Wednesday, September 6, 2023

අපේ ආණ්ඩුව මග එනවා

 


1) රතු කොමිසාර්වරුන් සෑම ආයතනයකටම පත් කොට තිබේ , පාළනය සහ සියළු පරිපාලන තීන්දු ගන්නේ ඔවුන් විසිනි.

2) මුදල් උපයන ව්‍යාපාර ජනසතු කරනු ලැබේ. එම ව්‍යාපාර රතු කොමිසාර්වරුන් මගින් පාලනය වෙයි.


3) අන්තර්ජාලය සීමා සහිත කොට තිබේ. අන්තර්ජාල පහසුකම් ලබා දෙන්නේ තෝරාගත් පිරිසකට පමණි.

4) පාරිභෝගික ද්‍රව්‍ය මිලදී ගැනීම සමුපකාර ක්‍රම හරහා පමණි. (මේ නිසා විශාල පෝලිම්  ඇත​ / කළු කඩ ජාවාරම රහසින් සිදුවේ). 

5) රතු කොමිසාර්වරුන් විසින් සැප වාහන යනුවෙන් හඳුනා ගන්නා වාහන රජයට වන්දි නොගෙවා පවරා ගනු ලැබේ.

6) පූර්ව අනුමැතියකින් තොරව කිසිවෙකුට විදේශගත වීම තහනම් ය​.

7) රජය විවේචනය කරන පුද්ගලයෝ අත් අඩංගුවට ගෙන උතුරු මැද පළාතේ  තිබෙන ශ්‍රම කඳවුරු වලට යවනු ලැබේ. මේ ශ්‍රම කඳවුරු පාලනක කරන්නේ හිටපු විශ්ව විද්‍යාල නවක වධකයන් විසිනි.

8) රජයේ අනුමැතිය නොමැති පුවත් පත් මුද්‍රිත මාධ්‍ය පවත්වාගෙන යාම තහනම් ය​.

9) කම්කරුවාගේ සිට වෛද්‍යවරයා දක්වා සෑම අයෙකුටම ලැබෙන්නේ සමාන වැටුපකි.

10) පුද්ගලික වෛද්‍ය සේවා / පුද්ගලික නීතීඥ සේවා තහනම් කොට ඇත​.

11) සියළු පුද්ගලික ඉඩම් රජයට පවරාගෙන තිබේ. ඉඩම් පාළනය සහ භුක්තිය රතු කොමිසාර් වරුන් ගේ නිර්දේශයෙනි.

12) සියළු පුද්ගලික විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපන ආයතන ජනසතු කොට තිබේ. එම ආයතන රජයේ අධ්‍යාපන ආයතන වලට සම්බන්ධ කොට ඇත​.

13) රජයේ සේවකයන්  සතියේ දින හයක් අනිවාර්‍යෙන් වැඩ කල යුතුය​. ඉරිදා දිනයේ පැය 4 අනිවාර්‍ය දේශපාලන පන්ති වලට සහභාගී විය යුතුය​.  

14) දේශපාලන රැස්වීම සහ පෙළපාලි වලට සහභාගි වීම අනිවාර්‍යෙ වේ. සහභාගි නොවන පුද්ගලයන්ට තම සේවා ස්ථානයේ විනය පරීක්‍ෂණ වලට මුහුණ දීමට සිදුවේ.

15) පොලිසිය සහ හමුදාව පාළනය වන්නේ රතු කොමිසාර්වරු මගිනි.

16) රජයේ කටයුතු කඩාකප්පල් කරන්නන් සහ උද්ඝෝෂකයන් අත් අඩංගුවට ගැනීමට විශේෂ ඔත්තු සේවයක් ස්ථාපිත කොට තිබේ. සියළු පුරවැසියන්ට රජයේ කටයුතු කඩාකප්පල් කරන්නන් සහ උද්ඝෝෂකයන් පිලිබඳව වාර්තා කිරීම අනිවාර්‍ය වෙයි එසේ වාර්තා නොකරන්නන් ද වරදේ සහායකයන් ලෙස අත් අඩංගුවට ගැනීමේ බලතල තිබේ.

17) මරණීය දණ්ඩනය ස්ථාපිත කොට ඇත​. රතු කොමිසාර්වරු තිදෙනෙකු විසින් ලඝු නඩු ඇසීමකින් පසු වරදකරුවන් මරණීය දණ්ඩනයට යොමු කෙරේ. බරපතළ වැරදිකරවුන් ප්‍රසිද්ධියේ වෙඩි තබා ඝාතනය කෙරේ. ඔවුන් ගේ මෘත ශරීර භූමිදානය කල යුත්තේ රතු කොමිසාර්වරු දෙන නියෝග වලට අනුකූලවය.  

18) කළාව සහ සිනමාව රජයේ කළා මණ්ඩලය හරහා පාළනය වෙයි.  රජයේ කළා මණ්ඩලයේ අනුමැතියකින් තොරව නාට්‍ය / චිත්‍රපට පෙන්වීම තහනම් ය​. 


සාහිත්‍ය මාසයට පොත්

 



1) කප්පම් ගැනීමේ කළාව - පී. රණතුංග​

2) සාක්කු ප්‍රහාරය සහ එහි මොළකරුවෝ - රංජිත් මැල්කම් එක්ස් (රහස් පරීක්‍ෂක නවකතාවකි ) 

3) ඔබගේ වකුගඩු දෙකම දන් දෙන්නේ මෙහෙමයි -  විශේසඥ වෛද්‍ය වකුගඩු හන්ටර්

4) කාබණික ගොවිතැන සහ ලණු දීමේ කලාව - ඒ. රතන / ඒ . පාදෙනිය 

5) කුසල් අනුමෝදනාව (බෞද්ධ අත් පොතකි) - ඒ . පාදෙනිය

6) ස්ථිති විද්‍යුතය සහ ගිලන් රථ  සේවාව -  එන් හේරත්  

7) සුනඛ ශාපය - ආශු මාරසිංහ​

8) පේමන්ට් එකේ බත් කෑම සහ තවත් හිඟන කතා (යාචක ප්‍රජාව පිලිබඳ පරියේෂණාත්මක කෘතියකි. - එස් හඳුන්නෙත්ති 

9) මෝල්කාවෙන් මෝල්ටාවට - ඒ. කේ දිසානායක 

10) ව්‍යාග්‍රයෙකු සමග සටන් වැද - ජේ. අමරතුංග​

11) මාවරමණ්ඩියේ සිට ධනවාදය කරා - විමලසිරි ගම්ලත් 

12) ඊලාම් යුද්ධයේ නාවික සටන් - වයි. රාජපක්ෂ

13) වැල යන පැත්තට මැස්ස ගැසීම හෙවත් මාගේ කළා දිවිය -(චරිත කතාවකි) සුනිල් ආරියරත්න 



Cultural Perspectives on Psychological Trauma

 


Culture consists of traditions, values, customs, folklore,   rituals, and artifacts that help to make meaning of the physical world and its transmitted primarily through language and everyday interactions.  These cultural factors frequently play as trauma buffers and help the victims to come to terms with psychological suffering. The essential point about the concept of culture is that culture constructs our reality. It is the template that guides our perceptions (Marsella, 2010). 

Psychological trauma is a very complex and damaging factor to the human psyche. It is a unique individual experience and the individual’s interpretation is mostly based on his subjective experience. Individual differences in posttraumatic response have been known to the mental health clinician for many decades.  Numerous psychologists indicate the close association between trauma and cultural factors. Some argue that the impact of trauma and trauma recovery sometimes depends on cultural factors as well. Therefore, the victims of trauma should be treated in a culturally appropriate manner.

Batista & Wiese  (2010) argue that trauma must be considered within a culture because it is the cultural context that shapes the life experiences including the ones that are considered traumatic.  No culture is immune to the pain and suffering caused by catastrophic or life-threatening events, but there are important cultural differences in how these events are interpreted and dealt with. (Watters 2010) 

The Interpretations of and reactions to trauma can vary by culture. Some psychologists view PTSD symptoms as a social construction more than a description of a medical fact.  According to Ed Tick, the author of the groundbreaking book “War and the Soul,” PTSD is a soul wound, and he has counted over eighty terms from languages around the world to describe what we now call PTSD. Clinical psychologist Roger Brooke (personal communication, 2012) says that what we call PTSD is the social construction of a universal human experience misguidedly constructed as a psychiatric issue.

For authors such as Shay, Tick, Hillman, Brooke, and others, the psychological wounds of war are in essence moral and spiritual wounds to that sustaining ground of human life people have traditionally called the soul. According to Tick, traditional warrior cultures understood traumatized combat veterans as initiates in need of further initiation so that they could be spiritually transformed into warrior elders and cultural guardians. They need the traditional healing themes of purification, making peace with the dead, restitution in the community, and honored status as veteran warriors.

According to Tick and Brooke, PTSD is only a chronic condition if it is iatrogenically (mis-)treated as only, or primarily, a psychiatric issue. According to Brooke, psychotherapy works best if it picks up those traditional themes in new and appropriate cultural ways, both in therapeutic conversations and in groups. The presence of civilians in such groups is sometimes resisted by veterans but is more helpful than they typically imagine it will be. The presence of civilians bridges the gap to the civilian world and is a process in which the civilian community shares the burden of the violence that has been done in its name. Another crucial aspect of healing is, for Brooke, that the veteran "owns" his experience in combat, and takes it up as a task to understand the lessons learned and to integrate these into the rest of his or her life.

The relationship between trauma and culture is an important one because traumatic experiences are part of the life cycle, universal in manifestation and occurrence, and typically demand a response from the culture in terms of healing, treatment, interventions, counseling, and medical care……… The concept of traumatic stress and the multidimensional nature of cultures requires a  conceptual framework by which to address core issues that have direct relevance to understanding the nature of trauma as embedded within a culture and its assumptive systems of belief and patterns of behavioral regulation. (  The Lens of Culture -John P. Wilson).

Summerfield ( 1999) argues that when it comes to the issue of cultural differences and posttraumatic syndromes  (e.g.,  PTSD)  it cannot automatically be assumed that advances in Western psychotherapeutic techniques can be exported and applied to non-Western cultures.     

Ruwan M. Jayatunge (A medical Doctor/ Author and an Associate Professor) 







Saturday, September 2, 2023

පරමාණුක න්‍යාය පිලිබඳ මූලිකයෙකු වූ ඩිමොක්‍රිටස්




වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග​

ඩිමොක්‍රිටස්- Democritus (ක්‍රි.පූ. 460- 370) ඩිමොක්‍රිටස් උපත ලැබුවේ ටියෝස් හි අයෝනියානු ජනපදයක් වන ත්‍රේස් හි අබ්ඩෙරා නගරයේ ය. ඔහු ප්‍රාග් සොක්‍රටික් දාර්ශනිකයන්ගෙන් වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වූ අතර දාර්ශනික පරමාණුවාදයේ සහ විශ්වයේ පරමාණුක න්‍යායේ වර්ධනයේ කේන්ඳ්‍රීය චරිතයකි. ඩිමොක්‍රිටස් ඔහුගේ ගුරුවරයා වූ ලියුසිපස් සමඟ එක්ව විශ්වයේ පරමාණුක න්‍යාය වර්ධනය කලේය. ලියුසිපස් පරමාණුවාදය පිළිබඳ න්‍යායක් වර්ධනය කළ පළමු සොක්‍රටික් ග්‍රීක දාර්ශනිකයා ලෙස ගෞරවයට පාත්‍ර වූවෙකි. ඇරිස්ටෝටල් සහ ඔහුගේ ශිෂ්‍ය තියෝෆ්‍රැස්ටස් පැහැදිලිවම පරමාණුවාදයේ සොයාගැනීම සඳහා ලියුසිපස්ට ගෞරවය දක්වති. 

තේල්ස් සහ පයිතගරස් වැනි පැරණි ග්‍රීක දාර්ශනිකයන් අනුගමනය කරමින් ඩිමොක්‍රිටස් පුළුල්ව හා ගැඹුරින්  අධ්‍යාපනය ලබා ගත්තේය. ඉතිහාසයඥයන් යෝජනා කරන පරිදි ඩිමොක්‍රිටස් දැණුම සොයා ඊජිප්තුවට සහ පර්සියාවට ගියේය, නමුත් ඔහු නිසැකවම පාහේ බැබිලෝනියට ද ගමන් කළ අතර ඇතැමුන් කියා සිටින්නේ ඔහු ඉන්දියාවට සහ ඉතියෝපියාවට ගිය බවයි. නැවත සිය මව්බිමට පැමිණි පසු ඔහු ස්වභාවික දර්ශනය පිළිබඳ අධ්‍යයනයෙහි නිරත විය. ඩිමොක්‍රිටස් ග්‍රීසිය පුරා සංචාරය කළ අතර ග්‍රීසියේ බොහෝ ප්‍රසිද්ධ දාර්ශනිකයන්ගෙන් ඉගෙන ගත්තේය. 

ඩිමොක්‍රිටස් ඔහුගේ ගුරුවරයා වන ලියුසිපස් සමඟ ඔහු 'පරමාණු' පිළිබඳ අදහස වර්ධනය කළේය,  ග්‍රීක වචනයෙන් පරමාණුව යනු 'බෙදිය නොහැකි' යන්නයි.  සෑම දෙයක්ම පරමාණු වලින් සෑදී ඇති බවත්, අන්වීක්ෂීය හා විනාශ කළ නොහැකි පරමාණු අනන්ත ගණනක් ඇති බවත් ඔහු තරයේ විශ්වාස කළේය. මිනිස් ආත්මය ගිනි පරමාණුවකින් සෑදී ඇති බවත්, පරමාණු චලනය වීම නිසා සිතුවිලි ඇති වූ බවත් ඔහු කීවේය. ඔහුගේ පරමාණුක න්‍යාය පැහැදිලිවම කිසිදු නිරීක්‍ෂණය කළ හැකි විද්‍යාවක් මත පදනම් නොවූවත්, එය මුලුමනින්ම තාර්කිකවාදය මත රඳා පැවතියේය​. 

ඩිමොක්‍රිටස් පරමාණුක වින්‍යාසයන් සහ ඒවා ඇති කරන සංවේදී ගුණාංග අතර සම්බන්ධය පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක හෙළිදරව්වක් සිදු කළේය. පරමාණුක චලිතයන් ඝට්ටන උත්පාදනය කරන අතර එමඟින් ඒවායේ අපගමනය හෝ ඇලවීම සිදු වේ. ඩිමොක්‍රිටස්ගේ න්‍යාය අනුව සෑම දෙයක්ම "පරමාණු" වලින් සමන්විත වන අතර ඒවා භෞතිකව, බෙදිය නොහැක; පරමාණු අතර හිස් අවකාශයක් පවතින බවත්; පරමාණු නොබිඳිය හැකි බවත්, සෑම විටම පැවති සහ සෑම විටම චලනය වන බවත්; හැඩයෙන් සහ ප්‍රමාණයෙන් වෙනස් වන පරමාණු සහ පරමාණු වර්ග අනන්ත සංඛ්‍යාවක් ඇති බවත් පෙන්වා දුන්නේය​. 

ඩිමොක්‍රිටස් ගේ පරමාණුක ආකෘතිය "ඝන ගෝල" ආකෘතිය ලෙස හැඳින්වේ. ඔහු පරමාණු බෙදිය නොහැකි සහ නොබිඳිය හැකි බව විශ්වාස කළේය. ඔහුගේ න්‍යායට අනුව පරමාණු සදාකාලික වන අතර චලිතයද එසේමය. පරමාණු ඒකාබද්ධ කළ හැකි ක්‍රමය ඒවායේ විවිධ හැඩයන් හරහා බව ඩිමොක්‍රිටස් තර්ක කළේය. පරමාණු හෝ පදාර්ථය තුළට ගමන් කළ හැකි "හිස්" හෝ හිස් අවකාශයේ පැවැත්ම පිලිබඳ විශ්වාසය ද ඩිමොක්‍රිටස් දැරීය. ඩිමොක්‍රිටස් විශ්වාස කළ පරිදි පරමාණු ඒකීය සමස්තයන් විය හැකි නමුත් ගැටීමෙන් කැඩී ගියහොත් පරමාණු තවමත් බෙදීමට ලක් විය හැක​. 

පරමාණුක න්‍යායක් යෝජනා කළ පළමු පුද්ගලයා ඩිමොක්‍රිටස් නොවේ. ඔහුගේ ගුරුවරයා වන ලියුසිපස්, ක්ලැසොමේනේහි ඇනක්සගෝරස් පරමාණුක පද්ධතියක් යෝජනා කර ඇත.  ග්‍රීක පරමාණුවාදය වර්ධනය වූයේ මිලේසියානු සම්ප්‍රදායේ ආත්මය තුළ සහ චලිතයේ හැකියාවට එරෙහි එලිටික් විරෝධතාවලට ප්‍රතිචාරයක් ලෙස ය. ක්‍රිස්තු පූර්ව පළමු ශතවර්ෂයේ පොසිඩෝනියස්ට අනුව, පරමාණු පිළිබඳ න්‍යාය ඉතා පැරණි එකක් වූ අතර ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවන සහස්‍රයේ දී ට්‍රෝජන් යුද්ධයට පෙර ජීවත් වූ Mōchus නම් ෆිනීෂියානුවා පරමාණු පිළිබඳව​ අදහස් දක්වා තිබේ. මිලේටස්හි ලියුසිපස් (ක්‍රි.පූ. 5 වැනි සියවස) පරමාණුක දර්ශනය ආරම්භ කළ බව සැලකේ. කෙසේ වෙතත්, ඩිමොක්‍රිටස් ඔහුගේ පූර්වගාමීන් කිසිවකුට වඩා භෞතික ලෝකය පිළිබඳ වඩාත් සවිස්තරාත්මක හා ක්‍රමානුකූල දැක්මක් ඇති කළේය. ඔහු රික්තය රික්තයක් ලෙස සංකල්පනය කළේය. (පර්මෙනිඩීස් රික්තය යනු පැවැත්මක් නොවන බවත්, ඒ නිසා පැවතිය නොහැකි බවත් තර්ක කළ අතර, පරමාණුකවාදීන් තර්ක කළේ චලිතය ලබා දී ඇති සහ ප්‍රත්‍යක්ෂ සත්‍යයක් වන අතර, එම නිසා රික්තය සැබෑ හිස් බවක් ලෙස පැවතිය යුතු බවත් ය). ​ඩිමොක්‍රිටස් මෙන්ම නිව්ටන් ද නිරපේක්‍ෂ හිස් අවකාශයක් ඇති බවට තර්ක කලේය​. ඩිමොක්‍රිටස් හුදු යාන්ත්‍රික පද්ධතියක ස්ථාවර සහ “අවශ්‍ය” නීති ඉදිරිපත් කළේය. තවද ඩිමොක්‍රිටස්ගේ දර්ශනයේ බලශක්ති සංරක්‍ෂණයේ මුල් ආකාරයක් අඩංගු වේ.

නවීන පරමාණුක සිද්ධාන්තය 1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ ජෝන් ඩෝල්ටන් සමඟ ආරම්භ විය. පරමාණු සෑම විටම චලනය වන බවට ඩිමොක්‍රිටස් ගේ අදහස නිවැරදි මෙන්ම සුවිශේෂී වේ. දහනවවන සියවස වන තෙක් පදාර්ථය පිළිබඳ වඩා හොඳ පැහැදිලි කිරීමක් ඉදිරිපත් නොවීය. ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ 1905 ගණිතමය ආකෘතිය, බ්‍රව්නියානු චලිතය අංශු ඝට්ටනය ලෙස පැහැදිලි කළේය. ඩිමොක්‍රිටස් අංශු අතර අන්තර්ක්‍රියා ඝට්ටන ලෙස විස්තර කර ඇත. පරමාණුවාදය පිළිබඳ ඩිමොක්‍රිටස්ගේ දර්ශනයෙන් බොහෝමයක් සත්‍ය බව නවීන විද්‍යාව විසින් ඔප්පු කරන ලදී.

ඩිමොක්‍රිටස් විශ්වාස කළේ විශ්වයේ ඇති සෑම දෙයක්ම පරමාණු ලෙස හැඳින්වෙන කුඩා බෙදිය නොහැකි අංශු වලින් සමන්විත වන බවයි. ඩිමොක්‍රිටස් විශ්වයේ ආරම්භය මෙසේ පැහැදිලි කළේය ;පරමාණු අහඹු ලෙස චලනය වන අතර  පරමාණු අහඹු ලෙස ගැටීමෙන් විශාල ස්කන්ධ (ලෝක​) සෑදේ. පරමාණුවල මුල් චලිතය සෑම දිශාවකටම විය - එය එක්තරා ආකාරයක "කම්පනයක්" විය; එබැවින් ගැටීම් සහ, විශේෂයෙන්ම, සුළි චලනයක් ඇති වූ අතර, එමඟින් සමාන පරමාණු එකට එකතු කර විශාල ලෝක සෑදීමට ඒකාබද්ධ විය. මෙය සිදු වූයේ කිසියම් අරමුණක හෝ සැලසුමක ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නොව හුදෙක් අවශ්‍යතාවයේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. එනම්, එය පරමාණුවල ස්වභාවයේ සාමාන්‍ය ප්‍රකාශනයයි. 

ඔහුගේ න්‍යාය තුළ දිව්‍යමය මැදිහත්වීම් සඳහා තැනක් තිබුණේ නැත. මෙය කිසියම් අද්භූත ජීවියෙකුගේ සැලසුමක් හෝ අරමුණක් තුළින් ඇති වූ ලෝකයක් නොව, එය පරමාණුවල ස්වභාවයෙන්ම අවශ්‍යතාවය හරහා ඇති වූ ලෝකයකි. ඩිමොක්‍රිටස් දෙවියන් හෝ දෙවිවරුන් විශ්වාස කළේ නැත, ලෝකය මුළුමනින්ම ස්වභාවික නීති මගින් පාලනය වන බව විශ්වාස කළේය.

ඩිමොක්‍රිටස් විශ්වාස කළේ විශ්වය සෑදී ඇත්තේ අවුල් සහගත කුඩා පරමාණුවලින් මිස අන් කිසිවකින් නොවන බවයි. විශ්වයේ බොහෝ ලෝක ඇති බවත්, ඒවායින් සමහරක් ජනාවාස විය හැකි බවත් මුලින්ම යෝජනා කළ පුද්ගලයන්  අතර ඔහු ද විය. මේ අනුව ඩිමොක්‍රිටස් පිටසක්වල ජීවය පැවතිය හැකි බව විශ්වාස කලේය.  ඩිමොක්‍රිටස් තර්ක කළේ පරමාණු සහ අනෙකුත් ලෝක අපගේ සංජානනයෙන් ඔබ්බට පවතිනවා සේම, එය අපගේ සංජානනයට ඔබ්බෙන් තිබෙන  බැවින් අපට අවසාන සත්‍ය දැනගත නොහැකි බවයි. 

ඔහු සාමාන්‍යයෙන් ග්‍රීසියේ බොහෝ ප්‍රාග් සොක්‍රටික් ස්වභාවික දාර්ශනිකයෙකු ලෙස සලකනු ලැබුවද, බොහෝ ඉතිහාසඥයන් තර්ක කර ඇත්තේ ඔහු අවම වශයෙන් ඔහුගේ සමකාලීනයන් හා සසඳන විට විද්‍යාඥයෙකු ලෙස වඩාත් නිවැරදිව වර්ගීකරණය කල හැකි බවයි. ඩිමොක්‍රිටස් , ඇරිස්ටෝටල්ට පෙර සිටි ශ්‍රේෂ්ඨතම ස්වභාව විද්‍යාඥයා ලෙස සැලකේ.

ඩිමොක්‍රිටස් යනු ස්වභාවික නීති සහ හේතූන් අනුව ලෝකය දෙස බැලූ පරිපූර්ණ භෞතිකවාදියෙකි. ඩිමොක්‍රිටස්ගේ නිබන්ධන අධ්‍යාත්මික හෝ ආගමික සංකල්පය සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රතික්‍ෂේප කරයි. මෙය ප්ලේටෝ සහ ඇරිස්ටෝටල් වැනි අනෙකුත් ග්‍රීක දාර්ශනිකයන්ගෙන් ඔහුව වෙනස් කළේය. තාරකා විද්‍යාව සහ විශ්ව විද්‍යාව අනුව, ඩිමොක්‍රිටස් ගෝලාකාර පෘථිවි කල්පිතයේ යෝජකයෙකි. සත්‍යයේ ස්වභාවය පිළිබඳ ඩිමොක්‍රිටස්ගේ සිතුවිලි නවීන විද්‍යාත්මක ක්‍රමයේ වර්ධනයට ඉවහල් විය. 

ඩිමොක්‍රිටස් ඔහුගේ පූර්වගාමීන් කිසිවකුට වඩා භෞතික ලෝකය පිළිබඳ වඩාත් සවිස්තරාත්මක හා ක්‍රමානුකූල දැක්මක් ඇති කළේය. ඔහු රික්තය රික්තයක් ලෙස සංකල්පනය කළේය. ක්‍ෂීරපථය සෑදී ඇත්තේ ඈත තරු දහස් ගණනක ආලෝකයෙන් බව අවබෝධ කරගත් පළමු දාර්ශනිකයා ද ඩිමොක්‍රිටස් ය. ඩිමොක්‍රිටස් ගණිතය සහ ජ්‍යාමිතිය පිළිබඳ පුරෝගාමියෙකු ද විය. ඩිමොක්‍රිටස් ගණිතය සහ ජ්‍යාමිතිය පිළිබඳ පුරෝගාමියෙකි. ඔහු සංඛ්‍යා, සංඛ්‍යා, ස්පර්ශක, අතාර්කික සංඛ්‍යා පිළිබඳ නිබන්ධන ලිවීය. ඩිමොක්‍රිටස් නවීන විද්‍යාවේ නිර්මාතෘවරයෙකු ලෙස ගෞරවයට පාත්‍ර වන්නේ ඔහුගේ ක්‍රම සහ න්‍යායන් නූතන තාරකා විද්‍යාඥයින් සහ භෞතික විද්‍යාඥයින්ගේ ක්‍රමවලට සමීපව සමාන වන බැවිනි. 

ඩිමොක්‍රිටස් දාර්ශනිකයෙකු වුවද, ඔහු 19 වන සහ 20 වන සියවස්වල භෞතික විද්‍යාව හා රසායන විද්‍යාව පිළිබඳ ශ්‍රේෂ්ඨ පුරෝගාමීන්ගේ ලැයිස්තුවට ඇතුළත් කර ඇත, මන්ද පදාර්ථයේ ව්‍යුහය පිළිබඳ ඔහුගේ බොහෝ ඉගැන්වීම් විද්‍යාඥයින් විසින් ඔහුගේ මරණයෙන් වසර 2000 කට පසුව අධ්‍යනයට ලක් කොට තිබේ.

ඩිමොක්‍රිටස් විසින් ආචාරධර්ම, භෞතික විද්‍යාව, ගණිතය, සංගීතය සහ විශ්ව විද්‍යාව ඇතුළු බොහෝ ක්‍ෂේත්‍රවල කෘතීන් විශාල ප්‍රමාණයක් ලියන ලදි. ඩිමොක්‍රිටස් විසින් වෛද්‍ය ග්‍රන්ථ විශාල ප්‍රමාණයක් සම්පාදනය කරන ලද අතර, ඒවායින් බොහොමයක් සුරැකී නොමැත. ළමා ඖෂධවේදය පිළිබඳ ඔහුගේ වෛද්‍ය දැනුම අති විශාල විය. ව්‍යුහ විද්‍යාව කෙරෙහි ඔහු තුළ ඇති ආශාව පිළිබඳ වාර්තා ද බොහෝ ය. මානව ස්වභාවය සහ ව්‍යුහ විද්‍යාව පිළිබඳ ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඩිමොක්‍රිටස්ගේ අදහස් ඔහු කොස්හි හිපොක්‍රටීස් වෙත යවන ලද ලිපියක නිරූපණය කෙරේ. ඔහු ගණිතය, ජීව විද්‍යාව, සමාජ විද්‍යාව, භූගෝල විද්‍යාව ගැන තාරකා විද්‍යාව, කාලගුණ විද්‍යාව, ආර්ථික විද්‍යාව, දර්ශනය, සහ භාෂාවේ න්‍යායන් පිලිබඳවද ලිවීය. ඩිමොක්‍රිටස්ගේ න්‍යායන් පිළිබඳ අවබෝධය සඳහා වඩාත් වටින්නේ ඇරිස්ටෝටල්, තියෝෆ්‍රැස්ටස් සහ පසුකාලීන ඩොක්සොග්‍රැෆික් සම්ප්‍රදාය විසින් ලබා දුන් ලේඛන ය. හිපොක්‍රටීස් ඩිමොක්‍රිටස් තම ගුරුවරයා ලෙස සැලකූ අතර වෛද්‍යවරයකු ලෙස ඔහුගේ සෞඛ්‍යය ගැන සොයා බැලීය​. ඩිමොක්‍රිටස් ග්‍රීක දාර්ශනිකයෙකු වූ ප්‍රොටගොරස්ගේ ද​ ගුරුවරයා විය.

මානව විද්‍යාව කෙරෙහිද ඔහුගේ අවධානය යොමු විය​. ඔහු මානව වර්ගයාගේ පරිණාමය ගැන උපකල්පනය කළ මුල්ම විද්වතුන් ගෙන් අයෙකි. ඩිමොක්‍රිටස් සිතුවේ පළමු මිනිසුන් ජීවත් වූයේ අරාජික හා සත්ව ආකාරයේ ජීවිතයක් බවත්, තනි තනිව ආහාර සොයා ගොස්  පැළෑටි සහ පලතුරු වලින් ජීවත් වූ බවත් ය​.  වන සතුන්ට බියෙන් ඔවුන් එකට සමාජගත වූහ. මෙම මුල් මිනිසුන්ට භාෂාවක් නොතිබූ බව ඔහු විශ්වාස කළ නමුත් ඔවුන් ක්‍රමයෙන් තම ප්‍රකාශන ප්‍රකාශ කිරීමට පටන් ගත් බවත්, සෑම ආකාරයකම වස්තුවක් සඳහාම සංකේත ස්ථාපිත කළ බවත්, මේ ආකාරයෙන් එකිනෙකා තේරුම් ගත් බවත් ඔහු විශ්වාස කළේය. ඔහු පවසන්නේ ආදිතම මිනිසුන් ජීවිතයේ උපයෝගිතා කිසිවක් නොමැතිව වෙහෙස මහන්සි වී ජීවත් වූ බවයි. ඩිමොක්‍රිටස්ගේ න්‍යායේ තවත් මූලික අදහසක් නම් ස්වභාවධර්මය හැසිරෙන්නේ යන්ත්‍රයක් ලෙසය, එය අතිශය සංකීර්ණ යාන්ත්‍රණයකට වඩා වැඩි දෙයක් නොවේ.

ශරීරයේ මරණයෙන් පසු ජීවත්වන තනි ආත්මයක් ඇති බව ප්‍රතික්‍ෂේප කළ පළමු චින්තකයා වූයේ ඩිමොක්‍රිටස් ය. ඩිමොක්‍රිටස් ආත්මය (මෙහිදී ආත්මය යනු ජීවිතයේ සාරය වෙයි) සැලකුවේ එක් ආකාරයක පරමාණුවකින්, විශේෂයෙන් ගිනි පරමාණු වලින් සමන්විත බවයි. මෙය තාපය සමඟ ජීවය සම්බන්ධ වීම නිසාත්, ගෝලාකාර ගිනි පරමාණු පහසුවෙන් චලනය වන නිසාත්, ආත්මය චලනය වීමට හේතු වන නිසාත් සිදු වූ බව පෙනේ. ඩිමොක්‍රිටස් සිතුවිල්ල පරමාණුවල භෞතික චලනයන් නිසා ඇති වන බව සලකන බව පෙනේ. සමහර විට මෙය ඩෙමොක්‍රිටස් මරණයෙන් පසු පුද්ගලික ආත්මයක පැවැත්ම ප්‍රතික්‍ෂේප කළ බවට සාක්‍ෂියක් ලෙස සලකනු ලැබේ. ඔහුගේ දර්ශනය අනුව අපට තනි, ඒකීය ආත්මයක් නොමැති බවත්, මායාව පැන නගින්නේ පරමාණුක මට්ටමින් අපව දැකීමට ඇති නොහැකියාවෙනි.  (බුදුන්  තර්ක කළේ පුද්ගල ආත්මභාවය යනු එක්රැස්  වී නැවත විශ්වයට විසිරී යන අත්දැකීම් ගොඩකි. මේ අදහස ඩිමොක්‍රිටස් බැහැර නොකරයි ).

ආචාර ධර්ම ක්‍ෂේත්‍රයේ දී, ඩිමොක්‍රිටස් තර්ක කළේ මිනිසුන් ප්‍රීතිමත් බව ජීවිතයේ ඉලක්කයක් ලෙස හඹා යෑම සදාචාරාත්මකව නිවැරදි බවයි. ඩිමොක්‍රිටස් ආචාර ධර්ම හෝ මිනිසුන් ඔවුන්ගේ ජීවිත ගත කළ යුතු ආකාරය පිළිබඳ ඔහුගේ අදහස් සඳහා ද ප්‍රසිද්ධ විය. මිනිසුන් සතුට සඳහා උත්සාහ කළ යුතු අතර වේදනාවෙන් වැළකී සිටිය යුතු බව ඔහු විශ්වාස කළේය. මේ සඳහා හොඳම ක්‍රමය ද්‍රව්‍යමය දේවලට ඇලුම් නොවී සරල ජීවිතයක් ගත කිරීම බව ඔහු සිතුවේය. මිනිසුන් අන් අයට කාරුණික හා සාධාරණ විය යුතු අතර හානියක් කිරීමෙන් වැළකී සිටිය යුතු බව ඔහු කීවේය. ඩිමොක්‍රිටස් විශ්වාස කළේ මධ්‍යස්ථ හා විනයානුකූල ජීවිතයක් සැබෑ සතුටට හේතු වන බවයි. ශක්තිමත් පුද්ගලයා සතුරන් ජය ගන්නා අයෙකු නොව තමා සහ ආශාවන් ජය ගන්නා බවත් ඔහු කීවේය​. ආචාර ධර්ම සම්බන්ධයෙන්, ඩිමොක්‍රිටස් හෙඩොනිස්වාදයට (hedonism) සමාන දර්ශනයක් අනුගමනය කළ අතර, ඔහු එහි පූර්වගාමියා ලෙස සැලකිය හැකිය.

ඔහු සැම විටම සතුට අවධාරණය කළ නිසා ඔහුට 'සිනාසෙන දාර්ශනිකයා' යන අන්වර්ථ නාමය තිබුණි.  ඔහු මෙසේ කීවේය​; "සතුට ඇත්තේ  රන්වල නොවේ, සතුට ආත්මයේ වාසය කරයි" ප්‍රීතිමත් බව යනු "ආත්මය සාමකාමීව සහ සන්සුන්ව, බියෙන් හෝ මිථ්‍යා විශ්වාසවලින් හෝ වෙනත් කිසිදු හැඟීමකින් බාධාවකින් තොරව ජීවත් වන" තත්වයකි. ඩිමොක්‍රිටස් රාජ්‍යයේ අවශ්‍යතාවලට වඩා පුද්ගලයාගේ නිදහස වැදගත් ලෙස සැලකීය.  ඩිමොක්‍රිටස් යුක්තිය න්‍යාය විශ්වාස කළ අතර මිනිසුන් තමන්ව ආරක්ෂා කර ගැනීමට ආයුධ අතට ගත යුතු බව විශ්වාස කළේය.

ඔහුගේ අදහස් පිලිබඳව  ඇරිස්ටෝටල් සහ තියෝෆ්‍රාස්තු වැනි අනෙකුත් පුරාණ දාර්ශනිකයන්ගේ කෘතිවලින් හෙළිවේ.  ඔහුගේ අදහස් පසුව Epicurus සහ Lucretius වැනි අනෙකුත් දාර්ශනිකයන් විසින් වර්ධනය කර පුළුල් කරන ලදී. ඩිමොක්‍රිටස් ප්ලේටෝගේ අප්‍රසාදයට ලක් වූ බව කියනු ලැබේ. ප්ලේටෝ කිසි විටෙකත් ඔහු ගැන සඳහන් නොකරන අතර ඩිමොක්‍රිටස්ගේ පොත් ගිනි තැබීමට ඔහුට අවශ්‍ය වූ බවට කටකතාවක් යුග ගණනාවක් පුරා පැතිර ගියේය. (මෙය ඩයෝජිනීස් වාර්තා කරයි). එසේම ඇරිස්ටොක්සීනස් ඔහුගේ ඓතිහාසික සටහන් තුළ තහවුරු කරන්නේ ප්ලේටෝට එකතු කළ හැකි ඩිමොක්‍රිටස්ගේ සියලුම ලේඛන පුළුස්සා දැමීමට අවශ්‍ය වූ බවයි. එහෙත් දාර්ශනික ගැටළු ආමන්ත්‍රණය කරන ආකාරය අනුව පෙනී යන්නේ ප්ලේටෝ  ඩිමොක්‍රිටස්ගේ අදහස් ඉතා හොඳින් දැන සිටි බවයි.  මෙය ප්ලේටෝ ගේ Phaedo සංවාද වලින් හෙළිවෙයි. ප්ලේටෝ ගේ දෘෂ්ටිකෝණයට අනුව, ඩිමොක්‍රිටස්ගේ විශ්වය අතිශයින්ම  යාන්ත්‍රික විය.  සියල්ල තීරණය වන්නේ අහඹු ලෙසය​. ප්ලේටෝ ගේ තර්කය අනුව විශ්වය අහඹු සහ යාන්ත්‍රික නම්, සාධාරණ හා ක්‍රමවත් මිනිස් සමාජයක් සඳහා පදනමක් තිබිය නොහැක. ප්ලේටෝ භෞතික ලෝකයට වඩා වියුක්ත අදහස් අගය කළ අතර යහපත්කම සහ අලංකාරය වැනි ගුණාංග  "පරමාණුවල යාන්ත්‍රික ප්‍රකාශනයන්” යන සංකල්පය ප්‍රතික්‍ෂේප කළේයඩිමොක්‍රිටස් ප්‍රධාන දාර්ශනිකයෙකු වූ අතර ප්ලේටෝට වඩා වසර කිහිපයකින් වැඩිමල් විය. 

ඩිමොක්‍රිටස් ඇනක්සගෝරස්, හිපොක්‍රටීස් සහ සොක්‍රටීස් පිලිබඳව දැන සිටියේය. ඔහු සොක්‍රටීස්ගේ ලාබාල සමකාලීනයෙකු විය. ඔහු පයිතගරස් දර්ශනයේ රසිකයෙක් විය. ඩිමොක්‍රිටස් හිපොක්‍රටීස්ගේ ගුරුවරයා ලෙස ද සඳහන් කර ඇත.  ඩිමොක්‍රිටස් ඇනක්සගෝරස්ගේ න්‍යායන් පරමාණුවාදය සමඟ දිගු කරයි. කෙසේ වෙතත්, ඇනක්සගෝරස් මෙන් නොව හෙරක්ලිටස් මෙන්, ඩිමොක්‍රිටස් වියුක්ත 'මනස' වෙනුවට ගින්නෙන් ආත්මය පිලිබඳ ආකෘතියක් ගැන කතා කරයි. එම්පෙඩොක්ලීස් මෙන්ම ඩිමොක්‍රිටස් ද සිතුවේ සැබෑ දැනුම ඉන්ඳ්‍රියයන් හරහා නොඑන අතර මනස හරහා තර්කනය හරහා දැනුම එන බවයි.
 
විශ්වයේ වෙනස්වන ස්වභාවය පිළිබඳ ඩිමොක්‍රිටස්ගේ විශ්වාසය, සියලු වෙනස්වීම් ප්‍රතික්‍ෂේප කළ පර්මෙනිඩීස්ගේ සහ සියලු ස්ථාවරත්වය ප්‍රතික්‍ෂේප කළ හෙරක්ලිටස්ගේ අදහස් සමඟ සෘජුව ගැටුනේය. හෙරක්ලිටස් මෙන්, ඩිමොක්‍රිටස් පැවසුවේ, “සැබෑවේදී, අපි කිසිවක් නොදනිමු, මන්ද සත්‍යය ගැඹුරේ ඇති බැවිනි”, තර්ක කරමින්, අප සෑම විටම අප වටා ඇති යථාර්ථයෙන් සාපේක්ෂ වශයෙන් ඉවත් වී ඇති බව අපට මතක් කර දිය යුතුය. ඩිමොක්‍රිටස්  පාරභෞතික තර්කනයේ ආරම්භකයින් වන පර්මෙනිඩීස් සහ සීනෝ විසින් මතු කරන ලද විරුද්ධාභාසයන්ට අභියෝග කරන ශුන්‍ය න්‍යායක් ඉදිරිපත් කළේය. ග්‍රීක දාර්ශනික ඇරිස්ටෝටල් පරමාණුව පිළිබඳ ඩිමොක්‍රිටස්ගේ අදහස ප්‍රතික්‍ෂේප කළ අතර පදාර්ථය සම්පූර්ණයෙන්ම ඒකාකාරී සහ අඛණ්ඩ බව ප්‍රකාශ කළේය. කාල් සේගාන් පවසන අන්දම​ට ප්ලේටෝගේ මරණයෙන් පසු, ඇරිස්ටෝටල් අද්භූතවාදයෙන් (mysticism) මිදී අනුභූතිවාදයට (empiricism)  මාරු වූ නමුත් ප්‍රමාණවත් නොවීය. ඔහු කිසි විටෙකත් ඩිමොක්‍රිටස් වැනි සැබෑ අත්හදා බැලීම් කරන්නෙකු නොවීය.

ඔහුගේ භෞතික හා දාර්ශනික න්‍යායන්  සඳහා ප්‍රධාන මූලාශ්‍ර දෙකක් තිබේ. පළමු මූලාශ්‍රය; ඇරිස්ටෝටල් ය. ඇරිස්ටෝටල් ඩිමොක්‍රිටස්ගේ අදහස් සාකච්ඡා කරන්නේ ඔහු පරමාණුවාදය පිළිබඳ ඩිමොක්‍රිටස්ගේ  අදහස් සමඟ දැඩි ලෙස එකඟ නොවූ බැවිනි. දෙවන මූලාශ්‍රය එපිකියුරස්ගේ කෘතියේ ය. සමොස්හි එපිකියුරස් දාර්ශනිකයා (ක්‍රි.පූ. 341-270) ඩිමොක්‍රිටස්ගේ පරමාණුක න්‍යාය දැඩි ලෙස විශ්වාස කරයි. එපිකියුරස්   මිථ්‍යාදෘෂ්ටික ග්‍රීකයන්ගේ බිය දුරු කිරීමට උත්සාහ කිරීම සඳහා ඩිමොක්‍රිටස්ගේ අදහස් භාවිතා කළේය. එපිකියුරස්ගේ ද්‍රව්‍යවාදී දර්ශනයට අනුව, මුළු විශ්වයම පරමාණුවලින් සහ ශූන්‍යතාවයෙන් පමණක් සමන්විත ඔහුගේ පරමාණුක න්‍යාය එපිකියුරියානු දර්ශනයට සහ පසුකාලීන සියලු පුරාණ භෞතිකවාදී චින්තනයට පදනම විය. 

පරමාණුවාදීන්ගේ සම්ප්‍රදායට අනුව, ඩිමොක්‍රිටස් යනු ස්වභාවික නීති සහ හේතූන් අනුව ලෝකය දෙස බැලූ පරිපූර්ණ භෞතිකවාදියෙකි.  පරමාණුක න්‍යාය පිලිබඳව කථා කිරීමේදී අපට ඩිමොක්‍රිටස් මඟ හැර යා නොහැක. සත්‍යයේ ස්වභාවය පිළිබඳ ඩිමොක්‍රිටස්ගේ සිතුවිලි නවීන විද්‍යාත්මක ක්‍රමයේ වර්ධනයට ඉවහල් විය​. ගැලීලියෝ සහ ශ්‍රීමත් අයිසැක් නිව්ටන් වැනි විද්‍යාඥයින්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ඔහුගේ අදහස් වලින් ආභාසය ලැබීය. ඩිමොක්‍රිටස්ගේ පරමාණු පිළිබඳ න්‍යාය ඩෝල්ටන්ගේ පරමාණුක න්‍යායේ වර්ධනයට බලපෑවේය. බොහෝ දෙනෙක් ඔහු "නවීන විද්යාවේ පියා" ලෙස සලකති.
 

References

Brumbaugh, R. S. (1981). The Philosophers of Greece. Albany: State University of New York Press.
 
Cartledge, P(1997). Democritus (The Great Philosophers), London: Routledge.
Cole, T. (1967).  Democritus and the Sources of Greek Anthropology, Amer. Philos. Ass. Monograph.  

Graham, D .W.(2010). The Texts of Early Greek Philosophy: The Complete Fragments and Selected Testimonies of the Major Presocratics, Cambridge: Cambridge University Press.

Tsoucalas, G., Karamanou, M., Kousoulis, A. A., & Androutsos, G. (2012). Democritus (460-370 BC) on Embryology, Anatomy, and Pediatrics: the unknown aspects of the Greek atomic scientist. Italian Journal of Anatomy and Embryology, 1(3), 199–204. 

 

විවිධ සංස්කෘතීන් වලට අනුගත වීමේ නොහැකියාව

 



රට ගිය එක දොස්තර කෙනෙක් මෙහෙම කියලා තිබ්බා ; 

එංගලන්තේ ගිහිනුත් අවුරුදු දෙකක් රස්සා කෙරුවා. එහෙ පට්ට බෝරින් , සීතලයි, ජිවිතේ කිසි වින්දනයක් නැහැ, හිස් සල්ලි විතරයි. ඒ හින්දා ලංකාවට ආවා.

 ඒකට මම දුන්න උත්තරේ මේක​; ඔබ බටහිරට යන්නේ ඔබගේ නාරඹ කොළු කාලයේ (age 19, 20 21) නොවෙයි පහුවෙලා මැචුව වෙලා. ඔබට බටහිර සංස්කෘතියට අනුගත වෙන්න බැරි උනා. වින්ටර් එකේ ලස්සන වෙනුවට ඔබට දැනුනේ වින්ටර් එකේ සීතල. වින්ටර් එකේ සුලඟ පපුවට කොච්චර සනීපද . ඒක ඔබට දරා ගන්න බැරි උනා. ඔබගේ ශරීරය තරුණ නාරඹ වියේ නොවන නිසා වින්ටර් එක ඔබට කටුක උනා. ඔබට ස්කී කරන්න වත් හිතුනේ නෑ. බටහිර සංස්කෘතියේ සුදු මිතුරන් ඔබට සිටියේ නැති නිසා ඔබට පාළුව දැනුනා. හිටපු ලාංකික මිතුරන් ස්වල්ප දෙනාත් ඒකාකාරියි. මේක ඔබගේ වරදක් ලෙස මම කියන්නේ නෑ. මාව වරදවා වටහා ගෙන මට බනින්න එපා. මම ඔබ වගේ බොහෝ දෙනෙකු යුරෝපයේ උතුරු ඇමරිකාවේ දැක්කා අදාල සංස්කෘතියට අනුගත නොහැකි උන. ඔවුන්ට ඊගල්ස්, ගන්ස් ඉන් රෝසස් , ඩීප් පර්පල්, රෝලිං ස්්ටා්න්ස්, පවරොත්ති ඔපෙරා, ස්වෝන් ලේක් ඔපෙරා ආදී ලංකාවේ ජනතාවට නොලැබෙන අන්දමේ ලයිව් කොන්සට් වලට යන්න හැකියාවක් තිබ්බද ඔවුන් යන්න හදන්නේ සහ නිතරම බලමින් ඉන්නේ නන්දා මාලනී එන්නේ කවදද, කීර්ති පැස්කුවල් ලබන මාසේ එයිද , මෙහෙ සිංහබාහු පෙන්වයිද ? කියන ආසාවෙන්. ඔවුන් මල්ටි කර්චරල් ෆෙස්ටිවල් වලට යන්නේ නෑ. යන්නේ ලාංකිකයන් විතරක් එන පන්සලට (මාසෙකට වරක් ලාංකික ඕපාදූප අහගන්න) ඔවුන්ට බටහිර රටවල් බටහිර සංකෘතිය පට්ට බෝරිං. ඔවුන් ඉන්නේ ළමයි ඉගන ගන්න නිසා හෝ සල්ලි හම්බවෙන නිසා. නමුත් ඔවුන් ජීවිතය වින්දනය කරන්නේ නෑ.




Find Us On Facebook