Thursday, November 30, 2017

බුදු ඩේසි ආච්චීයේ



බුදු  ඩේසි ආච්චීයේ
මැණික් මල්ලක් අරගෙන
මම  ආවා ඔබව සොයා
තරිප්පු කණක කුරුවින්ද 
රබහ චඳ්‍රකාන්ති  ජාගුන්
කිරිංචි පඩියං තෝරමල්ලි
ගෝනියක පුරවා මම ගෙනාවා 
සල්ලි මොකුත් එපා ම​ට
ඔබම මේ මැණික් ගන්න 
මැණික් සියල්ලම විකුණා  
ඒ මුදලින් ඉඩම් ගන්න 

Wednesday, November 29, 2017

තොපිට ඕනෑ මොනවද ?


තොපිට දිව්‍යලෝකේ යන්ට ඕනෙද ?
එහෙනං අපිට කන්ට දියල්ලා
තොපිට දිව්‍යාංගනාවන් ඕනෙද 
එහෙනම් අපිට ඉන්ට මන්දිර හදලා 
ඒවා ලස්සනට ටයිල් කරපල්ලා   
තොපිට දිව්‍ය සැප සම්පත් ඕනෙද ?
එහෙනම් අපිට බෙන්ස් පූජා කරපල්ලා   
තොපිට නිර්වාණ සැප සම්පත් ඕනෙද ?
එහෙනම් තොපේ මිල මුදල් වතුපිටි 
ගෙවල් දොරවල් මේ සේරම අත් හැරපල්ලා
තොපි අත් හරින කොට අපි ඒවා අල්ලගන්නම් 
එතකොට තොපිට නිර්වාණ සැප ලැබෙයි 

Tuesday, November 28, 2017

ජැක්සන් ඇන්තනී පිළිබඳව


ජැක්සන් ඇන්තනී දක්‍ෂ චරිතාංග නළුවෙකු වූවද ඔහු දේශපාලකයන්ට ඉතා නීච ලෙසින් වන්දනාමාන කිරීම විවේචනය කරමින් මීට වසර 5 කට පමණ පෙර මා විසින් ලියන ලද ලිපියක් : http://www.srilankaguardian.org/2010/02/jackson-anthony-and-moral.html

By Dr Ruwan M Jayatunge

Write on my gravestone: "Infidel, Traitor."--infidel to every church that compromises with wrong; traitor to every government that oppresses the people. - Wendell Phillips

(February 11, Colombo, Si Lanka Guardian) In his article, Aho Kalawa that was published in Ravaya newspaper Mr Gamini Viyangoda implies that Jackson Anthony had betrayed his conscience as an artist. Before coming to a drastic conclusion several co factors should be evaluated on Jackson Anthony and his artistic career. Born as a non Buddhist Jackson Anthony had a deep-rooted unconscious fear of rejection from the mainstream Buddhist culture. According to a self-revelation by Jackson Anthony when he was a school boy he made a visit to Anuradhapura and was astonished by the ancient ruins. Concurrently he had a sad feeling that he did not belong to this ancient enrich Buddhist culture. Then he cried in front of the archeological monuments. This fear of rejection may have triggered him to master the Sri Lankan history. 

He is a gifted actor who can convey the artistic message to the viewers sometimes only with his facial expressions and gestures. His talents can be compared to that of famous actor Kevin Costner. He hosted the illustrious history program on TV about Maha Vansaya. How could a man with multi talents sell his soul as Mr Viyangoda proclaims?

Mr Gamini Viyangoda highlights that in a TV show Jackson Anthony mentioned Puritan was a philosopher without knowing that it was a 16th century religious movement. In this context, Jackson Anthony made a big mistake because it was not a person’s name but a religious reform movement

that took actions to purify the Church of England by eliminating every shred of Catholic influence.

The other factor Mr Gamini Viyangoda stated was Jackson Anthony does not serve the public as a talented artist; he uses his popularity and artistic as well as communication skills to serve the regime that is in power ,sometimes twisting the historical facts. Has Mr. Jackson Anthony forgotten the utmost obligation of an artist to serve the people? 

Art in terms of human relationships

Leo Tolstoy characterizes art in terms of the relationship of the observer/perceiver both to the artist and to others who perceive the work. According to Tolstoy, art is a human activity. He believed that art is an important condition of human life, as it is used to communicate human feelings and emotions. He further emphasized that the activity of art is based on the fact that a man, receiving through his sense of hearing or sight another man's expression of feeling, is capable of experiencing the emotion which moved the man who expressed it.

Based on Leo Tolstoy’s notion an artist can make a huge impact on the society directing people towards the advancement and the betterment of the civilization. What is the moral responsibility of the artist with respect to others, and with respect to himself? The artist represents the conscience of the society. He should not betray it for money, fame or power.

The moral responsibility of the artist

Highlighting the moral responsibility of the artist Gilla Family Psychology Department, Bishop's University, Lennoxville, Quebec, Canada expresses the views as thus

The deteriorating condition of our planet has reached a point which is undeniably critical. If we are to survive as a species and maintain a decent quality of life, long-term goals and an active program of achieving them are certainly indicated. The creation of a society in a steady state of economic and ecological equilibrium is the only way to proceed. Not only would such a pursuit require determination, but it would be a challenge to our ingenuity and creativity. The transition from a growth- and consumer-oriented society to a society geared toward equilibrium entails necessary changes in our values. The artist could and should assume a leading role in bringing about this change.

Art and Politics

There has been a strong relationship between the arts and politics. Although art can be an individual expression for some people, it can and should also be viewed as the collective effort, on the part of the artists, of representing their individual community, or culture as well. Professor Boris Groys at the Academy for Design in Karlsruhe, Germany, and Global Professor at New York University argued that art is a powerful political tool. Art, Groys writes, is produced and brought before the public in two ways—as a commodity and as a tool of political propaganda.

Influencing good governance via artistic talents

Artist can influence his society and the political system for the betterment of the people helping to strength human rights and giving a voice for social justice. It does not mean that the artist always has to be in an opposition role antagonizing the political system. The artist can co exist with the power system but should influence when the system turns against the will of the people. It can be done through his creativity, intellect and charisma. 

The charisma of Andare

Andare was a comedian and a poet who worked for the king. Although he moved with the king and the nobility, he always maintained his integrity and self-respect. If the king was wrong, he used his poetic talents to re correct the king. Andare profoundly studied the positive and negative part of the King’s personality. He knew how to convey the message without hurting or antagonizing King’s emotions.

Tamerlane’s Poet

In one of his short stories, Maxim Gorky tells us about a poet who worked for the ruthless Conquer Tamerlane. All the officers and noblemen in the inner circle did not confront Tamerlane’s words and deeds except the poet. The poet had the courage to point out the great Conquer’s idiocy. When others blindly praised and hailed the Conquer, the poet sardonically but in an artistic style pointed out the Conquer’s errors. The artist had the intellect and artistic skills to present it without arousing Tamerlane’s anger. He could do it because he was a true artist who had feelings for the people. 

Stalin and Mikhail Sholokhov

Joseph Stalin created cult personality during his reign in the Soviet Union. Stalin wanted to use the literary skills of the great novelist Mikhail Sholokhov to glorify his image. Mikhail Sholokhov knew the slaughter that Stalin did in Gulags and the repercussions of the artificial famine in Ukraine, which caused millions of innocent lives following the Stalinist collectivization. Sholokhov had a true conscience and self-dignity to deny the offer. He did not write the biography of Great Stalin or put Stalin’s figure in his novels.

Sholokhov respected Stalin for leading the victory over Fascist Germany and liberating the USSR. But he refused to worship Stalin blindly like many others. On the contrary, he challenged Stalin’s prejudices of Russian POW s. According to Stalin POW s were traitors who did not fulfill the military task. Many POW s were executed or deported by Stalin when they retuned to their motherland. Sholokhov disagreed with Stalin on this point. In his outstanding short story Sudba Cheloveka (Plight of a Person) Mikhail Sholokhov, discloses a character named Andray Sakalove - a Red Army POW who escaped with a heroic effort.

Oliver Stone who stood against US Presidents 

The former Vietnam veteran and the film director Oliver Stone produced his first anti war film titled Last Year in Vietnam in 1971. As an artist, Oliver Stone had guts to stand against a bright shining lie of Vietnam. He publicly opposed the unjust discussions of Nixon and Lyndon Jonson concerning the War. He was a people’s artist. Today Oliver Stone is respected as an artist with a truce conscience.

Gamini Fonseka – Artist and the Politician

Although Gamini Fonseka did party politics his vision was wider then an average Sri Lankan politician. He did not limit his scope only to be a UNP politician. As an artist, he used his creative skills for the betterment of the society. He committed some of his films to enhance the racial harmony in Sri Lanka educating the public about the emptiness of racial violence. He moved with powerful politicians but had courage to point his finger when there was an error and injustice. He popularized the term Odokku Kukka or the terrier that wags the tail to every word uttered by its master. Gamini used this term to criticize artists who use their medium of art to glorify politicians. 

The Dramatist Sugathapala De Silva

If an artist does not serve the interest of his patrons, he is neglecting his moral responsibility. If the artist serves only the King and deceives the public for material gains, people will discard him someday. Artists can have political patronage for material benefits after all its not a dreadful sin. No one is expecting artists to live like vagabonds. Dramatist Sugathapala De Silva never went after politicians asking for favours. But he had to break his holy principle once when he needed a house. Sugathapala De Silva had to make a request to President Premadasa. Therefore, Jackson Anthony’s stand will not be questioned by his patrons as long as he treats them honestly and with dignity.


Sunday, November 26, 2017

මෝඩ ගොවියා සහ කපටි වෙලෙන්දා

 


එකමත් එක රටක මෝඩ පහේ ගොවියෙක් සිටියේය​. මෙම ගොවියා සතු පුෂ්ඨිමත් වසු පැටියෙක් සිටි අතර මෙම වසු පැටියා සොරකම් කර ගැනීමට එක් කපටි වෙලෙන්දෙක් සැලසුම් කලේය​. දිනක් මෝඩ ගොවිරාල ලඟට ගිය කපටි වෙලෙන්දා මෙසේ කීවේය​. 

" නගරයේ මගේ යාළු උගතෙක් වසු පැටියන්ට උගන්වන්න ඉස්කෝලයක් දාලා ඔහේගේ වසු පැටියත් ඒ ඉස්කෝලෙට යවලා මට ඌව ලොකු මහත්තයෙක් කරල දෙන්න පුලුවන් " 

කපටි වෙලෙන්දා ගේ බහට රැවටුණු මෝඩ ගොවියා වසු පැටියා ඉස්කෝලේ යැවීම සඳහා භාර දුන්නේය​. කපටි වෙලෙන්දා  වසු පැටියා මස් කඩයට විකුණා මුදල් ලබා ගත්තේය​. 

වසර කීපයක් ගත විය​. වරක් නගරයේදී මෝඩ ගොවියාට කපටි වෙලෙන්දාව හමු විය. තම වසු පැටියා ගැන තොරතුරු කෙසේද කියා ගොවිරාල ඇසුවේය​. 

කපටි වෙලෙන්දා වසු පැටියාව පාරට්ටු කරමින් මෙසේ කීවේය " උන්නැහේ ඔහේගේ වසු පැටියා හැබෑ දස්සයා. ඌ ඉගන ගෙන සාමාන්‍ය පෙළත් පාස් උනා. දැන් ලොකු මහත්තයෙක් වෙලා පෙළවහකුත් කරගෙන ඉන්නවා " 
  මෝඩ ගොවියා තමන්ට වසු පැටියා බැලීමට අවශ්‍ය බව කීවේය​. මඳක් කල්පනා කල කපටි වෙලෙන්දා ගොවියාව විශාල මන්දිරයක් ලඟට ගෙන ගියේය​. 

" උන්නැහේ ඔහේගේ වසු පැටියා අන්න අර පේන ලොකු ගෙදර ඉන්නවා. ගිහින් බලන එකයි තියෙන්නේ. ඒ උනත් පරණ සම්බන්ධකම් කියන්න ඕනේ නෑ. ඌ දැන් ලොකු මහත්තයෙක්. පොඩි කාලේ ඒවා කියනවටවත් කැමති නෑ. ඌ නමත් වෙනස් කරගෙන ඉන්නේ . ඌ හැඳුනුම්පත් දෙකකුයි පාස්පෝට් දෙකකුයි ඔය හින්දම හදාගෙන ඉන්නවා. ගිහිල්ලා ඌව බලලා මොකුත් කතා බහක් නොකර එනවා " 

මෝඩ ගොවියා වෙලෙන්දා කියූ ආකාරයෙන් මන්දිරයේ ගේට්ටුව ඇරගෙන තම වසු පැටියා බැලීමට ගියේය​. 

( කපටි වෙලෙන්දා මෝඩ ගොවියාව යවා තිබුනේ විමල් වීරවංශගේ නිවසටය​) 

ඔබ මයිලෝ’ පැකට්ටුවක් වාගේ


ඔබ මයිලෝ’ පැකට්ටුවක් වාගේ
එලොවටත් මෙලොවටත් නෑනේ
ඔබ හොරු අල්ලනෙත් නෑනේ
හොරුත් සමග සෙට් වෙලානේ 
අයියෝ ලක්‍ෂ  හැට දෙකක් වතුරේ ගියේ 

Saturday, November 25, 2017

බිස්නස් එකක් කරමුද

 

ආදායමක් හරියට නෑ
බිස්නස් එකක් කරමුද 
ප්‍රාග්ධනයකුත් අතේ නෑ
මොකක් කරන්නද ?
දේවාලයක් දාමුද ?
සූනියන් දේවතා බලයෙන් 
සාත්තර කියනවා කියලා 
සාන්තිකර්ම මධ්‍යස්ථානයක් දාමුද 
විශ්ව බලයෙන් ලෙඩ හොඳ කරනව කියලා
එහෙමත් නැතිනම් පන්සලක් දාමුද 
සාත්තර බලන්න හූනියං කපන්න 
නැතිනම් පාස්ටර්  කෙනෙක් වෙලා  
යාඥා මඩුවක් දාමුද ?     
ලෙඩ සුව කරනවා කියලා 
 මොකක් හරි කරලා
ගොඩයන්න බලමු 

Friday, November 24, 2017

Clinical Meditation



Dr. Ruwan M Jayatunge 

Clinical Meditation is a new form of therapy that can be used to treat a large number of physical / psychological / psychiatric ailments. For centuries meditation was considered as a type of religious practice forgetting its clinical aspect. A large body of research highlights the clinical value of meditation. Meditation enhances neuron connectivity in the brain positively changing the brain chemistry. Meditation experience changes the brain structures predominantly increasing the cortical thickness and cerebral blood flow. 

Meditation has many health benefits. Meditation balances the body's homeostatic system.  Meditation can be used to treat anxiety disorders and depression.  Meditation is a great stress breaker . The meditation practice helps to decrease stress hormones in the body. Meditative techniques are indicated in chronic pain. Meditation strengthens the immune system. It facilitates positive emotions enhancing memory and attention. Meditation brings beneficial changes to physical and mental health and it can be used for overall wellness. However meditation remains an under-utilized therapeutic mode in the medical profession.

Meditation Overview
The word “meditation” is derived from the Latin meditari, which means “to engage in contemplation or reflection (Hussain & Bhushan, 2010). Meditation has been extensively practiced in many civilizations for thousands of years as a means of cultivating a state of well-being and for religious purposes (Braboszcz et al., 2010). Meditation has a number of definitions.

The U.S. National Center for Complementary and Alternative Medicine (NCCAM) defined meditation as “a conscious mental process that induces a set of integrated physiological changes termed the relaxation response”. According to Manocha (2000) meditation is a discrete and well-defined experience of a state of “thoughtless awareness” or mental silence, in which the activity of the mind is minimized without reducing the level of alertness. 

According to  Walsh and Shapiro (2006) meditation is a “tool” for spiritual development, where the aim is to reach an inner peace, concentration, positive emotions, while at the same time reducing stress, agitation and negative emotions. 
Clinical meditation is a secular psychotherapeutic application that is geared to achieve optimal mental wellbeing.  Clinical meditation helps to combat various psychological / psychiatric ailments such as irresistible stress, severe anxiety, depression, chronic pain and addictions. Meditation is one of the effective psycho- behavioral therapies. It is becoming widely popular as an adjunct to conventional medical therapies (Bonadonna, 2003).


The Clinical Effects of Meditation
Meditation practices are connected with the psychotherapeutic approaches creating a holistic impact. Clinical meditation may mitigate the effects of stress and disease. Clinical application of meditation is indicated in a number of ailments. Meditation is a safe and cost-effective treatment mode which brings effective results. It is a scientifically proven intervention. Numerous researchers have found the    therapeutic benefits of meditation.  Today meditation has become an efficient psychotherapeutic technique in the Western world.

Clinical effects of meditation impact a broad spectrum of physical and psychological   symptoms and syndromes, including reduced anxiety, pain, and depression, enhanced mood and self-esteem, and decreased stress. Meditation has been studied in populations with fibromyalgia, cancer, hypertension, and psoriasis (Bonadonna, 2003). Meditation has become a dominant method for self-regulation. Jindal   Gupta and Das (2013) state that meditation causes improvement in various cardiovascular, neurological, autoimmune, and renal pathologies.

Reibel and colleagues (2001) indicate that mindfulness meditation training program can enhance functional status and well-being and reduce physical symptoms and psychological distress.  Meditation practice can positively influence the experience of chronic illness and can serve as a primary, secondary, and/or tertiary prevention strategy (Bonadonna, 2003). Meditation helps to cultivate positive mental health. Therefore meditation has an immense public health importance.


The Western Theories of Meditation
Although mindfulness meditation has been practiced in the East for more than two millennia, Western scientific research and healthcare programs have only recently drawn their attention to it (Manuello et al., 2016). The Eastern spiritual practice of meditation was brought to the West by various spiritual masters. Among these spiritual practitioners Maharishi Mahesh Yogi was a key figure. He developed the Transcendental Meditation technique and popularized meditation in the Western world. Even Beatles became the followers of Maharishi Mahesh Yogi.

Western theories of meditation include Jungian, Benson's relaxation response, and transpersonal psychology (Bonadonna, 2003). In the early 1970s  Dr Herbert Benson, -founder of the Mind/Body Medical Institute at Massachusetts General Hospital in Boston did a number of studies on meditation. Dr Herbert Benson considered meditation is an antidote to stress. Benson and colleagues (1974) surmised that meditation givesrelaxation response by decreasing sympathetic nervous system activity, and increasing parasympathetic activity.

The American Psychologist Robert Evan Ornstein who profoundly wrote about brain's role in health. According to Ornstein (1972) meditation exercises are designed to produce an alteration in consciousness, which means a shift away from an active, outward-oriented, linear mode towards receptive and quiescent mode with a shift from external focus of attention to an internal one. 

The Australian Professor of Psychiatry Roger N. Walsh states that more than an alternative state of consciousness meditation is associated with calmness, equanimity, concentration, compassion, wisdom, generosity, and perceptual and introspective sensitivity.  

Professor Jon Kabat-Zinn of the University of Massachusetts Medical School performed a number of research in mediation and found its clinical value.  Jon Kabat-Zinn studied the interaction of mind and body towards health. According to Kabat-Zinn meditation has impact on the entire organism–from chromosomes to cells and to brain.

The Buddhist meditation techniques profoundly influenced Jon Kabat-Zinn. However Kabat-Zinn introduced mediation to the clinical community as a secular model. His studies were mainly based on mindfulness meditation. For Kabat-Zinn mindfulness is being awake. He did clinical applications of mindfulness on people with chronic pain and stress-related disorders and found fruitful results.

In 1979 Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) Program was introduced by the University of Massachusetts Medical Center. This program incorporated mindfulness and assisted people with pain and a range of conditions and life issues that were initially difficult to treat in a hospital setting.  Over the years (MBSR) Program gained immense popularity due to its success rate.  MBSR has been described as "a group program that focuses upon the progressive acquisition of mindful awareness, of mindfulness (Grossman et al., 2010).

B. Alan Wallace founder of the Santa Barbara Institute for Consciousness Studies describes meditation as cultivating mental balance. Wallace and Shapiro (2006) assume that mental suffering is in large part due to imbalances of the mind and that these imbalances can be overcome by cultivating four kinds of mental balance: conative, attentional, cognitive, and affective (Sedlmeier, 2012).

The Western science views meditation in a neuropsychological lens. Neuroimaging and neuropsychology of meditation states have been studied. According to these research meditation has a positive impact on cerebral cortex, prefrontal area, cingulate gyrus, neurotransmitters, white matter, autonomic nervous system, limbic system, cytokines, endorphins, hormones.

Researchers measured brain activation with functional magnetic resonance imaging (fMRI) in meditators and found   meditation activates the prefrontal cortex of the brain.  Prefrontal cortex is in charge of abstract thinking, thought analysis and responsible for regulating behavior. In addition prefrontal cortex involved in emotional responses. Prefrontal cortex is responsible for controlling neurotransmitters such as dopamine, norepinephrine, and serotonin that are important in mood regulation. Hölzel and the group found greater activation of rostral anterior cingulate cortex (ACC) and dorsal medial prefrontal cortex (MPFC) in mindfulness meditators.

Jensen and colleagues (2014) found increase of grey matter in the hippocampus (hippocampus- involved in memory formation, memory organization, and memory storing) and parietal lobe (   parietal lobe -processes sensory information) among the mindfulness meditators. Grey matter is a major component of the central nervous system, consisting of neuronal cell bodies, neuropil, glial cells, synapses, and capillaries. There is a strong connection between gray matter and intelligence, self-control and decision making.

Meditation produces positive alterations of neurotransmitters, brain activity, and cognitive abilities (Luders, 2014). Practice of meditation triggers neurotransmitters (Krishnakumar et al., 2015). According to Kang and colleagues (2013) long-term meditators have structural differences in both gray and white matter. Furthermore meditation diminishes age-related brain degeneration. Pagnoni and Cekic (2007) state that meditation may have neuroprotective effects and reduce the cognitive decline associated with normal aging.

Thursday, November 23, 2017

තාත්ත ගත්තා


1985 රේඩියෝ සිලෝන් එකේ වෙසක් පෝයට ගිය ඉංග්‍රීසි වැඩසටහනක් වූ තතාගථ (Thathagatha) යන ප්‍රෝග්‍රෑම් එකේ නම නිවේදක ෆයිසාල් බොන්සෝ කීවේ මෙසේය ; ඇට් නයින් එ ක්ලොක් වී හෑව් ද බුඩිස්ට් ප්‍රෝග්‍රෑම් තාත්ත ගත්තා. 

Tuesday, November 21, 2017

ළමා කාලයේ මගේ හොඳම මිතුරිය

 
ළමා කාලයේදී මම වැඩි වශයෙන්ම ගැවසුනේ කොල්ලන් සමගිනි. මම කොල්ලන් සමග සෙල්ලම් කලා පමණක් නොව ඔවුන්  එක්ක දඟ වැඩ කොට වැඩිහිටියන් ගෙන් බැණුම් ද ඇසුවෙමි. ඒ කාලයේ අප කෙල්ලන්ව සැලකුවේ මහා ආඩම්බරකාර ජීවීන් විශේෂයක් ලෙසටය​. මේ නිසා අප කෙල්ලන්ට නිතර අරියාදු කලෙමු. මේ අරියාදු නම් ඔවුන් සෙල්ලම් කරන විට ඒ සෙල්ලම් කඩාකප්පල් කිරීම , ඔවුන් ගේ සෙල්ලම් භාණ්ඩ සැඟවීම , ඔවුනට විවිධ නම් කියා කෑ ගැසීම යනාදිය වූයේය​. එහෙත් මා සමග මිත්‍රත්වයක් පවත්වා ගෙන ගිය එක් ගැහැණු ළමයෙකු සිටි අතර ඇය මේ අරියාදු වලින් පීඩාවට පත් වූයේ නැත​. 

ඇය අසල්වැසි ගැහැණු ළමයෙකු වූවාය​. මට වඩා වසරක් පමණ වැඩිමහල් වූවද ඇය මගේ හොඳම යෙහෙළිය වීම විශේෂත්වයකි. මම එක වසරේ ඉගෙනුම ලබමින් සිටියදී ඇය සිටියේ දෙක ශ්‍රේනියේය​. ඒ නිසා මම තවමත් නොදත් අක්‍ෂර ඇය මට කියා දුන්නාය​. 

අප එකට සෙල්ලම් කලෙමු. සෙල්ලම් ගෙවල් සෑදීම මෙන්ම ක්‍රිකට්ද අප ගැසුවෙමු. එහෙත් ඇයට එතරම් ක්‍රිකට් නිපුණතාවක් තිබුනේ නැත​. මේ නිසා ඇය වැඩිපුරම කලේ මට පන්දු එවීමය​. පන් දු එවන විට විකට් එක කෙලින් එවීමට ඇයට අසීරු වූ නිසා බෝලය නිතරම වයිඩ් ගියේය​. පන්දු රැකීමට කෙනෙකු නොවූ නිසා සෑම වාරයකදීම 
පන්දුව පසු පස ගොස් එය අල්ලා ගැනීමට මට සිදු විය​. මේ නිසා මම නොසන්සුන්ව ඇයට කෑගැසුවෙමි. බෝලය කෙලින් එවන ලෙස මම නිතර කීවෙමි. එහෙත් ඇය මගේ කෑගැසීම් වලට කෝප ගත්තේ නැත​. ඇය තුල තිබූ නිවුනු ස්වභාවය නිසා රණ්ඩු , තරහවීම් මතු වූයේ නැත​. 

අප වේල් කාලයට කුඩා හට්ටි මුට්ටි මිලට ගත්තෙමු. තවද කුඩා මැටි ලිපක්ද අප සතු විය​. වරක් අප දෙදෙනා එක්වී හාල් ස්වල්පයක් මෙම කුඩා මුට්ටියකට දමා එයට වතුර එකතු කොට මැටි ලිප උඩ තබා දර ලෙස පොල්කටු කැබලි යොදා ගින්දර පත්තු කලෙමු. පැය භාගයක් පමණ යන විට අපව කුල්මත් කරමින් බතක් ඉදුනේය​. එහෙත් කුඩා ළමුන් දෙදෙනෙකු ගින්දර සමග කරන මෙම සෙල්ලම දුටු වැඩිහිටියන් අප දෙදෙනාට බැණ වැදී ලිප නිවා දැමූහ​. එයින් අපගේ සෙල්ලම් බත් ඉවීම නිමා විය​. 

තවත් වරක් අප දෙදෙනා එකතුවී සරුංගලයක් සෑදුවෙමු. මට අවශ්‍ය වූයේ සරුංගලය ඉතා විශාල ලෙස සෑදීමටය​. උණ ගසක් සොයා ගෙන උණ පතුරු සන්ධි කොට අප සරුංගලය සෑදුවෙමු. සරුංගලය විශාල වූ නමුත් එය උඩ ගියේ නැත​. මේ නිසා  සරුංගලය අහස් කූරක ගැට ගසා උඩ යැවිය යුතු බව මම යෝජනා කලෙමි. ඇය මගේ යෝජනාවට එකඟ වූවාය​. 

ඇය ළමා කාලයේදී මගේ හොඳම මිතුරිය වූයේ මේ එකඟතාවන් නිසා බව කියා මම සිතමි. මෙම ක්‍රියාව විකාර වැඩක් වූවද ඇය ඊට විරුද්ධ නොවී එකඟ වීම මා සිත් ගත්තේය​. එහෙත් වැඩිහිටි විරෝධය නිසා සරුංගලය ගුවන් ගත කිරීමට අපට නොහැකි විය​. 

ක්‍රිකට් ගැසීමේදී ඇයට විකට් එක කෙලින් පන්දු එවීම අපහසු නිසා අප ෆ්‍රෙන්ච් ක්‍රිකට් වලට මාරු වූයෙමු. ෆ්‍රෙන්ච් ක්‍රිකට් අසීරු නැත​. දණහිස් ආවරණය කර ගනිමින් 
පන්දුවට පහර දිය යුතුය​. මේ නිසා අප නිතර ෆ්‍රෙන්ච් ක්‍රිකට් ගැසුවෙමු. 

අනෙකුත් ළමුන් සමග සෙල්ලමටද ඇය ආවාය​. එහෙත් අනෙකුත් කොල්ලන් ඇයට අරියාදු නොකරනු වස් මම පියවර ගත්තෙමි. අප සමහර විට සෙවන්ස් ස්ටෝන්ස් නම් සෙල්ලම කලෙමු. එය ටින් හතක් උපයෝගී කරගෙන දෙපසට බෙදී කරන සෙල්ලමකි. එක් පාර්ශවයක් සිරස් අතට  එක මත එක තබා තිබෙන  ටින් හතක් බෝලයකින් ගසා කඩයි. අනෙක් පාර්ශවය යලි ටින් හත එක මත එක තබා යලි ගොඩ නගන්නට උත්සහ දරන පාර්ශවයට බෝලෙන් ගසා දවා ගනියි. මේ සෙල්ලම ටික වේලාවක් යන විට රළු වෙයි. කොල්ලෝ අත දිග හැර ප්‍රතිවාදියාගේ පිටට බෝලෙන් ගසයි. පිටට වදින බෝලයේ වේදනාව නිසා ඔහු කෙඳිරි ගායි. ටික වේලාවකින් තරඟය රළු වන විට ඇය හිමීට ඉවත් වන්නීය​. එවිට ඉතිරි වන කොල්ලන් සම්බෝල නම් අතිරේක සෙල්ලමට අවතීර්ණ වෙති. මෙම සම් බෝල සෙල්ලම වනාහී බෝලය අතේ තිබෙන එකා ලඟ සිටින එකාගේ පිටට ෆුල් ඩම් දමා බෝලයෙන් දමා ගසයි. කොල්ලන් සම් බෝල සෙල්ලම කරන විට ඇය ප්‍රේක්‍ෂිකාවකි. 

එකල මා ලඟ කැටපෝලයක් තිබුනේය​. මම මේ කැටපෝලයෙන් ගල් විදින අයුරු ඇයට ඉගැන්නුවෙමි. වරක් අප දෙදෙනා අසල්වැසි නිවසක ජනේලයට කැටපෝලය එල්ල කොට විද්දෙමු. ගල් පහරට ජනේලය බිඳුනේ නැති නමුදු එය ශබ්දයක් ඇති කලේය​. ඒ සමගම ගෙහිමියන් පිටතට ආවෙන් අප දෙදෙනා දිව ගොස් සැඟවුනෙමු. ඇය ඉඳ හිට මා සමග මෙවැනි දඟකාරකම් කිරීම මගේ සිත් ගත්තේය​. වරක් අප වටපිටාවේ ඇවිද කුප්පමේනිය ගස් උදුරාගෙන ආවෙමු. මේ කුප්පමේනිය ගස් නිවෙස් අවට දමා අයාලේ යන පූසන් අප පාරට ගත්තෙමු. මෙයද වැඩිහිටියන්ට වදයක් වූයෙන් අප එම ක්‍රියාව ගැන සතුටු වූයෙමු. 

ඇය සතුව බැඩ්මින්ටන් සෙට් එකක් තිබුනාය​. මේ නිසා අප නිතර බැඩ්මින්ටන් ගැසුවෙමු. ක්‍රිකට් වලදී ඉතා පහසුවෙන්ම මට පරදින ඇය බැඩ්මින්ටන් වලදී ආයාසයකින් තොරව මාව පරාජය කලාය​. 

සෙල්ලම් කිරීමෙන් හෙම්බත් වූ අප වරක් කඩයක් දැමුවෙමු. මේ කඩයේ අච්චාරු විකිනීමට අප තීරණය කලෙමු. අසල්වැසියෙකුගේ පැපොල් ගසකට බඩගා මම විශාල අමු පැපොල් ගෙඩියක්  කැඩුවෙමි. ඇය ඔත්තු බැළුවාය​. ඉන් පසු මෙම පැපොල් ගෙඩියේ පොත්ත සුද්ද කොට හීනියට කැබලි වලට කපා මිරිස් , ලුණු , විනාකිරි සහ සීනි මිශ්‍ර කොට අප අච්චාරුව සෑදුවෙමු. ඉන් ගෙවල් අසල පාර අද්දර මේසයක් තබා අප දෙදෙනා කුඩා පුටු දෙකක ඉඳගෙන ගැණුම්කරුවන් එන තෙක් සිටියෙමු. 

අපගේ ගැණුම්කරුවන් වූයේ අසල්වාසී කොල්ලන් සහ කෙල්ලන් ය​. ලෙට්ටකොච්ච කොලයකට තේ හැඳි තුනක් දැමූ අච්චාරුව සත පහකි. අසල්වාසී කොල්ලන් සහ කෙල්ලන් සත පහ බැගින් දී අපගෙන් අච්චාරු මිලදී ගත්තෝය​. සමහර වැඩිහිටියන්ටද අපගේ කඩ සෙල්ලම රසවත් වී ඔවුන් ද අපගෙන් අච්චාරු මිලදී ගත් හ​. තවද තැඹිලි විකුනන්නෙක් , බෝතල් පත්තර කාරයෙක් සහ මාළු කාරයෙක් අච්චාරු මිලදී ගැනීම අපගේ සතුටට හේතු විය​. එක් කොල්ලෙක් පමණ අප අසල දැවටෙමින් අප අච්චාරු විකුනන්නේ අත් සෝදාගෙනද යනාදී වශයෙන් සනීපාරක්‍ෂක ප්‍රශ්න අසන්නට විය​. මේ කුඩා සැන්ටිපෝට්ගේ ක්‍රියාව නිසා අපගේ  බිස්නස් එකට යම් අහිතකර තත්වයක් මතුවේ කියා සිතූ මම ඔහුගේ පිටට පහරක් ගසා ඔහුව එලවා දැමුවෙමි. කුඩා සැන්ටිපෝට් අඞාගෙන නිවසට ගොස් තම මවට මා පහර දුන් බවට පැමිණිලි කරන ලදි. 

මෙසේ පැය කීපයක් යන විට සත පහේ දහයේ කෑලි බොහෝ ගනනක් අප සතු විය​. මෙම සල්ලි මම බෝතලයකට දමාගෙන බහිරවයා මෙන් සුරක්‍ෂිතව තබාගෙන සිටියෙමි. දහවල් වන විට ඇයට කෑමට එන ලෙස මව කීවාය​. මේ නිසා ඇය යළි එන බව කියා ගියාය​. මෙලෙස පැයක් පමණ ගියද ඇය ආවේ නැති නිසා මම කඩය වසා මුදල් සියල්ලම ගෙන ගෙදර ගියෙමි. මගේ සහායිකාවට මම සතයක්වත් නොදුන්නෙමි. ඒ ගැන අද දිනයේ මම කණගාටු වෙමි. 

මෙලෙස සෙල්ලම් කරමින් කාලය ගත කරමින් සිටි අප ක්‍රමක් ක්‍රමයෙන් ඉහල පන්ති වලට ගියෙමු. නව යොවුන් වියට පා තැබීමත් සමග අපගේ මිතුදම් දුරස් වූයේය​. ඉන් පසු අප එකිනෙකාට ආගන්තුකයන් වූයෙමු. 

දශක ගනනාවකට පසු මම එම රසවත් ළමා කාලයට එබී බලමි. කොල්ලන් සමග කර්කශව ගෝරි දමා ගනිමිනි රළුව සෙල්ලම් කරමින් ගත කල කාලය වඩාත් මෘදු කරන ලද්දේ මේ යෙහෙලිය විසිනි. ඒ නිසා මම ඇයට ස්තූතිවන්ත වෙමි.  

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

Sunday, November 19, 2017

තැති ගත් ජනාධිපති



ජනාධිපතිපතිවරයාගේ මුහුනේ හැඟීම් , Body Posture නිරීක්‍ෂණය කරන්න​. වෛද්‍ය පීඨයේ Viva ගන්නා විට අපගේ මුහුණුද තිබුනේ මෙසේය​. 

Saturday, November 18, 2017

ප්‍රේමදාස සහ සෙන්ට් ජෝසෆ්


ප්‍රේමදාස අධ්‍යාපනය ලැබුවේ කොළඹ ශාන්ත ජෝෂප් විදුහලෙන් නොවේ. ඒකාලේ මරදානෙ තිබ්බා ශාන්ත ජෝෂප් නයිට් ස්කූල් කියලා දුප්පත් ලමයින්ට පොඩි පාසලක්. මේ පාසල කොලඹ සෙන්ට් ජෝස්ෆ් එක සමග කිසිම සබඳතාවක් තිබ්බේ නෑ. ප්‍රේමදාස නයිට් ස්කූල් ගියේ කේ ජයතිලක සමග . කේ ජයතිලක මේක කිව්වේ ප්‍රේමදාස මිය ගිය පසුව​. නමුත් කොලඹ සෙන්ට් ජෝස්ෆ් එක ප්‍රේමදාසව අන්දවලා පැවිලියන් එකකුත් හදා ගත්තා. වරක් කොලඹ සෙන්ට් ජෝස්ෆ් ඕබීඒ එකේ මීටිමක එක් පුද්ගලයෙක් ප්‍රේමදාසගේ ක්ලාස්මේට් කෙනෙක් ඉන්නවනම් ඇවිත් ගන්න කියලා රුපියල් 1000 කොලයක් පෙන්නුවා. ඒ කාලේ රුපියල් 1000 කොලයක් කියන්නේ ලොකු මුදලක්. කවුරුවත් ආවේ නෑ. බොරුවක් බව දැනගෙනත් මෑතකදී අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා කොළඹ ශාන්ත ජෝෂප් විද්‍යලයට ගිහින් ප්‍රේමදාස ශාන්ත ජෝෂප් විද්‍යාලයේ සිටි උදාර ආදි සිසුවෙකු බව කිව්වා. බොරුවක් බව දැනගෙනත් ශාන්ත ජෝෂප් විද්‍යලයේ ෆාදස්ලා ඒක අනුමත කරමින් අත්පුඩි ගැහුවා. ඇයි අපි බොරුව බොරුව වශයෙනුත් සත්‍ය සත්‍ය වශයෙනුත් දකින්න බය​? 

Thursday, November 16, 2017

The Hawk and the Dove: World War II at Okinawa and Korea






The Hawk and the Dove is one of the best books on war experience that I have read after Erich Mariya Remarque's "All Quiet on the Western Front." -- Dr Ruwan M Jayatunge   The Author of PTSD Sri Lankan Experience

By Devin Beliveau


World War II veteran Roland Glenn knows that combat soldiers face unimaginable challenges both on the battlefield and when they return home following their service. With his new book, The Hawk and the Dove, Glenn hopes his own life story will illuminate those challenges.  Glenn, an 85-year old Kittery resident, served in the US Army from 1943-1946. As an Infantry Combat Company Commander, Glenn saw significant action at the Battle of Okinawa Island, Japan, the last battle of WWII. “I was in charge of about 200 soldiers, an enormous amount of responsibility for someone 20 years old,” 

Glenn reflected. Asked about his most vivid memories, Glenn doesn’t hesitate. “The killing of fellow human beings in the name of democracy. I was brainwashed to think of the Japanese as sub-human monkey runts. At the time that I served I totally believed in the mission to obliterate the Japs.” Over 109,000 Japanese soldiers were killed at Okinawa, and 12,000 American lives were lost.  As fate would have it, Glenn’s next mission after Okinawa would not be to kill Japanese soldiers, but to help them. After Japan’s surrender following the dropping of two atomic bombs by the US, Glenn was sent to North Korea to repatriate the occupying Japanese soldiers back to Japan.  

“I had the fortunate experience during the time I was in Korea, getting to know the Japanese as fellow human beings rather than the enemy. In the matter of a few weeks I went from killing the Japs on Okinawa to collaborating with them in Korea, and I was able to see them as fellow human beings and develop some friendships, and I’ve written about that transition from killing to collaborating in my book.” Glenn began what would eventually become The Hawk and the Dove back in the 1985. 

Following a major heart attack, “a friend suggested I start writing stories about my life. I got up very early and just wrote whatever came into my head, stuck it in a file folder and stuck it away. In 1995, we had the fiftieth anniversary of the end of the Second World War, and I realized I had written a number of stories about my life in the 1940s. I pulled those stories together into a manuscript and that ‘s how the book got started.” As his narrative progressed, the scope of Glenn’s story expanded beyond the 1940s. 

“The onset of the Middle East wars brought to my attention that I was writing about my own recovery from the massive killing I experienced on Okinawa. As we saw the thousands of personnel returning from the Middle East wars returning with post-traumatic stress disorder (PTSD), my publisher and I began to see that I had written a story about my own recovery from the traumas of combat,” Glenn explained. “There’s nothing in our training that prepares us for the taking of another human life, or observing that happening. I was trained to kill, and that’s exactly what I did on Okinawa Island.  

“One of my major concerns right now is all the veterans returning with the same condition (PTSD). This has got to be one of the biggest stories to come out of the Middle East wars. These veterans will require medical and psychological care for the remainder of their lives.”  Asked what he hopes readers will take away from his book, the retired educator stresses “I do not think that wars solve problems. I strongly believe that stronger diplomatic efforts should be undertaken to resolve international problems. I’m hoping that youth who are considering careers in the military will have the opportunity to read my book. I’m not advocating that young people not have careers in the military, but I am suggesting to our youth that there are many more options to serve our country and our communities than going to war.” The Hawk and the Dove is now available at www.amazon.com, Barnes & Noble, and through orders at local bookstores.


Roland Glenn 

ගාථාව කීම



වන්දාමි බිලිබෝයිස් කප්පං
ද්‍රෝහියන් ගල් කටස් සෙත්ත පොච්චං
ට්‍රාන්ස්ෆෝමර් බස් අග්නි සම්පදා
සමාජවාදං උරේ කත්වා

Tuesday, November 14, 2017

නලීන් ද සිල්වා සහ ජාසිංහ සර්


නලීන් ද සිල්වා පිලිබඳ පොඩි විහිළුවක් කල විට ඔහුගේ ගෝලයෝ මට හෝ ගා බනිති. මම නම් නලීන් ද සිල්වාට විරුද්ධ නැත​. මම ඔහුගේ කතා විවාද ඇසීමට ප්‍රිය කරමි. නලීන් ද සිල්වාට තදවී බනින විට මට මතක් වන්නේ ජාතික ඇඳුම ඇඳි අපගේ පාසලේ සිටි ජාසිංහ සර් ය​. කොල්ලෝ ජාසිංහ සර් ඔරොප්පු කොට ආතල් ගනිති. කොල්ලන් විසින් අවුස්සනු ලැබූ විට ජාසිංහ සර් මෙලෝ කන්ට්‍රෝල් එකක් නැතිව බනිති. නලීන් ද සිල්වා තදවී බනින විට මට අපේ ජාසිංහ සර් මතක් වෙයි. 

වරක් නලීන් ද සිල්වා සහ මහාචාර්‍ය කාලෝ ෆොන්සේකා දොරමඞලාව වැඩසටහනකදී වාද කල ගත්හ​. කාලෝ ෆොන්සේකා නලීන් ද සිල්වා ගේ පොත් ගැන කථා කරමින් මෙසේ කීවේය​. "සියළු ගරු බුහුමන් සහිතව මම කියනවා නලීන් ඔබ කියන අළුත් දේවල් වල සත්‍ය නෑ කියූ සත්‍ය දේවල් අළුත් නෑ " මේ ප්‍රකාශයට නලීන් ද සිල්වා ශූරින්ට මළ පැන  කාලෝ ගෙන් මෙසේ ඇසුවේය " මගේ ලෝකය කියවලා තියනවාද ? අපේ ප්‍රවාද කියවලා තියනවාද ? ලස්සන වසිලීස්සා කියවලා තියනවාද ? පිනෝකියෝ කියවලා තියනවාද ?  මේ පොත් ලැයිස්තුව ඇසූ කාලෝ හිමීට මාරුවී ගියේය​. 

Monday, November 13, 2017

චෙස් සංගමය



නාලන්දේ චෙස් සංගමය ආරම්භ වූයේ 1978 දීය​. මම චෙස් සංගමයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකු වූයෙමි. එහෙත් මේ කාලයට පෙර චෙස් ක්‍රීඩාව මා හඳුනාගෙන තිබුණි. අපගේ ගෙදර පැරණි චෙස් බෝඩ් එකක් තිබූ අතර සමහර ඉත්තන් අතුරුදහන්ව තිබුනේය​. මේ නිසා ලී වලින් ඉතා රළු ආකෘති අතුරුදහන් වූ ඉත්තන් ගේ හිලව්වට කපා නිවසේ සාමාජිකයන් සමග මම චෙස් සෙල්ලම් කලෙමි. එහෙත් පාසලේ චෙස් සංගමය ආරම්භ කිරීමත් සමගම මම වඩාත් ක්‍රමාණුකූලව චෙස් ක්‍රීඩාව වෙත යොමු වූයෙමි. 

අපගේ විද්‍යාලීය චෙස් සංගමය භාර ආචාර්‍යවරිය වූයේ ශාමා ධර්මරත්න ටීචය​. මෙම චෙස් සංගමයේ කෙනත් නුගේගොඩ , හර්ශ මෙන්ඩිස් , නාලක ඩයස් සෝබිත වීරසේකර මෙන්ම ශාමා ධර්මරත්න ටීච ගේ පුතුන් වූ සමත් ධර්මරත්න , සිදත් ධර්මරත්න සහ දිනූ ධර්මරත්න සිටියෝය​. මීට අමතරව තවත් සිසුන් බොහෝ දෙනෙකු සිටි අතර මට ඔවුන් ගේ නම් මතක නැත​.

සිදත් ධර්මරත්න සිටියේ මගේ ශ්‍රේනියේය​​. උසස් පෙළ පන්ති වලදී අප එක පන්තියේ සිටියෙමු. ඔහු චෙස් ශූරයෙකු වූ අතර අන්තර් විද්‍යාල තරඟ වලදී ජයග්‍රහණ රැසක් හිමි කරගෙන සිටියේය​.  මීට වසර කීපයකට පෙර පිළිකාවක් වැළඳීම නිසා සිදත් ධර්මරත්න අපගෙන් අකාලයේ සමු ගත්තේය​. 

චෙස් පුහුණුවීම් තිබූ දින වලදී අප පාසල් වේලාවෙන් පසු රැඳී සිටියෙමු. හිස් පන්තියකට එක් රැස් වෙන අප සංගමයේ තිබූ චෙස් බෝඩ් සහ ඉත්තන් යොදා ගනිමින් සෙල්ලම් කලෙමු. මට සිදත් ධර්මරත්නව පරාජය කිරීම ඉතා අපහසුය​. එහෙත් මම ඔහුගේ එක් දුර්වලතාවක් හඳුනා ගත්තෙමි. සිදත් ප්‍රතිවාදියාට පහර දෙන්නේ ඔහුගේ රැජින උපයෝගී කර ගෙනය​. ඔහුගේ රැජින ඔහුගේ ප්‍රධාන අවිය වෙයි. මේ නිසා වරක් අප අතර තිබූ තරඟයකදී මම​ මගේ රැජින බිලිදී ඔහුගේ රැජින කපා දැමුවෙමි. මේ අනපේක්‍ෂිත පහර නිසා සිදත් ව්‍යාකූල විය​. කොල්ලන් අපගේ මේසය වටා රොක්ව තරඟය දෙස බලා සිටියහ​. එහෙත් ඔහු චෙස් චැම්පියන් කෙනෙකි. ඉන්පසු ඔහු තමන් ගේ කාසල් (රුක්) දෙදෙනා සහ නයිට්වරු දෙදෙනා යොදා ගනිමින් මට ප්‍රහාරයක් එල්ල කොට මාව පරාජයට පත් කලේය​. එහෙත් මම සිදත්ට තියුණු තරඟයක් දීමට සමත් වූයෙමි. මේ සිදු වීමෙන් පසු සිදත් මා සමග තරඟ කරන විට මා විසින් කරන සුවිසියිඩ් ප්‍රහාරය ගැන වඩාත් කල්පනාකාරී වෙමින් තම රැජින ප්‍රවේසම් කර ගත්තේය​. 

කෙනත් නුගේගොඩ අපට වඩා ඉහල පන්තියක සිටියේය​. ඔහු නුගේගොඩ සර් ගේ පුතාය​. මම සමහර අවස්ථා වලදී ඔහුව පරාජය කලෙමි. පැරදී ගෙන එන විට කෙනත් මට තර්ජනය කරයි. " අඩෝ මගේ බිශොප්ව කැපුවොත් මම උඹට ගහනවා " කෙනත් කියයි. එහෙත් මම ඔහුගේ බිශොප්ව කපා දමමි. කෙනත්ව චෙස් තරඟයෙන් පරාජය කරන මා ඔහු ගෙන් ගුටි නොකෑම සඳහා ශාමා ටීච ඉන්නා ඉසව්ව වෙත යන්නෙමි. ශාමා ටීචට මුවා වන මට කෙනත් මුහුනේ ඉරියව් වලින් තර්ජනය කරයි. 

සමහර දින වලදී ශාමා ටීච චෙස් තියරි ඉගැන්වූවාය​. වරක් ඩ්‍රැගන් මූව් එක කරන අන්දම අපට කියා දුන්නාය​.අප මේ මූව්ස් පොත් වල සටහන් කරගෙන ඒ අනුව චෙස් ඇද්දෙමු.  ඒ කාලයේ වයසක චෙස් චැම්පියන් කෙනෙක් බොරැල්ල වයි.එම්.බී.ඒ එකට එන අතර ඔහු මුදලට චෙස් මූව්මන්ට්ස් උගන්වයි. එක් මූව්මන්ට් එකක් ඉගැන්වීමට ඔහු රුපියල් පහක් අය කලේය​. සිදත් මාරාන්තික චෙස්  මූව්මන්ට්ස් ඉගෙන ගත්තේ මේ චැම්පියන් ගෙනි. මේ වන විට එම වයසක ගුරුවරයා ජීවතුන් අතර නොමැති බව සහතිකය​. 

මේ කාලය තුලදී සෝවියට් සංස්කෘතික මන්දිරයේ සෙනසුරාදා දින වල උදෑසන චෙස් පුහුණු කිරීමේ පන්තියක් තිබූ හෙයින් මම එයටද ගියෙමි. මෙයට නාලන්දා විද්‍යාලයේ සිසුන් සමහර දෙනෙකුද ආවෝය​. චෙස් පුහුණු කිරීම් කරන ලද්දේ ජෝහාර් නම් තරුණ මහතෙකි. ඔහු චෙස් ශූරයෙකු විය​. අප පේලියට තැබූ චෙස් බෝඩ් වල එක් පැත්තක සිටින අතර ජොහාර් අප සියළු දෙනාටම එදිරිව තරඟ කරයි. ඔහු එක වටයක් ගොස් යලිත් පළමු චෙස් බෝඩ් එක වෙත පැමින තමන් ගේ දෙවන මූව් එක අදියි. මේ තරඟ සියල්ලෙන්ම පාහේ ජය ගත්තේ ජොහාර් ය​. නමුත් ඔහු අප කරන දෝෂ පැහැදිලි කරයි. මේ නිසා ඔහු සමග චෙස් සෙල්ලම් කරන විට අපගේ දැණුම වැඩුනේය​. 

අපේ නිවසේ පියා සතුව පැරණි චෙස් පොතක් තිබුනේය​. මම මේ පොත බලාගෙන විවිධ ප්‍රහාරත්මක සහ ආරක්‍ෂිත ක්‍රම ඉගන ගත්තෙමි. මෙම පොතේ නයිට්වරු දෙදෙනා යොදාගෙන කරන පහරදීම් තිබූ අතර මම එම ක්‍රමය ඉගෙන ගෙන ප්‍රතිවාදීන්ව පරාජය කලෙමි. චෙස් ක්‍රීඩාව ප්‍රගුණ කිරීමත් සමගම මගේ චිත්ත ඒකාග්‍රතාව ඉහල ගියේය​. එසේම මානසික සමතුලිතභාවය , මානසික සැලසුම්කරණය වැනි අංග වඩාත් දියුණු විය​. මේ නිසා  චෙස් ක්‍රීඩාව මනසට ඉතා හොඳ ක්‍රීඩාවක් බව මම විශ්වාස කරමි. 

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

Friday, November 10, 2017

කියුබාවට අත නොතබනු

 

අශ්වයන් ද ප්‍රවාහන සේවයේ එක් අංගයකි

සෝවියට් සමාජවාදී ක්‍රමය යටතේ  1986  සිට ජීවත් වෙමින්  පෙරෙස්ත්‍රොයිකාවද ඉන් පසු සෝවියට් දේශයේ අසමෝධානයද මම සියැසින් දුටුවෙමි. සමාජවාදී ක්‍රමයේ ධනාත්මක මෙන්ම ඍණාත්මක පාර්ශවයන් ද අප පසක් කලෙමු.  

එකල වර්සෝ ගිවිසුමට සම්බන්ධ වූ සමාජවාදී රටවල්වූ පෝලන්තය , බල්ගේරියාව , රුමේනියාව , නැගෙනහිර ජර්මනිය යන රටවල් ගනනාවකද  මම සංචාරය කලෙමි. එසේම  සෝවියට් සමාජවාදී සමූහාණ්ඩු වූ රුසියාව , බිලොරෂියාව , යූක්‍රයීනය සහ මෝල්දෝවියාව  යන ජනරජ වලද සංචාරය කොට සමාජවාදී ජීවන රටාව අධ්‍යයනය කලෙමි. එහෙත් සමාජවාදී කියුබාවට යාමට මට නොහැකි වූ අතර අවසානයේදී එම භාග්‍ය උදා වන්නේ 2017 නොවැම්බර් මාසයේදීය​. 

1986 දී මම යූක්‍රයීනයේ හිමෙල්නීස්කි නගරයට ගිය අතර එම නගරයේදී මට බොහෝ කියුබානුවන් මුණ ගැසුනි. මේ හැර කියෙව් නගරයේදීද කියුබානු සිසුන් සමග අදහස් හුවමාරු කර ගැනීමේ අවකාශය මට ලැබුනේය​. තවද  ලොස් ඇන්ජලීස් සහ ටොරොන්ටෝ යන නගර වලදීද මට කියුබානුවන් හමුවී තිබේ. කෙසේ නමුත් කියුබාවට ගොස් කියුබානුවන් හමුවීමට ලැබීම විශේෂත්වයක් විය​. 

කියුබාව යනු ලෝකයේ සුවිශේෂ රටකි. 1492 වසරේ කොළම්බස් විසින් කියුබා දූපත සොයා ගන්නා ලදි.  කොළම්බස් පැමිනීමට පෙර ස්වදේශික ඉන්දියානුවන් (සිබෝනි ගෝත්‍රිකයන් ) කියුබාවේ සිටියද ඔවුන්ව ජන ඝාතනයට ලක් විය​. මේ නිසා කියුබාවේ ආදි වාසීන් සිටින්නේ ස්වල්ප ප්‍රමාණයකි.  ටයිනෝ භාෂාවෙන් කියුබාව යනු සාර භූමිය නම් වෙයි.  කියුබාවේ උක්ගස් , දුම්කොළ , කෝපි වගා කෙරේ.

කැරිබියන් දූපත් වලින් වැඩිම ජන ඝනත්වයක් ඇත්තේ කියුබාවේය​. කියුබාව ලෝකයේ විශාලත්වයෙන් 17 අගය දරණ දූපත වෙයි.  ජනගහනයෙන් 51% සුදු සහ කළු ජාතිකයන් ගෙන් සමිශ්‍රණව තිබෙන අතර 11% කළු අප්‍රිකානු සම්භවයකින් යුත් ජනයන් ද 37 % සුදු ස්පාඤ්ඤ සම්භවයකින් යුක්තය​.  අප්‍රිකානු ජනතාව පැවතගෙන එන්නේ හිටපු වහලුන් ගෙනි. නීත්‍යාණුකූලව කියුබාවේ වර්ගවාදයක් නැත​. එහෙත් අභ්‍යන්තරව දිවෙන කළු සුදු භේධ තිබෙන බව මා සමග කථා කල කියුබානුවෝ කීහ​. කියුබාවේ සාක්‍ෂරතාව 99.8% කි. ප්‍රාථමිකයේ සිට විශ්ව විද්‍යාලය දක්වා අධ්‍යාපනය රජය විසින් නොමිලේ දෙනු ලබයි.  

කියුබාවේ සමාජවාදී විප්ලවය සිදු වන්නේ 1959 දීය​. මුල් කාලයේදී තමා කොමියුනිස්ට්වාදියෙකු නොවන බව ප්‍රසිද්ධියේ කියූ ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ පසුව ඇමරිකානු සම්බාධක නිසා සෝවියට් කඳවුරට හේත්තු විය​. ඇමරිකානු සහාය ලත් කියුබානු ප්‍රති විප්ලවවාදී කොටස් බේ ඔෆ් පිග්ස් හි පරාජය කිරීමත් සෝවියට් මිසයිල කියුබාවේ ස්ථානගත කිරීමත් නිසා ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ ඇමරිකාවේ උදහසට ලක් විය​. එහෙත් කැස්ත්‍රෝ තම මරණය දක්වා ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදයට නොබියව මුහුණ දුන්නේය​. 

කියුබානු ආර්ථිකය ශක්තිය ලැබුවේ සෝවියට් දේශයෙනි. සෝවියට් දේශය කියුබාවට බොහෝ සහනාධාර දුන් අතර බොර තෙල් බැරල් එකක් විකිනුවේ කොපෙක් සුළු ගනනකටය​. එහෙත් පෙරෙස්ත්‍රොයිකාවත් සමග සෝවියට් දේශය වාෂ්ප වී යාමත් සමගම කියුබාවට තම දකුණු අත අහිමි වූවාක් මෙන් වූයේය​. මේ නිසා කියුබාවේ බොහෝ සමාජ ආර්ථික ප්‍රශ්න පැන නැග්ග අතර මේ දක්වා එකී සමාජ ආර්ථික ප්‍රශ්න කියුබානු සමාජය වෙලා ගෙන තිබේ. 

ස්ටාලින් සෝවියට් දේශයේ ඇති කරන ලද සමූහ ගොවිපළවල් ක්‍රමය විප්ලවයෙන් පසුව කියුබාවේද ක්‍රියාත්මක විය​. එහෙත් අකාර්‍යක්‍ෂම පරිපාලනය , ඥාති සංග්‍රහය , පොලිට් බියොරෝව තෘප්තියට පමුණුවන්නට ව්‍යාජ දත්ත සැපයීම​, පොදු අලස බව , වගකීම් විරහිත බව යනාදී කරුණු නිසා බොහෝ සමූහ ගොවිපළවල් බංකොලොත්වී තිබේ. සමහර සමූහ ගොවිපළවල් වල් බිහිවී ඇත​. සමහර ඉඩම් කැනේඩියානු , චීන සහ නෙදර්ලන්ත සමාගම් වලට බදු දී තිබේ. 

මා සංචාරය කල සමාජවාදී රටවල් අතුරින් දිළිඳුම රට කියුබාව කියා මට සිතේ. කියුබාවට බට මොහොතේ සිට දරිද්‍රතාව දැක ගත හැකි විය​. එසේම මුළු රටේ උග්‍ර පේන්ට් හිඟයක් තිබේදෝ කියා මට සිතුනි. ඒ මෙන්ද යත් බොහෝ රජයේ ගොඩනැගිලි මෙන්ම නිවාස තීන්ත බුරුසු වල පහස නොලබා ජරාවාසව​ දිස් විය​. එහෙත් සමහර ගොඩනැගිලි සහ හෝටල් අලංකාර ලෙස පින්තාරු කොට තිබූ බව කිව යුතුය​. 


මෙවැනි දිලින්දන්ද හවානාවේ හිඟ නැත 

මේ වන විට කියුබාවේ ආර්ථිකය යන්නේ රිම් එකෙනි. බොහෝ අත්‍යාවශ්‍ය භාණ්ඩ ජනතාවට බෙදා දෙන්නේ සලාක ක්‍රමයටය​. හාල් , බෝංචි ඇට , මස් , උයන තෙල් , සීනි , බිත්තර , හිඟයක් වෙළඳ පොලේ පවතින අතර මේ භාණ්ඩ බෙදා හරිනු ලබන්නේ කූපන් මගිනි. එහෙත් සලාකයට බෙදන මෙම ආහාර ද්‍රව්‍ය පවුලක යැපීමට ප්‍රමානවත් නොවන බව බොහෝ කියුබානුවෝ පවසති. අතිරේක ආහාර ඔවුන් වැඩි මිලට කළු කඩයෙන් මිලදී ගනිති. මේ සඳහා මුදල් අවශ්‍ය කෙරේ. ඒ නිසා ඔවුන් අතිරේක රැකියා වල යෙදෙති. උදාහරණයක් ලෙස භූගෝල විද්‍යා ගුරුවරියක වූ මේබල් සති අන්තයේ සංචාරකයන් සඳහා ගයිඩ් කෙනෙකු ලෙස සේවය කරන්නීය​. සමහර විශ්ව විද්‍යාල කථිකාචාර්‍යවරු රාජකාරී වේලාවෙන් පසු ටැක්සි එලවති. පාරේ හිඟාකෑ හිඟන්නන් කීප දෙනෙකුද මම දුටිමි. එසේම සංචාරකයන්ට පමණක් අතපෑ  දිලින්දන්ද හවානාවේ වූහ​. 



සාමාන්‍ය කියුබානුවෙකුගේ නිවසක් (හවානා) 

සංචාරකයන්ට හෝටල් වල ආහාර හිඟයක් නැත​. එහෙත් අප හෝටල් වලදී   සොසේජස් , කුකුල් මස් , හරක් මස් , රිබ්ස් , චීස් , යන ආහාර යහමින් කන විට කියුබානු වේටර් වරුන් සහ වේටර්වරියන් ගේ වේදනාකාරී දෙනෙත් මා දුටුවෙමි. තවද ආහාර බොහෝ සෙයින්  බෙදා ගෙන  නොකා ඉවත දමන සංචාරකයන් පොදුවේ කරන්නේ අපරාධයක් බව මා පසක් කලෙමි. මේ සංචාරකයන් ඉවත දමන බිත්තර , මස් හෝ සොසේජස් පවුලක සතියක සලාකය බව ඔවුන් නොදනිති.  මා සමග කතා කල එක් වේටර්වරියක් පැවසුවේ ඇය ජීවත් වන්නේ පස් හැවිරිදි පුතා සහ වියපත් වූ මව සමග බවයි. මවට විශ්‍රාම වැටුපක් ලැබේ. එහෙත් සලාකයට ලැබෙන ආහාර පවුලේ යැපීමට ප්‍රමාණවත් නැත​. මේ නිසා ඇය අසීරුවෙන් හෝ මුදල් සොයාගෙන කළු කඩයෙන් හාල් සහ මස් මිලදී ගෙන ළමයාගේ කුසගිනි නිවන්නීය​. 

හවානා වලදී මම සමුපකාර කීපයක් දුටුවෙමි. භාණ්ඩ හිඟ එම සමුපකාර මට සිහිපත් කලේ 1970 යුගයේ සමගි පෙරමුණ ආණ්ඩුව කාලයේ තිබූ සමුපකාරය​. ඒ කාලයේ  තිබූ එක් විහිළුවක් නම් බොහෝ සමූපකාර වල දොරවල් ගෙවී තිබුනේ මිනිසුන් සමූපකාරයේ දොර ලෙවකා කහට බීම නිසාය​. කියුබාවේ සමුපකාර වල දොරවල් නොගෙවී තිබුනද  මැළවී ගිය එළවලු සහ තම සළාකය ගැනීමට නොසන්සුන්ව පෝලිමේ සිටි මිනිසුන් දැකිය හැකි විය​. 

කියුබාවේ ආර්ථිකය පණ නල ගැට ගසාගෙන තිබෙන්නේ සංචාරක කර්මාන්තයෙනි. කියුබානු විප්ලවය තිබූ කාලයේ බොහෝ ග්‍රාම්‍ය විප්ලවවාදීන් එකල ඉතා හොඳ තත්වයේ තිබූ සංචාරක හෝටල් විනාශ කලහ​. ඒ ඇමරිකානු සංචාරකයන්ට විරෝධය පෑම සඳහාය​. සමහර පිරිස් පවුල් පිටින් පැමින හිල්ටන් බඳු හෝටල් වල කාමර අත්පත් කර ගත්හ​. විප්ලවයේ උණුසුම නිසා මේවා සමාජවාදී ක්‍රියා ලෙස අර්ථ දක්වන ලදි. එහෙත් සෝවියට් ආධාර ක්‍ෂයවී යාමත් සමගම සිදු කල මෝඩකම් අවබෝධ කර ගත් කියුබා රජය යලි සංචාරක හෝටල් අළුත්වැඩියා කොට ඒවා බටහිර සංචාරකයන්ට විවෘත කළහ​. සමාජවාදයේ නාමයෙන් හෝටල් වල ලැග සිටි පවුල් ඉවත් කොට යලි ඒවා ප්‍රකෘතිමත් කළහ​. දැන් මේ හෝටල් වල බටහිර සංචාරකයන් බොහෝ සෙයින් දැකිය හැකිය​.  වර්තමානයේ  සංචාරක කර්මාන්තය නිසා කෙලින් සහ වක්‍රව කියුබානුවන් මිලියන ගනනක් යැපෙති.  


පරණ කාර් අතර BMW එකක් 

කියුබාවේ සංචාරකයන් සඳහා විශේෂ මුදල් වර්ගයක් තිබේ. එය බිහි වන්නට ඇත්තේ එකල සමාජවාදී ලෝකයේ තිබූ අඩුපාඩු අධ්‍යනය කිරීමෙන් පසු විය හැකිය​.  සෝවියට් දේශය , පෝලන්තය ,නැගෙනහිර ජර්මනිය යන රට වල ඇමරිකානු ඩොලර් සහ බ්‍රිතාන්‍ය පවුම් ඉතා අගය කොට සලකන ලදි. මේ නිසා බටහිර සංචාරකයන් ගෙන එන ඩොලර් සහ පවුම් බැංකු වල නීති ගත අගයට වඩා දහ ගුණයක් පමණ ගෙවා මිලදී ගැනීමට ටැක්සි කරුවන් සහ ජාවාරම්කරුවන් පුරුදුව සිටියහ​. උදාහරණයක් ලෙස  එකල (1989) බටහිර ජර්මනියේ ඩොයිෂ් මාක්ස් පහක් නැගෙනහිර ජර්මානියේ කළු කඩයෙන් මාරු කල විට නැගෙනහිර ජර්මානු මුදල් බොහෝ ප්‍රමාණයක් ලැබුනි. මේ මුදලින් දෙතුන් දෙනෙකුට නැගෙනහිර ජර්මනියේ ඉතා හොඳ හෝටලයකින් දිවා ආහාරයක් ලබා ගත හැක​. එහෙත් එකල ඩොයිෂ් මාක්ස් පහකින් බටහිර ජර්මනියේ ලබා ගත හැකි වූයේ හොට් ඩෝග් එකක් සහ මිනරල් වතුර බෝතලයක් පමණි. මෙයාකාරයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් 50 සෝවියට් දේශයේ කළු කඩයෙන් මාරු කල සංචාරකයාට සෝවියට් දේශයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ වෛද්‍යවරයෙකුගේ මාසික වැටුපට ආසන්න මුදලක් ලැබුණි.  මෙම ක්‍රමය කියුබාවේ බලධාරීන් අවබෝධ කර ගත් අතර එය වැලැක්වීම සඳහා සංචාරකයන් සඳහා පරිවර්ත්‍ය පෙසෝ නෝට්ටු හඳුන්වා දෙන ලදි. මෙම පරිවර්ත්‍ය පෙසෝ එකක් කැනේඩියානු ඩොලර් එකකට වඩා මිලෙන් අධිකය​. එනම් කැනේඩියානු ඩොලර් 100 සඳහා ගෙවන්නේ පරිවර්ත්‍ය පෙසෝ 78.66 පමණි. 

බොහෝ සංචාරකයන් පවසන පරිදි ඔවුන්ට කියුබාවේ විශාල මුදලක් වැය කිරීමට සිදු වෙයි.  එක් දිනක් සඳහා වාහනයක් කුලියට ගැනීමට ගිය ජර්මානු සංචාරකයෙකුට ඇමරිකානු ඩොලර් 105 ගෙවීමට සිදු විය​. එහෙත් ඇමරිකාවේ හෝ කැනඩාවේදී ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් 25 - 30  ගෙවා වාහනයක් එක් දිනක් සඳහා කුලියට ගැනීමට හැකිය​. කියුබාවේදී කුරුම්බා ගෙඩියක් මිලදී ගැනීමට සංචාරකයෙකු කැනේඩියානු ඩොලර් දෙකක් ගෙවිය යුතුය​. මේ අනුව කියුබානු සංචාරක ව්‍යාපාරය විසින් බටහිර සංචාරකයන් ගේ දත් වහල්ලම ගලවා ගනියි. එහෙත් බටහිර සංචාරකයෝ කියුබාවට ඒම ප්‍රිය කරති. කියුබාව පියකරු රටකි. රට වටා වූ මුහුද කියුබාවට ආභරණයකි. 

සාමාන්‍යයෙන් කියුබානුවන් ඉතා සුහදශීලීය​. ඔවුන් එකිනෙකා සමගත් ඉතා සහයෝගයෙන් සාමුහික චින්තනයෙන් යුතුව වැඩ කරති. ඔවුන් නිතරම සිනහසෙමින් සිටිති. ස්පාඤ්ඤ සහ අප්‍රිකානු සංස්කෘති වලින් පෝෂණය වූ කියුබානුවන් සංගීතයට සහ නැටීමට ප්‍රිය කරති.  ශ්‍රී ලාංකික සමාජයේ දැඩි ලිංගික අසහනය සහ පර පීඩක මානසිකත්වය උඩුදුවා ඇත්තේ කියුබානුවන් මෙන්  සංගීතය  සහ නර්තනය  ශ්‍රී ලාංකිකයන් තුල හොඳින් අවශෝෂණය නොතිබීම නිසා බව ඇතැම් විට මට සිතේ. 

කියුබාවේ පාරවල් ඉතා පිරිසිදුය​. කුණු ඉවත් කිරීම ක්‍රමවත්ව කෙරේ. ඒ නිසා මැසි මදුරුවන් අවමය​. ඩෙංගු නිවාරණයේ ඔවුන් ලද සාර්ථකත්වය මේ පරිසරය පිරිසිදුව තබා ගැනීම මත ලද ජයග්‍රහණයකි. එහෙත් හවානා වලදී අපිරිසිදු මෙන්ම උතුරා ගිය කාණු තිබූ පාරවල් කීපයක් මම දුටුවෙමි. 

පාරේ වාහන එලවීම ඉතා විනීතය​. ලංකාවේ මෙන් ගාල කඩාගත් අවිනීත වාහන එලවීමක් කියුබාවේ නැත​. ලංකාවට සාපේක්‍ෂව වාහන පාරවල් වල ඉතා අඩුය​. බොහෝ වාහන 1940 ගනන් වල ඇමරිකානු පැරණි කාර් වන අතර මේවා තවමත් පාරවල් වල දිවීම කියුබානු මිකැනික්වරුන් ගේ දස්කම පෙන්වයි. ඇමරිකානු පැරණි කාර් වලට අමතරව සෝවියට් දේශයෙන් ගෙන්වන ලද ලාඩා , මොස්කවිච් , තවුරියා යන කාර් වර්ගද කමාස් වර්ගයේ සෝවියට් ට්‍රක්ද මම දුටුවෙමි. එසේම අතරින් පතර මර්සෙඩේස් බෙන්ස් සී ක්ලාස් වාහන කීපයක් සහ බී එම් ඩබ්ලිව් කීපයක් දුටුවෙමි. මේ වාහන ධනවත් කියුබානුවන් ගේ හෝ පක්‍ෂයේ බලවතුන් ගේ විය හැකිය​. සාමාන්‍ය ජනයා සඳහා බස් සේවයක් පවතියි. එහෙත් බස් ප්‍රමාණය අඩුය​. අශ්ව කරත්ත සහ බූරුවන් ගැට ගැසූ ප්‍රවාහන කරත්තද මම දුටුවෙමි. මේ ආදිකාලේ ප්‍රවාහන ක්‍රමද යොද ගෙන තිබෙන්නේ ඉන්ධන අර්බුධය නිසාය​. නමුත් සංචාරකයන් සඳහා ලක්‍ෂරි බස් තිබෙන අතර මේ බස් දෙස හෝල්ටිං ප්ලේස් වල සිටින කියුබානුවෝ ඉතා කෑදර දෙනෙතින් බලා සිටිති. 

කියුබාව වටා අගනා වෙරළ තීරයක් තිබේ. මේ වෙරළ ලංකාවේ මෙන් නොව ඉතා පිරිසිදුය​. එසේම සංචාරකයන් සඳහා ආරක්‍ෂිත රිසෝට් නමින් හඳුන්වන හෝටල් පද්ධති සහ වෙරළ තිබේ. මේ නිසා තංගල්ලේ ප්‍රාදේශීය  සභාවේ සභාපති කලාක් මෙන් සංචාරක හෝටලයකට කඩා වැද සංචාරකයෙකු ඝාතනය කොට ඔහුගේ පෙම්වතිය දූෂණය කිරීම වැනි සිද්ධීන් කියුබාවේ නොමැත​. මෙම ආරක්‍ෂිත රිසෝට් වලට සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට යා නොහැක​. එසේම සංචාරකයන් ආරක්‍ෂිත රිසෝට් වලින් බැහැරට යාමද අධෙර්‍යමත් කොට තිබේ.  සංචාරකයන් ආරක්‍ෂිත රිසෝට් වලින් බැහැර නොයෑමේ එක් හේතුවක් නම් බටහිර රට වල පාස්පෝට් උදුරාගෙන දුවන  හෝ හොරකම් කරන කල්ලි කියුබාවේ සිටීමයි. මේ නිසා හවානා වල කරක් ගසන විට මම මගේ කැනේඩියානු පාස්පෝට් එක නිරන්තරයෙන්ම ඉදිරි කලිසම් සාක්කුවේ තබා ගත්තෙමි.  මේ හැර මා කුමන රටෙන් ද කියා ඇසූ විට කිව්වේ ඉන්දියාවෙන් කියාය​. ඉන්දියානු පාස්පෝට්  එතරම් ඩිමාන්ඩ් නොවූ නිසාදෝ මාව ජාවරම්කරුවන් ගේ දෙනෙත් වලට ලක් වූයේ නැත​. 

කියුබාවේද ජාවාරම්කරුවන් සිටිති. ඔවුන් පිට කොටුවේ අයියලා බඳුය​. සංචාරකයන් පසු පස ගොස් කුඩු , බඩු හෝ කොල්ලන් ඕනෑද කියා ඔවුන් අසති. සමහරු අසන්නේ කියුබානු සිගාර් හෙවත් සුරුට්ටු අවශ්‍යද කියාය​. සාමාන්‍යයෙන් ඉහල ප්‍රමිතියේ කොහීබා නම් වන කියුබානු සුරුට්ටුවක් මිලෙන් අධිකය​. එහෙත් මේ අයියලා නියමිත මිලෙන් 50 % අඩුවට කියුබානු සුරුට්ටු විකුනති. මේ සුරුට්ටු මැදට දමා තිබෙන්නේ වේලන ලද කෙසෙල් කොලය​. මේ බව නොදත් සංචාරකයන් කෙසෙල් කොල මැදට දමා ඔතන ලද කියුබානු සුරුට්ටු පෙට්ටි ගනන් ජාවාරම්කරුවන් ගෙන් මිලදී ගනිති. 

හවානා වලදී  මම කැනේඩියානු ඩොලර්  50 ගෙවා රියැදුරෙකු සමග පැරණි ඇමරිකානු Chevrolet වාහනයක් කුලියට ගෙන හවානා නගරයේ සුප්‍රකට ස්ථාන බැලීමට ගියෙමි. මේ ස්ථාන අතර රෙවලූෂන් ස්ක්වයා , ජෝන් ලෙනන් උද්‍යානය , හවානාවේ සුප්‍රකට සුසාන භූමිය​, පැරණි ස්පාඤ්ඤ බල කොටුව​, ක්‍රිස්තුස් ප්‍රතිමාව​, එර්නස්ට් හෙමිංවේ නිතර පැමිනි බාර් එක , ඇල් කැපොන් හවානා වලට පැමිනි විට රැඳී සිටි හෝටලය , බැටිස්ටාගේ හවානාහි මන්දිරය , හොසේ මාටි ස්මාරකය වැනි ස්ථාන වූහ​. සමහර ස්ථාන වල චේ ගුවේරාගේ විශාල ප්‍රමාණයේ චිත්‍ර දැකිය හැකි විය​. චේ ගුවේරාද කියුබාවට මුදල් සපයන එක් මාධ්‍යකි. චේ ගුවේරා ගේ ටී ෂර්ට් , කැප් සංචාරකයෝ මිලදී ගනිති. චේ ගුවේරා ගේ ටී ෂර්ට් එකක් සාමාන්‍යයෙන් කැනේඩියානු ඩොලර් 12 පමණ වෙයි. 

දේශීයව චේ ගුවේරා යනු තව දුරටත් තොරොම්බල් කල නොහැකි ප්‍රපංචයක් බව කියුබානු බලධාරීන් අවබෝධ කර ගෙන තිබේ. වර්තමාන කියුබානු තරුණ පරම්පරාවට චේ ගුවේරා හෝ කැස්ත්‍රෝගේ වීර ක්‍රියා අසනවාට වඩා අවශ්‍ය කුස පුරවා ගැනීම සහ අලංකාර ලෙස ඇඳුම් පැළඳුම් කිරීමය​. මා සමග විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් දෙදෙනෙකු කතා කල අතර විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනයෙන් පසු රැකියාවක් ලැබුනද එය යැපීමට ප්‍රමාණවත් නොවන බව ඔවුන් කීහ​. බැටිස්ටාගේ කාලයේ කියුබාව අන්වර්ථව හඳුන්වන ලද්දේ ඇමරිකානුවන් ගේ ගණිකා මඩම කියාය​. එකල ඩොලර් විසි පහකට ඇමරිකානුවන් සමග යාමට කියුබානු ගණිකාවන් සිටියහ​. එහෙත් වර්තමානයේ දරුවන් ගේ කුස පිරවීමට බිත්තර දහයකට නිදි වදින ගැහැණුන් සමාජවාදී කියුබාවේ හිඟ නැති බව කියුබාවට නිතර එක ආජේන්ටීනා ජාතික සංචාරකයෙකු මා සමග කීවේය​. 

තරුණයන් ගේ මානසිකත්වය රාවුල් කැස්ත්‍රෝ අවබෝධ කර ගෙන තිබේ. තව දුරටත් ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදී බිල්ලා පෙන්වා ජනතාව සන්සුන්ව තබා ගත නොහැකිය​. එසේම පොතේ ගුරු මාක්ස්වාදී න්‍යායන් ඔස්සේ ගොස් ආර්ථිකය තවත් අනා ගැනීමට ඔහු සූදානම් නැත​. රාවුල් කැස්ත්‍රෝ ප්‍රායෝගිකවාදියෙකි. දැන් කියුබානුවන්ට කුඩා ප්‍රමාණයේ ව්‍යාපාර ඇරඹිය හැක​. එසේම තම නිවෙස විකිනීමට හෝ කුලියට දීමට හැකිය​​. දැන් තරුණයන් අත ජංගම දුරකථන දක්නට තිබේ. ඉන්ටනෙට් සේවාවන් ද ඉබි ගමනින් කියුබානු සමාජයට එකතු වෙමින් පවතියි. සන්නිවේදන පහසුකම් නම් 1970 යුගයේ ලංකාවේ තිබූ තත්වය කියා මට සිතේ. වරක් කැනඩාවට දුරකථන ඇමතුමක් ඉල්ලා පැය භාගයක් බලාගෙන සිටීමට මට සිදු විය​. වයිෆයි පහසුකම් නම් රිසෝට් වල තවමත් නොමැත​. ලංකාවේ ඊනියා සමාජවාදීන් ලංකාව කියුබාවක් කිරීමට වෙර දරන අතර රාවුල් කැස්ත්‍රෝ  කියුබාව ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති වලට සම කිරීමට වෙර දරණු බව පෙනේ. රාවුල් කැස්ත්‍රෝ  විදේශීය ආයෝජකයන්ට අත වනයි. ඔහු විදේශීය ආයෝජකයන්ව  ඉඹලා පිළිගනියි. 

කියුබාව ගැන කතා කිරීමේදී ඔවුන් ගේ වෛද්‍ය සේවාවන් ගැනද කතා කල යුතුය​. තුන්වන ලෝකයේ රටවල් වලට සාපේක්‍ෂව කියුබාවේ හොඳ වෛද්‍ය සේවයක් තිබේ. මම ප්‍රධාන පෙලේ රෝහල් කීපයක්ද ෆාමසි කීපයක්ද දුටුවෙමි. කියුබානු වෛද්‍යවරු ජනතාවට සමීපය​. ඔවුන්ට ඩියුටි ෆ්‍රී වාහන නැත​. ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ වල වෛද්‍යවරු අසු පිටින් නිවෙස් වලට ගොස් රෝගීන් බලති. සියළු වෛද්‍ය සේවා නොමිලේය​. එහෙත් පිටරැටියන් මුදල් ගෙවා වෛද්‍ය සේවා ලබා ගැනීමට එති. ඇමරිකාවේ සිදු කරන කොස්මෙටික් ශල්‍යකර්මයක් 80% පමණ අඩු මුදලක් ගෙවා කියුබාවෙන් කර ගැනීමට සංචාරකයන් එති. එසේම නුදුරු කාලයේ මුදල් ගෙවා කියුබානු වෛද්‍ය විද්‍යාල වලින් වෛද්‍ය විද්‍යාව ඉගෙන ගැනීමට අන්තර් ජාතික සිසුන්ට හැකි වනු ඇත​. 

මා සමග හවානා හිදී දිවා ආහාරය ගත් මහාචාර්‍ය Lourdes Zumalacárregui කියුබානු ඇකඩමි ඔෆ් සයන්ස් හි සාමාජිකාවකි. එසේම කියුබානු කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයේ සාමාජිකාවකි. ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝගේ මිතුරියකි. ඇය බෙල්ජියමේද ස්පාඤ්ඤයේද විශ්ව විද්‍යාල වල ආරාධිත කථිකාචාර්‍යවරියකි. ඇය පැවසූ පරිදි ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ හොඳ කථිකයෙකි. එහෙත් රාවුල් කැස්ත්‍රෝ තුල  කථා කිරීමේ දක්‍ෂතාව එතරම් නොමැත එහෙත් ඔහු නිහඞ වැඩකාරයෙකි. මහාචාර්‍ය Lourdes Zumalacárregui පවසන පරිදි කියුබානු සමාජය පරිවර්ථනය වෙමින් පවතියි.  එහෙත් මෙම පරිවර්ථනය කුමන දිශාවටද කියා තවමත් කිව නොහැක.

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

Find Us On Facebook