මරණය අද්දරට ගිය මිනිසුන් ගේ අත්දැකීම්

(වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග විසින් ලියන ලද Near death experiences ලිපියේ සිංහල අනුවාදය ) 

මගේ වෛද්‍ය වෘත්තිය තුළ මම මරණයේ අද්දර සිටි මාරාන්තික රෝගීන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිකාර කර ඇත්තෙමි. මෙම රෝගීන්ගෙන් සමහරක් සායනික මරණයට මුහුණ දුන් විට ඔවුන්ගේ  අත්දැකීම් විස්තර කළහ. මෙම අත්දැකීම් මොළයේ හයිපොක්සියා නිසා හෝ වෙනත් මනෝ-භෞතික විද්‍යාත්මක ප්‍රතික්‍රියාවක් නිසා ඇති වූවක්ද බව මම නොදනිමි.

මරණය යනු ජීවියෙකුගේ පැවැත්ම සඳහා වන සියලුම ජීව විද්‍යාත්මක ක්‍රියාකාරකම් නතර කිරීමයි. වෛද්‍ය වෘත්තිකයින්ට අනුව, මරණයට අදියර දෙකක් ඇත: සායනික මරණය සහ ජීව විද්‍යාත්මක මරණය. සායනික මරණයේදී පුද්ගලයෙකුගේ හෘද ස්පන්දනය රුධිර සංසරණය සමඟ නතර වේ. සායනික මරණය ආපසු හැරවිය හැකි අතර කාලෝචිත සුදුසු මැදිහත්වීම් මගින් මෙම වැදගත් කාර්යයන් යථා තත්වයට පත් කළ හැකිය. සායනික මරණය මිනිත්තු හතරක් හෝ හයක් දක්වා දීර්ඝ  වුවහොත් ජීව විද්‍යාත්මක මරණය සිදුවිය හැකිය. එවිට මොළයේ සෛල ඔක්සිජන් නොමැතිකම නිසා මිය යයි. මෙම තත්වය තුළ ආපසු හැරවිය නොහැකි ජීව විද්‍යාත්මක මරණයක් සිදු වේ.

සායනික මරණවලට මුහුණ දුන් අය සමඟ මරණ අත්දැකීම් ආසන්න විය. මෙම අත්දැකීම් අද්විතීය වන අතර සෑම ආගමකටම NDE එන්.ඩී.ඊ  (Near death experiences ) සඳහා විවිධ අර්ථකථන ඇත. එය ආත්මීය අත්දැකීමක් වන අතර බොහෝ එන්.ඩී.ඊ. අධ්‍යාපන මට්ටම, සංස්කෘතික සාධක සහ ආගමික විශ්වාසයන් මත රඳා පවතී. එබැවින් එය විශ්වීය අත්දැකීමක් ලෙස අර්ථ දැක්විය නොහැක. නමුත් ශරීර අත්දැකීම් වලින් බැහැරව, උමගක් හරහා ගමන් කිරීම, පාවීම සහ උන්නතාංශය, ආලෝකයක් දැකීම වැනි එන්ඩීඊ හා සම්බන්ධ පොදු අංග ගණනාවක් තිබේ. මෙය පර්යේෂකයන් විසින් විද්‍යාත්මකව විමර්ශනය කළ යුතු ප්‍රපංචයකි.

එන්ඩීඊ NDE යන පදය ආචාර්ය රේමන්ඩ් මූඩි සහ ඔහුගේ සුප්‍රසිද්ධ ග්‍රන්ථය වන ලයිෆ් ඔෆ් ලයිෆ් විසින් නිර්මාණය කරන ලදී. වෛද්‍ය මූඩි සිය රෝගීන්ගේ එන්ඩීඊ අත්දැකීම් රාශියක් සාකච්ඡා කරයි. සායනික මරණය අත්විඳින ලද සහ පසුව පුනර්ජීවනය වූ පුද්ගලයින් පිළිබඳ සිද්ධි අධ්‍යයන සියයකට අධික සංඛ්‍යාවක් ඔහු විමර්ශනය කර ලේඛනගත කළේය. ආචාර්ය මූඩි ඔවුන්ගේ අත්දැකීම්වල යම් සමානකම් සොයා ගත්තේය. එන්ඩීඊයට මුහුණ දුන් පුද්ගලයින් සමඟ දීර්ඝ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් කිරීමෙන් අනතුරුව ආචාර්ය රේමන්ඩ් මූඩි මෙසේ නිගමනය කළේය. මෙම අත්දැකීම් වලින්, මරණයෙන් පසු ජීවිතයක් ඇති බවට එය මට මහත් විශ්වාසයක් ලබා දී ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම, මම ඔබට අවංකවම පාපොච්චාරණය කළ යුතුයි. මගේ රෝගීන් මට පැවසූ දේ පදනම් කරගෙන ඔවුන්ට එහා ගිය දර්ශනයක් ලැබුණා කියා මට කිසිම සැකයක් නැහැ. ”

එන්ඩීඊ පිළිබඳ නවතම පර්යේෂණයකින් හෙළි වී ඇත්තේ මොළයේ සිදුවන සමහර ස්නායු-භෞතික විද්‍යාත්මක ප්‍රතික්‍රියා කාර් (1982) විසින් එන්ඩීඊ යනු එන්ඩොජෙනස් එන්ඩොර්ෆින් මගින් හිපොකැම්පස් උත්තේජනය කිරීමේ ප්‍රතිලයක් බවයි. මියයෑමේ ආතතිය නිසැකවම එන්කෙෆලීන් සහ එන්ඩෝර්ෆින් වැනි ස්වාභාවික ඔපියට් ජනනය කරන අතර හයිපොකැම්පස් තුළ නියුරෝන විසර්ජනය වැළැක්වීම සඳහා එන්කෙෆලීන් ලේඛනගත කර ඇත. මෙම න්‍යාය යෝජනා කරන්නේ එන්ඩොර්ෆින් මට්ටම ඉහළ යාම මගින් හිපොකැම්පස් වලක්වාලීම මෙන්ම තාවකාලික තලය තුළ අල්ලා ගැනීමේ සීමාව අඩු කිරීම සහ එන්ඩීඊ යනු ලිම්බික් ලොබ් සහ තාවකාලික ලොබ් අල්ලා ගැනීම්වල ප්‍රතිලයක් බවයි (මෝර්ස්, වෙනිසියා සහ මිල්ස්ටයින්, 1989).

මිචිගන් විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂකයෙකු වන ජෝර්ජ් මාෂූර්හයිලිගේ මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය හුස්ම හිරවීමකට ලක්වන විට මිය යන මීයන්ගේ මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වාර්තා වී තිබේ. හෘදයාබාධවලින් දිවි ගලවා ගත් අයගෙන් සියයට 20 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් දර්ශන හා සංජානනය සමඟ ආසන්න මරණ අත්දැකීමක් ඇති බව ඔවුන් තවදුරටත් වාර්තා කරයි.

1989 දී මම යුක්රේනයේ විනිට්සා ජාතික වෛද්‍ය විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස සිටියදී . මම මහාචාර්ය ඔල්ගා ඇලෙක්සෙව්නා යටතේ අභ්‍යන්තර වෛද්‍ය විද්‍යාව හදාරමින් සිටි අතර වයස්ගත කාන්තා රෝගියෙකුගෙන් වෛද්‍ය ඉතිහාසයක් ලබා ගත්තෙමි. හදිසියේම ඇය ට්‍රාන්ස් එකකට ගොස් වචන කිහිපයක් මැසිවිලි නැඟුවාය. ඇය මගේ උරහිසට ඉහළින් යමක් හෝ යමෙකු දෙස බලා සිටියාය. මම පිටුපසට හැරුනත් කිසිවෙකු මගේ පිටුපස සිටියේ නැත. එවිට ඇය දෑස් පෙරළා ක්ලාන්ත විය. වහාම මම මහාචාර්ය ඔල්ගා ඇලෙක්සෙව්නාට කතා කළෙමි. අපි ඇයව නැවත පණ ගැන්වීමට උත්සාහ කළෙමු. නමුත් මිනිත්තු කිහිපයකින් ඇය මිය ගියාය. මේ දක්වා ඇයගේ අවසාන දර්ශනය ගැන මට ප්‍රහේලිකාවක් ඇත .ඇය මරණයට පෙර යමෙකු දුටුවාද? එය ඇත්තක්ද නැත්නම් මායාවක්ද?

මම සුප්‍රසිද්ධ මනෝචිකිත්සක මහාචාර්ය ලියුඩ්මිලා වව්ස්කායා යටතේ ඉගෙනුම ලබන විට, වරක් ඇය සියදිවි නසා ගැනීම සඳහා වැලියම් අධික ලෙස පානය කළ කාන්තා රෝගියෙකු ඉදිරිපත් කළාය. මෙම තරුණිය මරණයෙන් බේරුණේ ය. පසුව ඇය අපට පැවසුවේ මරණය කරා යන ගමනේදී (ඇයගේ සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහය) ඇයගේ ශරීරයෙන් විසන්ධි වී ඇති බවත් ඇයට යක්ෂයා හමු වූ බවත්ය. ඇය යක්ෂයාගේ ප්‍රතිරූපය විචිත්‍රවත් ලෙස විස්තර කළාය. එයට විශාල බිහිසුණු මුහුණක් සහ විශාල ඇස් සහ අඟක් තිබුණි. නමුත් පසුව මට වැටහුණා යක්ෂයාගේ විකේතනය ඇලෙක්සැන්ඩර් පුෂ්කින් විසින් ඔහුගේ නවකතාව වන එව්ගේනි ඔනේගින්  හි විස්තර කර ඇති යක්ෂ රූපයට සමාන බව. පුදුමයට කරුණක් නම් ඇය එව්ගේනි ඔනේගින්  නවකතාව කියවා ඇති අතර ඇය මානසිකව පීඩාකාරී තත්වයක සිටින විට සිහිසුන්ව සිටි මනසෙහි තැන්පත් වී ඇති මෙම රූපය සමපාත විය.

1993 දී මම කොළඹ දකුණු ශික්ෂණ රෝහලේ  වෛද්‍ය එස්. ඩී. ෆොන්සේකා එෆ්ආර්සීපී යටතේ මගේ පුහුණුව​ කරමින් සිටියෙමි. සති කිහිපයකට පෙර හෘදයාබාධයක් වැළඳී ආශ්චර්යමත් ලෙස දිවි ගලවා ගත් රෝගියෙකු සමඟ එහිදී මම කතා කළෙමි. ඔහු තම ආසන්න මරණ අත්දැකීම් විස්තර කළේය. ඔහුට අනුව එය ශූන්‍ය අත්දැකීමක් විය. ඔහු මට කීවේ හදිසියේම සියල්ල අඳුරු වී ඇති බවත් පසුව ඔහුට කිසිදු සංවේදීතාවයක් නොමැති බවත්ය. ඔහුට කාලය හා අවකාශය පිළිබඳ හැඟීමක් නොතිබුණි. ඔහු ඇස් ඇරෙන විට (ඒ පැය 48 කට පසුව) ඔහු දැඩි සත්කාර ඒකකයේ සිටියේය. පැය 48 කට ආසන්න කාලයක් ඔහුට කිසිම අදහසක් හෝ හැඟීමක් හෝ කාලය පිළිබඳ හැඟීමක් නොතිබුණි. එය කිසිදු හැඟීමක් හෝ සංජානනයකින් තොරව හිස් හා අඳුරු අත්දැකීමක් විය.

මාතලේ මූලික රෝහලේ මා කළ සීමාවාසික කාලය තුළ මම   වැඩ කළේ ශල්‍ය වෛද්‍ය එස්.පී. වෙල්ගම යටතේ. ඔහුගේ වාට්ටුවේදී අපි පිළිකා රෝගයෙන් පෙළෙන රෝගියෙකුට ප්‍රතිකාර කළා. රෝගියා දරුණු ලෙස රෝගාතුර වූ අතර මරණය පැහැදිලිව පෙනෙන බව අපි දැන සිටියෙමු. ඔහු අර්ධ සිහිසුන්ව සිටියේය. එක් රාත්‍රියක ඔහුගේ තත්වය නරක අතට හැරුණා. ඔහුගේ මරණයට මිනිත්තු කිහිපයකට පෙර රෝගියා අවදි වී, ලාච්චුවෙන් පෑනක් සහ කඩදාසි රැගෙන තම දියණියට කෙටි සටහනක් ලිවීය: මම මැරෙන්නෙමි, කරුණාකර  අඞන්නඑපා. ඉන්පසු ඔහු මිය ගියේය. ඔහු මිය යන විට  සවිඥාාණික  හා තාර්කික වූ අතර අසාමාන්‍ය ප්‍රතිචාරයක් නොපෙන්වයි.

1996 දී මම මිනිපේ කලාපයේ කොලොංගෝඩ ග්‍රාමීය රෝහල භාර වෛද්‍ය නිලධාරියා ලෙස සේවය කළෙමි. එහිදී මම සර්ප දෂ්ට කිරීම් ගණනාවකට ප්‍රතිකාර කළා. වරක් ගොවියෙකු පොලොං විශ ශරීර ගතවී මඟ ගෙන එන ලදී. ඔහුගේ තත්වය බරපතල වූ අතර මම ඔහුව මහනුවර ශික්ෂණ රෝහලට ගෙන යාමට ගිලන් රථය සූදානම් කළෙමි. නමුත් අපි ඔහුව ගිලන් රථයට ගෙන යාමට පෙර ඔහු මිය ගියා. ඔහුගේ මරණයට මිනිත්තු කිහිපයකට පෙර ඔහු රෝහල් බිත්තියට ඇඟිල්ල දිගු කරමින් මෙසේ පැවසීය: සමහර අය මාව රැගෙන යාමට බලා සිටිති. ඔහුගේ මුහුණේ බියක් ඇති විය. ඔහු දිගින් දිගටම බිත්තිය දෙස බලා සිටියේය. නමුත් අපට නොපෙනෙන කිසිවෙක් සිටියේ නැත. එය මායාවක්ද? ඔබව මේ ලෝකයෙන් රැගෙන යාම සඳහා මරණීය යහනේ ආගන්තුකයන් ඔබ අසලට පැමිණේ යන ගැඹුරින් කාවැදී ඇති අදහසක් නිසාද? මම දන්නේ නැ. මම තවමත් පිළිතුරු සොයමින් සිටිමි.

මා නිර්වින්දනය පිළිබඳ පුහුණුව ලැබුවේ උතුරු කොළඹ ශික්ෂණ රෝහලේ උපදේශක නිර්වින්දන වෛද්‍යවරයකු වන අතර දැඩි සත්කාර ඒකකයේ (දැඩි සත්කාර ඒකකයේ) සහ උතුරු කොළඹ ශික්ෂණ රෝහලේ හා හලාවත රෝහලේ ශල්‍යාගාරවල සේවය කරමිනි. මෙම කාල පරිච්ඡේදය තුළ, ආසන්න මරණයට මුහුණ දුන් රෝගීන් අතර අමුතු හැසිරීම් රටා මම දුටුවෙමි. වරක් දැඩි සත්කාර ඒකකයේ තරුණ රෝගියෙකු නොපෙනෙන මිනිසුන්ගෙන් වට වී සිටි නිසා නොසන්සුන්ව මිය ගියේය. සමහර විට මෙම ප්‍රතික්‍රියා සිදුව ඇත්තේ බිය නිසා විය හැකිය.

2003 දී මම කොළඹ හමුදා රෝහලේ සේවය කරමින් සිටියදී මානසික චිකිත්සාව සඳහා වෛද්‍ය එස්. එස්. ජයරත්න එෆ්ආර්සීඑස් විසින් පශ්චාත් කම්පන අපස්මාරය ඇති රෝගියෙකු වෙත යොමු කරන ලදී. ජයසිකුර්  මෙහෙයුමේ මෝටාර් පිපිරීමක් හේතුවෙන් හිසට තුවාල සිදුවී ඇති අතර පසුව හිසරදය සහ පාලනය කළ නොහැකි කෝපයෙන් පීඩා වින්දේය. හිසට තුවාල වූ විට ඔහු තම එන්.ඩී.ඊ.අත්දැකීම මෙලෙස විස්තර කලේය

මට විශාල ශබ්දයක් ඇසුණු අතර එය එල්ටීටීඊයේ මෝටාර් ප්‍රහාරයක් බව මට වැටහුණි. හදිසියේම මගේ හිසෙන් ලේ ගලන බව දුටු මම බිම වැටුණා. මට තුවක්කු ගින්න සහ පිපිරුම්  ඇසිණි. අඳුරු දුමාරයක් විය. ඊළඟ කාරණය මට වැටහුණේ මම මගේ ශරීරයෙන් පිටතට ගොස් පාවෙමින් සිටින බවය. මම ඉහළට යන අතර මට යුධ පිටිය දැක ගත හැකි විය. මම ඉහළින් බංකර දුටුවෙමි, මළ සිරුරු සහ කළු දුමාරය දුටුවෙමි. නමුත් මට කිසිදු ශබ්දයක් ඇසුණේ නැත. එය සංවේදී හැඟීමක් වූ අතර එය ඉතා සාමකාමී විය. මගේ සිරුර බංකරය අසල පහළට වැටී තිබෙනු මම දුටුවෙමි. මගේ හිසෙන් ලේ ගැලීමක් මම දුටුවෙමි. ඒත් මට කිසිම වේදනාවක් දැනුනේ නැහැ. හදිසියේම මට මගේ ශරීරය සමඟ සම්බන්ධ වීමට අවශ්‍ය වූ අතර වේගයෙන් මම පහළට ආවෙමි. එවිට මගේ හිසෙහි වේදනාවක් දැනුණු අතර ශබ්දය ඇසුණි. මම ඇස් ඇරියා. මම අසරණව බිම වැතිර සිටියෙමි. ටික වේලාවකට පසු සොල්දාදුවන් පිරිසක් පැමිණ මාව රෝහලට ගෙන ගියා. ශරීරයට සම්බන්ධ නොවී මට එහි රැඳී සිටීමට හැකි වේවායි ප්‍රාර්ථනා කරමි. එහි එතරම් සාමකාමී විය.

මෙම සොල්දාදුවාගේ අත්දැකීම් සඳහා සුදුසු පැහැදිලි කිරීමක් මට සොයාගත නොහැක.

එන්ඩීඊ පැහැදිලි කළ නොහැකි අභිරහසක් බවට පත්ව ඇත. රෝගීන් සමඟ මගේ අත්දැකීම් පිළිතුරු සෙවීමට මා පෙලඹී ඇත. මම මේ විෂය පිළිබඳ විශේෂ experts යින් ගණනාවක් සමඟ කතා කළා. මම එන්ඩීඊ පිළිබඳ යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ගයි ප්‍රල්ක්ස් සමඟ දීර්ඝ වශයෙන් සාකච්ඡා කළෙමි. මහාචාර්ය ගයි ප්‍රල්ක්ස් කැනඩාවේ සුප්‍රසිද්ධ සායනික මනෝ  විද්‍යාඥයෙකි . ස්නායු මනෝ විද්‍යාව පිළිබඳ ඔහුගේ  දැනුම මෙම සුවිශේෂී අත්දැකීම් සමහරක් පැහැදිලි කර ඇත. නමුත් තවමත් පිළිතුරු නොලැබූ ප්‍රශ්න කිහිපයක් තිබේ.

එන්ඩීඊ තවමත් අපට ප්‍රහේලිකාවකි. මරණයේ සෙවණැල්ලට මුහුණ දුන් පුද්ගලයෙකුගේ මනසෙහි හරියටම සිදුවන්නේ කුමක්දැයි අපි නොදනිමු. තවත් අවුරුදු දහයක් හෝ විස්සක් ඇතුළත පර්යේෂකයන් මරණයට ආසන්න අත්දැකීම්වල අභිරහස විකේතනය කරනු ඇත.