ප්‍රභාකරන් සහ විජේවීර

 

කැරලි නායකයන් වන ප්‍රභාකරන් සහ විජේවීර යන දෙදෙනා ගතහොත් ප්‍රභාකරන් පිලිබඳ මනෝ විද්‍යාත්මක විශ්ලේශන ගනනාවක් සිදු කෙරිලා තියනවා. නමුත් විජේවීර පිලිබඳ විශ්ලේශන අතේ ඇඟිලි ගනනටත් වඩා අඩුයි.

ප්‍රභාකරන් සිදු කලේ ජාතිවාදය යොදාගෙන කැරලිකරුවන් බිහි කිරීම . ඒක එතරම් අමාරු දෙයක් නොවෙයි. තමන් ගේ ජාතිය වෙනුවෙන් මැරෙන්න මිනිසුන් මානසිකව සූදානම් කිරීම අසීරු නෑ. නමුත් විජේවීර ප්‍රභාකරන්ට වඩා දක්‍ෂයෙක්. ඔහු සරළ ජාතිවාදය වෙනුවට පන්ති වයිරය සහ කුල පීඩනය භාවිතා කරලා කැරලිකරුවන් නිර්මාණය කරනවා.

ප්‍රභාකරන්ටත් පෙර ඔහු ළමා සොල්දාදුවන් (රතු ගැටව්) නිපදවනවා. ප්‍රභාකරන් වගේම තමන් ගේ දේශපාලන ඉල්ලක්කය වෙනුවෙන් ජීවිත පූජා කරන්න මිනිසුන් මෝටිවේට් කරනවා. ශ්‍රී ලංකා හමුදාවෙන් බිහිවූ සුපිරි ජෙනෙරල් කෙනක්ටවත් බැරි උනා කිසිම දිරිදීමනාවක් නොදී තමන් ගේ ජීවිතය දෙන ප්‍රහාරකයන් නිර්මානය කර ගන්න​. විජේවීර ඒ දේ කලා. ඔහු කියූ දේ දේවභාශිත වගේ පිලිගන්න මිනිස්සු නිර්මාණය කලා. ඇල්ල වැල්ලවාය පාර හදන්නේ ඇමරිකන් ප්ලේන් බාන්න , බෙන්තර හෝටලය ඇමරිකානු බේස් එකක් කිව්වම ඔහුගේ අනුගාමිකයෝ විශ්වාස කලා. මේ අය සාමාන්‍ය මිනිස්සු නොවෙයි උයන්ගොඩ, කීරවැල්ල , ගාමිනී සමරනායක වගේ මහාචාර්‍යවරු වගේම බෝපගේ , විජිත නානයක්කාර වගේ මිනිස්සුත් මේ විශ්වාසවන්තයන් අතර හිටියා. ඒ කියන්නේ ඔහුගේ කොමියුනිකේශන් ස්කිල් එක කෙතෙක් බලව්ත් ද ?

විජේවීර පිලිබඳ නිසි විශ්ලේශනයක් තවමත් හරි හැටි කෙරී නෑ.

ශ්‍රී ලංකාව විසින් බිහි කල විශිෂ්ටම මානව විද්‍යාඥයා- ගනනාථ ඔබේසේකර

 

වරක් මා විසින් ලියන ලද සිංහබාහු කථාවේ මනෝ විද්‍යාත්මක පාර්ශවය ගැන ලිපිය - Sinhabahu The Paradigmatic Myth Of The Sri Lankan Oedipusකියවූ ප්‍රංශ ජාතික මනෝ විද්‍යාඥයෙකු වන Eric Smadja මෙම ලිපිය මහාචාර්‍ය ගනනාථ ඔබේසේකර වෙත යවන්න යැයි කීවේය​. ඒ මන්ද කියා මා විමසූ විට ඔහු කීවේ ගනනාථ ඔබේසේකර යනු වර්ථමානයේ ජීවතුන් අතර සිටින විශිෂ්ටම මානව විද්‍යාඥයා නිසා මෙම ලිපිය ගැන වඩාත්ම හොඳ විවරණය ලබා ගත හැක්කේ ඔහුගෙන් බවයි. පසුගිය වසරේදී මම ප්‍රංශ මනෝ වෛද්‍ය ලෝරන්ට් කරීලා සමග Nymphomania හෙවත් නාරිකාමෝන්මාදය ගැන පත්‍රිකාවක් ලියුවෙමි. මම ශ්‍රී ලංකාවෙන් බව දැනගත් මනෝ වෛද්‍ය ලෝරන්ට් කරීලා මගෙන් ඇසූ මුල්ම ප්‍රශ්නය වූයේ ඔබ මහාචාර්‍ය ගනනාථ ඔබේසේකරගේ පොත් කියවා තිබේද යන්නයි. තවද යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ සමාජ මනෝ විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්‍ය රිචඩ් ලේලොන්ඩ් තම දේශන වලදී ඇතැම් විට මහාචාර්‍ය ගනනාථයන් ගේ පොත් වලින් කරුණු උපුටා දක්වයි. මහාචාර්‍ය ගනනාථ ඔබේසේකර අන්තර්ජාතික කීර්තියට පත්වූ මානව විද්‍යාඥයෙකි. ඔහු ලංකාව විසින් බිහි කල විශිෂ්ටම මානව විද්‍යාඥයාය. ඒ ගැන කිසිදු විවාදයක් නැත​.

Dr Ruwan M Jayatunge M.D. PhD 

Healing the War Trauma in Ukraine

Dr. Alexandr Dovgan & Dr Ruwan M Jayatunge 

Complex traumatic events are associated with armed conflict (Coventry et al., 2020), and it has a possible impact on mental health. These conflicts can cause physical, psychological, mental, and spiritual consequences for people (Moreno-Chaparro et al., 2022). Armed conflicts extinguish the social fabric and cause economic and cultural repercussions.  Moreno-Chaparro and team report (2022) that a high prevalence of mental disorders has been reported in areas affected by armed conflicts. As indicated by Carpiniello (2023), women and children are the most vulnerable to the outcome of armed conflicts. 

The Ukrainian War began in February 2014.  War in Ukraine has caused drastic negative consequences on physical and mental health with devastating effects at the individual and community level.  People living in war-torn regions of Ukraine are at a mental health risk. Many of them have witnessed deaths, suffered property losses, and some of them have become direct victims of war-related violence such as rape and torture. These events have caused negative outcomes for their mental health and social functioning. The war has become a collective trauma for the Ukrainians.

War-related anxiety, stress, and trauma have become the perilous factors in Ukraine.  A large number of Ukrainians have become refugees across Europe, and one-third of the population has been displaced within Ukraine as internal refugees (Vintilă et al., 2023). According to Kurapov and colleagues (2022), war in Ukraine has caused many mental health problems. People are experiencing multiple traumas and other cumulative stresses on a daily basis.  Osokina and team (2023) point out that war trauma has caused psychological distress in adolescents living in a war-torn region in Ukraine. As described by Fel and team (2022) women living in the war-torn areas in Ukraine are at a higher risk of experiencing post-traumatic stress disorder (PTSD).  

People affected by war trauma often show mistrust, social withdrawal, and feelings of emptiness and hopelessness. In some instances, drastic personality changes can be identified. They can experience depression, anxiety, complex posttraumatic stress disorder (C-PTSD), somatic complaints, pain-related problems, panic attacks, insomnia, etc. Some go into negative stress coping methods such as heavy alcohol abuse or substance abuse. War victims who exhibit social isolation, suicidal attempts, rage, agitation, extreme confusion, dissociation, and psychotic symptoms urgently need professional help.

Culturally sensitive mental health care efforts are essential to heal the war trauma in Ukraine.  In this context, an interdisciplinary approach to trauma healing is imperative. Immediate and long-term robust psychosocial interventions should be established with psychosocial interventions. A range of psychotherapeutic interventions such as cognitive behavioral therapy (CBT), eye movement desensitization and reprocessing (EMDR), dialectical behavior therapy (DBT), interpersonal psychotherapy (IPT), and narrative exposure therapy (NET) can be used to treat the war victims. 

Lazarus and Folkman (1984) indicate the emotion-focused coping strategies to reduce or control negative emotions, such as anxiety. These interventions foster healing and posttraumatic growth. Existential therapy is also an important intervention in war trauma, and it acknowledges the intangible impacts of trauma on meaning, mortality, and identity. The therapists can use mindfulness techniques to improve outcomes after war trauma.

In war situations, creating a sense of safety is highly vital (Hobfoll et al. 2007). Almoshmosh and colleagues (2016) highlight that social connectedness is important to restore normal interaction and well-being. Moreover, community solidarity activities can curb further damage from war trauma (Anjum et al., 2023). Providing hope for the war victims can reduce their emotional suffering, and it enhances self-efficacy, resilience, personal growth, and mental well-being (Snyder, 2002). 

Ukrainian war victims are experiencing psychological distress and emotional suffering.  These psychological scars take a long time to heal. Moreover, trauma can be handed down from generation to generation. Therefore, trauma healing and building resilience are crucial for the Ukrainian war victims.

  

References

Almoshmosh N. (2016). The role of war trauma survivors in managing their own mental conditions, Syria civil war as an example. Avicenna j. med. 6, 54–59. doi: 10.4103/2231-0770.179554, PMID.

Anjum G, Aziz M, Hamid HK. Life and mental health in limbo of the Ukraine war: How can helpers assist civilians, asylum seekers and refugees affected by the war? Front Psychol. 2023 Feb 17;14:1129299. doi: 10.3389/fpsyg.2023.1129299. PMID: 36874809; PMCID: PMC9983366.

Carpiniello B. The Mental Health Costs of Armed Conflicts-A Review of Systematic Reviews Conducted on Refugees, Asylum-Seekers and People Living in War Zones. Int J Environ Res Public Health. 2023 Feb 6;20(4):2840. doi: 10.3390/ijerph20042840. PMID: 36833537; PMCID: PMC9957523.

Coventry PA, Meader N, Melton H, Temple M, Dale H, Wright K, Cloitre M, Karatzias T, Bisson J, Roberts NP, Brown JVE, Barbui C, Churchill R, Lovell K, McMillan D, Gilbody S. Psychological and pharmacological interventions for posttraumatic stress disorder and comorbid mental health problems following complex traumatic events: Systematic review and component network meta-analysis. PLoS Med. 2020 Aug 19;17(8):e1003262. doi: 10.1371/journal.pmed.1003262. PMID: 32813696; PMCID: PMC7446790.

Fel S., Jurek K., Lenart-Kłoś K. (2022). Relationship between socio-demographic factors and posttraumatic stress disorder: a cross sectional study among civilian participants’ hostilities in Ukraine. Int. J. Environ. Res. Public Health 19:2720. doi: 10.3390/ijerph19052720, PMID:

Hobfoll S. E., Watson P., Bell C. C., Bryant R., Brymer M. J., Friedman M. J., et al. (2007). Five essential elements of immediate and mid-term mass trauma intervention: empirical evidence. Psychiatry 70, 283–315. doi: 10.1521/psyc.2007.70.4.283, PMID

Kurapov A., Pavlenko V., Drozdov A., Bezliudna V., Reznik A., Isralowitz R. (2022). Toward an understanding of the Russian-Ukrainian war impact on university students and personnel. J. Loss Trauma. 28, 167–174. 10.1080/15325024.2022.2084838.

Lazarus R., Folkman S. Stress, Appraisal, and Coping. Springer Publishing Company; New York, NY, USA: 1984.

Moreno-Chaparro J, Piñeros-Ortiz S, Rodríguez-Ramírez L, Urrego-Mendoza Z, Garzón-Orjuela N, Eslava-Schmalbach J. Mental health consequences of armed conflicts in adults: an overview. Actas Esp Psiquiatr. 2022 Mar;50(2):68-91. Epub 2022 Mar 1. PMID: 35312994; PMCID: PMC10803861.

Osokina O, Silwal S, Bohdanova T, Hodes M, Sourander A, Skokauskas N. Impact of the Russian Invasion on Mental Health of Adolescents in Ukraine. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2023 Mar;62(3):335-343. doi: 10.1016/j.jaac.2022.07.845. Epub 2022 Oct 29. PMID: 36441074.

Snyder C. R. (2002). Hope theory: rainbows in the mind. Psychol. Inq. 13, 249–275. doi: 10.1207/S15327965PLI1304_01

Vintilă M, Kalaitzaki A, Turliuc MN, Goian C, Tudorel OI. Editorial: The war in Ukraine: impact on mental health on a global level. Front Psychol. 2023 Jul 25;14:1226184. doi: 10.3389/fpsyg.2023.1226184. PMID: 37564318; PMCID: PMC10409641.

That Pale Blue Dot………..

Earth appears as a blue dot

It showed us our ephemeral place amidst the cosmos
It confirmed our cosmic insignificance
Debunked the myth of egocentrism
Broke the delusion about our privileged position in the Universe
We are not unique or idiosyncratic
The universe is immense, and we are very tiny
We are trivial; we are inconsequential
Human life is a split second
Man's life is brief and powerless
Our lifetime is faster and shorter than the blink of an eye

Earth is a very small stage in a vast cosmic arena

We are mortal and fragile and constantly changing

We are not the kings of the Universe

Ruwan M Jayatunge

පවුල් සෞඛ්‍යය සේවා නිලධාරිනියන්ට උපහාර පිණිසයි

 

පවුල් සෞඛ්‍යය සේවා නිලධාරිනියන් යනු ලංකාවේ සෞඛ්‍යය සේවයේ ඉතා දැවැන්ත වැඩ කොටසක් ඉටු කරන එහෙත් ඒ සඳහා කිසිම ඇගැයීමක් නොලබන පිරිසකි. මිනිපේ සෞඛ්‍යය වෛද්‍ය නිලධාරී ලෙස සේවය කල කාලයේදී මම පවුල් සෞඛ්‍යය සේවා නිලධාරිනියන් විසින් සිදු කරන කාර්‍යභාරය පිලිබඳ ඉතා හොඳ අවබෝධයක් ලැබුවෙමි. ප්‍රතිශක්තිකරණ වැඩසටහන් වලදී ගලමුදුන උඩගල දෙබොක්ක වැනි වාහනයකින් යාමට පාරවල් පවා නොවූ අලින් ගෙන් ගහන වූ ප්‍රදේශ වල පවුල් සෞඛ්‍යය සේවා නිලධාරිනියන් විසින් කල සහ තවමත් කරන සේවාව කොලඹ සිටින සෞඛ්‍යය අංශයේ ලොකු නිලධාරීන් දන්නේද යන්න ගැටළුවකි. වාර්ශිකව පෝලියෝ ප්‍රතිශක්තිකරණ වැඩසටහන් සඳහා පවුල් සෞඛ්‍යය සේවා නිලධාරිනියන් විසින් ස්ව කැමැත්තෙන්ම කිසිම මැසිවිල්ලකින් තොරව කරන ලද වැඩ කොටස ගැන සිතන විට අද මා විමතියට පත් වෙමි. වාහන පහසුකම් , ශීතතකරණ පහසුකම් නොතිබූ නොදියුණු පසුගාමී දිස්ත්‍රික්කයක ඔවුන් සැතපුම් ගනන් පයින් ගොස් ළදරුවන්ට පෝලියෝ ප්‍රතිශක්තිකරණය ලබා දුන්හ​. ඔවුන් ප්‍රජා සෞඛ්‍යයේ සුවිසල් කාර්‍ය භාරයක් සිදු කරති .මාතෘ සහ ළමා සෞඛ්‍යය නංවාලීම පිණිස කාලාන්තරයක් පුරා අපගේ පවුල් සෞඛ්‍යය සේවා නිලධාරිනීයන් සිදු කල සේවයට අප කෘතඟ විය යුතුය​. මාතෘ සෞඛ්‍ය සේවාව ලෝකයේ දියුණු රටවල ආසන්නයට ගෙන ඒම සඳහා ඔවුන් විශාල සේවාවක් කරන ලදි.

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග
මිණිපේ හිටපු සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී
ප්‍රාදේශීය සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂක
MOH , DDHS Minipe

The Psychological Impact of the 1988/89 Terror Period in Sri Lanka

 

Dr. Ruwan M Jayatunge 

The JVP a leftist political party in Sri Lanka, launched its 2nd Insurgency during the time 1988/89, which cost the lives of over 60,000 people. The 88/89 terror period was marked by killings of civilians as well as destruction of national assets. The killings were orchestrated by the government forces as well as the JVP and other paramilitary groups. Unspeakable atrocities were committed against humanity during this terror period, and the nation went through its darkest phase. Loss of life and destruction of property became daily occurrences. It caused devastating and destructive consequences. It damaged the entire fabric of society. The insurgency in 1988/89 created a collective trauma.

During 88/89, the time period, killings became a widespread phenomenon in society. People were murdered for minor reasons. Human life had no value. This was a collective violence in its highest form. It was an instrumental use of violence by people who identified themselves as members of a group. Mostly these people who had no attachments to society. They were more likely to join a group in order to have a sense of belonging and commit atrocities. 88/89 was a social pathology as well as a social malady. As a result of unceasing terror, people lived in heightened fear and anxiety.

In this time period the county lost a large number of potential individuals. Sadly, a large number of intellectuals, such as Professor Stanley Wijesundera, Professor Chandratne Patuwathavithane etc., were eliminated. Many fled the country. 

Moreover, torture became a potent weapon during this horrendous period. Rohitha Munasinge’s book titled Eliyakanda wada kandawura (Killing Point) gives firsthand accounts of torturing methods that were administered during 1988-1989 in the South of Sri Lanka. Inmates were constantly subjected to physical torture and humiliation, and many witnessed the killings of their friends. Those who escaped or were released from the K Point still suffer from numerous psychological ailments. Furthermore, the Embilipitiya schoolchildren’s massacre (mass disappearances) and extrajudicial killings in the Batalanda detention center still echo in the society.

1988/89 collective violence in Sri Lanka caused massive mental health outcomes, including depression, anxiety, posttraumatic stress disorder, suicidality, and chronic mental illness. Most of these cases were undiagnosed and untreated. Mostly it caused a sense of pervasive agitation, disturbance, turmoil, and helplessness among the population. Suspicion, bigotry, and enmity divided people.  

In 88/89, people constantly exposed to violence and deteriorating social conditions became emotionally insensitive and gradually lost their respect for the values of life. The "culture of violence" transformed people to believe that aggressive attitudes and violent behavior were normal and acceptable in an environment where violence is viewed as an acceptable way to get and maintain power and to solve problems. It transformed Sri Lankan society. Many perpetrators who committed violence in the 1988/89 period went unpunished. Still, Sri Lankan society is experiencing the psychological impact of 1988/89. There was no systematic scientific study of 88/89 violence, and also there was no reconciliation program to heal the society.

ශ්‍රී ලංකා දේශපාලනයේ ඇල්ෆා මේල් සාධකය

 

 

ඇල්ෆා පුරුෂයෙකු (Alpha Male)  යනු ශක්තිමත් නායකත්ව ගුණාංග ඇති,   ස්ථිරසාර සහ බොහෝ විට වගකීම භාර ගන්නා කෙනෙක්. ඔවුන් තුල බොහෝ විට අභිලාෂකාමී, ස්වාධීන සහ තරඟකාරී බවක් තියනවා. ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනය නිබඳවම ඉල්ලුවේ ඇල්ෆා මේල්  ලා.  ඩී.එස් කියන්නේ ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක්. ජේෂ්ඨත්වය අනුව එන්න සිටි ඩී.බී ජයතිලක පන්සලක ළමා කාලය ගත කල සන්සුන් හා නිහඬ චරිතයක්. ඒ නිසා ඩී.බී ජයතිලක විසි වෙනවා. ඩඩ්ලි ලාමකයි. පියාගේ නිර්භීතකම තිබ්බේ නෑ. නමුත් ඔහුව බැක් කරනවා සර් ඔලිවර් ගුණතිලක​. ඔලිවර් ගුණතිලක ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක් ඒ වගේම ලංකාවේ මුල්ම දේශපාලන මුදල් චෞරයා. නමුත් හාර්තාලය වගේ සිද්දියකදී නව දෙනෙක් මිය යන කොට ඩඩ්ලිට ඒ ප්‍රෙශර් එක දරා ගන්න බෑ.  ඩඩ්ලි සසල වෙනවා.  සර් ජෝන් කොතලාවල  කියන්නේ ටිපිකල් ඇල්ෆා මේල්.  බයත් නෑ ණයත් නෑ. නමුත් ලංකාවේ ජනතාවට කොතලාවල වගේ චරිතයක් දරා ගන්න බෑ. ඒ නිසා ගේනවා බණ්ඩාරනායකව​. බණ්ඩාරනායක කියන්නේ දියාරු සොකඩ චරිතයක්. ඒ කාලේ මිනිස්සු කිව්වේ සෙවල බණ්ඩා කියලා. ඒ තරමට දියාරුයි. ආගම ජාතිය භාෂාව එක්ක දේශපාලන ගේම් ගහන්න ගිහින් තමන් හදා ගත්ත පංච මහ බලවේගයෙන්ම වෙඩි කාලා රට පසුකාලීනව 30 අවුරුදු යුද්දයකට ඇද දානවා. ඊට පස්සේ එන විජයානන්ද දහනායක LGBT චරිතයක්. ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක් නෙවෙයි ඒ නිසා බලය රැක ගන්න බැරි වෙනවා. සිරිමාවෝ කාන්තාවක් උනාට ශක්තිමත් චරිතයක්. ඒ වගේම සිරිමව බැක් කරන්න ෆීලික්ස් ඩයස් වගේ ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක් හිටියා. 71 කැරැල්ල කුඩු පට්ටම් කරන්නේ ෆීලික්ස් ඩයස්. ජේ ආර් එක්තරා ආකාරයක ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක්. නිර්දය චරිතයක්. ප්‍රේමදාස ලූම්පන් චරිතයක්. ඒ නිසා නියම නායකත්වයක් පෙන්වන්න නොහැකිව අර්බුධ ගනනාවකට ගියා. චන්ද්‍රිකාත් ශක්තිමත් නිර්දය චරිතයක්. චන්දිරිකා පසු පස නාමිකව හෝ අනුරුද්ධ රත්වත්තේ ඇල්ෆා මේල් බැක් කලා. මහින්ද රාජපක්‍ෂ කියන්නේ ග්‍රාමීය ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක්. ඒ නිසා සෑහෙන කාලයක් නොසැලී අල්ලගෙන හිටියා. රනිල් ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක් නෙවෙයි. ඒ නිසා තමයි නායකත්ව අර්බුධ වලට දිගින් දිගටම මුහුණ  දුන්නේ. ගෝටාභය තුල නිර්දය ක්‍රෑර ගති තිබ්බට ඔහු ඇල්ෆා මේල් කෙනෙක් උනේ නෑ. ඒ නිසා තමයි අතර මගදී දාලා පළා ගියේ. 

බටලන්ද

 

බටලන්ද ගැන මට දුකයි

මහාචාර්‍ය ස්ටැන්ලි විජේසුන්දර ඝාතනය ගැන මට දුකයි

කෙන්ට් ෆාම් ඩොලර් ෆාම් ඝාතන ගැන මට දුකයි

ක්‍රිශාන්ති කුමාරස්වාමි ඝාතනය ගැන මට දුකයි

වරණාත්මක නොවී ඝාතන ගැන අපි දුක් වෙමු

Why do people kill each other? 

Man is a product of both inherited traits and environmental influences, and homicidal tendencies are not rare. Humans engage in violence ranging from one-on-one confrontations to global conflicts. Humans are often a savagely driven species, and they tend to kill their own kind. There are common motives for such killings, including jealousy, revenge, fear, and anger. Human history is filled with violence toward one another. History is written in blood.

Sexual Assault and Rape in US Military

 

In spite of my most diligent efforts, there would unquestionably be some raping - Gen. George S Patton

Dr. Ruwan M Jayatunge M.D. PhD 

US Army 1942

The U.N. Security Council, chaired by Hillary Clinton, as the United States holds the revolving presidency, unanimously passed a resolution in a bid to stop sexual violence during conflicts and to end impunity. Hillary Clinton remarked that rape was used as a weapon in Sri Lanka during the armed conflict with the LTTE. As a matter of fact, she has forgotten the sexual violence caused by the US Army since WW II. This article reveals some of the thought-provoking factors related to sexual assault and rape in the U.S. military.

War and sexual violence

Although rape has been closely linked with the history of warfare and some view sexual violence as an inevitable concomitant of war, in the present context it is a war crime. The term rape refers to forcible sexual intercourse with an unwilling partner. Rape involves varying degrees of physical and psychological trauma. Rape is extremely traumatizing. All rape victims suffer physical and psychological aftereffects. The persistent practice of rape in war is evocative of the misogyny of war as an extension of masculine hegemony.

US Army and sexual violence during World War II

For World War II, comprehensive statistics of prosecutions of American military personnel are available for the European theater of operations. Those statistics indicate that rape was extensive.

US servicemen were accused of raping French women, and when the numbers were surging, it alarmed the overall commander, Gen. Dwight D. Eisenhower, and he issued a directive to U.S. Army commanders announcing his grave concern and instructing that speedy and appropriate punishments be administered.

Rapes in Vietnam

In Vietnam, from January 1, 1965 to January 31, 1973, twenty Army personnel and one Air Force man were convicted of rape, and 14 Army personnel were convicted of attempted rape or assault with intent to commit rape. In Vietnam (1970-73), one Navy serviceman and 13 Marine Corpsmen were convicted of rape. However, these conviction numbers in no way reflect the actual number of incidents. Among these atrocities, the most horrific incident occurred in August 1967. A 13-year-old Vietnamese child was raped by an American MI interrogator of the Army's 196th Infantry Brigade. The soldier was convicted only of indecent acts with a child and assault. He served seven months and 16 days for his crime.

The Persian Gulf War

During the Persian Gulf War, 24 female American military personnel were subjected to rape, attempted rape, or sexual assault by American military men, according to official records. During the last Gulf War, 8 percent of women sent overseas were sexually assaulted or raped, according to a study by researchers for the Department of Veterans Affairs.

Rapes within the Establishment

According to US feminist activist Lucinda Marshall, there were 2,947 reports of sexual assaults in the military in 2006, an increase in reports of 24 percent over 2005. More recently, there have been the well-publicized cases of Lance Cpl. Maria Lauterbach, who was murdered after accusing another Marine of rape, and Jamie Leigh Jones, who says that she was gang-raped while working for Halliburton/KBR in Iraq. Jones claims that after she reported her rape, the company put her in a shipping container and warned her that she would lose her job if she left Iraq for medical treatment. Beth Jameson, a major in the US Army Reserve, was assigned to a large staging area in Kuwait. She was raped on March 20, 2003, the first night of the war, in the shower block during an alert for a feared chemical attack.

More than 200,000 women now serve in the US military, with at least 15,000 stationed in Iraq. The US Miles Foundation had received credible reports of rape or sexual assault (in the period August 2002 to August 2003) from 243 women serving in the US military in Iraq, Kuwait, Bahrain, and Afghanistan.

The data suggests that nearly 1,400 women have been reported being assaulted and raped by their fellow soldiers, in some cases by their commanding officers. The Pentagon has released new reports in which one-third of military women say they've been sexually harassed.

Torture of POWs by Pvt. Lynndie England of the US Army

Lynndie England, a young female soldier from a poor town in West Virginia, became a notorious symbol of sexual violence. She was found guilty of sexually and psychologically abusing the POWs of Abu Ghraib prison.

Pvt. Lynndie England was a United States Army reservist who served in the 372nd Military Police Company. She was one of eleven military personnel convicted in 2005 by the Army courts-martial in connection with the torture and prisoner abuse at the Abu Ghraib prison in Baghdad during the occupation of Iraq.

The case of Abeer Qassim Hamza

Fourteen-year-old Abeer Qassim Hamza lived with her family a few miles north of the Iraqi town of Mahmoudiya. On March 12, 2006, three US soldiers went drinking and then changed out of their uniforms into dark clothes.

They burst into her house. According to the affidavit, Steven Green, a private in the US Army, took Abeer's family—her mother, Fikhriya Taha; her father, Qassim Hamza; and her 5-year-old sister, Hadeel Qassim Hamza—into a bedroom and killed them. He came out, blood on his clothes, bragging about what he'd just done. Then he and another soldier took turns raping Abeer. When they were done, they shot and killed her. Then they set fire to her body.

Steven Green, a former US soldier, was convicted of the rape and murder of 14-year-old Abeer al-Janabi and the killing of her mother, father, and six-year-old sister in Baghdad in 2006. In his trial, Steven Green said, I am a psychopath or a sexual predator or whatever. But if I had never gone to Iraq, I would never have gotten caught up in anything like this.

උඩරට අය සුද්දට රට පාවා දුන්නාද ?

උඩරට අය  සුද්දට රට පාවා දුන්නා කියල  කිව්වට   ඒක වැරදි කතාවක්. සුද්දාට පෙර ආ පෘතුගීසි , ලන්දේසි ආදී ආක්‍රමනිකයන්ට ඉඳුම් හිටුම් දීලා ඔවුන්ට බලකොටු හදලා දීලා ඔවුන් ගේ හමුදා වල ලස්කිරිඤ හේවායෝ උනේ උඩරට පිරිස් නොවෙයි. පෘතුගීසි , ලන්දේසි ඉංග්‍රීසී හමුදා පහසුවෙන් ලංකාවේ වෙනත් ප්‍රදේශ අල්ල ගත්තා එහි හිටපු ස්වදේශිකයන් ගේත් උපකාරයෙන්. නමුත් උඩරට ආක්‍රමණයට ගිය පෘතුගීසි , ලන්දේසි  ඉංග්‍රීසී හමුදා උඩරට පිරිස්  සමූලඝාතනය කලා. ඒ කාලේ ලෝකේ සුපර් පවර්ස් වලටත් උඩරට ආක්‍රමණය කරන්න බෑ. නමුත් 1815 වන විට රටේ පහත කොටස් යටත් වෙලා / පාවා දීලා. සමහරු තමන් ගේ ආගමත් පාවා දීලා ආක්‍රමණිකයන් ගේ ආගමුත් වැලඳ ගෙන​. මේ නිසා උඩරට හමුදා වලට තව දුරටත් සටන් කරන්න අමාරුයි. ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහත් පිස්සු කෙලිනවා. නිලමේ වරු රජු එක්ක තරහයි. මේ හේතු නිසා ඇහැලෙපොල ප්ලෑනක් ගහනවා ඉංග්‍රීසින් ගේ මාර්ගයෙන් වඩිග රජු එලවලා, ඉන් පසු ඉංග්‍රීසින්ට පහර දීලා තමන් රජු වෙන්න (හරියට මාවෝ  Chiang Kai-shek එක්ක එකතු වෙලා ජපන් හමුදා වලට ගහලා පසුව Chiang Kai-shek ට ගේම දුන්නා වගේ) . 1815 රට ගිවිසුමකින් දීලා 1817- 18 කැරැල්ල ගැහුවේ ඒකට. නමුත් කැරැල්ල පැරදුනා. කැරැල්ල යට හිටපු ඇහැලෙපොල පිටුවහල් උනා. උඩරට සුද්දා අල්ල ගත්තේ යුද්දයකින්  නොවෙයි. ගිවිසුමකින්. හරියට නවසීලන්තය Māori ජාතිකයන් ගෙන් අල්ල ගත්තෙත් මේ වගේ ගිවිසුමකින්. මොකද සුද්දා දැන ගත්තා උඩරට ජනතාව කවදාවත් යුද්දයකින් පරාජය කරන්න බැරි බව. 

ආණ්ඩුව වෛද්‍යවරුන් ගේ ශ්‍රමය හූරා කනවාද ?

 

මම ලංකාවේ 1994 සිට 2009 දක්වා වෛද්‍යවරයෙකු ලෙස සේවය කලා. මට දැන් හිතෙන්නේ ආණ්ඩුව අපේ ශ්‍රමය හූරාකාගෙන අපිට කිසිම පහසුකමක් නොදී අපෙන් උපරිමය ගත්තා කියලා. 1994-95 ඉන්ටන්ශිප් පීරියඩ් එකේ මාතලේ මූලික රෝහලේ පුරා වසරක් පැය 24 ම ඔන් කෝල් නිවාඩු තිබ්බේ දවස් 7 වගේ. ඉන්පසු මම ගියා ග්‍රාමීය රෝහලක ස්ථාන භාර වෛද්‍යවරයා ලෙස, නිල නිවාසයක් නෑ. අතින් කුලී ගෙවාගෙන නිවසක හිටියේ. තිබ්බේ අවම පහසුකම්. ඉන් පසු මිනිපේ MOH ලෙස වැඩ කෙරුවා. මුළු මිනිපේ ඒරියා එකේ වැඩ කලා. ප්‍රවාහන ගාස්තු , බටා මොකුත් නෑ. ඉන් පසු SHO Gyn and Obs ලෙස මීගමුව රෝහලේ  වසර ගනනක් වැඩ කලා සතියට එක දවසයි නිවාඩු. දවස් 6 ඔන් ඔන් කෝල් දිවා රාත්‍රී වැඩ. සීසර් 723 කලා එක  මාතෘ මරණයක්වත් නැතිව. නිල නිවස පොඩි කාමරයක්, වැස්සට තෙමනවා. ඉන් පසු නිර්වින්දන වෛද්‍යවරයෙක් ලෙස  රාගම රෝහලේ /  හලාවත රෝහලේ සේවය කලා. රාත්‍රී 7-8 වෙනකම් සර්ජිකල් ලිස්ට් ඇද්දා. පස්සේ යුද හමුදාවේ වසර 5 ආසන්න කාලයක් වැඩ කලා සතයක් වත් ඕටී ක්ලේම් කලේ නෑ. පලාලි ගියා, හදිසියේ මිසයිල් එකක් හෝ ගුවන් අණතුරක් වෙලා මලා නම් කිසිම වන්දියක් නෑ. පසුව පුත්තලම් දිස්ත්‍රික් මානසික සෞඛ්‍ය නිලධාරී ලෙස සේවය කලා දිස්ත්‍රික්කය පුරා ගියා බටා මොකුත් නෑ. පුද්ගලික අංශයේ  / බැංකු වල ජූනියර් එක්සෙකටිව් ලාගේ නිල කාමර බලන්න. තරු 5 හෝටල් කාමර වගේ. අපිට තිබ්බේ ගරා වැටිච්ච නිල නිවාස / නිල කාමර , අබලන් වැසිකිලි. ඉන්ටන් කාලේ නිල කාමරය තෙමන නිසා POP අලවගෙන හිටියේ. 

 ආණ්ඩුව වෛද්‍යවරුන් ගේ ශ්‍රමය හූරා කන්නේ නැද්ද ?

( පහත තියෙන්නේ ශ්‍රී ලංකා වෛද්‍ය සභාවේ එකල සභාපති මහාචාර්‍ය හරේන්ද්‍ර සිල්වා මහතා මට දුන්නු සේවා සහතිකය )  

ගුනේ අයියා ගැන මතකය

ගුනේ අයියා අපිව දාලා ගිහිල්ලා කාලයක් ගත වුනත් තාම ගුනේ අයියා අපි ලඟ ඉන්නවා වගේ දැනෙනවා ඒ කාලේ ගුනේ අයියා එක්ක කරපු කේස් මතක් උනාම​. 

මට ගුනේ අයියා මුලින්ම හමු වෙන්නෙ 2000 මැද වගේ කාලෙක, මම හලාවත රෝහලට නිර්වින්දන වෛද්‍යවරයෙක් ලෙස ආවම. අනෙක් වෛද්‍යවරු පීපී කරන කොට මම ඇනස්තීසියා ශිෆ්ට් එක ඉවර කරලා ගුනේ අයියා සහ ගුනේ අයියා ගේ මිත්‍රයන් සමග හලාවත කරක් ගැහුවා. එමගින් විශාල සමාජ දැණුමක් මට ලැබුණා. 

ගුනේ අයියා කියන්නේ ආතල් එකෙත් සුපිරි එක , ලඟ ඉන්න කොට සිනහවෙන් විනෝදයෙන් ඉන්න පුලුවන්. ඒ කේස් සිය ගනනක් තියනවා. සමහර ඒවා මතකත් නෑ. මතක් වෙන විට තනියම හිනා යනවා. 

මට මතකයි වරක් මමයි ගුනේ අයියායි , වෛද්‍ය ප්‍රියාන් සෙනෙවිරත්නයි රෑ දොලහට විතර හලාවත රෝහල අසල තිබෙන කැරකෝප්පුවේ සොහොන් ගල් උඩ වාඩි වෙලා කතා කර කර හිටපු හැටි. ඒ වගේම වරක් මමයි ගුනේ අයියායි හලාවත වැල්ලට ගිහින්  ගුනේ අයියා ගේ කැබ් එක නවත්වලා බීච් එකේ පොල් ගසක් අසල කතා කර කර ඉන්නවා. වැල්ලේ ගෑණු දෙතුන් දෙනෙක් අපි දිහා බල බල එහා මෙහා යනවා. මටත් ගුනේ අයියාටත් මේක ප්‍රෙහේලිකාවක්.  මෙහෙම විනාඩි 20 විතර යනකම් වැල්ලේ ගෑණු අපි දිහා බල බල එහා මෙහා යනවා. ටික වෙලාවකින් එක ගෑණියෙක් ඇවිදින් අපි දෙන්නා හිටපු තැන වැල්ල හාරලා බෝතලයක් අරගෙන ගියා. බලන කොට අපි දෙන්නා හිටගෙන ඉඳලා තියෙන්නේ උන් ගේ කසිප්පු ගබඩාවක් උඩ.

තවත් සැරයක් අපි නාන්න දැදුරු ඔයට ගියා. අපිත් එක්ක තව යාලුවෙක් ආවා. අපි නාලා තියෙන්නේ ඊට ටික කාලයකට පෙර ගිලිලා මැරුනු ෆාදර් සුනන්ද බිළි ගත්ත ස්පොට් එකේ. ඒත් අපිට ඒකේ වගක් තිබ්බේ නෑ. අපි හොඳට වතුරේ බැහැලා දැදුරු ඔයා නෑවා.

එක සැරයක් මම , ගුනේ අයීයා , ඩොක්ට ප්‍රියාන් , ගුනේ අයියා ගේ යාලුවෙක් සෙට් කරපු කළපුව අසල බාබිකිව් එකකට ගියා. මාළු ඒ වෙලාවේ අල්ලලා බාබිකිව් කරනවා. තඩි කකුළුවෙකුත් ඔවුන් ඇල්ලුවා. ඒත් කකුළුවා බූමිතෙල් රහයි. කළපුවේ බෝට්ස් යන නිසා. 

තවත් සැරයක්  මම , ගුනේ අයීයායි , ඩොක්ට ප්‍රියානුයි වෙන වැල්ලේ බාබිකිව් එකකට සෙට් උනා. එක ඇහින්දාස් එකෙක් බලෙන් සෙට් වෙලා ඩොක්ට ප්‍රියාන් ගෙනාපු විස්කි බෝතලෙන් පින් අඩි දෙක තුනක් ගහලා ඩොක්ට ප්‍රියාන් එක්ක පැටලෙන්න ගියා. මමයි ගුනේ අයීයායි ශේප් එකේ ඩොක්ට ප්‍රියාන්ව පැත්තකට ගත්තා. එතකොට ඇහින්ඳාස් එකා අපිට මාළු අල්ලලා දෙන මාළු කාරයාට පහරක් ගැහුවා. විනාඩි දෙකක් ගියේ නෑ අසල මාළු පැල්පත් වලින් හත් අට දෙනෙක් පොළු අරගෙන දුවගෙන ආවා. ඇහින්දාස් එකාට සුපිරි විදියට නෙළුවා. අපි තුන් දෙනා මේ ලයිව් ටෙලිකාස්ට් එක බැළුවා ආතල් එකේ.

තවත් සැරයක් අපි පොල් වත්තකට ගියා. ඉර ගිනියම් වෙලා ,රස්නෙයි. ගුනේ අයියා දන්න කෙනෙක් ගේ පැලට ගියා. මේක මැටි ගහලා වහල පොල් අතු ගෙයක්. ඒසී පරාදයි ඇතුලේ තිබ්බ සිසිල​. අපි බොහෝ වේලාවක් මේ මැටි ගෙදර කතා කර කර හිටියා. ගුනේ අයියා පරණ රස කතා කියනවා. එතන අපි තුන් දෙනෙක් විතර හිටියා. මේ කතා සමහරක් මම මගේ " වෛද්‍ය වරයෙකුගේ සිහි සටහන් කියන පොතෙත් ලියලා තියනවා.

මට තියටර් එකේ නයිට් ශිෆ්ට් එක සෙට් වෙන කොට ප්‍රියාන් ඕපීඩී එකේ නයිට් ශිෆ්ට් එක කරනවා. රාත්‍රී 11 පස්සේ රෝහල සන්සුන් . අපි සෙල් ෆෝන් ඔන් කරගෙන ගුනේ අයියා එක්ක නයිට් කඩ වලට ගිහින් ආප්ප කාලා කෝපි බොනවා. 2001 සිංහල අළුත් අවුරුද්දට මම ඩියුටි හිටියේ. රෝහලේ කිසිම ඔපරේශන් එකක් නෑ. ප්‍රියානුත් හිටියා. අපි අළුත් අවුරුද්දට වැඩ ඇල්ලුවේ ගුනේ අයියාගේ යාළුවෙක් ගේ ගෙදර​. ගුනේ අයියාගේ කතා අහගෙන සවස 7-8  විතර වෙනකම් හිටියා.

ගුනේ අයියාට හැම තරාතිරමක යාළුවෝ හිටියා. මාළු කාර සෙට් වගේම හලාවත බිස්නස් කාරයෝ , දේශපාලකයෝ , මේ ඔක්කොම ගුනේ අයියා එක්ක හිතවත්. ගුනේ අයියා ගේ යාළුවෙක් හිටියා කොලඹ හලාවත ඒසී බස් එකක රියැදුරෙක් තිස්ස කියලා. කාර් එකෙන් නොඑන දවස් වල මම කොලඹ හලාවත ඒසී බස් එක ගන්නවා. තිස්ස හිටියොත් මාව රියැදුරු ආසනේ එහා පැත්තට ගන්නවා. තවත් සැරයක් ගුනේ අයියා අපිට සෙට් කලා මුහුදු ගමනක් හඳුනන ධීවරයෙකුට කියලා. අපෙන් සල්ලි ගත්තෙත් නෑ ගුනේ අයියා ගේ යාළුවෝ කියලා. ඒත් අපි බලෙන් වගේ සල්ලි දුන්නා.

මම ගුනේ අයියාගේ ගම වන මුගුණුවටවන මහ ගෙදරටත් ගියා. ඒ කාලේ ගුනේ අයියාගේ අම්මත් හිටියා. පොඩි කැස්ස ගතියක් ගතියක් , මම බේත් වගයක් ලියලා දුන්නා.  ගුනේ අයියාගේ මහ ගෙදර ඉස්සරහා රුවිතෙට ගිය පොල් ගහක් තියනවා. ගුනේ අයියා කිව්වා මම දණ ගාන කාලේ ඔය හරස් විදියට ගිය පොල් ගහ  යටින් යනවා කියලා. 

අබේවර්ධන බාලසූරිය ගුනේ අයියාගේ ලඟම නෑයෙක්. එක සැරයක් අබේවර්ධන බාලසූරියව මට හමු උනා කොලඹ හවුස් ඔෆ් ෆැෂන් එකේ. මම කෙලින්ම ගිහින් කිව්වා මම මුගුණුවටවන ගුණතුංග ගේ යාළුවෙක් කියලා. අබේවර්ධන බාලසූරිය මාත් එක්ක ඉතා මිත්‍රශීලීව කතා කලා. 

ඒ කාලේ ගුනේ අයියා කරපු කේස් කියන කොට හිනා කාලා මැරෙනවා. රෑ 9.30 ෆිල්ම් එක හලාවත හෝල් එකක බලලා පයින්ම සමහර විට මුගුණුවටවනට කොල්ලෝ සෙට් එකත් එක්ක එනකොට මඟ දිගට කරපු වැඩ කියනවා. මොරීන් කියලා කෙල්ලෙක් ගේ ගෙදර දොරට ගහලා හිමීන් " මොරීන් " කියලා කිව්වම මොරීන් ගේ ආච්චි " ඔය කවුදෑ" කියලා අහන හැටි ඇක්ට් කරලා පෙන්නනවා. ඒ වගේම ගමේ මුදලාලිගේ ගෙදර දොරට ගහලා " ගින්නෝ " කියලා දුවනවලු. ඒ වගේම 88/89 භීෂණ ජීවිතය පර දුවට තියලා කරපු දේශපාලන වැඩත් කියනවා.

එක සැරයක් රක්‍ෂණ සංස්ථාවේ මැනේජර් කෙනෙක් වැල්ලට ඇවිල්ලා ධීවරයන්ට රක්‍ෂණ ආවරණ විකුනලා.  ඉන් පසුව එක  ධීවරයෙක් බෝට්ටුව තල්ලු කරන කොට ඇඟිල්ල තුවාල වෙලා. පාසේ පොර රක්‍ෂණ සංස්ථාවේ මැනේජර් හමු වෙන්න ගිහි සල්ලි ඉල්ලලා. මැනේජර් දන්න සිංහලෙන් කියලා මේක ජීවිත ආවරණයක්, ඔය වගේ තුවාල වලට සල්ලි දෙන්නේ නෑ කියලා. මේකට මාළු බුවාට තද වෙලා කාර්‍යාලයෙන් පිට වෙලා ගියාලු. එදා හවස ගුනේ අයියා වැල්ල පැත්තේ යන කොට මූ කඩුවක් තියාගෙන ලයිට් කණුවකට මුවා වෙලා ඉන්නවලු රක්‍ෂණ සංස්ථාවේ මැනේජර්ට කොටන්න. ගුනේ අයියා මොකක් ද කේස් එක කියලා ඇහුවම මෑන් කිව්වලු " බලන්ඩ ගුනේ මහත්තයා මූ  ඇඟ ආරක්සා කරනව කියලා අපෙන් සල්ලි ගත්තා. මගේ අතේ තුවාලෙට සල්ලි ගෙව්වේ නෑ මම අද ඕකව බාවනවා" කියලා. පස්සේ ගුනේ අයියා මාළුකාරයාට ජීවිත රක්‍ෂණය ගැන සරලව උගේ බාසවෙන් කියලා දීලා මඩර් එකක් වැලැක්කුවා. 

මමයි ඩොක්ට ප්‍රියානුයි පසුව යුද හමුදාවේ සක්‍රිය සේවයට යනවා. ඉන් පසු අපිට ගුනේ අයියා මිස් වෙනවා. ඒත් වරින් වර දුරකථනයෙන් අපි කතා කලා. ඒ වගේම 2006 විතර මම වවුනියාව පැත්තේ කෑම්ප් එකකට යන කොට ගියේ හලාවත හරහා. ඒ ගමන ගුනේ අයියා බලන්නත් ගියා. ඒත් එදා ගුනේ අයියා ගෙදර හිටියේ නෑ.

මම විදේශගත උනාම ගුනේ අයියා මට යලිත් වරක් මිස් උනා. ඒත් 2023 මම ලංකාවට ආවම ගුනේ අයියා මට මොරටුව පැත්තේ හෝටලයක ඩිනර් එකක් දුන්නා. යලිත් අපේ අතීත සැමරුම් මතකයට ආවා. ඒත් ඒ වෙන කොට ගුනේ අයියා අසනීප තත්වයේ බව පෙනුනා. වර්ධනය වූ පිලිකාවක් නිසා ඉන් යම් කාලයකට පස්සේ ගුනේ අයියා අපෙන් වෙන් වෙලා ගියා.

ගුනේ අයියා ගියත් ගුනේ අයියාගේ පුතා විමුක්ති ඉන්ජිනේරුවෙක්. ඩිමෝ ආයතනයේ ලොකු තනතුරක් දරනවා. විමුක්ති ඩිමෝ එකේ Psychology දේශනයක් කරන්නත් මට පහසුකම් සැලසුවා. ගුනේ අයියා ගියත් විමුක්ති දිහා බලලා අපි හිත හදා ගන්නවා. ඒ වගේම ගුනේ අයියා එක්ක කරපු , කියපු දේවල් , ගුනේ අයියාගේ අතීත රස කතා මතක් වෙන වාරයක් පාසා ගුනේ අයියා මාත් එක්ක ඉන්නවා වගේ දැනෙනවා. 

ගුනේ අයියා පිලිබඳ Definition  මොකක් ද කියලා කෙනෙක් ඇහුවොත් මම කියන්නේ මේක​: සමාජයේ ඉහල සිට පහල දක්වා මිනිසුන්  සමග හිතවත් කමින් සතුටින් , සිනහවෙන්  ජීවත් වූ , ක්‍රෝධය , තරහව , ඉරිසියාව , බෙලි කැපිල්ල හොර බොරු වංචා   යන අගතීන් මොනවද කියා වත් නොදත් සරළ සුන්දර දුර්ලභ මනුෂ්‍යයෙක්.  

මම ලියපු වෛද්‍ය වරයෙකුගේ සිහි සටහන් කියන පොතේ පිටු ගනනාවක ගුනේ අයියා ගැන ලියලා තියනවා. එමගින් මට හැකි උනා ගුනේ අයියා චරිතය අමරණීය කරන්න.

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

Richard de Zoysa ; Gone but Never Forgotten

I first saw Richard de Zoysa in 1985 at the Sri Lanka Broadcasting Corporation. He was a handsome and very attractive young man. Once when I was at the reception, he came and spoke to the SLBC receptionist, Deepthi and handed over a voucher for a program that he did the other day. The other receptionists ( I have forgotten their names) were looking at him, but he was unresponsive. Although he hardly spoke with others, I don't think he was a prideful person. I think he was an introvert. On several occasions I had seen him speaking freely with Ravi John, Rajan Vairawanathan and Aurn Dias Bandaranayake. For us, Richard was unreachable. Therefore, I frequently moved with Neranjan Abesundara , Channa Perera and Yusuf Noordeen.     

I had the habit of going to the SLBC LP record room and requesting records from Gunasekara, who was a sort of librarian. While checking LPs, I used to play songs there. I remember once I played Deep Purple's song "Speed King" loudly and blasted the record room. While I was listening to the song at full volume, Richard came to me and looked into my eyes, and without saying anything, he left the record room. At that moment I realized that I disturbed him. Indeed, Richard was listening to Tchaikovsky's opera, and I ruined his peace of mind. He was a refined man and did not say anything to his distractor. However, his action was a symbol of protest. Later, Leon Bellath came to know that I was playing hard rock music, disturbing others. He asked me, "Do you really enjoy this type of music? I said yes. 

Richard loved classical music. Even he used to whistle classical tunes. I still recall how he read a page from Rudyard Kipling's book. It was a heavenly voice. He was a multi-talented person. A gifted individual. I would say Jimmy Bharucha and Richard de Zoysa were the best broadcasters of our time. Sadly, he was taken from us unexpectedly and savagely. 

Who killed him? Who gave the order? How could they torture and kill such an innocent, accomplished, gentle person? By killing Richard, they killed a whole generation of talented youth with inspirations and expectations.

If the killers knew his talents, they would think twice about eliminating a person like Richard de Zoysa. 

Dr. Ruwan M Jayatunge 

අළුත්කඩේ ඝාතකයාට ආශක්ත වීම

කාන්තා පාර්ශවයේ බොහෝ දෙනෙක් අළුත්කඩේ ඝාතකයාට ආශක්ත වෙලා එයා ගැන කවි නිසැඳස් ලියනවා. මිනීමරුවාට කොන්දේසි විරහිතව ආදරය කරනවා. මේකට මනෝ විද්‍යාත්මක හේතුවක් තියනවා. මේ තත්වයට කියන්නේ Hybristophilia (Bonnie and Clyde Syndrome ) කියලා. මේ තත්වය බෞද්ධ ජාතක කතාවකත් සඳහන් වෙනවා. මා විසින් බෞද්ධ හා පාලි විශ්ව විද්‍යාලයේ සිදු කල දේශනයකදී මේ තත්වය ගැන සඳහන් කලා. 45.15 කොටසේදී.

Bonnie and Clyde Syndrome (Hybristophilia) Bonnie and Clyde Syndrome, or Hybristophilia is a paraphilia of the predatory type in which sexual arousal, facilitation, and attainment of orgasm are responsive to and contingent upon being with a partner known to have committed an outrage, cheating, lying, known infidelities, or crime, such as rape or murder.

The Buddhist literature reveals a rich girl named Kundala Keshi who was sternly attracted to a criminal when she accidentally saw him through her window. The King’s men were taking him to the burial ground to decapitate. His well-built physique with a rough vagabond look vigorously attracted her. She immediately fell in love with the criminal. She urged her wealthy father to rescue the outlaw from the King’s men. The affluent father bribed the king’s men and released the criminal. He was secretly brought to Kundala Keshi's house, and they became husband and wife.

You tube link ; https://www.youtube.com/watch?v=2O4B681Cf7A

Dr. Ruwan M Jayatunge M.D. PhD

Clinical Psychologist

The Psychological Effects of Torture ; Presentation

 

The Psychological Effects of Torture

*************************************

Torture and its Psychological/Sociological and Political Implications

Discussion by

Dr. Ruwan M Jayatunge M.D., Ph.D.

(This program was conducted under the guidance of Stanford University.)

Link ; Torture and its Psychological / Sociological and Political implications

The Importance of Metabolic Psychiatry in Clinical Practice

 

Dr. Sarath Panduwawala and Dr. Ruwan M Jayatunge

Metabolic psychiatry is a new field in psychiatry, and it examines mental health issues associated with metabolic dysfunction. Current evidence indicates an association between metabolic dysfunction in the brain and mental illness (Smith, 2024).

Metabolic syndrome also has a huge impact on mental health. The metabolic syndrome, which is connected with abdominal obesity, high blood pressure, high blood sugar, high serum triglycerides, and low serum high-density lipoprotein, has an impact on mental health parameters. Although metabolic syndrome is associated with the risk of developing cardiovascular disease and type 2 diabetes, it can cause psychiatric morbidity (Bolton et al., 2013).

Clinical evidence indicates that psychiatric conditions have increased risk for metabolic syndrome (Penninx & Lange, 2018). According to Ho and colleagues (2014), the cause of metabolic syndrome in psychiatric patients is likely to be multifactorial, and psychotropic drugs such as second-generation antipsychotics and mood stabilizers are established risk factors. Antipsychotic-induced weight gain is an existing problem in treating psychiatric patients. Mood stabilizers, particularly lithium and sodium valproate, have been associated with metabolic syndrome (Chang et al., 2009). 

Takeuchi and team (2009) state that metabolic syndrome is associated with increased prevalence of depressive disorder and depressive symptoms, and prevalence ranges from 36 to 50%. Tricyclic antidepressants can cause insulin resistance and hypertriglyceridemia, and patients can experience substantial weight gain (Chokka, Tancer & Yeragani, 2006).

The patients with bipolar disorder have a higher risk of metabolic syndrome than the general population (Chi et al., 2013). As described by Kim and team (2007), dysregulation of the HPA axis with subsequent glucocorticoid resistance, impaired glucose tolerance and insulin resistance, dysregulation of the sympathetic nervous system, and increased pro-inflammatory cytokine production across both phases of bipolar disorder could cause significant negative effects on metabolism. 

Schizophrenia is associated with a greater risk of diabetes mellitus (de Hert et al 2009). Metabolic syndrome is common among people with schizophrenia, and the prevalence is around 5 times higher than that in the general population (Ho et al., 2014).

Yaffe and team (2004) elucidate that metabolic syndrome is associated with cognitive decline, Alzheimer’s disease, and vascular dementia, and the effects could be due to neuroinflammation, oxidative stress, impaired glucose metabolism, and impairment of vascular reactivity. Therefore, identifying and treating metabolic dysfunction in psychiatric patients are essential. Promoting healthy lifestyle practices, diet modification, moderate exercise, and weight management are crucial.

Metabolic Psychiatry discusses the ways to evade the risk of premature mortality in psychiatric patients. The metabolic approach to mental health treatment is imperative. According to Greenblatt (2023), metabolic psychiatry focuses on the removal of processed foods and refined carbohydrates, often implementing a ketogenic diet for the metabolic benefits. The brain chemistry can be changed with optimal nutrition. 

 

(Dr. Sarath Panduwawala is a retired Consultant Psychiatrist who served as a visiting psychiatrist of the Sri Lanka Army.  Dr. Ruwan M Jayatunge is a medical doctor and a Psychologist also a member of the (APA) American Psychological Association)

 

 

REFERENCES

 

Bolton PS, Knight M, Kopeski LM. Metabolic Syndrome: Psychiatric–Mental Health Nurses’ Knowledge of Risks and Care Practices. Journal of Psychosocial Nursing and Mental Health Services. 2016;54(11):44-53. doi:10.3928/02793695-20161026-01.

Chang, HH, Chou, CH, Chen, PS et al (2009) High prevalence of metabolic disturbances in patients with bipolar disorder in Taiwan. Journal of Affective Disorders, 117: 124–9.

Chi, MH, Chang, hH, Tzeng, NS et al (2013) The prevalence of metabolic syndrome in drug-naïve bipolar II disorder patients before and after twelve week pharmacological intervention. Journal of Affective Disorders, 146: 79–83

Chokka, P, Tancer, M, Yeragani, VK (2006) Metabolic syndrome: relevance to antidepressant treatment. Journal of Psychiatry Neuroscience, 31: 414.

 de Hert, M, Dekker, JM, Wood, D et al (2009) Cardiovascular disease and diabetes in people with severe mental illnesses: position statement from the European Psychiatric Association (EPA), supported by the European Association for the study of Diabetes (EASD) and the European Society of Cardiology (ESC). European Psychiatry, 24: 412–24

Greenblatt,J. (2023). What Is Metabolic Psychiatry? Retrieved from ; https://www.psychiatryredefined.org/what-is-metabolic-psychiatry/

Ho CSH, Zhang MWB, Mak A, Ho RCM. Metabolic syndrome in psychiatry: advances in understanding and management. Advances in Psychiatric Treatment. 2014;20(2):101-112. doi:10.1192/apt.bp.113.011619.

Kim, YK, Jung, HG, Myint, AM et al (2007) Imbalance between proinflammatory and anti-inflammatory cytokines in bipolar disorder. Journal of Affective Disorders, 104: 91–5.

Penninx, B. W. J. H., & Lange, S. M. M. (2018). Metabolic syndrome in psychiatric patients: overview, mechanisms, and implications. Dialogues in Clinical Neuroscience, 20(1), 63–73. https://doi.org/10.31887/DCNS.2018.20.1/bpenninx.

Smith, D. (2024).Metabolic Psychiatry – A new paradigm in the management of Mental Health disorder? Retrieved from https://www.swissre.com/reinsurance/insights/metabolic-psychiatry-management-mental-health-disorder.html

Takeuchi, T, Nakao, M, Nomura, K et al (2009) Association of the metabolic syndrome with depression and anxiety in Japanese men: a 1-year cohort study. Diabetes/Metabolism Research and Reviews, 25: 762–7.

Yaffe, K, Kanaya, A, Lindquist, K et al (2004) The metabolic syndrome, inflammation, and risk of cognitive decline. JAMA, 292: 2237–