය.

 Becker, Cz J. (1980). D. H. Lawrence. New York: Frederick Ungar Publishing.

 Burgess, A.(1985). Flame into Being: The Life and Work of D. H. Lawrence. New York: Arbor House.

Cowan, J. (2002). Introduction. In D H LAWRENCE: SELF AND SEXUALITY (pp. X-Xvi). Columbus: Ohio State University Press. 

 D.H. Lawrence,The Early Years 1885 – 1912. Cambridge: Cambridge University Press, 1991.

Haritatou, N.(2012).Emotion and the Unconscious: The Mythicization of Women in Sons and Lovers.  

 Pinkney, T.(1990). D. H. Lawrence. New York: Harvester Wheatsheaf.

The Killing of the Romanovs

In the night between the 16th and 17th of July 1918, the family of Russia's last emperor, Nicolas II, was killed in Ekaterinburg (Shenkman, 2013).  The killing of the Romanovs denotes the vicious nature of the social upheavals in post-revolutionary Russia. The executioners shot the Romanov family with extreme prejudice, and they even killed the pet dog of young Alexei, the Crown Prince.     Following the abdication of Tsar Nicholas II, he and his wife, Alexandra, along with their five children, were eventually exiled to the city of Yekaterinburg. The family, along with four loyal members of their staff, was held captive by members of the Ural Soviet. According to historical reports, in the early morning hours of July 17, 1918, the entire family, along with four loyal members of their staff, was executed by a firing squad (Coble, 2009).  The killing squad was led by two men named Yakov Yurovsky and Medvedev-Kudrin. Yakov Yurovsky claimed that he personally fired the bullet that killed Czar Nicholas II (Shenkman, 2013).   In 1920, a British officer interviewed Yakov Yurovsky in Moscow. He reported that Yurovsky was remorseful over the killings of the Romanovs. In the later years, Yakov Yurovsky went into seclusion. In his final days, he wrote an appeal to Stalin when his daughter was arrested by Stalin’s secret police. He pleaded with Stalin to release her, describing his dedication to the October Revolution. Distressed with loads of ruminations, Yakov Yurovsky died of a peptic ulcer in 1938.

මොණරවිල කැප්පෙටිපොළ නිලමේ

කැප්පෙටිපොළ  නිලමේට ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු පිලිබඳව තිබ්බේ මිශ්‍ර හැඟීම්. ඔහු ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ ගේ අන්තනෝමතික නීති අනුමත කලේ නෑ. ඒ නිසා ඉංග්‍රීසීන් සමග එක් වෙනවා. නමුත් ඔහුගේ හිතේ ඇහලේපොල ගේ අදහස එනම් කුමන මොහොතක හෝ ඉංග්‍රීසීන්ට පහර දී ඔවුන් පලවා හැර සිංහල රාජත්වය පිහිටුවන එක තියෙන්න ඇති. 1818 ඔහු යන්නේ ඉග්‍රීසීන්ට පක්‍ෂව කැරැල්ල මඩින්න​. නමුත් කැරලි නායකයෝ ඔහුගේ ජාතිකත්වයට ආත්ම අභිමානයට ආමන්ත්‍රණය කලා. ඒ මොහොතේ ඔහු තීරණය කරනවා කැරැල්ලට සම්බන්ධ වන්න. කැප්පෙටිපොළ  නිලමේට ගට්ස් තිබ්බට මිලිටරි ස්ට්ටැටීජි එකක් තිබ්බේ නෑ. ඒක තමයි ඉංග්‍රීසි ආයුද ආපසු බාර දුන්නේ. ඔහු කැරැල්ල දැක්කේ සිවිලයිස්ඩ් ක්‍රීඩාවක් ලෙස. වීදිය බණඩර වගේ මිලිටරි උපාය මාර්ගය පිලිබඳ  හොඳ දැනීමක් තිබ්බේ නෑ. ඒ නිසා 1818 කැරැල්ල අයාලේ යනවා.   කැප්පෙටිපොළ නිලමේ තුල දෙගිඩයාවන් නිතරම තිබ්බා.  කැරැල්ලට එක් වුනාට නායකත්වය දුන්නට පහර දෙන්න අවශ්‍ය කඳවුරු,  ඔහුට කැරැල්ල කර ගෙන යන්න logistic supply , පහර දෙන්න අවශ්‍ය මර්මස්ථාන පිලිබඳ වැටහීමක් තිබ්බේ නෑ. කැරැල්ල බිඳ වැටී යන විට ඔහු ව්‍යාකූල වෙනවා. සැඟවිලා ගරිල්ලා ප්‍රහාර එල්ල කරන්නවත් ඔහු යොමු වෙන්නේ නෑ.. ඔහු ඉංග්‍රීසීන් ගේ බලය under estimate  කරනවා. ඔහු හිතන්නේ ඉංග්‍රීසීන් ඔහු වගේ මානුෂිකව ප්‍රති ප්‍රහාර එල්ල කරයි කියලා. නමුත් ඉංග්‍රීසීන් යොදා ගන්නේ මේජර් මැක්ඩොනල්ඩ් මේජර් කෙලී දරුණු වගේ නිලධාරීන්.  ඉංග්‍රීසීන් scorched earth"පොලිසි එක මගින් වෙල්ලස්ස විනාශ කරනවා. මේ ක්‍රමය ඉන් දශක තුන හතරකට පස්සේ ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයේදී ලින්කන් ගේ ජෙනරාල් වරයෙකු වූ විලියම් ශර්මන් භාවිතා කරනවා. කැප්පෙටිපොළ  නිලමේ අත් අඩංගුවට පත් වීමට ආසන්නයේදී වත් පලා යන්නේ නෑ. ඔහු මමයි කැප්පෙටිපොළ කියලා කැප්ටිවුස්ලා ඉදිරියට පැනලා  තම අනන්ත්‍යතාව හඳුන්වලා දෙනවා. ඔහු ඒ වෙන කොට හෙම්බත්ව මානසික වශයෙන් වැටලා ඉන්න ඇති. ඉංග්‍රීසීන් තමන්ව මරයි කියලා කැප්පෙටිපොළ  නිලමේ අපේක්‍ෂා කලේ නෑ. ඔහු තවමත් විශ්වාස කරන්නේ අර සිවිලයිස්ඩ් ගේම් එක​. නමුත් ඉංග්‍රීසීන්ට මේ වගේ කැරළි වල  සේයා පවා ඉවත් කරන්න ඕනේ.  ඔවුන් කැප්පෙටිපොළ  නිලමේට මරණ දණ්ඩනය දෙනවා. ඔහුගේ සහයක මඩුගල්ලේ ඉන් සලිත වෙනවා. නමුත් කැප්පෙටිපොළ නිලමේ මරණයට නිර්භීතව මුහුන දෙනවා.  සමහර විස්තර වල තියනවා ඔහුගේ පවුලේ සාමාජිකයින්ව රටින් පිටුවහල් කරන ලද බව සහ  කැප්පෙටිපොල දිසාවගේ පුත්‍රයා සිරකරුවකුව සිටියදී මරණයට පත් වූ බව​. මේ කරුණු සනාත නම් වර්තමාන කැප්පෙටිපොළ  නිලමේ ගෙන් පැවත එන්නම් දුර නෑදෑයන් විය යුතුයි. 

Rapunzel Syndrome in a 14-Year-Old Girl: A Case Report

 

 

Dr. Gamini Goonetilleke, FRCS & Dr. Ruwan Jayatunge, M.D., PhD

Introduction;

Trichobezoars are uncommon foreign bodies in the gastrointestinal tract, composed of swallowed hair. They are most often encountered in adolescent girls with trichotillomania and trichophagia (Naik et al.  2005).  When the hairball extends beyond the pylorus into the small intestine, the condition is termed Rapunzel syndrome, first described by Vaughan and team in 1968 (Gonuguntla & Joshi 2007). It is a rare and potentially life-threatening disorder, with fewer than 100 cases reported worldwide (Gorter et al.   2010). Trichobezoars are common in patients with underlying psychiatric disorders (Altonbary & Bahgat, 2015).

The development of this syndrome can be attributed to a combination of psychological, social, and biological factors. Individuals suffering from this condition often exhibit underlying mental health issues such as anxiety, depression, or obsessive-compulsive disorder, which may drive them to engage in hair-pulling or trichotillomania. The act of consuming hair can provide a temporary sense of relief or comfort, creating a cycle of behavior that is difficult to break. Additionally, environmental influences, such as stressors in personal or social life, can exacerbate these tendencies, leading to more severe manifestations of the syndrome. Biological factors, including genetic predispositions, may also play a role in the development of Rapunzel Syndrome, as certain individuals may be more susceptible to compulsive behaviors.

Although comprehensive epidemiological data specific to Sri Lanka are limited, we report a case of Rapunzel syndrome in a 14-year-old Sri Lankan girl that posed a significant diagnostic challenge.

 

Case Presentation

On 15th July 2008, a 14-year-old girl from a remote district in Sri Lanka was admitted to the surgical ward at Sri Jayewardenepura General Hospital, Nugegoda. She had been symptomatic for three months with recurrent upper abdominal pain, persistent vomiting, anorexia, and progressive weight loss. Prior consultations with general practitioners, district hospitals, and even a provincial general hospital—including abdominal CT scanning—had failed to establish a diagnosis.

On admission, she was pale, wasted, and dehydrated, though abdominal examination revealed no abnormality. Laboratory investigations confirmed anemia. Initial management included correction of dehydration and anemia. Gastroscopy revealed an obstruction at the gastric inlet, with visible strands of hair.

An exploratory laparotomy was performed. The stomach was markedly distended and filled with a firm intragastric mass. On opening the stomach, a large trichobezoar, conforming to the gastric cavity, was discovered, with a long hair tail extending into the duodenum and jejunum, consistent with Rapunzel syndrome. The entire bezoar was removed intact. The patient recovered well, with only a minor wound infection. Psychiatric counseling was arranged.

 

Discussion

Rapunzel syndrome is exceedingly rare. Trichobezoars usually present with vague abdominal pain, nausea, bloating, vomiting, and weight loss. Complications include gastric outlet obstruction, ulceration, perforation, pancreatitis, and rarely, death (Sharma et al. 2013). Because clinical features are nonspecific, diagnosis is often delayed, as in this case.

Endoscopy is the diagnostic modality of choice, allowing both visualization and sometimes removal of smaller bezoars. CT and ultrasound may assist, but their accuracy depends on awareness of the entity (Phillips et al., 2015). Large trichobezoars with intestinal extension almost always require laparotomy, as endoscopic or laparoscopic extraction is difficult.

Psychiatric evaluation is mandatory to address underlying trichotillomania or trichophagia and prevent recurrence. Long-term follow-up should include both surgical and psychological care.

The psychological management of Rapunzel Syndrome begins with a thorough psychological assessment to identify underlying mental health issues, such as anxiety or obsessive-compulsive disorder, which may contribute to the behavior. Cognitive-behavioral therapy (CBT) is often employed to help patients recognize and alter the thought patterns and behaviors associated with hair-pulling and ingestion. Additionally, supportive counseling can provide a safe space for individuals to express their feelings and experiences, fostering a sense of understanding and acceptance. In some cases, medication may be prescribed to address co-occurring disorders, thereby alleviating symptoms that exacerbate the compulsive behavior. Furthermore, involving family members in the treatment process can enhance support systems and improve outcomes, as they can learn to recognize triggers and provide encouragement.

 

Conclusion

This case illustrates the diagnostic challenge of Rapunzel syndrome, particularly in resource-limited settings. The persistence of nonspecific gastrointestinal symptoms in adolescents, particularly girls, should raise suspicion of trichobezoar. Early diagnosis with endoscopy and timely surgical intervention are crucial. Equally important is psychiatric management to prevent recurrence.

Effective health education can raise awareness about the risks associated with Rapunzel Syndrome. By promoting knowledge about the importance of mental health and providing resources for coping strategies, individuals can be better equipped to manage their urges and seek help when necessary. Educational initiatives can foster a supportive environment that encourages open discussions about body image and self-esteem, which are often underlying factors in hair-pulling behaviors. Ultimately, a comprehensive approach to health education not only aids in the prevention of Rapunzel Syndrome but also contributes to the overall well-being of individuals at risk.

  

References

Altonbary AY, Bahgat MH. Rapunzel syndrome. J Transl Int Med. 2015 Apr-Jun;3(2):79-81. doi: 10.1515/jtim-2015-0008. Epub 2015 Jun 30. PMID: 27847892; PMCID: PMC4936449.

American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed (DSM-5) Arlington, VA: American Psychiatric Publishing; 2013.

Naik S, et al. Rapunzel syndrome: A case report and review. Med J Armed Forces India. 2005.

Gonuguntla V, Joshi DD. Rapunzel syndrome: A comprehensive review. MedGenMed. 2007.

Gorter RR, et al. Management of trichobezoar: Case report and literature review. Pediatr Surg Int. 2010.

Sharma V, et al. Rapunzel syndrome: A rare presentation. BMJ Case Rep. 2013.

Phillips MR, et al. Trichobezoar and Rapunzel syndrome in children and adolescents. J Pediatr Surg. 2015.

ඇහැලේපොළ නිලමේ

ඇහැලේපොළ අදිකාරම ක්‍රිස්තු වර්‍ෂ 1773 දී උපන් බව කියවෙනවා. කැප්පෙටිපොළගේ දිසාවගේ නැගෙණිය වූ මොනරවිල කුමාරිහාමි සමග ඔහු විවහා වෙනවා. ඇහැලේපොළ රත්නපුරයේ අන්තඃපුරයක් පවත්වා ගෙන ගියා. ඔහු ඩොයිලිගේ ඔත්තුකරුවකු වන වත්තල අප්පු සමග ශ්‍රී වික්‍රම රජු එලවන්න කුමන්ත්‍රණය කලා.  ඇහැලේපොළ නිලමේ    ප්ලෑනක් ගහනවා ඉංග්‍රීසින් ගේ මාර්ගයෙන් වඩිග රජු එලවලා, ඉන් පසු ඉංග්‍රීසින්ට පහර දීලා තමන් රජු වෙන්න (හරියට මාවෝ  Chiang Kai-shek එක්ක එකතු වෙලා ජපන් හමුදා වලට ගහලා පසුව Chiang Kai-shek ට ගේම දුන්නා වගේ) .මොල්ලිගොඩ නිලමේ කේලම් කියමින් හසුන් පත් විකෘති කරමින් වික්‍රම රාජසිංහ රජු සහ ඇහැලේපොළ නිලමේ අතර ඝට්ටනයක් ඇති කරවනවා. ඇහැලේපොළ  1814 මැයි 18 දින  ඉංග්‍රීසි පාලන පෙදෙසට පලා යනවා. එවිට වික්‍රම රාජසිංහ රජු ඇහැලේපොළ නිලමේ ගේ දරු පවුල අත් අඩංගුවට ගන්නවා.  

ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු ඇහැලේපොල කුමාරිහාමිට ලිංගික බලපෑම් කල කතාව ප්‍රබන්ධයක්. ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු ඇහැලේපොල කුමාරිහාමිට සහ ලමුන්ට මරණ දණ්ඩනය දුන්නා නමුත් බිලිඳා වනේ දමා කෙටීම ප්‍රබන්ධයක්. බිලිඳුන් වනේ දමා කෙටීම කලේ පෘතුගීසීන් සහ ලන්දේසීන්. මේ කතාව ජෝන් ඩොයිලි රජු ජනතා අප්‍රසාදයට ලක් කිරීමට ප්‍රචලිත කල සයි ඔප් එකක කොටසක්. ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු ඇහැලේපොල කුමාරිහාමිට සහ ලමුන්ට වධයට ලක් කරනවා පත්තිරිප්පූ සිට නැරඹූයේ නැත. ඔවුන් වධයට ලක් කලේ මාලිගාව අසල නොවේ. ඇහැලේපොල කුමාරිහාමි ගිල්වා මරවන ලද්දේ මාලිගාව ඉදිරිපිට වැවේ නොව කටුගස්තොට ආසන්නයේ තිබූ බොර වැවේය. අත් අඩංගුවේදී ඇහැලේපොල කුමාරිහාමිට සහ ලමුන් මරා දැමීම ගැන ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු කිව්වේ තමන් ද්‍රෝහියන්ට නියම කරන ලද සිංහල රජ කාලයේ නීතිගතව තිබූ දඞුවම ක්‍රියාත්මක කලා යන්නයි. (“... රාජද්‍රෝහී වී පලා ගිය අයවලුනට, සිංහල නීතිය අනුව දිය යුතු දඬුවම කවරේ දැ යි විමසා සිටියේ ය. මේ අවස්ථාවේ නිලමේ විසින් පහත සඳහන් සිංහල නීතිය කියෙව්වේ ය. “රාජද්‍රෝහී වූ විට, එම ද්‍රෝහියා ගේ පවුලේ උදවිය අල්ලා පිරිමි අය හිස ගසා මරා දැමිය යුතු අතර, ගැහැණු උදවිය දියේ ගිල්වා මරා දැමිය යුතු ය: සිංහල නීතිය එය යි” යි කීවේ ය. .)

1815 වන විට උඩරට ඉංග්‍රීසීන් ගේ යටතට පත් වෙලා. ඇහැලේපොළ මීගස්තැන්නේ මහ අධිකාරම්ගේ වැන්දඹුවත් පාවා ගන්නවා. ඇහැලේපොළ නිලමේ රජු ගේ ආභරණ ඇඳ ගෙන රජු ලෙස පෙනී සිටින්නට හදනවා. මෙයට ඩොයිලි කැමතියි. උඩරැටියන් රජෙකු අපේක්ෂා කරන නිසා. සමහර විට ඇහැලේපොළ  නාමික රජෙකු ලෙස තියා ගෙන බ්‍රිතාන්‍ය පාලනය ගෙන යන්න ඩොයිලි කැමති වෙන්න ඇති . නමුත් ඒකට රොබට් බ්‍රවුන්‍රිග් ආණ්ඩුකාරවරයා / ඉංග්‍රීසි පාලකයෝ කැමති නෑ. ක්‍රමක් ක්‍රමයෙන් ඇහැලේපොළ ගේ රැස් බිඳී යනවා. ඔහුගේ වෙදා පවා ඇහැලේපොළට පරිභව කරනවා. ඇහැලේපොළ ඉංංග්‍රීසීන්ට බරක් වෙනවා. 1818 කැරැල්ලට ඇහැලේපොළ ගේ සබඳතාවක් ගැන ඉංග්‍රීසීන්  සැක කරනවා. ඉංග්‍රීසීන් ඇහැලේපොළ පිටුවහල් කරනවා. ඔහුට මරණ දඞුවම දුන්නේ නෑ. මොකද ඔහු එතකොට වීරයෙක් වෙන නිසා. මුරුසි දිවයිනට පිටුවහල් කළ ඇහැලේපොළ නිලමේ මියගියේ 1829 දි යි.

Leading a Fulfilling Life After Service for Sri Lanka's Armed Forces Veterans

 

 

Major Gen. Dr. Boniface Perera & Dr Ruwan M Jayatunge  

Sri Lankan armed forces veterans participated in a lengthy and intense conflict known as the Eelam War, culminating in a significant victory in 2009. Despite this achievement, many veterans emerged from the conflict with lasting physical injuries that continue to affect their lives long after their military service has ended. Additionally, numerous veterans were confronted with the harsh realities of war, leading to mental health challenges such as depression and post-traumatic stress disorder (PTSD). Unfortunately, a substantial number of these conditions remain undiagnosed and untreated, which exacerbates their struggles and diminishes their overall quality of life in civilian settings. The psychological and emotional toll of their experiences significantly impacts their well-being, highlighting the urgent need for effective interventions aimed at improving their psychosocial health. Comprehensive support systems must be established to address these issues, ensuring that veterans receive the necessary care and resources to facilitate their transition to post-military life.

The Transition from Military to Civilian Life  

Military personnel transitioning to civilian life, particularly those who have experienced combat, face a myriad of challenges as they attempt to reintegrate into society (Misca et al., 2023). This shift from military to civilian life is fraught with complexities for veterans globally, and the armed forces veterans in Sri Lanka are no exception. After years of service, discipline, and a strong sense of purpose and camaraderie, the abrupt shift can lead to crises of identity, social integration, and economic viability. A truly satisfied post-military life, therefore, requires a holistic approach that addresses both economic development and health, physical and mental. It is a new mission that demands strategy, support, and resilience.

The shift from a military career to civilian life presents a formidable challenge for numerous officers, often leading to a range of adjustment difficulties. This transition can be particularly daunting due to the stark differences in lifestyle, culture, and expectations between military and civilian environments. Officers may find themselves grappling with the loss of structure and camaraderie that characterized their military service, which can result in feelings of isolation and uncertainty. Additionally, the skills and experiences gained during military service may not always translate seamlessly into the civilian job market, further complicating the adjustment process. As they navigate this new terrain, many veterans must also confront emotional and psychological hurdles. Consequently, it is essential for support systems, including family, friends, and community resources, to be in place to assist these individuals in successfully reintegrating into civilian life.

Physical Rehabilitation and Support

The importance of rehabilitation following war cannot be overstated (Eldar & Jelić, 2003).  Access to high-quality prosthetic limbs, maintenance services, and specialized rehabilitation is essential for disabled veterans, as it directly impacts their quality of life and ability to reintegrate into society. While various organizations and government agencies provide crucial support, including financial assistance for significant surgeries and necessary equipment, the existing system requires enhancement to ensure that veterans can receive timely and localized care throughout the island. This improvement is vital not only for the physical rehabilitation of these individuals but also for fostering their independence and overall well-being. A more robust framework would facilitate quicker access to services, thereby addressing the unique challenges faced by disabled veterans and ensuring they receive the comprehensive support they deserve.

 

Preventing Premature Deaths Among Veterans

The enduring consequences of warfare can lead to significantly elevated mortality rates (Solomon et al., 2013). War veterans may face premature death even after their service due to the lasting physical and psychological effects of combat. These consequences can manifest in various forms, including chronic health issues and mental health disorders, which significantly impact their overall well-being and longevity.

In recent years, there has been a concerning trend regarding the health of officers and soldiers who served in the Eelam War, as many are succumbing to premature deaths attributed to cardiac issues, cancer, and various other health complications. The toll of their wartime experiences is significant; these individuals endured prolonged exposure to harsh environments, faced relentless physical stressors, and often suffered from inadequate sleep and poor nutrition while on the battlefield. Additionally, the psychological burdens they carried, compounded by maladaptive coping mechanisms such as heavy smoking and excessive alcohol consumption, have further deteriorated their overall well-being. It is imperative that we establish a comprehensive health education program tailored specifically for these veterans, focusing on both their physical and mental health needs. Such initiatives should aim to provide them with the necessary resources and support to improve their quality of life and address the long-term effects of their service.

 

Addressing the Loss of Identity

The loss of identity represents a significant challenge for many veterans. During their time in service, they were celebrated as heroes, receiving accolades and recognition for their bravery and sacrifices. However, once the conflict concluded, this admiration often faded, leaving many veterans feeling overlooked and undervalued. As they transition back into civilian life, numerous retired service members grapple with a profound sense of disconnection from society, struggling to find their place and regain the respect they once commanded. This disorientation can severely impact their self-esteem, particularly for those who thrived in the structured and purposeful environment of the military. Upon retirement, they may find themselves in situations where their skills and experiences are no longer applicable or appreciated, leading to feelings of frustration and inadequacy. Consequently, many veterans experience adjustment disorders, and some may even descend into depression as they confront the stark reality of a peaceful society that seems to have little use for their unique capabilities.

To address the issue of identity loss among retired combat veterans, it is essential to prioritize the establishment of new social and professional connections. Engaging in meaningful work or volunteer opportunities can provide a renewed sense of purpose, allowing veterans to discover a new mission that aligns with their skills and interests. Additionally, reconnecting with fellow veterans can foster a sense of camaraderie and understanding, which is often crucial for emotional well-being. Exploring alternative career paths, such as teaching or mentoring, can also be beneficial, as these roles not only utilize their experience but also contribute positively to the community. Furthermore, it is vital to seek professional mental health support to address any underlying conditions such as PTSD, depression, or anxiety, ensuring that veterans receive the comprehensive care they need to navigate this significant transition in their lives.

 

Addressing Loss of Meaning

The loss of meaning profoundly affects veterans, often leaving them feeling adrift and devoid of purpose, as if trapped in a state of limbo. This sense of emptiness frequently intensifies during the difficult transition from military to civilian life, where the challenge of translating their military skills and experiences into a new context can feel overwhelming. Many veterans grapple with haunting memories of fallen comrades and the psychological scars of their wartime experiences, which can lead to a pervasive sense of despair. In some cases, this emotional turmoil can spiral into suicidal ideation, as individuals struggle to find significance in their post-service lives. It is crucial to recognize these individuals and offer them the necessary psychosocial support, ensuring they have access to resources that can help them navigate their feelings of isolation and hopelessness, ultimately guiding them toward a more fulfilling existence.

Addressing the loss of meaning experienced by combat veterans requires a multifaceted approach that acknowledges their unique experiences and challenges. It is essential to create supportive environments where veterans can share their stories and feelings, fostering a sense of community and understanding. Therapeutic interventions, such as counseling and peer support groups, can help individuals process their experiences and find new purpose in life.

 

Difficulties in Community and Family Reintegration

Demers (2011) emphasizes that combat veterans frequently face considerable obstacles when attempting to reintegrate into their families and communities, a process that is often laden with challenges. The importance of reconnecting with family cannot be overstated; however, this transition can be particularly stressful due to the shifts in family dynamics that may have occurred during their absence. Many veterans have spent extended periods in combat, leading to missed milestones and experiences, particularly with their children, which can create a sense of disconnection. Upon returning home, some veterans struggle to re-establish relationships with family members, feeling a profound sense of alienation from their communities. The psychological scars of war, including trauma, can lead to emotional numbing, resulting in behaviors that may appear cold or distant, further exacerbating family tensions. To address these challenges, support groups and family counseling programs can play a vital role in facilitating communication and understanding, helping both veterans and their families navigate the complexities of their new roles and routines in a post-service life.

 

Economic Development and Vocational Re-Skilling

Upon retiring from military service, veterans often encounter significant financial challenges, as their income becomes limited and they must adapt their skills for civilian employment. Economic stability emerges as a pressing concern for veterans and their families, as military pensions, while providing a foundational income, may not suffice to uphold their previous living standards. Many veterans actively seek new career opportunities not only to ensure financial security but also to regain a sense of purpose and productivity in civilian life. The skills they honed during their service—such as leadership, discipline, crisis management, and teamwork—are invaluable assets that can be effectively transferred to various civilian roles.

In Sri Lanka, veterans bring a wealth of technical and administrative expertise gained throughout their military careers. However, the challenge lies in translating their military-specific roles, such as signals operator or logistician, into recognized civilian qualifications. This process necessitates a structured approach to ensure that their experience is acknowledged and leveraged in the job market, allowing them to successfully navigate the transition from military to civilian identity.

 

Addressing Physical Health Issues

Retired military veterans frequently contend with a range of physical health challenges, including diabetes, hypertension, elevated cholesterol levels, and other related conditions. Many of these individuals also endure chronic pain stemming from injuries sustained during their service. To effectively enhance their overall physical well-being, it is essential that veterans receive regular and thorough health assessments, coupled with ongoing medical treatment tailored to their specific needs. This systematic approach not only addresses existing health issues but also plays a crucial role in preventing further complications, ultimately contributing to a better quality of life for those who have served their country.

Addressing Mental Health Issues

Research shows that a significant number of Sri Lankan combatants experience combat-related PTSD, war-induced depression, and challenges in post-combat adjustment (Jayatunge, 2013). Veterans often require mental health services to navigate the complex challenges that arise after their military service. Many individuals face issues such as sleep disturbances and difficulties in managing their emotions, which can stem from the trauma experienced during combat. Research has shown that some veterans may develop post-traumatic stress disorder (PTSD) symptoms later in life as a delayed response to their wartime experiences. This struggle is not limited to the veterans themselves; their family members can also be significantly impacted and may require support to cope with the changes in their loved ones. It is crucial to address and dismantle the stigma associated with seeking mental health care, as this can prevent veterans from accessing the help they need. To effectively support these individuals, it is essential to provide access to skilled mental health professionals who can offer tailored services that address their unique experiences and challenges.

 

Promoting Positive Lifestyles

Veterans who have experienced combat stress often find themselves grappling with negative outlooks and engaging in risky behaviors, which can manifest as excessive alcohol consumption, high tobacco use, or even substance abuse. To counteract these tendencies, it is crucial to promote positive lifestyles that encompass a comprehensive approach to overall well-being. This involves not only physical health through regular exercise and a nutritious diet but also mental and emotional wellness, which can be nurtured through adequate sleep and effective stress management techniques. Essential elements of this holistic approach include cultivating strong social relationships, practicing mindfulness and self-compassion, and pursuing enjoyable hobbies. Additionally, making informed choices that prioritize health, such as reducing exposure to harmful substances, plays a vital role in fostering resilience and enhancing the quality of life for veterans.

 

Conclusion

 Ensuring a rewarding post-military life for veterans of Sri Lanka's Armed Forces is a shared obligation that requires a multifaceted approach. This mission is rooted in recognizing the sacrifices made by these individuals and leveraging their invaluable military expertise to foster success in civilian life. To achieve this, it is crucial to enhance economic prospects through targeted vocational training and entrepreneurial initiatives, while also offering comprehensive, accessible, and stigma-free healthcare services that address both physical and mental health needs. By creating an environment that not only acknowledges their contributions but also actively supports their transition, Sri Lanka can empower its veterans to discover a renewed sense of purpose, security, and overall well-being in their civilian years. This transition should be perceived not merely as a winding down of their military careers, but rather as the beginning of a new chapter filled with opportunities for personal growth and continued service to their families and the nation.

 

 

References

Demers, A. (2011). When Veterans Return: The Role of Community in Reintegration. Journal of Loss and Trauma, 16(2), 160–179. https://doi.org/10.1080/15325024.2010.519281

Eldar R, Jelić M. The association of rehabilitation and war. Disabil Rehabil. 2003 Sep 16;25(18):1019-23. doi: 10.1080/0963828031000137739. PMID: 12944156.

Jayatunge , R.M. (2013). Shell Shock to Palali Syndrome- PTSD Sri Lankan Experience. Sarasavi Publishers. Colombo.

Misca G, Augustus J, Russell J, Walker J. Meaning(s) of transition(s) from military to civilian life at the intersection with mental health: implications for clinical settings. Front Psychol. 2023 May 9;14:1142528. doi: 10.3389/fpsyg.2023.1142528. PMID: 37228334; PMCID: PMC10203708.

Solomon Z, Greene T, Ein-Dor T, Zerach G, Benyamini Y, Ohry A. The long-term implications of war captivity for mortality and health. J Behav Med. 2014 Oct;37(5):849-59. doi: 10.1007/s10865-013-9544-3. Epub 2013 Oct 29. PMID: 24165831.

 

මහාචාර්‍ය නලීන් ද සිල්වා පිලිබඳව

මහාචාර්‍ය නලීන් ද සිල්වා  නරක මිනිහෙක් නොවෙයි නමුත් ඔහු අතරමංවෙලා හිටියේ. එක කාලයක් මාක්ස්වාදය තුල ඉන් පසු සිංහල ජාතිවාදය ඇතුලේ.  නලීන් ද සිල්වා නාථ දෙවි ප්‍රොජෙක්ට් එක මගින් වකුගඩු රෝගයට හේතුව ආසනික් බව පෙන්වා දුන්නා. මම හිතන්නේ ඩිලියුෂනල් ඩිස්ඕඩර් තත්වයක් තිබූ ප්‍රියන්තා සේනානායක නම් කාන්තාවක් මහාචාර්‍ය නලීන් ද සිල්වාව නොමග යැව්වා ඇය දෙවියන් සමග සන්නිවේදනය කරනවා කියලා. මේ ක්‍රමයේ පරියේෂණ පිලිබඳව මම යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ මගේ ගුරුවරයෙකු වූ පරියේෂණ මනෝවිද්‍යාඥ ඇල්ස්ටයාර් මැප්ට කිව්වා. මහාචාර්‍ය මැප් මොකුත් නොකියා මගේ දෙස ඇස් ලොකු කරගෙන බලාගෙන හිටියා. 

මහාචාර්‍ය නලීන් ද සිල්වා හමුවූ පසුගිය වසරේ මම පුනර්භවය සහ ක්වොන්ටම් තියරිය පිලිබඳ ලිපියක් ලියමින් හිටියේ. මගේ ලිපිය පිලිබඳව ඔහු අදහස් දැක්වූවා. එහිදී මහාචාර්‍ය නලීන් ද සිල්වා මට කිව්වා මෑතකදී ඔහුට ළමයෙක් හමු වුනා චතුර ලෙස නියම ඇක්සන්ට් එකකින් ඉංග්‍රීසි කතා කරන ළමයෙක් ඒත් දෙමාපියන් හෝ පවුලේ අය එතරම් ඉංග්‍රීසි දන්න අය නෙවෙයි කියලා. ඔහුගේ මතය උනේ පෙර භවයක ලමයා ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙක් කියලා. ඒත් මගේ අදහස උනේ සමහර ළමුන් තුල මස්තිෂ්කයේ අසාමාන්‍ය නියුරෝ කනෙක්‍ෂන් ඇති වීම , ඕටිස්ටික ස්පෙක්ට්‍රම් තත්වය. එය මා විග්‍රහ කලේ මෙසේ. { Are child Prodigies an Example of Reincarnation? Those who support the concept of reincarnation point out the phenomenon of child prodigies who exhibit intelligence or talents that could not be explained by either heredity or environment. The skeptics attribute these skills to high functional autism, abnormal brain mapping due to genetic predisposition and hyper brain with enhanced brain plasticity. They point out that some children who were subject to maladaptive alterations by purely deleterious mutations, maladapted genotypes end up with high intelligence and extraordinary skills. Several researchers have indicated specific genes that contribute to high ability. Twin studies have shown that both musical ability and mathematical achievement have a substantial genetic component.} නමුත් මගේ අදහස එතුමා පිලි ගත්තේ නෑ. නමුත් මාත් එක්ක මිත්‍රශීලීව වාද කලා 

නලීන් ද සිල්වා බටහිරත් එක්ක තරහ වෙන්නේ පුද්ගලික හේතුවක් මත​. ඔහුට  බටහිර විශ්ව විද්‍යාලයක උසස් තනතුරක් නොලැබීම නිසා. නමුත් ඔහු කොතරම් බටහිර විශ්ව විද්‍යාල වලට සහ බටහිර විද්‍යාවට බැන්නද  ඔහුගේ දරුවන්ට බටහිර දැණුම අහිමි කලේ නෑ. ඔහුගේ බෝකෝ හරාම් මතවාදය බෙදන්නේත් ඒවා වැඩියෙන්ම බදා ගන්නේත් ලංකාවේ ග්‍රාමීය පසුගාමීත්වයෙන් පෙලෙන ග්‍රමීය බොදු තරුණ තරුණියෝ.   

බටහිර විශ්ව විද්‍යාල සමග ගනුදෙනු කිරීමේ කලාවක් තිබෙනවා. නලීන් එය දන්නේ නෑ. ඔහු එය අනා ගත්තා. මම මෙය කියන්නේ බටහිර විශ්ව විද්‍යාල සමග ගනුදෙනු කල අත්දැකීම් මත​.   යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්‍ය ඇල්කොක් පශ්චාත් ව්‍යසන ක්ලමථ අක්‍රමතාව (PTSD) පිලිබඳ මා තුල තිබෙන දැණුම නිසා යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ ස්ථිර ලෙක්චර කෙනෙකු ලෙස මාව බඳවා ගන්න උත්සහ කලා. නමුත් එහිදී එක් මහාචාර්‍යවරයෙක්   මම ශ්‍රී ලාංකිකයෙකු බවත් මගේ ප්‍රථම (වෛද්‍ය) උපාධිය තුන්වන ලෝකයේ විශ්ව විද්‍යාලයකින් ලබා ගත් එකක් බවත් එසේම මට PhD එකක් නැති බවත් කියමින් විරෝධය පළ කලා.   ඔහු හිතුවේ මම උසස් අධ්‍යාපනය ලැබුවේ ලංකාවේ කියලා 

එහිදී මම පෙන්වා දුන්නා මම වෛද්‍ය උපාධිය ලැබුවේ සෝවියට් දේශයෙන් බවත් ඒ කාලයේ සෝවියට් දේශය පළවන ලෝකයේ රටක් වූ බව​. ඒ වන විට යෝක් විශ්ව  විද්‍යාලයේ සහ ඇමරිකානු විශ්ව විද්‍යාලයක මනෝ විද්‍යා උපාධි මට තිබ්බා  නමුත් මට PhD නැති බව ඔහු කියූ කතාව සත්‍යක්. ඒ නිසා මම ඔස්ට්‍රියාවේ විශ්ව විද්‍යාලයක මනෝ චිකිත්සනය පිලිබඳව ආචාර්‍ය උපාධිය ඉගෙනීම ආරම්භ කලා. මම ඔවුන් සමග ගැටීමට ගියේ නෑ. අදත් මහාචාර්‍ය ඇල්කොක් යටතේ එන PTSD රෝගය ගැන විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්ට දේශන කිරීමට මට ආරාධනා කරනවා. (පසුව මම මගේ ආචාර්‍ය උපාධිය ඉතලියානු විශ්ව විද්‍යාලයක නිම කලා ) මේ හැර දේශන සඳහා මට හාවර්ඩ් වැනි විශ්ව විද්‍යාල වලින් ආරාධනා ලැබුනා.   මම වර්තමානයේ ඇමරිකානු විශ්ව විද්‍යාල කීපයක බාහිර කථිකාචාර්‍යවරයෙක්. 

බටහිර විශ්ව විද්‍යාල වල සිසුන් ලංකාවේ සිසුන් වගේ සිසු සංගම් වලට බයේ මුළු ගැන්විලා ලෙක්චරලාගෙන් ප්‍රශ්න අසන්නේ නැතිව ඉන්නේ නෑ. බටහිර විශ්ව විද්‍යාල වල සිසුන් ලෙක්චරස්ලට දාන්නේ මාර ගුග්ලි. ඒ නිසා තම විශය ගැන හරි හැටි දැනගෙන සිටීම වැදගත්. නැතිනම් ඔවුන් කෙලින්ම ආචාර්‍යවරයව විවේචනය කරනවා. සිසුන් කිව්වොත් දේශක හොඳ නෑ කියලා විශ්ව විද්‍යාලය දේශකව ඉවත් කරනවා.    

බටහිර විශ්ව විද්‍යාල වල වර්ගවාදී හේතු මත අප වගේ දුඹුරු හම් කාරයන්ට ඉහලට එන්න දෙන්නේ නෑ කියන කතාව මම එතරම් විශ්වාස කරන්නේ නෑ. ප්‍රින්ස්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉන්න මහාචාර්‍ය ගනනාථ ඔබේසේකර / ඇල්බර්ටා විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්‍ය ක්‍රිෂ්ණා බාලචන්ද්‍ර මෙන්ම  කැනේඩියානු විශ්ව විද්‍යාලයක ඉහලම තනතුරක්  දරන මගේ පාසල් මිත්‍ර මහාචාර්‍ය ජනක රුවන්පුර  යන අය දිහා බලන විට මේ වර්ගවාදී කතාව ප්‍රතික්ශේප වෙනවා. නමුත් පොඩි පොඩි සීන් ඇති. එය මා නෑ කියන්නේ නෑ  

ඔබ යම් විශයක් ගැන ප්‍රාමාණිකයෙක්ද (expert) එම විශය ගැන ගැඹුරින් පොත පත / පරියේෂණ පත්‍රිකා ලියා තිබේද ඔබව කපා දැමිය නොහැක​. එහෙත් නලීන් වගේ අගු පිල්වල බටහිර විශ්ව විද්‍යාල වලට බටහිර විද්‍යාවට බැණ බැණ ගැලරියට ගහලා නම් වැඩක් නෑ. ඒක පාළු ගෙයි වලං බිඳීමක්   නලින්ද සිල්වා ග්‍රාමීය පසුගාමීත්වය , බටහිර විරෝධය , බටහිර විද්‍යා විරෝධය ප්‍රචලිත කලා. නලීන් ගේ මෝඩ අනුගාමිකයෝ මේක බොක්කටම ගත්තා. කොටින්ම කියනව නම් කොලඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ කොකා කෝලා විකුනන එකත් තහනම්  කලා. උපරිම මෝඩ අනුගාමිකයෝ ඉංග්‍රීසි භාෂාව, විද්‍යාව වගේ විශයන් ඉගන ගන්න එකත් අත් හැරියා. මේ පිලිබඳ මහාචාර්‍ය අලවත්තාගොඩ ප්‍රේමදාස චේතිය ජාතිය  යන නමින් පොතකුත් ලිව්වා.  නලින්ද සිල්වා  අනුගාමිකයන්ට ටොපිය දුන්නට ලමයි යූ.එස් යැව්වා. ඔවුන්ට බටහිර විද්‍යා අධ්‍යාපනය දුන්නා. බයි පාස් එකකුත් කර ගත්තා. නලින්ද සිල්වා ගේ මුණපුරාට හරියට සිංහලත් බෑ. අන්තිමේදී මෝඩ අනුගාමිකයෝ අතරමං.  ඔහුගේ මෝඩ අනුගාමිකයෝ මේ පිලිබඳ බුද්ධිමත් වාදයකට පවා ඒමට නොහැකි තත්වයක ඉන්නේ ඔවුන් එක්කෝ අවලාද කියනවා නැතිනම් කුනුහර්ප කියනවා. පොයින්ට් එකට තර්ක කරන්න ඔවුන්ට බෑ.  ඉහල මධ්‍යම පාන්තික බෞද්ධයන් වූ ගුණදාස අමරසේකර , නලීන් සිල්වා ලංකා සමාජයට බෙදුවේ සංකෘතික පසුගාමීත්වය. ඒ පිලිබඳව මට නලීන්  ගැන විවේචනයක් තියනවා.

ගව මස් කෑමේ විරෝධය

බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය යුගය දක්වා ලංකාවේ මිනිසුන් ගව මස් කෑවේ නෑ. ඒ කාලේ ගව මස් කෑවේ රොඩී ජනතාව. අද කාලේ බලු මස් කන එකා දිහා බලනවා වගේ තමයි ගව මස් කන එක නුවර යුගය දක්වා මිනිසුන් සැලකුවේ. ගවයා ගොවිතැනේ මිත්‍රයා , ඒ වගේම ඒ කාලේත් ඉන්දියානු හිංදු සහ ජයින මත (පොලොන්නරු යුගයේ සිට) මිනිසුන් අතර තිබ්බා. ඒ බලපෑම නිසාත් මිනිසුන් ගව මස් කෑවේ නෑ. මේ නිසා ගව මස් පිලිබඳ ශ්‍රී ලාංකික අවිඥාණයේ තියෙන්නේ විරෝධයක් පිලිකුලක්. මේ නිසා තමයි වරින් වර ගව ඝාතනය තහනම් කරන්න ඕනේ වගේ කතා කරලියට එන්නේ. 1815 පස්සේ බ්‍රිතාන්‍ය යුද නිලධාරීන් , බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ුවේ නිලධාරීන් ගේ බලපෑම නිසා ලංකාවේ ප්‍රභූවරු ගව මස් කන්න ගත්තා. මේ බ්‍රිතාන්‍ය සමාජයේ උසස් නිලධාරීන් නිතරම සාද , ඩිනර් පාටි පැවැත්තුවා. ඒවා වලට නිලමෙලාටත් ආරාධනා කලා. ඒ සාද වල ගව මස් අනිවාර්‍ය අංගයක්. මේ නිසා නිලමෙලා පවා ගව මස් කෑම ඇරඹුවා. මේ නිසා තමයි එක් අවස්ථාවක ඇහැලෙපොලගේ වෙදා ඇහැලෙපොලට පරිභව කරන්නේ " සුද්දා එක්ක කොලඹට වෙලා ගව මස් කකා හිටියා කියලා. ඉංග්‍රීසි යුගයේදී කොලඹ සහ වතු ආශ්‍රිත උසස් සමාජය ගව මස් භාවිතා කලා. එංගලන්තයෙන් කෝන් බීෆ් ගෙන්නලත් කෑවා. 

ධර්මපාල ගේ ගව මස් විරෝධය එන්නේ හාල් වලින් රට ස්වයංපෝෂිත කිරීම සඳහා ගවයා ගේ මෙහෙය අවශ්‍යයි කියන අදහස් හරහා. ඒ නිසා නේ ඔහු කිව්වේ හාල් නැත්නම් රබර් කන්න වෙයි කියලා. ඒ හැර ගව මස් විරෝධය ඔහු යොදා ගත්තා ඉංග්‍රීසීන්ව පහත් කරන්න සහ ඔවුන්ට පහර ගසන්න. ධර්මපාල බලපෑම නිසා නගර වල සිංහල බොදු ජනයා යම් ප්‍රමානයක ගව මස් කෑමෙන් වැලකුනා.හේන්පිටගෙදර ඥාණසීහ හිමියන් සාමනේර කාලයේ ධර්මපාලතුමා එක්ක ඉන් දියාවට යනවා . එහිදී එක් හෝටලයකදී ඔවුන් දිවා ආහාරය ගන්නවා. ඒ බත් එකේ හරක් මස් තිබෙන බව හේන්පිටගෙදර ඥාණසීහ හිමියන් ධර්මපාලතුමාට කියනවා. එතකොට  ධර්මපාලතුමා කියන්නේ ඒ ගැන හිතන්නේ නැතිව කන්න කියලා. ධර්මපාලතුමා ප්‍රායෝගිකවාදියෙක්.

අපේ මිනිස්සු සර් ජෝන් කොතලාවලව පරාජය කලේ ඔහු වහු පැටියෙක් බාබිකිව් කලා කියලා . ඒ කාලේ වාමාංශික දේශපාලකයෝ ග්‍රාමීය ශ්‍රී ලාංකිකයාගේ මෝඩ මනස තේරුම් ගෙන ඔවුන් ගේ අවිඥාණයේ තිබූ ගව මස් විරෝධය  දේශපාලන ප්‍රොජෙක්ට් එකක්ට යොදා ගත් අයුරු පිලිබඳ හොඳ උදාහරණයක්.  සර් ජෝන් කෑවේ ඕස්ට්‍රේලියාවෙන් ගෙන් වන ලද බැටළු කුණක්. නමුත් මේ ප්‍රොපගැන්ඩා එකේ ඒ කුණ ගවයෙක් කලා. 

රතු මස් භීතිකාව චීන ජාතිකයන් විසින් ඇමරිකානුවන් දුර්වල කිරීම සඳහා ගොතන ලද ප්‍රබන්ධයක් බව වරක් සැන්ඩියෝගෝ හි සුදු ඇමරිකානුවෙක් මට කිව්වා. ඔහු පැවසූ පරිදි 1800 ගනන් වල සුදු ඇමරිකානුන්  ශක්තිමත්. . ඔවුන් කෑවේ රතු මස්. 2000 ගනන් වන විට  රතු මස් භීතිකාව නිසා සුදු ඇමරිකානුන් ශාරීරිකව obese  වෙනවා. මේ වගේ දෙයක් වරක් බ්‍රිස්බර්න් හිදී  සුදු ඕස්ට්‍රේලියානු ජාතිකයෙකුත් කිව්වා. රතු මස් කෑ   සුදු ඕස්ට්‍රේලියානුවන් පහසුවෙන්ම වැඩුනු බැටළුවෙක්ව ඔසවනවා. වර්තමාන පරපුරට ඩැල්මේෂන් බල්ලෙක් ඔසවගන්නවත් පණ නෑ වගේ කතාවක් ඔහු කිව්වේ. මේ අනුව රතු මස් පිලිබඳ කොන්ස්පිරසි තියරියක් තිබෙනවාද කියා සැකයි. 

ගව මස් හොඳ ප්‍රෝටීන් ප්‍රභවයක්. පසුකාලීන හරක් මස් විරෝධය ආවේ හිංදු - ජයින බුද්ධාගම එක්ක, මේ  හිංදු - ජයින බුද්ධාගම පස්සේ ගිය භික්‍ෂූන් නිතරම හරක් මස් කන්න එපා කියලා කිව්වා. යුද හමුදාවේ හරක් මස් රැෂන් එක කපන්න බලි තොවිල් හනුමා කෝවිල් විශ්වාස කරපු ටී.ටී.ආර් කියලා මැන්ටල් හමුදා නිලධාරියෙක් හිටියා. මිනිහා   ජෙනරල් දලුවත්තගේ ඔලුවට මිත්‍යා මත රිංගවලා හමුදාවේ කොල්ලන්ට හරක් මස් නැති කලා. ඉස්කෝලවල හිංදු - ජයින බුද්ධාගම පස්සේ ගිය ටීචර්ලා කුඩා ලමයින් ගෙන් දිවුරුම් පවා ගත්තා මම අද ඉඳන් ජීවිතේට හරක් මස් කන්නේ නෑ කියලා. ඒ වගේම මුස්ලිම් විරෝධය නිසාත් සමහර ජාතිවාදී මිනිසුන් හරක් මස් කෑම අත හැරියා. මේකෙන් උනේ ජනතාවට හොඳ ප්‍රෝටීන් ප්‍රභවයක් අහිමි වීම . 

එක සැරයක් මම ලංකාවට එන කොට අපේ අයියලා  මුස්ලිම් විරෝධයක් කරනවා. කොල්ලුපිටිය පැත්තේ පෙලපාලියකුත් ගියා තම්බි රටින් එලවව් කිය කිය. ඒකේ වීඩියෝ එකකුත් යූ ටියුබ් තිබ්බා ලීඩ් එකේ ගෑණියෙකුත් හිටියා.මේ   මුස්ලිම් විරෝධය එක්ක ආවා ගව ඝාතක තහනම. උසාවි වල වරෙන්තු පවා තිබ්බ සිවුරුකාරයෙක් ගිනි තියා ගත්තා ගව ඝාතනය තහනම් කරන්න කියලා. හරක් මස් කන්න එපා කියන එවුන් බොහෝම ශ්‍රද්දාවෙන් කුකුල් මස් , මාලු එලු මස් කනවා.  අපේ එවුන්ට හරක් මස් කිව්වම මිනී මස් වගේ .  හෝටල් වලට ගිහින් හරක් මස් තියනවද කියල ඇහුවම වේටර්ලා පිලිකුලෙන් අපෝ නෑ කිව්වා. සමහරු මගේ දිහා බැලුවේ මිනී මස් ඉල්ලන එකෙක් දිහා බලන බැල්මෙන්. 

ගොඩාක් මස් කඩ වල හරක් මස් විකුනන්නේ නෑ. හැව්ලොක් ටවුමේ පොලිස් පාක් එක අසල මස් කඩයක් තිබ්බා රිස්වි කියලා මෑන් කෙනෙක් කලේ. ඒකේ හොඳ මස් තිබ්බා. ඒක බලනකොට වහලා දාලා. කොලඹ පීරලා හරක් මස් හොයා ගත්තේ යුනිටි ප්ලාසා එක ඉස්සරහ තියන අපිරිසිදු මාකට් එකෙන්. මර්වින් සිල්වලා වගේ පාදඩ දේශපාලකයෝ තමන් ගේ වැයික්ක වල හරක් මස් විකුනන්න තහනම් කලා. අපේ නෝන්ජල් ජනතාව මේවා ඉවසා වදාරගෙන හිටියා. හරක් කඩයේ නාන​ට මම කිව්වා ඔබලා දශක ගනනාවක් ජනතාවට ප්‍රෝටීන් දුන්නා. නමුත් අපේ මිනිස්සු කවදාවත් ඔබලා කරපු සේවයට ස්තූතියක් කලේ නෑ. ඒ වෙනුවට මම ස්තූතු කරනවා කියලා.  

ලංකාවේ   ඔලිම්පික්  කෙල්ල දුවනවා දැක්කම පොදුවේ ලංකිකයන් මුහුණ දෙන ගැටළුවක් දැක්කා. පොදුවේ  ලංකාවේ මිනිස්සු ප්‍රෝටීන් ඌණතාවයෙන් පෙලෙනවා. ඒ නිසා ෆිසිකලි ෆිට් නෑ. ඒ වගේම ප්‍රෝටීන් ඌණතාවය නිසා බුද්ධි මට්ටමත් අඩුයි.   ලංකාවේ නියුට්‍රිෂන් ගැන උපදෙස් දෙන්නේ පූජකයෝ. දායකයාගෙන් තෝර මාළු පෙත්ත ඩැහැ ගන්න ගමන් පෝෂණය ගැන එයාලා උපදෙස් දෙනවා අර මස් කන්න එපා මේ මස් කන්න එපා කියලා. අන්ති මේදී පරඞැල් වගේ මිනිස්සු පාරවල් වල.   අපි අපේ ආගමේ සමහර භික්‍ෂූන් විසින් කරන මේ මෝඩ ක්‍රියා නැවැත්විය යුතුයි. නැතිනම් බුද්ධාගම්කාරයන් නැති කරන්න පිටින් මුස්ලිම් අන්තවාදී සේනා අවශ්‍ය වෙන්නේ නෑ. ඒක අපේ සිවුරුකාරයෝ ටික කරයි.   මස් කන්න එපා කියලා බුද්ධාගම් දරුවාව පතෝලයෙක් කරවනවා. ඌට මීටර් 100ක් දුවන්න පණ නෑ . ඌ පෙන්දෙක්. ප්‍රෝටීන් ඌණතාවය නිසා උගේ මොලය වැඩිලා නෑ. ඌට බුද්ධි හීනතාව. ඉතින් හයියෙන් පිම්ඹත් ඌ බිම.

රතු මස් භීතිකාව චීන ජාතිකයන් විසින් ඇමරිකානුවන් දුර්වල කිරීම සඳහා ගොතන ලද ප්‍රබන්ධයක් බව වරක් සැන්ඩියෝගෝ හි සුදු ඇමරිකානුවෙක් මට කිව්වා. ඔහු පැවසූ පරිදි 1800 ගනන් වල සුදු ඇමරිකානුන්  ශක්තිමත්. . ඔවුන් කෑවේ රතු මස්. 2000 ගනන් වන විට  රතු මස් භීතිකාව නිසා සුදු ඇමරිකානුන් ශාරීරිකව obese  වෙනවා. මේ වගේ දෙයක් වරක් බ්‍රිස්බර්න් හිදී  සුදු ඕස්ට්‍රේලියානු ජාතිකයෙකුත් කිව්වා. රතු මස් කෑ   සුදු ඕස්ට්‍රේලියානුවන් පහසුවෙන්ම වැඩුනු බැටළුවෙක්ව ඔසවනවා. වර්තමාන පරපුරට ඩැල්මේෂන් බල්ලෙක් ඔසවගන්නවත් පණ නෑ වගේ කතාවක් ඔහු කිව්වේ. මේ අනුව රතු මස් පිලිබඳ කොන්ස්පිරසි තියරියක් තිබෙනවාද කියා සැකයි. 

ගව ඝාතනය සහ  කර්ම එල පිලිබඳ කතා කිරීමේදී  මේ කතාව මට මතක් වෙයි. සෝමේ නම් ගව ඝාතකයා තම ජීවිත කාලය තුල ගවයන් 200 පමණ ඝාතනය කල අතර ජීවිතයේ අවසාන කාලයේ ඉතා දුක් විඳ  මිය ගියේය.  තම ජීවිත කාලය තුල ගවයන් ලක්‍ෂ ගනනක් ඝාතනය කල ආජෙන්ටිනා ජාතික මස් කර්මාන්ත හිමියෙක් මිය යන්නේ සුව පහසු ලෙස ලොස් ඇන්ජලිස් නගරයේ රෝහලකය. කර්මය පසුකාලීන ආත්මයක පල දෙන බවට මෙහිදී ඇතැමෙකු විසින්  කිව හැකිය. මා මෙහිදී පෙන්වා දෙන්නේ සෝමේ වැනි චරිත හරහා කර්මය ඒත්තු ගන්වන්නට උත්සහ කරන්නන්ට දෙන පිලිතුරක් ලෙසටය. වරක්  ස්ටැටන් අයිලන්ඬ් වලදී ඉතලියානු රෙස්්ටාරන්ට් එකක ඉතා ප්‍රනීත හරක් ම ඉස්ටුවක් දුන්නා. මස් මොලොක් සහ රසින් අනූනය .පසුව මේ ඩිෂ් එක ගැන ඇසීමේදී ශෙෆ් කීවේ මේ සඳහා අළුත උපන් වසු පැටවුන් ගේ මස් ගන්න බවයි. ඒකෙන් පසු මේ වෙන තුරු ඒ රෙස්්ටාරන්ට් එකට මම ගියේ නෑ.. මම හිතන්නේ මගේ විඥාණයෙත් අර ගව මස් විරෝධයේ පිලිකුලේ ශේෂයන් තියනවා.  

ගව ඝාතනය තහනම් කලොත් කෙල වෙන්නේ අපේ කිරි ගොවියාටය. ලංකාවේ ගව ඝාතනය තහනම් කලොත් වැඩියෙන්ම සතුටු වන්නේ නෙස්ලේ සහ ඉන්දියාවේ අමුල් කිරි සමාගම් ය. ගව ඝාතනය තහනම් කලොත් නවසීලන්තයෙන් ගව මස් වැඩි මිලට ආනයනය කිරීමට සිදුවේ. එවිට තියන $ සොච්චමටත් කෙලවේ. ගවයා වන්දනා කරන ඉන්දියාවේවත් ගව ඝාතනය තහනම් නැත.