King Ravana is a Legendary Figure rather than a Documented Historical Individual

King Ravana is recognized as the primary antagonist in the ancient Hindu epic Ramayana, characterized as a ten-headed demon king from Sri Lanka. The question of his historical existence is contentious, lacking definitive archaeological evidence such as inscriptions or skeletal remains to substantiate his life. The discourse surrounding Ravana's potential existence in what is now Sri Lanka is deeply intertwined with traditional beliefs, literary interpretations, and academic inquiry, yet no archaeological findings have conclusively confirmed his historical reality. While many Sri Lankans and Hindus regard Sri Lanka as Ravana's kingdom, some scholars have suggested alternative locations. Notably, the Ram Setu, or Adam's Bridge, is often referenced as a construction by Rama's forces to access Ravana's realm; however, scientific assessments indicate it may be a submerged man-made structure dating back 3,500 to 5,000 years, with some geologists arguing for its natural origins. 

Historians frequently view the Ramayana as a symbolic tale derived from folk narratives that illustrate the expansion of Indo-Aryan tribes and their interactions with indigenous groups like the Goths, Kols, and Bhils. The earliest versions of Valmiki's Sanskrit text are believed to have been composed between the 7th and 4th centuries BCE, with a rare 6th-century manuscript found in the Asiatic Society Library in Kolkata, notable for its omission of the first and last books, suggesting later additions to Valmiki's original narrative. Furthermore, extensive excavations at Ayodhya and other locations mentioned in the Ramayana have not produced specific artifacts, such as inscriptions or royal seals, that would definitively link these sites to the events or time period described in the epic.

The Ramayana, along with the character of Ravana, serves as a mythical epic poem designed to impart lessons on Dharma, rather than being a factual narrative.

රාවණා මිත්‍යාව

පුරාණ හින්දු වීර කාව්‍යයක් වන රාමායණයේ ප්‍රධාන විරුද්ධවාදියා ලෙස රාවණා රජු නම් කෙරෙන අතර , එහිදී ඔහු ලංකාවේ හිස් දහයක් ඇති යක්‍ෂ රජු ලෙස නිරූපණය කෙරේ. ඔහුගේ ජීවිතය සත්‍යාපනය කිරීම සඳහා සෙල්ලිපි හෝ ඇටසැකිලි අවශේෂ වැනි නිශ්චිත පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්‍ෂි නොමැති බැවින් ඔහුගේ ඓතිහාසික පැවැත්ම විවාදාත්මක කාරණයක් ලෙස පවතී. රාවණා වර්තමානයේ ශ්‍රී ලංකාව ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ වාසය කළේද යන්න පිළිබඳ විවාදය සාම්ප්‍රදායික විශ්වාසයන්, සාහිත්‍ය අර්ථකථන සහ ශාස්ත්‍රීය පර්‍යේෂණ සමඟ බැඳී ඇත. නමුත් මේ දක්වා ඒ පිලිබඳව පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්‍ෂි නොමැත​. 

බොහෝ  ශ්‍රී ලාංකිකයන් සහ හින්දු භක්තිකයන්   ශ්‍රී ලංකාව රාවණාගේ රාජ්‍යය ලෙස සලකන අතර, විවිධ විද්වතුන් විකල්ප ස්ථාන යෝජනා කරති. අද වන විට, ශ්‍රී ලංකාවේ හෝ ඉන්දියාවේ කිසිදු පුරාවිද්‍යාත්මක සොයාගැනීමක් ඓතිහාසික චරිතයක් ලෙස රාවණා පිළිබඳ නිශ්චිත සාක්‍ෂියක් ලෙස විශ්වීය වශයෙන් පිළිගෙන නොමැත. රාම් සේතු නොහොත් ආදම්ගේ පාලම බොහෝ විට රාවණාගේ රාජධානියට ප්‍රවේශ වීම සඳහා රාමගේ හමුදාවන් විසින් ඉදිකරන ලද ව්‍යුහයක් ජනප්‍රිය මතවාදයන් හුවා දැක්වූවද විද්‍යාත්මක සාක්‍ෂි   පෙන්නුම් කරන්නේ එය වසර 3,500 සිට 5,000 දක්වා දිවෙන ජලයෙන් යට වූ මිනිසා විසින් සාදන ලද නිර්මාණයක් විය හැකි බවයි, නමුත් බොහෝ භූ විද්‍යාඥයින් තර්ක කරන්නේ එය ස්වාභාවික සිදුවීමක් බවයි. 

ඉතිහාසඥයින් බොහෝ විට රාමායණය අර්ථකථනය කරන්නේ ඉන්දු-ආර්‍ය ගෝත්‍රිකයන්ගේ ව්‍යාප්තිය සහ ගොඬ්, කෝල් සහ භිල් වැනි ස්වදේශික ජනගහනය සමඟ ඔවුන්ගේ අන්තර්ක්‍රියා පිළිබිඹු කරන ජන කථා වලින් නිර්මානය වූ සංකේතාත්මක ආඛ්‍යානයක් ලෙස ය. විද්වත් වාර්තා  වලට අනුව වාල්මිකීගේ සංස්කෘත ග්‍රන්ථයේ මුල්ම අනුවාදයන් ක්‍රි.පූ. 7 සහ 4 වන සියවස් අතර රචනා කර ඇති අතර, කොල්කටාවේ ආසියාතික සංගමයේ පුස්තකාලයෙන් සොයා ගන්නා ලද දුර්ලභ 6 වන සියවසේ අත්පිටපතක් සමඟ. මෙම අත්පිටපත විශේෂයෙන් කැපී පෙනෙන්නේ එය පළමු සහ අවසාන පොත් වන බාල කන්ද සහ උත්තර කන්ද ඉවත් කර ඇති බැවින්, මෙම කොටස් පසුව වාල්මිකීගේ මුල් කෘතියට එකතු කරන ලද බවට අදහසක් පවතියි. තවද අයෝධ්‍යාවේ සහ රාමායණයේ  සඳහන් අනෙකුත් ස්ථානවල සිදු කරන ලද පුළුල් කැණීම්වලින්, රාමායණයේ  විස්තර කර ඇති සිදුවීම් හෝ යුගයට එම ස්ථාන සම්බන්ධ කරන සෙල්ලිපි, රාජකීය මුද්‍රා හෝ නිශ්චිත ආයුධ වැනි කිසිදු නිශ්චිත කෞතුක වස්තු හමු වී නොමැත.  අයෝධ්‍යාව වැනි ස්ථානවල පුරාවිද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් බොහොමයක් ආසන්න වශයෙන් ක්‍රි.පූ. 800–1000 දක්වා දිවෙන අතර, එය සාමාන්‍යයෙන් සාම්ප්‍රදායික වාර්තාවල (වසර දහස් ගණනකට පෙර) රාමට පවරා ඇති යුගයට වඩා බොහෝ පසුකාලීන වේ. මේ අනුව රාමයණය සහ රාවනා යනු සත්‍ය කථාවක් නොව  ධර්මය ඉගැන්වීම සඳහා නිර්මාණය කරන ලද මිථ්‍යා වීර කාව්‍යයක් ලෙස හැඳින්විය හැක​.

Five Books are Ready for Purchase

 

1) Between Literature and Psychology ( Foreword   by  Professor Mary V. Seeman, OC MDCM, FRCPC DSc.  Professor Emerita    , Department of Psychiatry, University of Toronto) 

LINK; https://transyl2014.blogspot.com/2016/08/a-new-book-on-literature-and-psychology.html

2)  Psychological Aspects of Buddhist Jātaka Stories ( Foreword by 

 Rolf B. Gainer, PhD, Chief Executive Officer, Neurologic Rehabilitation Institute at Brookhaven Hospital, Tulsa, Oklahoma)

LINK; https://transyl2014.blogspot.com/2015/05/a-new-book-on-buddhist-jakata-stories.html

3) Shell Shock to Palali Syndrome: PTSD Sri Lankan Experience (Foreword by  Professor Richard N. Lalonde,   Department of Psychology, York University, Canada) 

LINK; https://transyl2014.blogspot.com/2025/10/shell-shock-to-palali-syndrome-ptsd-sri.html

4) PTSD in the Soviet Union ; (Foreword by Dr Gordon Atherley M.D., PhD   LLD, Honoris Causa, from Canada’s Simon Fraser University) 

LINK; https://transyl2014.blogspot.com/2021/01/foreword-ptsd-in-soviet-union-by-dr_21.html

5) Clinical Meditation (Foreword by Brian Rees, MD, MPH, Colonel (retired) US Army, Executive Director, TM for Veterans Director, Operation Warrior Wellness)

LINK;   https://transyl2014.blogspot.com/2023/08/my-book-on-clinical-meditation-is.html

ජෝන් ඩොයිලි

ජෝන් ඩොයිලි (1774 – 1824) බ්‍රිතාන්‍ය පරිපාලන නිලධාරියෙකි. 1815 වසරේදී සිංහලේ රාජධානිය යටත්කරගැනීමේ ප්‍රධාන සැලසුම්කරු වූ අතර ඔහු 1801 දී ලංකාවට පැමිණියේය​.  

ජෝන් ඩොයිලි, දක්ෂ ඔත්තුකරුවෙකු සහ දක්ෂ මැනිපුලේටර් කෙනෙකු වූ අතර ඔහු සිංහල භාෂාව දක්ෂ ලෙස ඉගෙන ගෙන දේශීය සංස්කෘතියට අනුගත විය.  ඩොයිලි සිංහල භාෂාව, උඩරට සිරිත් විරිත් හා දේශීය සමාජය පිළිබඳව මනා අවබෝධයක් ඇති අයෙකු විය​. මෙම උපායමාර්ගික වෙස් මුහුණ ඔහුට ස්වදේශික ජනතාවගේ විශ්වාසය දිනා ගැනීමට ඉඩ සැලසීය. උඩරට රාජධානිය පිළිබඳ තීරණාත්මක බුද්ධි තොරතුරු සපයන වෙළඳුන් සහ බෞද්ධ භික්ෂූන් ඇතුළු තොරතුරු සපයන්නන්ගේ ජාලයක් ඩොයිලි විසින් ස්ථාපිත කරන ලදී. නිදසුනක් වශයෙන්, පූජ්‍ය අහුගොඩ, පූජ්‍ය ගොඩමුන්න, පූජ්‍ය හුරුක්ගමුව සහ පූජ්‍ය කොස්කන්දවල වැනි බෞද්ධ භික්ෂූන් ජෝන් ඩොයිලිගේ තොරතුරු සපයන්නන් විය.

සුවිශේෂී දක්ෂ බ්‍රිතාන්‍ය ඔත්තුකරුවෙකු වූ ඩොයිලි තොරතුරු වල අතිමහත් වටිනාකම තේරුම් ගත් අතර රජුට එරෙහිව මහජන මතය මෙහෙයවීම සඳහා මනෝවිද්‍යාත්මක උපක්‍රම භාවිතා කළේය. ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු සහ නිලමෙලා අතර විරසක වර්ධනය කිරීම , ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු ජනයා අතර අප්‍රිය කිරීම සඳහා විවිධ කටකතා නිර්මානය සහ ඒවා පැතිරවීම ඩොයිලි සාර්ථකව කලේය​. විශේෂයෙන් 1803 දී පළමු උඩරට ආක්‍රමණයේදී  බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා විනාශකාරී පරාජයකින් පසුව, බ්‍රිතාන්‍යයන් උඩරට ප්‍රදේශය මිලිටරිමය නොවන ක්‍රමවේදයක්  මගින් අල්ලා ගැනීම සඳහා  අඩිතාලම දැමීමේදී ඔහුගේ උත්සාහයන් උපකාරී විය.

මුලින් මහනුවර අල්ලා ගැනීම සිදු වූ මෙම මෙහෙයුම අවසානයේ ගරිල්ලා යුද්ධයෙන් සලකුණු වූ පසුබැසීමකට හේතු වූ අතර එය බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා විනාශ කළේය. උඩරට රාජධානිය අත්පත් කර ගැනීම මිලිටරිමය බලයෙන් නොව බුද්ධියෙන් සාක්ෂාත් කරගත හැකි බව ඩොයිලි විශ්වාස කළ අතර, පෘතුගීසි සහ ලන්දේසීන් අසාර්ථක වූ තැන අවසානයේ එය සාර්ථක වූ උපාය මාර්ගයකි. බ්‍රිතාන්‍ය ජයග්‍රහණයෙන් පසු, ඩොයිලි උඩරට පළාත්වල රජයේ නේවාසික සහ පළමු කොමසාරිස් ලෙස පත් කරන ලදී. 1815 උඩරට ගිවිසුම කෙටුම්පත් කරන ලද්දේ ජෝන් ඩොයිලි විසිනි. කෙසේ නමුත් ඩොයිලි ස්වදේශික ජනයා කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් ක්‍රියා කල අයෙකුද විය​.

ග්‍රෙගරි පවෙල්ගේ "ද කැන්ඩියන් වෝර්ස්: ද බ්‍රිතාන්‍ය ආමි ඉන් සිලෝන්, 1803–1818" නම් පොතෙන් ඩොයිලිගේ මරණය සියදිවි නසා ගැනීමක් බව යෝජනා කළද, බොහෝ ඉතිහාසඥයින් මෙම ප්‍රකාශයට අභියෝග කරමින්, 1824 මැයි මාසයේදී සත් කෝරලයේදී  නිල සංචාරයක් අතරතුර ඔහු නිදන්ගත උණ රෝගයකට ගොදුරු වූ බව ප්‍රකාශ කරති.

Psychological Aspects of Buddhist Jātaka Stories by Dr. Ruwan M. Jayatunge

In his 2014 work, "Psychological Aspects of Buddhist Jātaka Stories," Dr. Ruwan M. Jayatunge offers a contemporary clinical perspective on the ancient Jātaka tales, positing that these narratives functioned as an early form of a Diagnostic and Statistical Manual (DSM). He contends that the Jātaka stories were crafted to illuminate human nature and to enhance understanding of the thought and behavior patterns that lead to psychological distress. The book highlights various characters within the tales who exhibit symptoms aligning with modern psychiatric/psychological conditions. Dr. Jayatunge draws parallels between Buddhist "case methods" and contemporary psychotherapy, suggesting that the Jātaka storyteller engaged in psychological analysis long before Freud's time. Furthermore, he emphasizes that these narratives cultivated a compassionate approach to mental illness in ancient Buddhist cultures, promoting empathy for those suffering rather than ostracizing them.

Rolf B. Gainer, PhD,
Chief Executive Officer,
Neurologic Rehabilitation Institute at Brookhaven Hospital,
Tulsa, Oklahoma

ශ්‍රී ලංකාව අවාසනාවන්ත රටක්ද ?

 

ලංකාවේ එවුන්ට ගෝල්ඩන් ඔපචුනිටි එකක් අල්ල ගන්න විශන් එකක් හෝ වාසනාවක් නෑ. ඒක ඉතිහාසය පුරා අපි අත් දකිනවා. ලංකාවේ මිනිස්සු ආර්ථිකයට තමන් විසින්ම කෙලව ගත් අවස්ථා ;

1) කොලඹ වරාය අන්තර්ජාතිකව දියුණුවේගෙන එන කොට ඇන්.ඇම් පෙරේරලා දිනපතා ස්ට්‍රයික් ඕගනයිස් කරවලා කොලඹ වරාය කුජීත කලා. පිටරටින් ආපු නැව් සිංගප්පූරු වරායට ගියා. කොලඹ වරායට එන්න තිබුනු බිස්නස් සිංගප්පූරු වරාය අල්ල ගත්තා. (සිංගප්පූරු වරායේ ප්‍රධාන මෙහෙයුම්කරු වන PSA International, 2024 දෙසැම්බර් 31 වන දිනෙන් අවසන් වූ මූල්‍ය වර්ෂය සඳහා සිංගප්පූරු ඩොලර් බිලියන 7.7 ක මුළු ආදායමක් වාර්තා කර ඇති අතර, ශුද්ධ ලාභය සිංගප්පූරු ඩොලර් බිලියන 1.1 කි.) 

2) රන් පවුම් වතු ජනසතුකරනවා කියලා සිරිමා තේ වතු කාබාසිනියා කලා. තේ වගාව නිසා නියඟය එනවා කියූ විජේවීර ගේ මෝඩ තියරිය නිසා රතු ගැටව් 71 දී 88 දී තේ ෆැක්ටරි ගිනි තිබ්බා .ලෝකයේ හොඳම තේ කර්මාන්තය තිබ්බ ලංකාවේ තේ  බිස්නස් එක කෙන්යාව අල්ල ගත්තා.  (කෙන්යාවේ තේ අපනයන ආදායම පසුගිය දශකය තුළ උච්චාවචනය වී ඇති අතර, 2024 දී ඩොලර් බිලියන 1.7 (Rh215bn) පමණ වාර්තාගත ඉහළම අගයන් වාර්තා කර ඇත.)

3) ජේ ආර් නිදහස් වෙලඳ කලාප දාන කොට වමේ අයියලා උද්ඝෝශන කඩාකප්පල් කරලා ආයෝජකයෝ බය කලා. ආයෝජකයෝ වියට්නාමයට ගියා. (2025 අග භාගය වන විට (ජනවාරි-නොවැම්බර්) වියට්නාමයේ මුළු ලියාපදිංචි විදේශ සෘජු ආයෝජන (FDI) ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් බිලියන 33.7 දක්වා ළඟා විය.)

4) මොනෑශ් විශ්ව විද්‍යාලයේ ශාකාවක් ලංකාවට ගෙනල්ලා ලංකාව අන්තර්ජාතික අධ්‍යාපන කේන්ද්‍රයක් කරන්න හදන කොට ඒකට පාරවල් බ්ලොක් කරන මල්ලිලා විරෝධය පෑවා. ඒක මැලේසියාව ඩැහැ ගත්තා. මැලේසියාවට ඩොලර් , ලංකාවට කොස් කොල.  (මැලේසියාවේ ජාත්‍යන්තර අධ්‍යාපන අංශයේ ව්‍යාප්ත වන කොටසක් ලෙස, AI, සෞඛ්‍ය සහ බලශක්තිය පිළිබඳ පර්යේෂණ කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින්, රටවල් 85+ කින් සිසුන් 11,000 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සඳහා මොනෑෂ් විශ්ව විද්‍යාලය සත්කාරකත්වය සපයයි.) 

Stephen Hawking's Exploration of God and the Universe in A Brief History of Time

Dr. Ruwan M Jayatunge 

During my tenure at Chilaw Hospital, I received a copy of Stephen Hawking's A Brief History of Time: From the Big Bang to Black Holes from the eye surgeon, Dr. Kovarthana Raja, which I read with great enthusiasm. In this insightful work, Hawking explores various pieces of evidence and theories concerning the universe's origins, including the Big Bang model and cosmic inflation, ultimately enhancing our understanding of humanity's place within the cosmos.

In this book, Stephen Hawking challenges the existence of God, positing that the laws of physics are sufficient to account for the universe's origin and existence, thereby eliminating the necessity for a divine creator.

Christianity asserts that the universe was intentionally created by an eternal and omnipotent God. While the Bible conveys profound spiritual truths, it does not delve into the specifics of celestial bodies or galaxies using contemporary astronomical terminology.

A core tenet of Islam is the belief that Allah (God) is the creator of the entire universe. The Qur'an frequently references celestial bodies such as the Sun and the Moon; however, it does not specifically mention galaxies or their existence.

Ancient India acquired some understanding of astronomy from the Mesopotamian and Egyptian civilizations during the era of the Buddha. Consequently, the Buddha likely possessed a degree of astronomical knowledge. The Buddha's cosmology was based on the ancient Indian understanding. The Buddha rejected the notion of a created world, suggesting that he might have approached the study of astronomy with an independent perspective. Buddhist texts describe a cosmos of immense scale. However, there is no evidence to suggest that the Buddha referenced the solar system or the nearby Andromeda galaxy.

Religious traditions across the globe often fall short of providing a detailed and accurate depiction of the universe. Instead of relying on precise empirical evidence, their sacred texts tend to employ metaphorical and descriptive language. Through the lenses of faith and revelation, these religions seek to convey the meaning, purpose, and origin of the universe.

PTSD and Deep Psychotherapy

 

PTSD and Deep Psychotherapy 

Episode Summary

What a privilege it was to connect with Dr. Ruwan M. Jayatunge, M.D. PhD. We spoke about the nature of suffering, Buddhism, happiness, Dostoyevsky, Tolstoy, Nietzsche, and his work across the globe, treating patients with PTSD. I promise you that if you listen to this conversation with an open mind and with good intentions, you will walk away a better person. I hope you enjoy today's episode of the Max Depth Podcast.

Max Potter, NY, USA

Listen to the interview - LINK:

https://max-depth.simplecast.com/episodes/ptsd-and-deep-psychotherapy-w-dr-ruwan-m-jayatunge-md-phd-lBU3Bbf3

ගැමියා ගේ භීතිය

 

මේක බොහෝ විට ලියා ඇත්තේ කොලට් සේනානායක විය යුතුයි. ඔහු කියනවා....මොන ක්‍රමයකින් හෝ සිංහල බෞද්ධයින්ට පහරදීම, පර්යේෂණ අධ්‍යාපනය උදෙසා ඇමරිකාව, කැනඩාව ප්‍රධාන බටහිර රටවලට යන උගතුන් වැඩි දෙනෙකු අතින් කාලයක සිට සිදුවන ක්‍රියාවකි. /////////////// මේක නම් බොරුවක්. මේ වගේ අදහස ප්‍රචලිත කලේ බටහිර රටකට යාමට භාෂාව වෘත්තීය නිපුනතාව නොමැති තමන් උගතුන් ලෙස විශ්වාස කල දේශීය විශ්ව විද්‍යාල වල හිරවෙලා සිටි පිරිස්. ඔවුන්ට යටත් පිරිසෙන් IELTS , TOFEL වත් පාස් වෙන්න හැකියාවක් තිබ්බේ නෑ. ඔවුන් ඒක භාෂිකයන් , හරවත් පබ්ලිකේෂන් කරලා නෑ , ඔවුන් තමන් ගේ දේශීය විශ්ව විද්‍යාල වල වත් නමක් තබපු අය නෙවෙයි. නමුත් ඔවුන්ට බටහිර රටකට බටහිර විශ්ව විද්‍යාලයකට යාමට කෑදරකම තිබුනා. නමුත් බටහිර විශ්ව විද්‍යාල ලොසාලව ගන්නේ නෑ. අවම වශයෙන් කම්කරුවන් ලෙස හෝ ඔවුන්ට බටහිරට යන්න අමාරු උනා age limit , language වගේ කේස් නිසා. මේ නිසා ඔවුන් මිදි තිත්ත න්‍යාය ගෙනල්ලා එතරම් උගත් කමක් , එතරම් තර්කානුකූල බුද්ධියක් නැති, (සිංහල භාෂාවෙන් පමණක් දැණුම ලබා ගන්නා ) සිංහල බොදු ජනතාව ගේ සිත් වලට මේ විශ දානවා . බටහිර විද්‍යාව පට්ටපල් බොරුවක් කියූ නලීන් ද සිල්වා පවා බ්‍රිතාන්‍ය විශ්ව විද්‍යාලයකට සෙට් වෙන්න උත්සහ කලා . නලීන් ලංකාවට උගතෙක් උනත් බටහිර ලෝකයට ලිලි පුට්ටෙක්. ( මේකට අවි අමෝරාගෙන එන නලීන්වාදීන්ට මම කියන්නේ අචාර්‍ය චන්දිම ගෝමස් විසින් විශ්ලේශනය කල නලීන් ගේ ආචාර්‍ය උපාධිය thesis පිලිබඳ ලිපිය කියවන්න කියලා. ඊට පස්සේ මාව බේරලා චන්දිම ගෝමස්ට වට වෙලා ගහන්න.) නලීන් ගේ ආචාර්‍ය උපාධි thesis එක ස්ටීවන් හෝකින්ස් ලා ලියන ලෙවල් එකට අලගු තියන්න බෑ. ලංකාවේ ඊලඟ බුද්ධිමතා මහාචාර්‍ය සුචරිත් ගම්ලත්. කැනඩාවේ ජීවත් වන මාගේ මිත්‍ර විරාජ් ප්‍රනාන්දු ගෙන් ඉල්ලා හිටිනවා ඔහුව කැනඩාවට ගෙන්න ගන්න කියලා. ඔහුටත් අවශ්‍යතාවක් තිබ්බා බටහිර විශ්ව විද්‍යාලයකට සෙට් වෙන්න. නමුත් බටහිරට සුචරිත් ගම්ලත් ලොකු චරිතයක් උනේ නෑ (so sad තිත්ත ඇත්ත) බටහිර ලෝකයේ විශ්ව විද්‍යාල පිලිගත් සහ ගරු කල බුද්ධිමතා ගනනාථ. ගනනාථ පිලිබඳව බටහිර ලෝකයේ ඕනම පිලිගත් විශ්ව විද්‍යාලයකින් අහන්න ඔහු පිලිබඳව සහ ඔහුගේ publication ගැන දන්නවා.ඒ නිසයි දේශීය විශ්ව විද්‍යාල වල හිර වෙලා ඉන්න ආචාර්‍ය මහාචාර්‍යවරු ගනනාථ එක්ක තරහා සහ ඔහුට ඉරිසියාවෙන් පහර දෙන්නේ

මම අභියෝග කරනවා සිංහල බෞද්ධයින්ට පහරදීම, පර්‍යේෂණ අධ්‍යාපනය උදෙසා ඇමරිකාව, කැනඩාව ප්‍රධාන බටහිර රටවලට ගිය ලාංකික උගතුන් විසින් ලියූ පරියේෂණ පත්‍රිකා ඒවගේ මූලාශ්‍ර දාන්න කියලා. ඒවගේ කොන්ටෙන්ට් එක සඳහන් කරන්න කියලා. එතකොට පෙන්නන්න පුලුවන් අහවල් උගතා අහවල් බටහිර විශ්ව විද්‍යාලයට ගිහින් සිංහල බෞද්ධයින්ට පහරදීම මේ වගේ බොරුවක් ලියලා තියනවා. මෙන්න පත්‍රිකාව මෙන්න ජර්නල් එක මෙන්න පබ්ලිෂ් කල වසර. ඒ අභියෝගය භාර ගන්න පුලුවන්ද ? අරයා මෙහෙම කිව්ව මෙයා මෙහෙම ලිව්වා කියලා කෝපි කඩයේ එන්සිනා මෙතඩ් එකෙන් මිදිලා.

ලංකාවට, සිංහලයන්ට , සිංහල බෞද්ධයින්ට පහරදීම කලේ අධ්‍යාපනය උදෙසා ඇමරිකාව, කැනඩාව ප්‍රධාන බටහිර රටවලට ගිය ලාංකික උගතුන් නොවෙයි. බොරු සරණාගත ගන්න ගිය මාධ්‍යවේදීන් , සහ ඊනියා මාධ්‍යවේදී ලේබල් ගහ ගෙන ගිය එවුන්. ඔවුන් බටහිර රටවල් වලට ටුවරිස්ට් වීසා ගිහින් ගල් වෙලා රෙජියුජී දැම්මා . ඔවුන් සරණාගත නීතීඥයන් හරහා Political asylum ගන්න කියපු බොරු කන්දරා කියවන්න පුලුවන් ඒ ඇප්ලිකේශන් කියවූවෝතින්. හැකියාවක් තියනවා නම් විදේශ අමාත්‍යාංශය හරහා ඒ ඇප්ලිකේශන් ගෙන්න ගෙන ඒවා සිංහලට පරිවර්තනය කරලා ඒවා මිනිසුන්ට කියවන්න දෙන්න.

මේ ලිවීම තුල ප්‍රකාශ වන්නේ සහ ගැමි මානසිකත්වය සහ ගැමියා තුල තිබෙන අහේතුක බය​. ගැමියා හිතනවා බටහිර ලෝකය ගැමියාගේ දුප්පත් පසුගාමී ලෝකය විනාශ කරන්න දිවා රෑ වෙහෙසැනවා කුමන්ත්‍රණය කරනවා කියලා. මේක යටත් විජිත මානසිකත්වයේ ශේශයන් නිසා ආපු එකක් වෙන්ත් පුලුවන්. මෙතනින් නිරූපනය වන්නේ නූගත් ගැමි මනස​. ගැමියා  ජීවත් වෙන්නේ  නිරන්තර බයෙන්  ගැමියා හිතනවා ඇමරිකාවේ සුදු මහතැන  ලෝක බැංකුව , බටහිර ලෝකය 24/7 බලන් ඉන්නේ ගැමියාට අරින්න  ගැමියාගේ උදාර ආගම සඟිස්කෘතිය විනාස කරන්න කියලා.  පාරක් පලල් කරත් හිතන්නේ ඒ ඇමරිකන් ප්ලේන් බාන්න, කළු ගල් වලින් තාප්ප ගහන කොට හිතන්නේ අධිරාජ්‍යවාදීන් ගේ කඳවුරු හදන්න කියලා.  ගැමියා නවතාවට බයයි. මොඩනයිසේෂන් සංවර්ධනය දකින්නේ රකුසන් විදියට. ගැමියා ඉන්වෙස්ටස්ලාට බයයි. ආයෝජකයෝ යනු රාක්‍ෂයන් කියලයි ගැමි මනස හදලා තියෙන්නේ. ගැමියාට මුදල් කියන්නේ පාරාජිකා පාලි.  ගැමියා සේවයක් ලබා දීලා ගන්නේ බුලත් අතක් විතරයි. ආර්ථික වර්ධනයක් ගැන , වෙළඳාම් ගැන ගැමියා දන්නේ නෑ. ගැමියා සෙස් කරන්නේ කුප්පි නිවාගෙන කළුවරේ පිරිමි ඇඟ පවුල දකිනවාට ගැමියා බයයි ගැමියා බණ අහන ගැමි උන්නාන්සෙලාත් කියන්නේ  ඇඟ දකින එක තුච්චයි කියලා. ගැමියා කියන්නේ අසරණ ජීවියෙක්. ඔහු තම හෙවනැල්ලටත් බයයි.

Discussion on 2025 Climate-Related Natural Disaster (Cyclone Ditwah) and Mental Health Outcomes

Discussion on 2025 Climate-Related Natural Disaster (Cyclone Ditwah) and Mental Health Outcomes (Recording)

Facilitators :

Dr. Upali Peiris -Consultant Psychiatrist,
Dr. Ruwan M Jayatunge - Medical Doctor / Clinical Psychologist

LINK; https://odysee.com/@LearnHub:5/Climate-Related-Natural-Disasters-and-Mental-Outcome:9

නව අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ

නව අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ පිලිබඳ කථිකාවක් මතු වෙලා තියනවා. ලංකාවේ පාසල් අධ්‍යාපයනයට නව ප්‍රතිසංස්කරණ අවශ්‍යයි. අපේ අධ්‍යාපනයේ මුල් තැන දෙන්නේ ස්මෘතියට. කට පාඩම් කරන ගිරව් තමයි ඉදිරියට යන්නේ. ළමයාගේ නිර්මාණශීලීතාව , වියුක්ත චින්තනය , අවුට්් ඔෆ් ද බොක්ස් සිතීම වගේ බුද්ධිමය හැකියාවන් මනින්නේ නෑ. එසේම අපේ අධ්‍යාපන ක්‍රමයේ ජාතීන් අතර සහයෝගිතාව , වාර්ගික ආවේග කළමනාකරණය​, නීතිය පිලිබඳ මූලික දැණුම , පරිසරය කුනු නොදමා ආරක්‍ෂා කිරීම , මහා මාර්ග විනය වගේ ජීවිතයට අවශ්‍ය කරන එසේම ශ්‍රී ලාංකිකයා බෙහෙවින්ම නොදැනුවත් දේවල් ළමා පරපුරට කියලා දෙන්නේ නෑ.

මගේ පරම්පරාව එක්ක අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ අධ්‍යාපන විශේසඥයෝ එක්ස්පෙරිමන්ට් කලා. අපිට සම්ප්‍රදායික අංක ගණිතය ඉවත් කරලා නව ගණිතය , මුව ගණිතය කියලා දෙයක් ඉගැන්නුවා. ඉස්සර ගුරුවරු ලමයින්ට මනෝමයෙන් ගනන් හදන්න දෙනවා 718 අඩු කිරීම 34, බෙදීම 7 උත්තරය කීයද කියලා අහනවා. අංක ගණිතය උගත් ලමයි මේ ගාන මනෝමයෙන් හදලා පටාස් ගාලා උත්තරය කියනවා. අපේ ජෙනරේශන් එකේ එවුන්ට මේ වගේ ගානක් හදන්න කැල් එක ඕනේ. අපේ ජෙනරේෂන් එක අංක ගණිතයට දුර්වලයි. කඩේ මුදලාලි බඩු වලට සල්ලි අරගෙන ඉතිරිය දුන්නම අපේ ජෙනරේෂන් එක ඉතිරි මුදල ගනන් නොකර සාක්කුවේ දාගන්නවා. මොකද අපිට මනෝමයෙන් ගනන් හදන්න අමාරු නිසා. මනෝමයෙන් ගනන් හදන එක මගින් මොලයේ නියුරෝන පරිපථ පුළුල් වෙනවා. ඒ පිලිබඳ අගනා විස්තරයක් මගේ ගුරුවරියක වූ ළමා මනෝ විද්‍යාඥ මචාහාර්‍ය හෙදර් ජෝඩ්න් වරක් අප වෙත ලබා දුන්නා. එවිට මම කිව්වා ලංකාවේ 1974 වගේ කාලයට පෙර මනෝමයෙන් ගනන් හදන එක පාසල් වල තිබ්බා කියලා. ඇයIt was a highly astute decision කියලා කිව්වාකෙසේ නමුත් නව ගණිතය පරිගනක වගේ විශයන් හදාරන කොට වැදගත් උනා. ඒ නිසා ඩැමේජ් එක යම් ප්‍රමාණයකට අඩුු උනා. අපේ ඉහල පරම්පරාවට NCGE කියලා මගුලක් ගෙනාවා. NCGE කාරයෝ අනාත උනා. බොහෝ දෙනෙක් ඊට පස්සේ පරණ ඕ ලෙවල් කියලා ආපසු අපොස. සා.පෙ විභාගය කලා. අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංකරණ කල යුත්තේ ඉතා ප්‍රවේසමෙන් . පරම්පරා ගනනක් ඒකෙන් අනාත වෙන්න පුලුවන්. මේ කරුනු පිලිඳව මගේ " අධ්‍යාපන ප්‍රතිකාර " කියන පොතේ සඳහන් කරලා තියනවා. 

අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ කිරීමේදී අන්තර්ජාතික ලෝකයට ඉදිරිපත් කරන්න පුලුවන් අන්තර්ජාතික ලෝකය සමග තරඟ කරන්න පුලුවන් ළමයෙකු නිර්මාණය කිරීම වැදගත්. බටහිර ලෝකයේ කම්පටිෂන් එක ඉහලයි වසරින් වසර ඔවුන් මේ කම්පටිෂන් එක තව තවත් වැැඩි කරනවා. බටහිර ලෝකයේ අධ්‍යාපනය සහ කම්පටිෂන් එක පිලිබඳ මා දුටු දේවල් සඳහන් කරන්නම් 

බටහිර ලෝකයේ ඉන්දියානු පවුල් වල ලමයි හාඩ් වර්කිං උදේ රෑ පොත පතේ පුස්තකාල වල අධ්‍යනය ලබනවා. ඔවුන්ව දෙමාපියන් මෝටිවේට් කරනවා සම්පත් සපයනවා. චීන පවුල් වල ලමයිනුත් හාඩ් වර්කිං උදේ රෑ පොත පතේ පුස්තකාල වල අධ්‍යනය ලබනවා.ඔවුන්ව දෙමාපියන් මෝටිවේට් කරනවා සම්පත් සපයනවා. සුදු පවුල් වල ලමුන් ඉගන ගන්නවා බාහිර ක්‍රියාකාරකම් කරනවා ට්‍රිප් යනවා, වසර 2-3 එක දිගට ඉගන ගෙන වසරක් පමණ වැකේෂන් ගන්නවා. ගෙවල් වලින් ලොකු මෝටිවේෂන් එකක් ලැබෙන්නේ නෑ.  අප්‍රිකානු ඇමරිකානු  සහ කැරිබියන් පවුල් වල ලමයි එතරම් අධ්‍යාපනය කෙරෙහි මැරී ගෙන වැඩ කරන්නේ නෑ. බිඳුනු පවුල් වල එන ලමුන් බහුතරය ඩේ‍රොප් අවුට්ස්ලා වෙනවා. 

ඉන්දයානු පවුල් වල ලමයි ස්මරණයේ දක්‍ෂයි. එංගලන්තයේ ගෙයක් කුලියට අරගෙන ඉන් දියානු වෛද්‍ය සිසුන් පිරිසක් හිටියා මම දැනගෙන සිටි. ඔවුන් සෑම දිනකම සවස වාඩිවී විශාල ඇනටමි පොත් කටපාඩම් කරනවා අර වේද ග්‍රන්ථ කට පාඩම් කරනවා වගේ. ඔවුන් ගේ ජාන වල අර බමුණන් වේද ග්‍රන්ථ කට පාඩම් කල ස්කිල් එක තියනවා වෙන්න ඇති. විභාගයට ගිය විට තයිරොයිඩ් ග්‍රන්ථියට රුධිර / ස්නායු සැපයුම විස්තර කරන්න කියූ විට ඔවුන් සුදු මහාචාර්‍යවරුන් මවිත කරමින් A-Z සියල්ල කියනවා. මේ නිසා සුදු අධ්‍යාපන අධිකාරිය කෙලින්ම කට පාඩම් කොට උත්තර දිය හැකි ප්‍රශ්න වෙනුවට තර්කනය , ආදිය යොදමින් ප්‍රශ්න කොම්ප්ලෙක්ස් කලා. නමුත් ඉන්දියානුවන් සහ චීන සිසුන් මේ කඩඉමත් පැන්නා. සුදු සිසුන් සමහරක් මේ නිසා එරුනා. ඉන් පසු ගෙනාවා ඉංග්‍රීසි කථනය නිරවුල් විය යුතු බව සහ ඔවුන් ගේ ඉංග්‍රීසි විදේශීය ඇක්සන්ට් තොර විය යුතු බව. මේක ගෙනාවේ සමහර රෝගීන්ට සුදු නොවන දොස්තරලා කතා කරන ඉංග්‍රීසි තේරුම් ගත නොහැකියි කියන තර්කය මත. ඒකෙන් සුදු සිසුන් උඩින්ම පාස්. නමුත් කුඩා කාලයේ සිට බටහිර පාසල් වලට ගිය ඉන් දීය චීන සිසුන් වහාම ඇක්සන්ට් එක අල්ල ගත්තා. ඔවුන් විදේශීය ඇක්සන්ට් තොර ව නිරවුල්ව කතා කරනවා. ඒ නිසා ඒ මාර්ග බාධකයත් කඩා ගෙන ගියා. 

මා අධ්‍යාපනය ලැබූ යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ මනෝ විද්‍යා අධ්‍යනයන් වල ලීඩ් කරන්නේ සුදු සිසුන්. මේ විශයට ගොඩක් ලැංවේජ් ස්කිල්ස් අවශ්‍යයි එසේම හොඳට එසයිමන්ට් ලියන්නත් ඕනේ. නමුත් ඉන්දීය චීන සිසුන් ඉන්නවා ඒ ස්කිල් එක තියන. ඒත් ලීඩ් කරන්නේ සුදු පිරිස්. ඉංග්‍රීසි කථනය නිරවුල් විය යුතු බව සහ ඉංග්‍රීසි විදේශීය ඇක්සන්ට් තොර විය යුතු බව කිව්වත් යෝක් විශ්ව විද්‍යාලයේ අපට ස්ටැටිස්ටික්ස් විශය ඉගැන්වූ මහාචාර්‍ය වොල්ෆෑම්ට තද ජර්මන් ඇක්සන්ට් එකක් තිබ්බා. මගේ පුතා ඉගන ගත් අර්ල් හේග් හයි ස්කූල් එකට පීඑච්ඩී එකක් තිබූ ඉන්දීය ගුරුවරයෙකු ආවා බයලොජි උගන්වන්න. මාස 3 තුල පාලන අධිකාරිය ඔහුව ඉවත් කලා ඔහු ඉංග්‍රීසි කතා කරන්නේ ඉන්දීය ඇක්සන්ට් එකක් එක්ක කියලා.අධ්‍යාපන ක්ශේත්‍රයේත් වර්ගවාදය තියනවා. වරක් මැක් මාස්ටර් විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය පීඨයේ ඉගෙනුම ලැබූ සුදු වෛද්‍යවරයෙක් මට කිව්වා ඔබ එන්නේ ශ්‍රී ලංකාවෙන් . ඔබට තියෙන්නේ තුන්වන ලෝකයේ වෛද්‍ය උපාධියක් කියලා. මේ නිසා අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ කිරීමේදී ග්ලෝබල් ප්‍රඩක්ට් එකක් නිර්මානය කිරීමට අප උත්සහ ගත යුතුයි. 

Presentation on PTSD and Trauma - Organized by Wayamba University of Sri Lanka

PTSD and Trauma 

Lecture organized by Wayamba University of Sri Lanka

Presentation done by Dr. Ruwan M. Jayatunge, M.D. PhD 

LINK:  https://learn.zoom.us/rec/share/qfx-p1JmW8-ObdCUwD1Tw4RXaPr1SPtCJH0BNjyD1kqEJCrdSvvfrRxMY2jodY5C.Mg2jcIHr7oZ_UpMV

මොළදණ්ඩ ගේ පුතා

අවසර දෙන්න කතන්දරයක් කියන්න​. මේ කතන්දරයේ “Moral of the Story”  ඔබලාගේ දැණුම ජීවන අත්දැකීම් මත නිර්නය කර ගන්න​.

මොළදණ්ඩ නම් පුද්ගලයෙක් ඉන්නවා. ඔහුට ඉන්නේ එක පුතයි. ඔහුගේ වෑයම පුතා ඉහල තලයකට ගෙන යාම​. මේ සමාජයේ මොළදණ්ඩ ගේ පුතාගේ සම වයස් ලමයින් 100000 ඉන්නවා. ඔවුන් යම් දිනක මේ රටේ තිබෙන සීමිත සම්පත් සීමිත අවස්ථාවන් ලබා ගන්න රේස් එකක නියැලෙනවා.

එක් දිනක් විජේවීර නම් පුද්ගලයෙකු පැමින පලමුව මව් බිම දෙවනුව ඉගෙනීම කියනවා. අර රේස් එකේ ඉන්න 100000 න් 40,,000 ක් රේස් එක අත ඇරලා  මව් බිම බේරගන්න ගල් කටස් අරගෙන ගිහින් මැරුම්කනවා. (දැන් තරඟයේ ඉන්නේ 60,000)

තවත් දිනෙක නලීන් ද සිල්වා නම් අයෙකු පැමින කියනවා බටහිර විද්‍යාව පට්ටපල් බොරුවක් කියලා. 10,000ක් හැලෙනවා බටහිර විද්‍යාව අපිට එපා කියලා ( දැන් තරඟයේ ඉන්නේ 50,000)

රේස් එක යන අතර මඟ සේකර ද සූකරද කියලා පොරක් ඇවිත් කියනවා මස් කන්න එපා කියලා. 5000 ක් මස් කෑම අත ඇරලා පෝෂණ ඌනතාවන්ට ලක් වෙනවා. මොළදණ්ඩ කොල්ලට සතියකට තෙවරක් හරක් මස් සුප් දෙනවා, බිත්තර දෙනවා. කොල්ලා ශක්තිමත්. ( දැන් තරඟයේ ඉන්නේ 45,000) 

කහ රෙදි පොරවගත්ත සෙට් එකක් ඇවිත් කියනවා ජීවිතය දුකයි දුකයි කියලා , 5000 ක් විශාදය වැළඳගෙන ගේම් එකෙන් ඉවත් වෙනවා ( දැන් තරඟකරුවන් 40,000)

මේ අතරවාරේ ජෙරොම් කියලා බුවෙක් ඇවිල්ලා දෙයියන්නාන්සේ ගැන මොනාදෝ බයිලයක් ගහනවා 5000 ක් හැලෙනවා ( දැන් ගේම් එකේ 35,000)

තව ටික දවසක් ගියාම ඊබ්‍රාහීම් නානා වගේ එකෙක් සහරාන් ගේ හැඩ රුව තියන ඔලගුවක් ඇඳි එකෙක්ව ගෙන්නවලා තෙලක් බෙදනවා . ගේම් එකෙන් 5000 ක් වාෂ්ප වෙනවා (දැන් රේස් එකේ ඉන්නේ 30,000) 

පොලිසියේ ලොකු කකුලක ගේ ආරක්‍ෂාව පිට දේශපාලකයෙක් ගේ මාර්ගෝපදේශනය මත සෙට් එකක් අයිස් , හෙරොයින් රේස් එකේ යන තරඟකරුවන්ට විසි කරනවා . 10,000ක් ඒවා අල්ල ගන්න නවතිනවා. ( දැන් රේස් එකේ 20,000 යි)

ලක්‍ෂයකින් ආරම්භ කරපු රැට් රේස් එකක් 20,000 ට අඩු වෙනවා. මොලදණ්ඩ ගේ පුතාට අනාගත ඔපචුනිටි ඉබේ හැදෙනවා. 

ඔබත් මොළදණ්ඩ කෙනෙක් වෙන්න.  දරුවාට නිසි මාර්ගෝපදේශනය දෙන්න 

ජෝන් ලෙනන් ගේ මරණය නොහොත් සමනලයෙකු මරා දැමීම

 

 

ඒ විනාශකාරී දිනයේදී

නිව් යෝක් හි ඩැකෝටා ගොඩනැගිල්ල අසල

මාර්ක් ඩේවිඩ් චැප්මන් පුරාවෘත්තයක් වෙඩි තබා බිම හෙළුවේය

රවුම් කාච සහිත හිටපු බීට්ල් ගායකයා

60 දශකයේ පරම්පරාව සඳහා මිල ගෙවීය

ඔහු බොරුකාරයෙකි, ව්‍යාජයකි

ඝාතකයාට කෑ ගැසුවේය

ඔහු තමයි කිව්වේ මුදල් සහ දේපළ අත හරින්න

ආගමකින් තොර ලෝකය දකින්න

කිසිවක් නැතැයි සිතන්න

නමුත් ඔහු සතුව සියල්ල තිබුණි

මිල අධික කාර්, බෝට්ටු සහ නිවාස

මේ සියල්ලම ඔහු උරුම කර ගෙන සිටියේය

හවායි සිට පැමිණි චැප්මන්

යෝකෝ සමඟ ඔහුගේ ගොදුර එන තුරු

ඩකෝටා ගොඩනැගිල්ල අසල පැය ගණනාවක් බලා සිටියේය

ගොදුර ආසන්න වූ විගස ඔහු තුවක්කුව පත්තු කලේය

ඔහු කොහේවත් නැති මිනිසෙකි

නමුත් ඔහු කෙනෙකු මරා දැමීමට සැලසුම් කළේය

චැප්මන් පැවසූ පරිදි

වැදගත් කෙනෙකු මරා දමන තෙක්

මා අවැදගතෙක් වූයෙමි

මා විසින් ලියන ලද Killing of a Butterfly යන කවියේ සිංහල අනුවාදය පරිවර්තනය කරන ලද්දේ වෛද්‍ය රංජිත් වෙල්ගම විසිනි

බුද්ධ චරිතය ඩීකන්ස්ට්‍රක්ට් කිරීම

මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ භව තරණය පොත හරහා බුද්ධ චරිතය  ඩීකන්ස්ට්‍රක්ට්  කලා . ඒක හොඳ දෙයක්. අතීතයේ එතරම් දැන උගත්කම් නොතිබුනු ගැමියෝ බුද්ධ චරිතය දැක්කේ ප්‍රාතිහාර්‍යජනක දේව චරිතයක් ලෙස​. සිදුහත් කුමරා උපන් ගමන් ඇවිද්දා පොලවෙන් නෙළුම් මල් මතු උනා. බුදුන් ඇවිදින විට පොලවෙන් නෙළුම් මතු වෙනවා , සංගීත භාණ්ඩ ඉබේ වාදනය වෙනවා, දෙව් බඹුන් අහසේ ඉඳන් බිම වඩින බුදුන්ට මල් ඉහිනවා වගේ කතා. ඒ කාලේ සිටි විද්‍යාවක් හරි හැටි ඉගන නොගත් යතිවරු ගැමියන් ගේ මෝහ ෆැන්ටසි එක උද්දීපනය කරන්න ඒකට සරිලන බණ කිව්වා. මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ භව තරණය හරහා මේ ගැමියන් ගේ මෝහ ෆැන්ටසි එකට කුළු ගෙඩි පාරක් දුන්නා. ඒක මේ දක්වා බුදු දහම ප්‍රාතිහාර්‍යජනක ආගමක් ඉවැන්ජලික ආගමක් ලෙස සිතා ගෙන ඉන්න ගැමියන්ට මෙන්ම ඔවුන් ගේ වර්තමාන පුරුක වූ තලෙබාන් බෞද්ධයන්ට දරා ගන්න අමාරුයි. ඒ නිසා තමයි මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ භව තරණය ලියූ නිසා ඔහුව සිරගත කරන්න කියා ඒ කාලයේ පටන් උද්ඝෝෂණය කලේ.

බුදුන් පෙන්වා දුන්නේ අනාත්ම සහ අදේවවාදී දහමක්. එම දහමේ මැවුම්වාදය සර්වබලධාරී දෙවි කෙනෙක් සිටීම ප්‍රතික්ශේප කරනවා. කෙසේ නමුත් පසුකාලීනව ශ්‍රී ලාංකික බුදු දහමට හිංදු , ජයින අදහස් එක් වෙනවා, දෙවි දේවතාවුන් බුදු දහම තුලට රුවා ගන්නවා.  මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ   බුද්ධ චරිතය   ඩීකන්ස්ට්‍රක්ට්   කිරීම මගින් බුදු දහමේ මානුෂික පැතිකඩ පිලිබඳ  යමක් කමක් තේරුම් ගන්න තර්කානුකූල බුද්ධියක් තිබූ පිරිස් වලට හැකි උනා. එසේම අර ගැමි  භක්තිය පිරි මෝහය සහිත දෙනෙත් වලින්  බුදුන් දෙස බලනවා වෙනුවට  ඔවුන් වඩාත් විචක්ශණශීලී ලෙස බුදුන් දැක්කා.

බුද්ධ චරිතය   ඩීකන්ස්ට්‍රක්ට්  කරන කොට පෙනී යන කරුන තමයි සිදුහත් කුමාරයා ඉපදෙන්නේ ප්‍රාදේශීය රජ පවුලකට. මානව විද්‍යාත්මකව ගත් විට සිදුහත් කුමාරයා අයත් වූයේ Mongoloid ජන වර්ගයට. සිදුහත් කුමාරයා ඉපදී සත් දිනකින් මව මිය යනවා. හේතුව Infection - septicemia  , post partum hemorrhage වගේ දෙයක් වෙන්න පුලුවන්. සිදුහත් කුමාරයා කුඩා කාලයේ සිටම එක්ස්පෝස් වන්නේ හිංදු ධර්මයට. ඔහු තුල යම් existential anxiety එකක් තිබූ බව කියන්න පුලුවන්. ඒ නිසා තමයි ජීවිතයේ අර්ථය සොයා ගියේ. නමුත් ඔහු ගිහි ජීවිතයේ කාමයන් උපරිම ලෙස භුක්ති වින්දා. තමාගේ සම වයස් යාලුවෙකු වූ චන්න සමග තරුණයන් නිබඳවම කරන රහස් ගමන් පවා ගියා. ( මෙය පසුකාලයක චන්න තුල ඉරිසියාවක් ගොඩ නැගෙනවා. තමාගේ අතීත මිත්‍රයා දැන් ඉන්නේ සැරියුත් / මුගලන්ලා වට කරගෙන​. ඒ නිසා අවලාද නගනවා.  චන්නව හික්මවා ගත්තේ බ්‍රක්ම දණ්ඩය පැනවීමෙන් . ඒකත් පනවන් නේ බුදුන් නික්ම ගිය පසුවයි). ​

සිදුහත් කුමරාට ලෝකයේ පවත්නා දූක පිලිබඳ යම් අවබෝධයක් කුඩා කාලයේ සිට ලැබෙන්නට ඇත. කුඩා කාලයේ සිට මාතෘ වියෝගය, තමන් සහ ඥාතීන් වියපත් වනවා දැකීම, මිනිසුන් ගේ මරණ දැකීම (එම කාලයේ ළදරු මරණ අනුපාතය ඉහල අගයක් ගත් අතර වයිරස් රෝග නිසා ගම් පිටින් විනාශ විය. මිනිසුන් බොහෝ ගනනක් මරු දුටුහ). මෙකී කාලයේ යුද්ධ බොහෝ සිදුවූ අතර යුද ආතතිය යුද ක්ලමථය සමාජය පුරා පැතිර ගියේය. නිසි ප්‍රතිකාර ක්‍රමයන් නොතිබූ නිසා මිනිසුන් බොහෝ දෙනෙකු ලෙඩ රෝග නිසා දුක් වින්දහ. මෙම සමාජ ව්‍යසන සිදුහත් කුමරාට අවබෝධ කර ගැනීමට සතර පෙර නිමිති අවශ්‍යම වූයේ නැත

සිදුහත් කුමාරයා ලෞකික සැපයන් කෙරෙහි කලකිරෙන්නේ නලඟනන් ගේ විකාර ලෙස බණ පොතේ දැක්වෙන ( නමුත් එතන තිබුනේ orgy එකක්) සිදුවීමකින් පසුවයි. ඔහු ගිහි ගෙය හැර ගිහින් ජීවිතයේ අරුත සොයනවා. ගුරුවරු දෙදෙනෙකු වෙත ගියා නමුත් ලොකු බුද්ධියක් ලැබුනේ නෑ. ඒකාලේ ජයින වෘත ජනප්රියයි. සිදුහත් ආහාර ගැනීම දැඩි ලෙස සීමා කරමින් ශරීරයට දුක් දෙනවා. මේ කාලය තුල සිදුහත් ජයින ආගම ඉගන ගන්න ඇති. ජයින පූජා කරන්න ඇති. වසර 6 ක් ආහාර ගැනීම දැඩි ලෙස සීමා කිරීම නිසා ශරීරයේ අප්‍රතිවර්ත්‍ය හානි සිදු වෙන්න ඇති. නමුත් පසුව මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව කෙරෙහි ඔහු යොමු වෙනවා. සිදුහත් භාවනා කිරීම සමාධියට පත් වීම තුලින් යම් ආධ්‍යාත්මික තලයකට යනවා (පරියේෂණ මගින් භාවනාව තුලින් මොලයට රුධිර වහනය වැඩි වීම , ධූසර ද්‍රව්‍ය ඝනත්වය වැඩි වීම​, prefrontal cortex එක සක්‍රිය වීම පෙන්වා දී තිබෙනවා) මේ අනුව තමන් බුද්ධත්වයට පත් වූ බවට ඔහු proclaim කරනවා. ඒ කාලේ බුද්ධත්වය යනු සර්වඥතා ඥාණය ලැබීම සහ ආධ්‍යාත්මික සමාජය තුල බොහෝ දෙනෙක් උත්සහ කරපු ක්‍රියාවක්. බුදුන් ගේ සමකාලීන මහාවීර පවා තමන් සර්වඥ බව කියූ කෙනෙක්.මේ නිසා ඒ සමාජයේ තමන් බුදුන් බව කියූ යම් ප්‍රමාණයක් ඉන්නට ඇති.

මුල්ම බුද්ධ ශ්‍රාවකයෝ උනේ සමාජයේ ඉහලම සිටි පිරිස් , කුමාරවරු , සිටුුවරු. පසු කාලීනව සුනීත , උපාලි වගේ සමාජයේ පහල ස්ථර වල සිටි පිරිස් ද බුද්ධ සමජයට එකතු වෙනවා. බුදුන් තුල සියල්ල දත් ඟාණය , අධි මානුෂික බලය, දෙව් බඹුන් පිරිවරා ඇවිදීම වැනි කතා සාහිත්‍යකරුවා එකතු කරනවා. නමුත් බුද්ධ චරිතය කියවීමේදී පෙනී යන්නේ බුදුන් යනු දෙවියෙකු හෝ බඹෙකු නොව සාමාන්‍ය මිනිස්කු බවයි. මෙය බුදුන් ද පැවසූ කරුණක්. බුදුන් ගේ මහා පුරුෂ ලක්‍ෂණත් සාහිත්‍යකරුවා ගේ නිර්මානයක්. බුදුන් ගේ ශාරීරික ස්වරූපය පිලිබඳ ත්‍රිපිටකයේ දැක්වෙනවා. පුක්කුසාති රජතුමාට මුලින්ම බුදුන් අඳුන ගන්න බැරි වෙනවා ඔහු හිතුවේ කොමන් පැවිද්දෙක් කියලා. මේ අනුව  රියන් 18ක් උස මහා පුරුෂ ලක්‍ෂණ තිබූ අධි මානුෂික මිනිසෙකු වෙනුවට බුදුන් සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙකු ලෙස පුක්කුසාති රජු දකිනවා. මොන්ගොලොයිඩ් ජන වර්ගයේ සාමාන්‍ය උස  සෙන්ටි මීටර් 166-171 පමන වන බව මානව විද්‍යා වාර්තා පෙන්වා දෙනවා. 

බුදුන් ලෝකයේ සිදු වන සියලු දේ දිවසින් දුටුවා කියන එකත් සාහිත්‍යකරුවන් ගේ නිර්මානයක්. බොහෝ අවස්ථාවලදී භික්‍ෂූන් තුල මතුවූ නොසන්සුන්කම් , බුදුන් වැඩ සිටි ප්‍රදේශ වල සිදුවූ ක්‍රියාකාරකම් පිලිබඳ විස්තර බුදුන් දැන ගන්නේ ආනන්ද හිමියන් ගෙන් විමසීමෙන්. (........වරෙක බුදුන් වහන්සේට මහ ඝෝෂාවක් ඇසී ‘ඒ මහා ඝොෂාව කුමක්ද?’යැයි ආනන්ද හිමිගෙන් විමසූ කල, ඒ හඬ ඇසෙන්නේ සාරිපුත්ත සහ මොග්ගල්ලාන රහතුන් වහන්සේ හා පැමිණි පන්සියයක් භික්‍ෂූන් ආචාර සමාචර කරමින්, ලැගුම් සකස් කරන හෙයිනැයි පවසනු අසා, ‘මාළු වෙළෙන්දන් සේ එසේ කෑ ගසන එම භික්‍ෂුන් අපසු යවන්න, යළි නොඑන්න යැයි පවසා යවන්න, ’ යැයි බුදුන් වහන්සේ වදාරා ඇත........ ) .එසේම තීර්ථකයන් විසින් බුදුන් විසූ පන්සලේ මල් ආසනය යට සුන්දරී ගේ මල සිරුර සඟවනවා. ඒ පිලිබඳව බුදුන් දැන ගන්නේ කුමන්ත්‍රණකරුවන් විසින් ඒ බව චෝදනා කිරීමෙන් පසුව​.

බුදුන් ගේ කාලයේ  මෙසපොටෙමියානු මෙන්ම ඊජිප්තු ශිෂ්ටාචාර හරහා තාරකා විද්‍යාව පිලිබඳ දැණුමක් අතීත භාරතයට ලැබී තිබුනි . ඒ ආශ්‍රිතව බුදුන්  තුලද යම් ප්‍රමාණයක තාරකා විද්‍යාව පිලිබඳ දැණුමක් තියෙන්නට ඇත. එසේම බුදුන් ලෝකය මැවීමක් පිලිබඳ ප්‍රතික්ශේප කල අයෙකි.  මේ නිසා තාරකා විද්‍යාව පිලිබඳ ස්වාධීන මනසකින් ගවේශනය කිරීමට හැකි වන්නට ඇත. නමුත් බුද්ධ දේශනාවේ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය පිලිබඳ හෝ ආසන්නතම ඇන්ඬ්‍රොමීඩා මන්දාකිණිය පිලිබඳවත් සඳහනක් නැත​. 

පැරණි ආගමක් වන Zoroastrianism වන්දනා කලේ ගින්න. ගිනි දෙවි පිදීම සාමූහික ආගමක් ලෙස ආරම්භ වන්නේ මොවුන් ගෙන්. බුදු දහමටද Zoroastrianism බලපෑම් තිබ්බා. බුදුන් යම මහ ප්‍රාතිහාරය ජලය සහ ගිනි විහිදවීම ආවේ Zoroastrianism සංකල්ප තුලින්. එසේම ජාතක කතා වල සඳහන් වෙනවා බෝසතුන් උපන් දින පත්තු කරන ලද ගින්න ආරක්‍ෂා කරගෙන එය වන්දනාමාන කල අයුරුත් ඒ ගින්නට ගවයෙක් පූජා කොට පූජා භාණ්ඩ ගෙන ඒමට ගියා විට වැද්දන් පිරිසක් එම ගවයා මරා එම ගින්නෙන්ම පලහාගෙන කෑ අයුරු සහ ඉන් කලකිරීමට පත් බෝසතුන් එම ගින්න නිවා ගිනි පිදීම නවතා දැමූ අයුරු. එසේම තුන් බෑ ජටිලයෝ කලේ ගිනි පිදීම මොවුන් Zoroastrian භක්තිකයන් විය හැකියි.

බුද්ධාගමේ ප්‍රේමය වෙනුවට තියෙන්නේ මයිත්‍රිය සහ උපේක්‍ෂාව. ඉන්ටිමේට් ආදරය පිලිබඳ බුද්ධාගම දරන්නේ උදාසීන බවක්. භද්‍ර‍කාපිලානි සහ පිප්ඵලී කස්සප ජයින අදහස් නිසා නිකරුනේ සත්ව ඝාතන වරදකාරී බවක් සිතට දා ගන්නවා. මේ දෙදෙනා තුල ලිංගික ආශාව අඩුයි. එය hypoactive sexual desire තත්වයක් කියන්න පුලුවන්. දෙදෙනාම ගිහි ගෙය හැර යනවා. එසේම පිංගුත්තර ( උම්මග ජාතකය ) තුලත් මේ  hypoactive sexual desire    තියනවා. බුදුන්   celibate   හෙවත් ලිංගික සම්බන්ධතාවලින් වැළකී සිටීමට ශ්‍රාවකයන්ට උපදෙස් දුන්නා.

දේවදත්ත සිදුහත් ගේ මස්සිනා. දෙන්නා ගිහි කාලේ ආරවුල් තිබ්බා. සිදුහත් බුදු වූ පසු දේවදත්තත් ඒ භික්‍ෂු සමාජයට බැඳුනා. බැඳුනේ බුදුන් ගේ නායක පුටුව ගන්න. ඒක තමයි ඔහු කිව්වේ මම බුදුන් මරා බුදු වෙමි කියලා. දේවදත්තට බුදු යනු තනතුරක් උනා. ඔහු අජාසත්තව යාලු කරගෙන බුදුන්ව මරන්න දුනුවායෝ යැව්වා, නාලාගිරි ඇතා එව්වා, ගල් පෙරලුවා හරි ගියේ නෑ. ඊට පස්සේ භික්‍ෂූන් අතර කැරැල්ලක් ගහලා 500 වෙන් කරගෙන තමන් ගේ සමාගමක් හැදුවා. දේවදත්ත බුදුන් ගෙන් 500 සාමාජිකයෝ කඩන්න මූලිකව භාවිතා කලේ භික්‍ෂුව මස් මාලු නොකෑ යුතුයි කියන වියාජ සීල ස්ලෝගන් එක. ඒ කාලෙ ජයින මත ප්‍රබලයි. මේ නිසා දේවදත්ත ගේ මාංශ විරෝධී කැම්පේන් එක නැගලා ගියා.

ගේ ලංකා ආගමනයට පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්‍ෂි නැති බව පරණවිතාන මහතා කිව්වා.  බුදුන් ලංකාව විසිට් කල බව සිතන්න අමාරුයි. බුදු දහම තියන බුරුමය ආදී රටවල ජනයා විශ්වාස කරනවා බුදුන් ඔවුන් ගේ රටවලට ආවා කියලා. මේක භක්තිය මුල් කරගෙන තිබෙන විශ්වාසයක් මිසක් පුරා විද්‍යාත්මක සහ තර්කානුකූල නිගමන නොවේ

බුදුන් වැඩ හිටියේ සැප පහසුව තිබූ ජේතවනාරාමය ,පූර්වාරාමය,  ඝෝෂිතාරාමය , කුක්කුටාරාමය වගේ පන්සල් වල​. නමුත් ඇතැම් අවස්ථා වලදී කුඹල්හල් වලත් රාත්‍රිය ගත කලා. ජයින ක්‍රමයට අපිරිසිදුව ගස් ගල් යට හිටියේ නෑ. බුදුන් කොසොල් , බිම් බිසාර ,අජාසත්ත වැනි රජුන් ඇසුරු කලා නමුත් ඔවුන් ගේ රාජ්‍ය පාලනයට අත දැම්මේ ඒවා මැනිපියුලේට් කලේ නෑ.   රට තුල  සිදුව න දේශපාලන වාතාවරණය පිලිබඳ අදහස් මේ සංවාද මගින් බුදුන් ලබා ගත්තා . මේ අනුව තමයි විඩූඪභ ශාක්‍ය ජෙනසයිඩ් එකක් කිරීමට අර අඳින බව තේරුම් ගත්තේ. බුදුන් වහන්සේ  emotionally non reactive , චරිතයක් නොවෙයි. යම් ආකාරයක චිත්තාවේගීය ප්‍රතිචාරයන් පෙන්නුවා. භික්‍ෂූන් දබර කර ගන්න විට ඔවුන්ව අත් හැර පාරිලෙයිය වනයට යන්නේ එක්තරා negativity ආකාරයක  එක්ක. ඒ වගේම විනය නීති කඩ කරපු භික්‍ෂූන්ට දෝශාරෝපනය  කල අවස්ථා තියනවා. 

බුදුන්ගේ පරිනිර්වාණයට  ආසන්න හේතුව වූයේ ලෝහිතපක්ඛන්දිකා හෙවත් ලේ අතීසාර රෝගය බව ධර්ම ග්‍රන්ථ වල දැක්වේ. ධර්ම ග්‍රන්ථ වල දැක්වෙන විස්තර සලකා බැලීමේදී මෙම ලෝහිතපක්ඛන්දිකා රෝගය Mesenteric Ischemia (Bowel Infarction) ලෙස උපකල්පනය කල හැකිය. මෙම තත්වය සය වසරක දුෂ්කර ක්‍රියා නිසා ඇතිවූ දුර් විපාකයක් විය හැකිය.​බුද්ධ පරිනිර්වාණය එක්තරා අන්දමක  euthanasia එකක් ද ? බුදුන් මේ දිනයේ මේ වේලාවේ උපවර්තන සල් උයනේ පරිනිර්වානය කරන බව කල් තියා කිව්වා. ආයු සංඛාරය අත් හැරීම යනු ජීව විද්‍යාත්මක පැවැත්ම නවතා දැමීමද ?

බුද්ධ චරිතය ඩීකන්ස්ට්‍රක්ට් කිරීම එක්තරා ආකාරයක විද්‍යාත්මක පදනමකින් බුද්ධ චරිතය විශ්ලේශනය කිරීමක්. මෙය මුලින්ම පටන් ගත්තේ මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ

වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

ආපදා වලින් පසුව බුදු පිලිම වලට හාණි නොවීමේ ප්‍රාතිහාර්‍ය

 

ස්වභාවික ආපදා වලින් පසුව හාණි නොවී තිබූ බුදු පිලිම පිලිබඳ චායාරූප බුකියේ සංසරණය වනවා දුටුවෙමි. ස්වභාවික ආපදා වලින් බුදු පිලිම වලට හාණි සිදු නොවූයේ විශ්මිත බලයකින් බව ඇතැමෙකු සිතති. 

ස්වභාවික ආපදා වලින් පසුව හාණි නොවී තිබූ බුදු පිලිම පිලිබඳ කථිකාව මනෝ විද්‍යාවේ සඳහන් වන "Confirmation Bias" (තහවුරු කිරීමේ නැඹුරුව) පිලිබඳ  අනගි නිදසුනකි. මෙහිදී  චායාරූප උලුප්පනු ලබුවේ ස්වභාවික ආපදා වලින් පසුව හාණි නොවී තිබූ බුදු පිලිම පිලිබඳ චායාරූප පමණි. ස්වභාවික ආපදා වලින් පසුව හාණි  වී තිබූ බුදු පිලිම මෙහිදී පෙන්වනු ලැබුවේ නැත​. එසේම ස්වභාවික ආපදා වලින් පසුව හාණි නොවී තිබූ වෙනත් ආගමික , පිලිම දේව   පිලිම  හෝ ක්‍රියාන්විතයේදී මිය ගිය රණවිරුවන් ගේ පිළිම මෙහිදී සලකා බැලුවේ නැත​. තවද අනෙකුත් ආගම් වල බැතිමතුන් ද මෙවැනි ආකාරයේ ආගමික විශ්වාසයන්ට නැඹුරු බවක් දක්වති. සුනාමියේදී හාණි නොවූ ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ ගේ පිලිම දේව මෑණියන් ගේ පිලිම වල චායාරූපද එකල ක්‍රිස්තියානි ජනයා ජීවත් වූ ප්‍රදේශ වල සංසරණය විය​..

මෙහිදී වරණීය අර්ථකථනය සහ ආඛ්‍යාන රාමු කිරීම (Selective Interpretation and Narrative Framing) සඳහා අඩු තාර්කික ඥාණයක් ඇති (වැඩි ආගමික භක්තිය සහ අඩු තාර්කික බුද්ධිය)  පුද්ගලයෝ යොමු වෙති. ඔවුන් ආගමික සංකේත නොනැසී පවතින අවස්ථා කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට නැඹුරු වන අතර විනාශ වූ ඒවා කෙරෙහි අඩු අවධානයක් යොමු කරති.  මෙය මෙය තෝරාගත් අර්ථකථන ආකාරයකි (Selective Perception) එහිදී විනාශ නොවූ  පිළිම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමෙන් එය සංඛ්‍යානමය හැකියාවක් (statical probability) වෙනුවට අද්විතීය, දිව්‍යමය බලපෑමට ලක් වූ සිදුවීමක් ලෙස  පිලි ගනිති. 

මිනිස් ජීවිත සිය ගනන් බිලි ගෙන නිවාස රැසක් විනාශ කල සුනාමියකදී සමහරක් බුදු පිලිම ආරක්‍ෂා වීම විද්‍යාත්මකව විග්‍රහ වන්නේ පිලිමයේ රවුම් ස්වභාවය සහ එහි අනෙකුත් භෞතික ව්‍යුහය මතිනි. මේ ස්වභාවය නොගත් විනාශ වූ පිලිම මිනිසුන් ගේ අවධානයට යොමු වන්නේ නැත​. 

ලෝකයේ අනෙකුත් ජාතීන් අතරද තම තමන් ගේ ආගමික සංකේත ස්වභාවික ආපදා වලින් විනාශ නොවී තිබීම මෙලෙස හරහා අර්ථ දැක්වීම කෙරෙනු දැකිය හැක​.  ඉන්දියාවේ , මෙක්සිකෝවේ හෝ අප්‍රිකානු රට වල මෙම තත්වය බහුලව දැකිය හැකි වෙයි.

බුදු දහම යනු ප්‍රාතිහාර්‍යන් පිලිබඳ දහමක් නොවේ. බුදු දහමේ මූලික අංගය අනිත්‍යතා ධර්මයයි. විශ්වයේ සියලුම දේවල් අනිත්‍ය වන අතර එය බුදු පිලිමයටද අදාලය​. එසේම බුදුන් ගේ ශරීරයද අනිත්‍ය වූ බව ධර්ම පුස්තකයන් කියවීමේදී පෙනීයයි. එක් අවස්ථාවකදී බුදුන් තම ශරීරය උපමා කරන්නේ දිරා ගිය විනාශ වෙමින් පවතින ගැලකටය​. 

මිනිසුන් මෙලෙස බුදු පිලිම වලින් ප්‍රාතිහාරයන් අපේක්‍ෂා කරන්නේ බුදු දහමේ හරය වටහා ගැනීමේ නොහැකියාව නිසාය​. තමන් තුල පවතින අනාරක්‍ෂිත බව සඳහා මිනිසා ස්වභාව ධර්මයෙන් නොබඳවම යම් ගැලවීමක් අපේක්‍ෂා  කරයි. මේ නිසා සම්භාවිතාව අමතක කොට තහවුරු කිරීමේ නැඹුරුව ඔස්සේ මිනිසුන් පිලිම වලින් ප්‍රාතිහාර්‍යන් දැකීමට ඔවුන් උත්සුක වෙති. බුදු පිලිම වලින් බුදු දහමේ හර පද්දතිය වටහා ගන්නට යන්නන් වැටෙන්නේ මේ මිත්‍යා ආවාටයටය​. ඔවුන් බුදු දහම අවබෝධ කර ගන්නේ පිලිම හරහාය​. ඒ නිසා ඔවුන් "Confirmation Bias" (තහවුරු කිරීමේ නැඹුරුව) කෙරෙහි පහසුවෙන් ගොදුරු වෙති. 

රෝහල් ඇටෙන්ඩන්ලා නොහොත් උපස්ථායකයෝ

රෝහල්  ඇටෙන්ඩන්ලා කියන්නේ වෙනම ලෝකයක්. අපේ සෞඛ්‍ය සේවයේ සිටි හොඳ සේවයක් කරපු ඇටෙන්ඩන්ලා මෙන්ම ලෝකෝත්තරයෝ මට හමු වෙලා තියනවා. මාතලේ රෝහලේ වික්ටර්  , නොයෙල් ,  , ජයම්පති, කරු ( පසුව විභාග පාස් වී මේල් නර්ස් කෙනෙක් උනා) නියම රෝගී සත්කාර කලා.  

මීගමුව රෝහලේ ඇටෙන්ඩන් කෙනෙක් හිටියා රෝගීන් ගෙන් ගාන කපාගෙන අපි ලඟට බේත් ගන්න අර ගෙන එනවා සර් මේ මගේ බාප්පා , මේ මගේ අක්කා , මේ අපේ මල්ලී කිය කිය. 

හෙදි උපස්ථායක නිල ඇඳුම් වලිය යන කාලේ මම හිටියේ රාගම රෝහලේ. ඇටෙන්ඩන් කාන්තාවෝ හෙදියෝ වගේ සුදු ගවුමට මාරු උනා ඉස්සර ඇන්දේ සුදු ඔසරිය වගේ එකක්. ඇටෙන්ඩන් කාන්තාවෝ හෙදියෝ වගේ සුදු ගවුම අඳින එකට නර්ස්ලා විරුද්ධ උනා. එක  ඇටෙන්ඩන් කෙනෙක් රෝහල් බිත්තියේ ලියලා තිබ්බා ඔබට සිවුර අපට ගවුම කියලා. ඒ හෙදි යූනියන් එක කලේ මුරුත්තෙට්වේ නිසා. මේක මට ඊඑන්ටී විශේසඥ වෛද්‍ය ශාන්ත පෙරේරා මහතා පෙන්නුවා. අපි දෙන්නටම  හිනා ගියා. ඒත් නර්ස්ලා දකියි කියලා කටවල් වහ ගත්තා. 

තවත් රෑක කුනු වෙන්න බීලා බිත්තියේ මුල්ලක නිදාගෙන හිටියා. ලෙඩ්ඩු බලන්න ආපු පිරිසක් " අන්න මේල් නර්ස් මහත්තය කුනු වෙන්ඩ බීලා දොයි කිව්වා. හේතුව  ඇටෙන්ඩන්ලත් මේල් නර්ස් ලා වගේ සුදු දිග කලිසම අඳින්න ගත්ත නිසා. 

රෝහල්  ඇටෙන්ඩන්ලා කියන්නේ පරිපාලනය විසින් නිසි ලෙස කළමනාකරණය කල යුතු ශ්‍රේණයක්. හොඳට කළමනාකරණය කලොත් අගනා සම්පතක්. වැරදි විදිහට හැඞ්ල් කලොත් විනාශයක්. සමහර දොස්තරලා තමන් ගේ කුනු කොන්තරත් කර ගන්න රෝහල්  ඇටෙන්ඩන්ලා  යොදාගත් අවස්ථාත් තිබුනා. ඒ වගේම අදක්‍ෂ පරිපාලකයෝ රෝහල්  ඇටෙන්ඩන්ලා සහ අනෙකුත් කාර්‍ය මණ්ඩලය අතර ඝට්ටන හදලා ඩිවයිඩ් ඇන්ඬ් රූල් සිස්ටම් එකත් කෙරුවා.  තමන් ගේ වාට්ටු වලට නිතර නොඑන චැනල් සේවයේ කාලය ගත කරන සමහර විශේසඥ වෛද්‍යවරු තම තමන් ගේ වාට්ටු වල සිදු වන දේ කේලම් වශයෙන් අසා ගන්න ඇටෙන්ඩන්ලා භාවිත කරපු අවස්ථාත් දුටුවා. 

අපි ආපු මුල් කාලේ ඔවුන් ඇන්දේ ඒප්‍රන් එක සහ සුදු සරම.  මීගමුවේ , රාගම සහ හලාවත  තියටර් ඇටෙන්ඩන්ලා හිටියා නියම ඔලු තිබ්බ කොල්ලෝ. උන් ලඟ මාර කොමන් සෙන්ස් තිබ්බා. දුප්පත්කම නිසා අධ්‍යාපනය ඉහලට කර ගන්න බැරි උන එවුන් . උන්ට ඔපචුනිටි එකක් ලැබුනා නම් උන් ඉහලට ඉගන ගන්නවා.  ඒ වගේම රෝහල් වල දැක්කා මාර මානුෂික ගති තිබ්බ ඇටාලා. සමහර නර්ස්ලා කාලි අම්මා වැහිලා ක්‍රෝධයෙන් ක්‍රියා කරන කොට මේ අය මෙත්තාවෙන් රෝගීන් බලා ගත්තා. මාතලේ රෝහලේ වික්ටර්, කොලොන්ගොඩ රෝහලේ ලයනල් වගේ රෝහල්  ඇටෙන්ඩන්ලාට හදිසියකට සූචස් දාන්න , කැතීටර් නිවරදිව ඉන්ටර්න් කෙනෙක්ට වඩා හොඳට දාන්න හැකියාව තිබ්බා.  සමහර නයිට් ඔන් කෝල් වලදී මේ වගේ ස්කිල් එක තියන  ඇටෙන්ඩන්ලා ඉන්න කොට හිතට හයියක් දැනුනා. මීගමුව හලාවත රාගම රෝහල් වල තියටර් ඇටෙන්ඩන්ලා හිටියා රෝගියෙක් ඇරෙස්ට් වෙන කොට අදාල ඉමර්ජන්සි බඩු ලඟට ගෙනල්ල දෙන​. දක්‍ෂ මානුෂික ගති තියන ඇටෙන්ඩන්ලා කියන්නේ රෝහලට සම්පතක්.