වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග
ෆ්‍රෙඩ්රික් නීට්ෂේ විසින් 1882 දී රචිත The Birth of Tragedy ( The Birth of Tragedy, Out of the Spirit of Music (Die Geburt der Tragödie aus dem Geiste der Musik) කෘතිය ග්‍රීක ඛේදවාචකයේ මූලාරම්භය තේරුම් කරයි. එසේම දර්ශනවාදය සහ කලාව තරණය කිරීමට ගත් උත්සාහය ඔහුගේ පළමු කෘතිය මගින් පෙනී යයි. එක් ආකාරයකින් The Birth of Tragedy 5 වැනි සියවසේ ඇතීනියානු ජනතාව සඳහා ඛේදජනක නාට්‍ය නියෝජනය කළේ කුමක් ද යන්න පිළිබඳ න්‍යායකි. නීට්ෂේ විශ්වාස කළේ ඛේදවාචකය ඇතීනියානුවන්ට වැදගත් සංස්කෘතික කාර්‍යයක් ඉටු කළ බවය. නීට්‍ෂේට අනුව ඇතීනියානුවන් පරිණත වන්නේ පුද්ගලික වැදගත්කම සහ ශ්‍රේෂ්ඨත්වය පිළිබඳ පැහැදිලි ආදර්ශ ඇති ලෝකයක් සහ ජීවිතයක් පිළිබඳ මිත්‍යාවන් තුළ ය.
ග්‍රීක මිථ්‍යාවන් මුලින් ප්‍රචාරණය කරන ලද්දේ බොහෝ විට මිනෝවන් සහ මයිසීනියානු ගායකයින් විසිනි. නීට්‍ෂේට අනුව මිථ්‍යාවකින් තොරව සෑම සංස්කෘතියකටම එහි නිර්මාණශීලීත්වයේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න බලය අහිමි වේ. මිථ්‍යාවන් මගින් සමස්ත සංස්කෘතික ව්‍යාපාරයක් පූර්ණ වශයෙන් ඒකාබද්ධ කරයි. ඔහු පුරාණ මිථ්‍යාවන්හි අර්ථය සහ පදනම සෙවීමට උත්සහ ගත්තේය. මිනිසුන් යථාර්ථය සමඟ සහජීවනයෙන් පවතින මිථ්‍යාවකට ආශා කරයි.
The Birth of Tragedy සෞන්දර්යය පිළිබඳ රචනයකි. මෙම කෘතිය ඔස්සේ නීට්ෂේ පුරාණ ග්‍රීක දෙවිවරුන් වන ඇපලෝ සහ ඩයොනිසස් විසින් පුද්ගලාරෝපණය කරන ලද තර්කයේ සහ හැඟීම්වල ද්වන්ධ බලවේග සමරනු ලැබීය. නීට්ෂේ කලාව තුළ කලාත්මක මාර්ග දෙකක් ඇති බව සොයා ගනී. එනම් ඇපලෝනියන් (Apollonian) සහ ඩයොනිසියන් (Dionysian) වෙයි. එසේම කලාත්මක නිර්මාණය රඳා පවතින්නේ මෙම ප්‍රතිවිරුද්ධ බලවේග දෙකක් අතරය.
ඇපලෝනියන් සහ ඩයොනිසියානු ආවේග පැන නගින්නේ ලෝකය පිළිබඳ මූලික සංජානන දෙකකිනි. (ඇපලෝනියන් සහ ඩයොනිසියානු යනු නීට්ෂේ විසින් කලාවේ ප්‍රතිවිරුද්ධ ආතතීන් දෙකක් දැක්වීමට භාවිතා කරන යෙදුම් වේ). ඇපලෝ සන්සුන්, තර්කානුකූල සහ ව්‍යුහගත කලා ආකෘතියක් නියෝජනය කරන අතර ඩයොනිසස්, ගැඹුරු චිත්තවේගීය හා ප්‍රීතිමත් ආවේග නියෝජනය කරයි. නීට්ෂේ කෘතිය ආරම්භ කරන්නේ ඩයොනිසස්ගේ බලපෑමට පෙර ග්‍රීක කලාවේ තත්වය රැවටිලිකාර තත්වයක තිබූ බව කියමිනි.
ඇපලෝනියන් සහ ඩයොනිසියන් යනු ග්‍රීක මිථ්‍යා කථා වල නියෝජනය වන දාර්ශනික සහ සාහිත්‍ය සංකල්ප වේ. ග්‍රීක පුරාවෘත්තවල ඇපලෝ සහ ඩයොනිසස් යන දෙදෙනාම සියුස්ගේ පුත්‍රයෝ වෙති. නීට්ෂේ පවසන පරිදි ඇපලෝනියානු ලෝක දර්ශනය ඩයොනිසියානුවන් හමු වූ විට උපත ලැබීය. ග්‍රීක සම්භාව්‍ය ඛේදවාචකයේ කාච හරහා මිනිස් ජීවිත අත්දැකීම් පරීක්‍ෂා කිරීම මෙමගින් සිදු කරයි. එසේම ග්‍රීක ආගමික අංග සංස්කෘතික / කලාත්මක අංග බවට පරිණාමය වීම පෙන්වා දෙයි. මූලිකව පවසන්නේ නම් නීට්ෂේ සම්භාව්‍ය ඇතීනියානු ඛේදවාචකය තුළ අර්ථ විරහිත ලෝකයක අශුභවාදය සහ ශුන්‍යවාදය ඉක්මවා ගිය කලා ආකෘතියක් සොයා ගත්තේය. කෙසේ නමුත් අර්ථ විරහිත පැවැත්මකට අර්ථයක් ලබා දිය හැකි බව නීට්ෂේ විශ්වාස කරයි.
නීට්‍ෂේට අනුව, ඇපලෝනියානු මූලද්‍රව්‍යය ඩයෝනිසියානුව අභිබවා ගිය විට ග්‍රීක කලාව පිරිහී යන්නට විය. ග්‍රීකයන් සහ විශේෂයෙන් ඇතීනියානුවන්, ඇපලෝ සහ අනෙකුත් ඔලිම්පික් දෙවිවරුන් මත පදනම් වූ පොහොසත් ලෝක දැක්මක් ගොඩනඟා ගෙන තිබුණද, ඔවුන් ඩයොනිසස් දෙවියන් තුළ නිරූපණය වන යථාර්ථයේ අඳුරු පැත්ත ගැන බොහෝ දුරට නොදැන සිටි බව නීට්ෂේ තර්ක කලේය.
නීට්ෂේ පුරාණ ග්‍රීක ඛේදවාචක නාට්‍යවල සෞන්දර්යය ගවේෂණය කළේය. Apollonian සහ Dionysian යනු ග්‍රීක සංස්කෘතියේ කේන්ද්‍රීය මූලධර්ම දෙක නම් කිරීම සඳහා නීට්ෂේ විසින් The Birth of Tragedy හි භාවිතා කරන යෙදුම් වේ. නීට්ෂේ විශ්වාස කළේ ග්‍රීක ඛේදවාචකයේ බලවේග දෙකම පවතින බවත්, සැබෑ ඛේදවාචකය ඇති කළ හැක්කේ ඔවුන් අතර ආතතියෙන් පමණක් බවත්ය. පිරිසිදු ස්වරූපයක් ඇති කලාව, වඩාත්ම ඇපලෝනියානු කලාවයි. තාර්කික ව්‍යුහයන් මත පදනම් වූ තාර්කික චින්තනය ද ඇපලෝනියානු ය. ඇපලෝ ආලෝකය, හේතුව, සංහිඳියාව, සමතුලිතතාවය සහ අනාවැකි කීමේ දෙවියා වූ අතර ඩයොනිසස් වයින්, විනෝදය, ප්‍රීතිමත් හැඟීම් සහ ඛේදවාචකයේ දෙවියා විය. සියලු ආකාරයේ උද්‍යෝගය සහ ප්‍රීතිය ඩයොනිසියානු වේ. ප්ලේටෝනවාදය පැහැදිලිවම ඇපලෝනියානු සාරධර්ම වෙනුවෙන් පෙනී සිටියේය. දෙවිවරුන් දෙදෙනාම සංගීතයේ සහ කලාවේ දිව්‍ය අනුග්‍රාහකයන් වන අතර, ඇපලෝනියානු චිත්‍ර මූර්ති මගින් සංකේතවත් කර ඇති අතර, ඩයොනීසියානු කලාව සංගීතයෙන් හොඳම උදාහරණ වේ. ඩයොනිසස් වෘක්ෂලතා සහ ඵලදායිතාවයේ ස්වභාවධර්මයේ දෙවියෙකු ලෙසද නමස්කාර කරනු ලැබීය.
ග්‍රීක සංස්කෘතියේ උච්චතම අවස්ථාව උදා වූයේ සොක්‍රටීස් සහ ප්ලේටෝ සමඟ නොව සියවසකට පෙර බව ඔහු කීවේය. නීට්‍ෂේගේ විග්‍රහයේදී ග්‍රීක ඛේදවාචකය උපත ලැබුවේ සම්පූර්ණයෙන්ම විරුද්ධ කලාවන් දෙකකිනි. එනම් ඇපොලිනියානු සහ ඩයොනිසියානු ආවේග මතිනි. ඇපොලිනියානු ආවේග යනු මිත්‍යාවන් නිර්මාණය කිරීමට ඇති ආවේගයයි. ඇපොලිනියානු මූර්ති කලාව තුළ මිනිස් ස්වරූපය කිසිසේත්ම යථාර්ථවාදීව ඉදිරිපත් නොකරයි. ඩයොනීසියානු ආවේගය යනු වඩාත් තීව්‍ර උද්දීපනය හෝ ප්‍රමෝදයේ හැඟීමකි. ඩයොනිසියානු අත්දැකීම තුළ ඇපොලිනියානු ආවේග ඉරී ගොස් ඇත. ඩයෝනිසියානුවා ජයගත් සෑම තැනකම ඇපලෝනියානුවා විනාශ කරන ලදී.
මෙම ඛේදවාචකයේ ඇපොලිනියානු සහ ඩයොනිසියානු අන්තර් ක්‍රියාකාරිත්වන් දක්නට ලැබේ. ඛේදවාචකය ආරම්භ වන්නේ ග්‍රීක සම්භාව්‍ය නාට්‍යකරුවෙකු වූ යුරිපිඩීස් (ක්‍රි.පූ. 480 – 406) සමඟ ය. යුරිපිඩීස්ගේ ඛේදවාචකවලදී සොක්‍රටික් තාර්කිකත්වය සහ සදාචාරය භාවිතා කිරීමට විරුද්ධ වන අතර, ආචාර ධර්ම එහි පදනමේ ඛේදවාචකය සොරකම් කරන බව නීට්ෂේ ප්‍රකාශ කරයි. නීට්ෂේ යුරිපිඩීස් දකින්නේ කලාවේ මිනීමරුවෙකු ලෙසය. යුරිපිඩීස් ඛේදවාචකය ප්රතිෂ්ඨාපනය කළ නොහැකි ලෙස දූෂිත කළ දුෂ්ටයා බව නීට්ෂේ කීවේය.
ඊස්කිලස් සහ සොෆොක්ලීස්ගේ කාලයෙන් පසු ඛේදවාචකය මිය ගිය යුගයක් තිබුණි. නීට්ෂේ මෙය යුරිපිඩීස් වැනි ලේඛකයන්ගේ බලපෑම සහ සොක්‍රටීස් විසින් නියෝජනය කරන තාර්කිකත්වයේ පැමිණීම සමඟ සම්බන්ධ කරයි. ග්‍රීක ප්‍රේක්‍ෂකයින්, මිනිස් දුක් විඳීමේ අගාධය දෙස බලා එය තහවුරු කරමින්, උද්‍යෝගයෙන් හා ප්‍රීතියෙන් තම පැවැත්මේ අර්ථය තහවුරු කළහ. නීට්ෂේ විශ්වාස කළේ ග්‍රීකයන් අශුභවාදය සමඟ පොරබදමින් සිටි බවයි. නමුත් ග්‍රීක ප්‍රේක්‍ෂකයා ඇපලෝනියානු වේදිකාවේ ඛේදවාචකයේ ආරක්‍ෂිත ආත්මය තුළ ඩයොනිසියානුවන්ගේ සෘජු අත්දැකීම් තුළින් නිරෝගී විය. මෙමගින් නීට්ෂේ තර්ක කළේ දැවැන්ත කුරිරුකම් සහ දුක් වේදනා තිබියදීත් ජීවිතය වටින බවයි.
ඩයොනිසියානු සහ ඇපලෝනියානු සමතුලිතතාවය සොක්‍රටීස් තර්කය කෙතරම් දුරට අවධාරණය කළේද යත් ඔහු මිථ්‍යාවේ සහ දුක් වේදනාවල වටිනාකම මිනිස් දැනුමට බෙදා හැරියේය. නූතන ලෝකය ඇපලෝනියානු සහ ඩයොනිසියානු ද්විකෝටිකයේ ඇති කලාත්මක ආවේගයන් උරුම කර ගත්තේය. ඇපලෝනියන් නොමැතිව, ඩයොනිසියානුවාට සුසංයෝගී කලා කෘතියක් සෑදීමට ආකෘතියක් සහ ව්‍යුහයක් නොමැති බවත්, ඩයොනිසියානුවන් නොමැතිව ඇපලෝනියානුවාට අවශ්‍ය ජීව ශක්තිය හා ආශාව නොමැති බවත් නීට්ෂේ සඳහන් කරයි. ග්‍රීක ඛේදවාචකයේ අග්‍ර එලය නියෝජනය කළේ කලාවක් ලෙස එකට එකතු වූ මෙම බලවේග දෙකේ සාරවත් අන්තර් ක්‍රියාකාරිත්වය පමණි. නීට්ෂේ ගේ නිර්ණායකයන් අනුව අපගේ පැවැත්ම තීරණය කරනු ලබන්නේ ඩයොනිසියානු/ඇපොලෝනියානු අපෝහකය මගිනි.
ග්‍රීක ඛේදවාචකය සහ නූතන ජීවිතයේ ඛේදවාචකය අතර සමානකම් දැක්වීමට ඔහු උත්සුක විය. මෙම කෘතියේදී නීට්ෂේ බොහෝ ස්ථාන වලදී ෂොපෙන්හෝවර් උපුටා දක්වයි. (මුල් අවදියේදී, නීට්ෂේ හේගල්, කාන්ට් සහ ෂොපෙන්හෝවර් වැනි චින්තකයින් ගෙන් ආභාෂය ලැබූ අතර පසුව ඔහු මෙම චින්තකයින් හෙළා දුටුවේය). එසේම කලාව ගැන කතා කිරීමට හේගලියානු අදහස් භාවිතා කරයි. රිචඩ් වැග්නර්ගේ ඔපෙරා හරහා ඇපලෝනියානු-ඩයෝනිසියානු සංගමය පුනර්ජීවනය කිරීමට ඔහු උත්සුක වෙයි. (රිචඩ් වැග්නර් යුදෙව් විරෝධියෙකු විය). නීට්ෂේ වැග්නේරියානු බලපෑමට ද යටත් විය. බොහෝ සමකාලීන ඔපෙරා මෙන් නොව, මිනිස් කැමැත්තේ ගැඹුරුම ආශාවන් ප්‍රකාශ කරන සංගීතය නිර්මාණය කළ පළමු නූතන නිර්මාපකයා වන රිචඩ් වැග්නර්ගේ දක්‍ෂතාවන් නීට්ෂේ අගයයි. නීට්‍ෂේට අනුව, ඩයොනිසියානු භාෂාව සංගීතය හා නැටුම් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇත. එය වැග්නර් යළි සොයා ගත්තේය. එසේම වැග්නර්, නීට්ෂේ ඔහුගේ සංගීත විප්ලවය සැකසීමට සහ ක්‍රියාත්මක කිරීමට ප්‍රයෝජනවත් විය හැකි දක්ෂ ශාස්ත්‍රාලිකයෙකු ලෙස පිළිගත්තේය.
නීට්ෂේ තර්ක කරන්නේ ග්‍රීක ඛේදවාචකය ඇති වූයේ ඔහු ඇපලෝනියානු සහ ඩයොනිසියානු මූලද්‍රව්‍ය අතර සිදුවූ අන්තර් ක්‍රියාව මගිනි. එසේම සැබෑ කලාව නිර්මාණය වන්නේ ඇපලෝ සහ ඩයොනිසස්ගේ එකමුතුවෙන් පමණක් බව නීට්ෂේ අවධාරණය කරයි. ඩයොනිසස්ගේ බලපෑමට පෙර ග්‍රීක කලාව බොළඳ බව ඔහු කීවේය. එසේම මෙම කලා සංකල්පය තුළ, නිරීක්‍ෂකයා කිසි විටෙකත් කලාව සමඟ සැබවින්ම ඒකාබද්ධ වූයේ නැත. ඉන්පසුව ඩයෝනිසස් පැමිණියේය. ඩයෝනිසස් ඇපලෝනියානු මිනිසා කම්පනයට පත් කළේය. ඩයොනිසස්හිදී, මිනිසා තම පැවැත්ම ඔහුගේ තනි පුද්ගල අත්දැකීම් වලට පමණක් සීමා නොවන බව සොයා ගනියි. එමගින් සියලු මිනිසුන්ගේ ඉරණමෙන් මිදීමට මාර්ගයක් සොයා ගන්නා ලදී, එනම් මරණයයි.
පුරාණ ග්‍රීකයන් "ඩයොනිසස්" මිනිසාට වයින් ලබා දුන් දෙවියා ලෙසට ප්‍රශංසා කළහ. කෙසේ වෙතත්, ඔහුව හැඳින්වූයේ මිනිසා පිස්සු වට්ටන සහ ම්ලේච්ඡත්වයට සහ රුධිරයට පවා තෘෂ්ණාවට පවා පොළඹවන රාගික දෙවියා ලෙසය. ඩයොනිසස්ගේ උපත පිළිබඳ මිථ්‍යාව - දුක් වේදනා සහ මරණය ඔහුට "දුක් විඳින සහ මිය යන දෙවියන්" යන විරුදාවලිය ලබා දුන්නේය.
නීට්ෂේ, ඩයොනිසස් දෙවියන්ගේ අනුවාදය වර්ධනය කරන්නේ මිනිස් පැවැත්මේ පදනම වන දුක් වේදනා, ඛේදවාචකය සහ ප්‍රාථමික අවුල් සහගත තත්ත්වයන්ට හඬක් දෙන දෙවියෙකු ලෙස ය. ඔහු මෙසේ ප්‍රකාශ කලේය; " කුරුසියේ සිටින දෙවියන් ජීවිතයට ශාපයකි, ජීවිතයෙන් මිදීම සඳහා මඟ පෙන්වන්නෙකි ; කැබලිවලට කපා දැමූ ඩයොනිසස් ජීවිතයේ පොරොන්දුවකි: එය සදාකාලිකව නැවත ඉපදී විනාශයෙන් නැවත පැමිණෙනු ඇත. ඩයොනිසස් විසින් නිර්මාණය කරන ලද අසාමාන්‍ය වියරුවකින් තොරව, මිනිසා සම්පූර්ණ නොවනු ඇත".
ඩයොනිසියානු සාරය සදාකාලික වන බැවින්, මෙම සාරය සමඟ සම්බන්ධ වන කෙනෙකුට ජීවිතයේ හා බලාපොරොත්තුවේ නව මූලාශ්‍රයක් සොයා ගත හැක. ඩයොනිසස් ක්‍රිස්තියානි ධර්මය විසින් පිරිනමනු ලබන ගැලවීම සඳහා උසස් විකල්පයක් වන අතර එමඟින් මිනිසා පෘථිවියේ ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම අත්හැර ස්වර්ගය කෙරෙහි පමණක් අවධානය යොමු කළ යුතුය. මක්නිසාද යත්, ඩයොනිසස් හරහා ගැලවීම ලබා ගැනීම සඳහා, යමෙකු වර්තමාන ජීවිතය අතහැරිය යුතුය. කෙසේ වෙතත්, මිනිසාට ගැලවීම සොයාගත හැක්කේ ඩයොනිසස් තුළ පමණක් වන අතර, ඔහුගේ පෙනුම තුළින් ඩයොනිසස්ගේ සාරය හෙළි කිරීමට ඇපලෝට අවශ්‍ය වේ. ඔවුන් තුළින් මිනිසාට ලෞකික දුක්ඛිත දුක්වලින් මිදීමේ සතුට අත්විඳීමට හැකි විය. නීට්ෂේ තර්ක කරන්නේ ඩයෝනිසියානු න්‍යාය ගැලවීමේ ආගමික ආකෘතියට ශුභවාදී විකල්පයක් ලෙස ක්‍රියා කරන බවයි. නීට්ෂේ අවධාරනය කරන්නේ සැබෑ ඛේදවාචක කලාව තුළ ඩයොනිසස් සහ ඇපලෝ යන අංගයන් වෙන් කළ නොහැකි ලෙස බැඳී ඇති බවයි. ඩයොනිසියානු සාරයේ ගැඹුරට ගැඹුරට යාමට සංගීතය භාෂාවක් වෙයි. මේ නිසා සංගීතය අනෙකුත් සියලුම කලාවන්ට වඩා උසස් වන්නේය.
නීට්ෂේ කියන පරිදි අඳුරුතම විශ්වීය යථාර්ථයන් විසින් පාලනය කරනු ලැබීම සහ මිථ්‍යාවන්ගේ සිහින ලෝකයක ජීවිතය ගත කිරීම මිනිස් ඉරණමයි. පුරාණ ග්‍රීසියේ මිනිසුන් අසාමාන්‍ය ලෙස සංවේදී සහ දුක් වේදනාවලට ගොදුරු වූ බවත්, ඔවුන් දුක් විඳීම වැළැක්වීම සඳහා ඔවුන්ගේ ස්වභාවයේ ඇපලෝනියානු අංගය ඉදිරිපත් කල බවත් නීට්ෂේ යෝජනා කරයි. ග්‍රීක කලාවේ මුල්, ඩොරික් යුගය අඳුරු සහ ප්‍රමුඛ වේ, මන්ද ඇපලෝනියානු බලපෑම ඩයොනිසියානුවන්ට වඩා බෙහෙවින් වැඩි ය. ග්‍රීක නාට්‍යයේ වීරයාගේ මරණය සෘණාත්මක, විනාශකාරී ක්‍රියාවක් නොව කලාව තුළින් ජීවිතය පිළිබඳ ධනාත්මක, නිර්මාණාත්මක තහවුරු කිරීමකි. අවාසනාවකට, ග්‍රීක ඛේදවාචකයේ ස්වර්ණමය යුගය සියවසකටත් අඩු කාලයක් පැවති අතර යුරිපිඩීස් සහ සොක්‍රටීස්ගේ ඒකාබද්ධ බලපෑමෙන් එය අවසන් විය. සොක්‍රටීස් කලාවට විරුද්ධ විය. සොක්‍රටීස් සහජ බුද්ධිය (intuition) සහ විඥානය (consciousness) අතර සම්බන්ධය හරවා යැවූ බව නීට්ෂේ ප්‍රකාශ කරයි.
සෑම දෙයක්ම සාධාරණීකරණය කිරීමට හේතු තිබිය යුතු බව අවධාරනය කරමින් සොක්‍රටීස් බටහිර තාර්කිකත්වය ඵලදායී ලෙස නිර්මාණය කළේය. ඔහු සහජ බුද්ධිය තීක්ෂ්ණ බුද්ධියේ ඌනතාවයක් ලෙසත් වැරදි ක්‍රියාව දැනුමේ ඌනතාවයක් ලෙසත් අර්ථ දැක්වීය. ලෝකය දැනගත හැකි සහ සියලු සත්‍යයන් යුක්ති සහගත බව පෙන්වීමෙන් සොක්‍රටීස් විද්‍යාත්මක ලෝක දෘෂ්ටිය බිහි කළේය. සොක්‍රටීස්ගේ බලපෑම යටතේ ග්‍රීක ඛේදවාචකය තාර්කික සංවාදයක් බවට පරිවර්තනය කරන ලද අතර එය ප්ලේටෝගේ සංවාද තුළ එහි සම්පූර්ණ ප්‍රකාශනය සොයා ගනී. (ප්ලේටෝ පවසන්නේ මිනිසුන් ජීවත් වන්නේ සිහිනයේ පමණක් බවයි; අවදියෙන් සිටීමට උත්සාහ කරන්නේ දාර්ශනිකයා පමණි ). එහෙත් නීට්ෂේ පැවසුවේ ග්‍රීක ඛේදවාචකය සොක්‍රටීස් වැනි චින්තකයින්ගේ තාර්කිකත්වය සහ ශුභවාදී බව නිසා විනාශ වී තිබුණු බවයි. නීට්ෂේ ග්‍රීක ඛේදවාචකයේ මරණය සම්බන්ධයෙන් සොක්‍රටීස්ට දොස් පැවරීය. (කෙසේ නමුත් සොක්‍රටීස් යනු "න්‍යායික මිනිසාගේ" පියා ය).
නීට්‍ෂේගේ අදහස් වල වඩාත්ම අභියෝගාත්මක අංගය වන්නේ දර්ශනය පිළිබඳ සංකල්පයයි. නීට්‍ෂේගේ පළමු පොත ප්‍රකාශයට පත් කරන විට ඔහුට වයස අවුරුදු 28 කි. එවකට ඔහු බාසල් හි සම්භාව්‍ය භාෂා විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්‍යවරයෙකු විය. මෙම පොත නිසා ශාස්ත්‍රීය ප්‍රජාව තුළ සතුරු පිළිගැනීමක් නීට්ෂේ කෙරෙහි ඇති විය . බාසල් විශ්ව විද්‍යාලයේ ශාස්ත්‍රීය භාෂා විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්‍යවරයකු වූ නීට්‍ෂේට ඔහුගේ ක්‍ෂේත්‍රයේ සිසුන් සිටියේ නැත. ඔහුගේ දේශන ජර්මානු දාර්ශනික මහාචාර්‍යවරුන් විසින් කඩාකප්පල් කරන ලද අතර ඔවුන් තම සිසුන්ට නීට්‍ෂේගේ පාඨමාලා සඳහා නොපැමිණෙන ලෙස උපදෙස් දුන්නෝය.
ඇතැම් විද්වතුන් පවසන්නේ මෙම කෘතිය නීට්‍ෂේගේ සමස්ත ශාස්ත්‍රීය ජීවිතයම අවුල් කළ බවය. කෙසේ නමුත් පසුකාලීනව මෙම කෘතිය ලේඛකයෙකු සහ දාර්ශනිකයෙකු ලෙස ඔහුගේ වර්ධනයේ වැදගත් සංධිස්ථානයක් පෙන්වීය. ඔහුගේ ඛේදවාචකයේ උපත සුවිශේෂී සම්භාව්‍ය නිබන්ධනයක් ලෙස සැලකෙන්නේ දශක කිහිපයකට පසුවය. (නීට්ෂේ අවසානයේ තමා "ඛේදනීය දාර්ශනිකයෙකු" ලෙස හඳුන්වා ගත්තේය). මෙම කෘතිය බටහිර චින්තනයේ ඉතිහාසය කෙරෙහි, විශේෂයෙන් ග්‍රීක සංස්කෘතියේ අර්ථ නිරූපණය කෙරෙහි ඉතා වැදගත් බලපෑමක් ඇති කළේය මෙම කෘතිය සෞන්දර්‍ය ඉතිහාසයේ සම්භාව්‍ය කෘතියක් ලෙස පවතී. බ්‍රිතාන්‍ය දාර්ශනික ෆ්‍රැන්සිස් කොන්ෆෝඩ් කියන පරිදි ෆ්‍රෙඩ්රික් නීට්ෂේ විසින් රචිත The Birth of Tragedy යනු ගැඹුරු පරිකල්පනීය තීක්ෂ්ණ බුද්ධියේ කෘතියකි.
References
Allison, D.(2001). Reading the New Nietzsche: The Birth of Tragedy, The Gay Science, Thus Spoke Zarathustra and On the Genealogy of Morals. Lanham, MD: Rowman and Littlefield Publishers, Inc.
Nietzsche, Friedrich. “The Birth of Tragedy.” In Basic Writings of Nietzsche, edited and translated by Walter Kaufmann, 1-144. New York: The Modern Library, 2000.
Geuss, R.(2012). “Nietzsche: The Birth of Tragedy.” In Introductions to Nietzsche, edited by
Robert Pippin, 44-66. Cambridge: Cambridge University Press.
George, D.R. (2013). 'Shooting at the sun god Apollo': the Apollonian-Dionysian balance of the TimeSlips Storytelling Project.J Med Humanit. :399-403. doi: 10.1007/s10912-013-9232-x.
No comments:
Post a Comment
Appreciate your constructive and meaningful comments